Αρχείο ημέρας 19 Σεπτεμβρίου, 2008

Σεπτέμβριος 2008
Δ Τ Τ Π Π Σ Κ
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930  

Kατηγορίες

Ιστορικό

RSS Εκπαίδευση-ειδήσεις

Συγγραφή πληροφοριακού κειμένου

Η συγγραφή ενός κειμένου που ενημερώνει ή εξηγεί αποτελεί σπουδαία μαθησιακή εμπειρία. Έχοντας γνωρίσει διάφορες πηγές και έντυπο υλικό οι μαθητές καλούνται να οργανώσουν τις δικές τους ιδέες και απόψεις και να διαμορφώσουν προσωπικό κείμενο που στοχεύει στην ενημέρωση. Έτσι, αναπτύσσουν δεξιότητες ανάγνωσης, κατανόησης αλλά και συγγραφής, οργάνωσης και τακτοποίησης της σκέψης τους σε σωστή σειρά.

Οι μαθητές θα πρέπει να έρχονται σε επαφή με κείμενα από όλους τους επιστημονικούς τομείς, ώστε να γνωρίσουν τη διαφορετική δομή και οργάνωση των ιδεών τους. Το θέμα συγγραφής του κειμένου, που μπορεί να πάρει και συνεργατική μορφή, προέρχεται από την κοινή εμπειρία των μαθητών, τα ενδιαφέροντά τους ή κάποιο θέμα ενός μαθήματος. Αφού ο διδάσκων συμφωνήσει με τους μαθητές στον καθορισμό απαιτήσεων του θέματος, ακολουθεί καταιγισμός ιδεών (brainstorming) και καταγραφή-κατηγοριοποίηση ιδεών και γνώσεων γύρω από το θέμα. Οι μαθητές καθορίζουν το ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται το κείμενο που θα γράψουν και υιοθετούν το ανάλογο ύφος. Καταγράφουν σε σειρά τις βασικές ιδέες, τις οποίες υποστηρίζουν με λεπτομέρειες. Μπορούν συλλογικά να ετοιμάσουν ένα προσχέδιο εντάσσοντας χαρτογραφημένες ιδέες σε προτάσεις και παραγράφους. Διαβάζουν το προσχέδιο και συζητούν για την καθαρότητα και την σαφήνεια των ιδεών που περιέχει, αναθεωρώντας το και συμπληρώνοντας τις προτάσεις των μαθητών. Ετοιμάζοντας το τελικό έγγραφο οι μαθητές λαμβάνουν υπόψη το σκοπό που εξυπηρετεί και τους ανθρώπους που πρόκειται να το διαβάσουν. Μπορεί το κείμενο να συνοδεύεται από εικόνες και να παρουσιαστεί η τελική έκδοση στο κοινό στο οποίο απευθύνεται.

Ο εκπαιδευτικός μπορεί να διαπιστώσει το βαθμό ικανότητας των μαθητών να οργανώνουν και να μεταφέρουν πληροφορίες μέσω του γραπτού λόγου, αλλά και την γνώση δομών κειμένων που στόχο έχουν την ενημέρωση-πληροφόρηση.

Βασικά μοντέλα οργάνωσης επεξηγηματικών κειμένων μπορεί να είναι η περιγραφή χαρακτηριστικών και η παρουσίαση παραδειγμάτων, η χρονική ακολουθία γεγονότων, η σύγκριση θεμάτων, η παρουσίαση αιτιών και αποτελεσμάτων ενός φαινομένου ή ενός προβλήματος και των πιθανών λύσεων.

Είναι χρήσιμο οι μαθητές πρώτα να έχουν ευκαιρίες να εκφράζονται προφορικά και μετά να προχωρούν στη συγγραφή ενός κειμένου.

