ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ-ΠΑΡΟΙΚΙΕΣ

CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=692537

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΕΜΠΟΡΩΝ ΣΤΙΣ ΡΟΥΜΑΝΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ (15ος -19ος)

H ιστορία της νεοελληνικής Διασποράς μπορεί, χονδρικά και συμβατικά, να χωριστεί σε τρεις μεγάλες περιόδους:

A’ περίοδος: τέσσερις αιώνες της Tουρκοκρατίας, από τα μέσα, περίπου, του 15ου αιώνα ως τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους (1830).

Β’ περίοδος: 110 χρόνια που μεσολαβούν από την επομένη της δημιουργίας του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους ως και τον B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Γ’ περίοδος: από τη λήξη του B΄ Παγκοσμίου Πολέμου ώς την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα.

Κατά την Α’ περίοδο η ίδρυση των ελληνικών κοινοτήτων (Σιμπίου, Μπρασόβ) για οικονομικούς λόγους ή και πολιτικούς ταυτόχρονα (Βουκουρεστίου-εποχή Φαναριωτών, Ιασίου)

Κατά τη Β’ περίοδο των μεταναστεύσεων των εμπόρων κυριαρχούν οι οικονομικοί λόγοι 

“Tα μεταναστευτικά κύματα που εντάσσονται στη δεύτερη (την “εμπορική”) φάση της πρώτης περιόδου, δηλαδή στο διάστημα που μεσολαβεί από τις αρχές του 18ου αιώνα ώς τις πρώτες δεκαετίες του 19ου. Aλλά τώρα δεν προκαλούνταν τόσο από τις ποικίλες παρενέργειες της οθωμανικής κακοδιοίκησης, όσο από τις ευκαιρίες πλουτισμού που δημιουργούσε η διεθνής πολιτική και οικονομική συγκυρία. Γι’ αυτό και τους πυρήνες των ελληνικών παροικιών κατά την περίοδο αυτή τους συγκροτούσαν μεταπράτες, έμποροι και ναυτικοί, που δραστηριοποιούνταν σε συγκοινωνιακούς κόμβους, χερσαίους και θαλάσσιους, που συνέδεαν το εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας με τη Νοτιοανατολική και τη δυτική Ευρώπη.” (Βουλή των Ελλήνων, 2006:21)

και ιδρύονται ελληνικές κοινότητες που ευνοούνται από τα στρατιωτικά γεγονότα (ήττες Οθωμανικής Αυτοκτρατορίας) και Συνθήκες που ενισχύουν το εμπόριο στην Ανατολική Μεσόγειο

“O 18ος αιώνας θα αναδείξει και άλλες δύο περιφερειακές δυνάμεις ως ισχυρούς παράγοντες στο παιχνίδι του ανταγωνισμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη: την Αψβουργική Αυτοκρατορία, ιδίως μετά τις συνθήκες του Κάρλοβιτς (1699) και του Πασάροβιτς (1718), και τη Ρωσία, κυρίως μετά τη συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζί (1774) και τον αυστρορωσοτουρκικό πόλεμο των ετών 1787-1791/2. Η Αδριατική παύει να είναι βενετικός “κόλπος”, η Μεσόγειος ανοίγεται σε γαλλικά, αγγλικά, ολλανδικά, αλλά και ελληνικά πλοία, που πλέουν με οθωμανική, ρωσική ή “ελληνοοθωμανική” σημαία. Οι χερσαίοι δρόμοι της Βαλκανικής “κατακτώνται” από τον «ορθόδοξο βαλκάνιο κατακτητή έμπορο». Διαμέσου ναυτικών και χερσαίων δρόμων οι Έλληνες κυρίως, αλλά και άλλοι λαοί της Βαλκανικής, αναζητούν νέα όρια, φεύγοντες τις υπερφορολογήσεις ή επιδιώκοντες δυναμικό εμπορικό ρόλο.” (Βουλή των Ελλήνων, 2006:37)

Έτσι, ιδρύονται ελληνικές κοινότητες σε λιμάνια του Δούναβη (Τούλτσεα, Σουλινάς, Βραϊλα κ.λπ.) και σε ενδιάμεσους σταθμούς (Ταργκόβιστε, Πιτέστι, Οράντεα κ.λπ.)

 “Το χιώτικο δίκτυο αποτελείτο από μέλη περίπου εξήντα οικογενειών και διακινούσε σιτηρά, βαμβάκι και μαλλί από την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα προς τη Δυτική Ευρώπη, και υφάσματα και νήματα από την Αγγλία προς την Ανατολική Μεσόγειο. Οι κύριοι κόμβοι του δικτύου ήταν η Μ. Βρετανία και η Μαύρη Θάλασσα, με μια αλυσίδα ενδιάμεσων υποκαταστημάτων στη Μεσόγειο” (Βουλή των Ελλήνων, 2006:21:55)

“Οι ιόνιοι επιχειρηματίες, πρωτοπόροι στην αγορά ατμοπλοίων, εξειδικεύτηκαν στον εφοπλιστικό τομέα, θέτοντας και τα θεμέλια για τη συνέχιση των διεθνών δραστηριοτήτων των ελλήνων εφοπλιστών στον 20ό αιώνα. Επρόκειτο για 140 οικογένειες, περίπου, που κινούνταν επιχειρηματικά από τα λιμάνια του Δούναβη (Βραΐλα, Γαλάτσι και Σουλινά)” (Βουλή των Ελλήνων, 2006:21:56)

Ιδιαίτερα μετά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1828-29 και τη Συνθήκη της Ανδριανούπολης (1829) που απελευθέρωσε το εμπόριο των Ηγεμονιών και διευκόλυνε τις σχέσεις με τη δυτική Ευρώπη

“Ή ανάπτυξη του εξαγωγικοί εμπορίου των ηγεμονιών στάθηκε ένας από τους βασικότερους παράγοντες για τήν εγκατάσταση Ελλήνων, σε μεγάλο
βαθμό από τα ‘Ιόνια νησιά, κυρίως την ‘Ιθάκη και την Κεφαλλονιά, στα σημαντικότερα λιμάνια του Δούναβη, κυρίως στη Βραΐλα και στο Γαλάτσι, δευτερευόντως στο Γιούργεβο και στο Καλαφάτι, άλλα και σε πολλές άλλες μικρές πόλεις της Βλαχίας (Oltenita, Turno-Severin, Turno-Mägurele, Alexandria, Cälärac)                                                                                          (Κοντογεώργης, 2007:371)

 

Η συνθήκη των Παρισίων, τού 1856, έθεσε τις βάσεις για τη διεθνοποίηση της ναυτιλίας στον Δούναβη με την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Δουνάβεως,

                            “δημιουργώντας παράλληλα νέες συνθήκες για τους Έλληνες εμπόρους και εφοπλιστές στην περιοχή, καθώς διευκόλυνε, χάρη στα
τεχνικά έργα στο στόμιο τού Σουλινά, τη ναυτιλία και ενέτεινε ουσιαστικά τον οικονομικό ανταγωνισμό. Οι΄Έλληνες έμποροι, ωστόσο, κατάφεραν να ανταποκριθούν κατάλληλα, χάρη στον εκσυγχρονισμό των πλοίων και την ίδρυση ασφαλιστικών εταιρειών…τα έργα της Ευρωπαϊκής ‘Επιτροπής Δουνάβεως στο στόμιο τού Σουλινά συνέτειναν στην αύξηση τού ελληνικού πληθυσμού στην πόλη αυτήν, πού είχε καταστεί σχεδόν καθ’ ολοκληρίαν ελληνική όσον άφορα στον πληθυσμό”                                              (Κοντογεώργης, 2007:379)

 

 

Α. ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΙΚΙΕΣ ΣΤΗΝ ΤΡΑΝΣΥΛΒΑΝΙΑ

ΚΟΜΠΑΝΙΕΣ ΣΙΜΠΙΟΥ & ΜΠΡΑΣΟΒ

 

Β. ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΛΙΜΑΝΙΑ ΔΟΥΝΑΒΗ (ΓΑΛΑΤΣΙ, ΒΡΑΪΛΑ, ΤΟΥΛΤΣΕΑ, ΣΟΥΛΙΝΑ) – ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΙΚΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΤΩ ΔΟΥΝΑΒΗ

 

 

Άνοιγμα μενού
Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση