από την ηλεκτρονική διεύθυνση: http://funderstanding.com/piaget.cfm

 Η θεωρία του Ελβετού βιολόγου και ψυχολόγου Jean Piaget (1896-1980), που μελέτησε την ανάπτυξη των παιδιών και τη μάθηση, στηρίζεται στην ιδέα ότι το αναπτυσσόμενο παιδί χτίζει γνωστικές δομές (cognitive structures), με άλλα λόγια, νοητικούς «χάρτες» (mental maps) και σχήματα για να κατανοήσει και να αντιδράσει σε φυσικές εμπειρίες μέσα στο περιβάλλον του. Ο Piaget απέδειξε ότι η γνωστική δομή ενός παιδιού αυξάνεται σε περιπλοκότητα με την ανάπτυξη, κινούμενη από λίγα εγγενή αντανακλαστικά, όπως το κλάμα και το θηλασμό σε πολύπλοκες νοητικές διεργασίες.

Επισημαίνονται τέσσερα (4) αναπτυξιακά στάδια: α) Αισθησιοκινητικό (Sensorimotor) (γέννηση έως 2 ετών): το παιδί μέσω της φυσικής αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον του οικοδομεί μια σειρά από έννοιες για την πραγματικότητα. Είναι το στάδιο όπου ένα παιδί δεν γνωρίζει ότι τα φυσικά αντικείμενα διατηρούν την παρουσία τους ακόμα και όταν δεν τα βλέπει (object permanence). β) Προεπιχειρησιακό-Προσυλλογιστικό (Preoperational) (από 2 έως 7 ετών): το παιδί δεν μπορεί ακόμα να διαμορφώσει αφηρημένες έννοιες και χρειάζεται συγκεκριμένες φυσικές καταστάσεις. γ) Στάδιο συγκεκριμένων νοητικών ενεργειών (Concrete operations) (από 7 έως 11 ετών): καθώς συσσωρεύεται φυσική εμπειρία, το παιδί αρχίζει να διαμορφώνει έννοιες και να επιλύει αφηρημένα προβλήματα, π.χ. αριθμητικές εξισώσεις με αριθμούς και όχι με αντικείμενα. δ) Στάδιο τυπικών λογικών πράξεων ή αφαιρετικής σκέψης (Formal operations) (από 11 έως 15 ετών): σε αυτό το σημείο οι γνωστικές δομές του παιδιού μοιάζουν με αυτές ενός ενήλικα και περιλαμβάνουν την αφαιρετική λογική.

Κατά τη διάρκεια όλων των αναπτυξιακών σταδίων το παιδί βιώνει το περιβάλλον του χρησιμοποιώντας τους ήδη υπάρχοντες νοητικούς χάρτες του. Αν η εμπειρία επαναλαμβάνεται, ταιριάζει εύκολα –  ή αφομοιώνεται (assimilation) – στη γνωστική δομή του παιδιού, ώστε να διατηρεί τη νοητική εξισορρόπηση (mental equilibrium). Αν η εμπειρία είναι διαφορετική ή νέα, το παιδί χάνει την διανοητική ισορροπία και αλλάζει τις γνωστικές δομές του για να συμμορφώσει (accommodation) τις νέες συνθήκες. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί αποκτά ολοένα και περισσότερες επαρκείς γνωστικές δομές.

Οι εκπαιδευτικοί, σύμφωνα με την αναπτυξιακή θεωρία, πρέπει να σχεδιάζουν την ύλη των μαθημάτων ώστε να ταιριάζουν στα αναπτυξιακά στάδια των μαθητών και να βοηθούν την λογική και εννοιολογική τους ανάπτυξη. Επίσης, θα πρέπει να δίνεται έμφαση στον καθοριστικό ρόλο που παίζουν οι εμπειρίες ή οι αλληλεπιδράσεις με το περιβάλλον για την μάθηση του μαθητή.