χρήσιμη πηγή: http://olc.spsd.sk.ca/DE/PD/instr/strats/writinginform/index.html

Αναστοχαστική Συζήτηση (Reflective Discussion)

Σύμφωνα με αυτή τη μέθοδο  καλούνται οι μαθητές να στοχαστούν και να μιλήσουν σχετικά με αυτό που παρατηρούν, ακούνε ή διαβάζουν. Ύστερα από την παρουσίαση υλικού (αρχείο ήχου ή βίντεο, εμπειρίες, κείμενο, εικόνες) ο εκπαιδευτικός ζητάει από τους μαθητές να αναρωτηθούν πάνω σε αυτό το υλικό και να αναδιηγηθούν πληροφορίες και γεγονότα που είδαν ή άκουσαν, ώστε να διευκρινιστεί το επίπεδο κατανόησης και τα συναισθήματά τους. Επίσης, με ερωτήματα επιχειρεί να βοηθήσει τους μαθητές να συσχετίσουν το υλικό που γνώρισαν με εμπειρίες από την ζωή τους, διαμορφώνοντας έτσι διαφορετικές ερμηνείες για την ίδια πληροφορία ή γεγονός.

Ο στόχος της αναστοχαστικής συζήτησης είναι η διεύρυνση της κατανόησης και το κέντρισμα της σκέψης των μαθητών, καθώς καλούνται να ερμηνεύσουν, να υποθέσουν, να συνοψίσουν, να συμπεράνουν και να αξιολογήσουν επιλογές τους, αλλά και να μοιραστούν τις δικές τους σκέψεις, τα αισθήματα και τις εμπειρίες τους με την υπόλοιπη τάξη.

Αρχικά οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν σε ερώτηση ανοικτού τύπου (open-ended), στην οποία δεν υπάρχει μόνο μια σωστή απάντηση. Επίσης μπορούν να διατυπώνουν συμπεράσματα με βάση τα στοιχεία που έχουν ή να ερμηνεύουν αυτό που παρατηρούν, ακούνε ή διαβάζουν. Η πρώτη ερώτηση αναφέρεται στην κατανόηση του κυρίως θέματος ή του σκοπού του υλικού. Επιπρόσθετες ερωτήσεις από τον διδάσκοντα ή τους μαθητές φέρνουν στο φως περισσότερες προσωπικές ερμηνείες. Μέσα από τη συζήτηση οι μαθητές συνδέουν γεγονότα ή χαρακτήρες με τις δικές τους εμπειρίες.

Ο εκπαιδευτικός μπορεί να αξιολογήσει τους μαθητές παρακολουθώντας το ποσοστό συμμετοχής τους στη συζήτηση και την ποιότητα ερμηνειών και απαντήσεων που δίνουν. Μπορεί να διαπιστώσει το βαθμό ικανότητας των μαθητών να εκφράζουν τις ιδέες, τα αισθήματα και τις σκέψεις τους, να υποβάλλουν διευκρινιστικές ερωτήσεις, να ακούνε με προσοχή και να σέβονται τις απόψεις και τις γνώμες των άλλων.

χρήσιμη πηγή:

http://olc.spsd.sk.ca/DE/PD/instr/strats/reflectivediscussion/index.html

Διδασκαλία με έρευνα (inquiry-based learning)

Με την διδασκαλία που στηρίζεται στην έρευνα, οι μαθητές ενεργοποιούνται πάνω στα ενδιαφέροντα, τα προβλήματα που έχουν νόημα για αυτούς, τις υπάρχουσες γνώσεις τους και την περιέργειά τους. Διατυπώνουν υποθέσεις και συμπεράσματα, αφού πρώτα ελέγχουν τις σχέσεις ανάμεσα στα δεδομένα του προβλήματος που μελετούν.

Βασικό στοιχείο αυτής της μεθόδου είναι η υποβολή ερωτημάτων και η εύρεση δυνατών λύσεων, στα πλαίσια της αποκλίνουσας σκέψης. Οι μαθητές μπορούν να συνειδητοποιήσουν ότι καμία γνώση δεν είναι σταθερή και αμετακίνητη, αλλά θα πρέπει να υπόκειται σε συνεχή έλεγχο, όταν μάλιστα προκύπτουν νέα, άγνωστα μέχρι πρότινος, δεδομένα.

Στην παραγωγική έρευνα (deductive inquiry) με αφετηρία γενικές αρχές οι μαθητές οδηγούνται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που μπορούν να υπαχθούν σε αυτές. Ο δάσκαλος παρουσιάζει τις γενικευμένες αρχές και οι μαθητές καλούνται να τις εφαρμόσουν και να ερευνήσουν την εφαρμογή τους σε συγκεκριμένα παραδείγματα. Αντίθετα, στην επαγωγική έρευνα (inductive inquiry) οι μαθητές παρατηρούν συγκεκριμένα γεγονότα και με υποθέσεις προσπαθούν να διατυπώσουν ένα γενικευμένο μοντέλο ερμηνείας τους, καταλήγοντας σε γενικευμένες αρχές. Η προσωπική παρατήρηση του μαθητή συνδυάζεται με τις παρατηρήσεις των συμμαθητών του, διασταυρώνεται και επανελέγχεται.

Σύμφωνα με τον Karen Sheingold (1987) η έρευνα περιλαμβάνει:

α) το σχηματισμό ενός προβλήματος ή ενός ερωτήματος

β) την αναζήτηση και συλλογή πηγών και πληροφορίας για την επίλυσή του

γ) την νοηματική επεξεργασία της πληροφορίας

δ) την ανάπτυξη κατανόησης, άποψης ή “απάντησης” στο ερώτημα.

Για να είναι αποτελεσματική η εμπειρία της μάθησης με έρευνα οι μαθητές θα πρέπει να στηρίζονται σε υπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες, να επιλέγουν θέματα που να ταιριάζουν στα ενδιαφέροντά τους, να εξερευνούν ποικιλία πηγών (βιβλία, χάρτες, ιστοσελίδες, βίντεο, αρχεία ήχου, φωτογραφίες κλπ.), να μοιράζονται τις πληροφορίες τους με κοινό, να αξιολογούνται τόσο στην διαδικασία όσο και στο τελικό προϊόν και τέλος να αυτοαξιολογούνται και να αξιολογούν τους συμμαθητές τους, τις πηγές τους και το δάσκαλό τους.

Η έρευνα μπορεί να είναι:

Ελεγχόμενη (controlled): όταν ο δάσκαλος επιδιώκει τη συμμετοχή των μαθητών σε συγκεκριμένες δραστηριότητες για την παραγωγή συγκεκριμένων μαθησιακών στόχων. Αυτές μπορεί να είναι η αξιολόγηση πηγών, η σύγκριση προτεινόμενων λύσεων σε ένα πρόβλημα κλπ.

Καθοδηγούμενη (guided): όταν ο μαθητής μπορεί να επιλέξει τις πηγές που θα χρησιμοποιήσει, αλλά το τελικό παραγόμενο προϊόν του είναι προκαθορισμένης μορφής (π.χ. μια έκθεση, μια παρουσίαση).

Διαμορφωμένη (modeled): οι μαθητές επιλέγουν τα θέματα, τις διαδικασίες και τη μορφή του τελικού προϊόντος, συνεργαζόμενοι με τον εκπαιδευτικό.

Ελεύθερη (free): οι μαθητές εργάζονται ανεξάρτητα, διατυπώνοντας ερωτήματα με νόημα, εξετάζοντες διαφορετικές λύσεις και συνάγοντας συμπεράσματα.

Για να είναι αποτελεσματική η εμπειρία της μάθησης με έρευνα οι μαθητές θα πρέπει να στηρίζονται σε υπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες, να επιλέγουν θέματα που να ταιριάζουν στα ενδιαφέροντά τους, να εξερευνούν ποικιλία πηγών (βιβλία, χάρτες, ιστοσελίδες, βίντεο, αρχεία ήχου, φωτογραφίες κλπ.), να μοιράζονται τις πληροφορίες τους με κοινό, να αξιολογούνται τόσο στην διαδικασία όσο και στο τελικό προϊόν και τέλος να αυτοαξιολογούνται και να αξιολογούν τους συμμαθητές τους, τις πηγές τους και το δάσκαλό τους.

χρήσιμες πηγές:

http://olc.spsd.sk.ca/DE/PD/instr/strats/inquiry/index.html

http://virtualinquiry.com/inquiry/inquiry7.htm

http://virtualinquiry.com/inquiry/inquiry1a.htm 

Άνοιγμα μενού
Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση