ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ : ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ – Ψηφιακές δεξιότητες “STEAM – ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ”
Μεθοδολογία και σκοπιμότητα του προγράμματος
Η μεθοδολογία STEAM προσφέρει τη δυνατότητα να αναπτυχθούν στην τάξη προγράμματα που εμπλέκουν 5 τομείς- πεδία ( φυσικές επιστήμες, τεχνολογία, επιστήμες των μηχανικών, τέχνες και μαθηματικά) και δημιουργεί ένα περιβάλλον μάθησης όπου όλοι οι μαθητές μπορούν να συμμετέχουν και να συνεισφέρουν. Με τη μεθοδολογία STEAM οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να καλλιεργούν και να ενισχύουν πολλές σημαντικές δεξιότητες.
Στο Εργαστήριο Δεξιοτήτων “Το Ταξίδι του Λέανδρου στα μνημεία της πόλης του Ρεθύμνου” τα παιδιά είχαν την ευκαιρία της δημιουργικής αναπαράστασης και επικοινωνίας των ιδεών και των συναισθημάτων τους, διαγενεακής μάθησης και κοινωνικής ενδυνάμωσης. Οι στόχοι επικεντρώνονται στην ανάπτυξη της οπτικής, ακουστικής και αισθητικής αντίληψης, στην ενεργοποίηση της φαντασίας και της κριτικής σκέψης των παιδιών, μέσα από την επαφή με σημαντικά έργα της πολιτιστικής κληρονομιάς και της τοπικής ιστορίας και ποικίλα ερεθίσματα που καλλιεργούν το αισθητικό τους κριτήριο. Παράλληλα ο δημιουργικός συνδυασμός υλικών και μέσων θα ενθαρρύνει τον μετασχηματισμό των προσωπικών βιωμάτων των παιδιών σε καλλιτεχνική έκφραση, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ενεργών πολιτών που διαχειρίζονται τις προκλήσεις της καθημερινότητας με ευαισθησία, επινοητικότητα και επιδεξιότητα
Δεξιότητες μάθησης του 21ου αιώνα είναι η καλλιέργεια κριτικής σκέψης, η επικοινωνία, η συνεργασία και η δημιουργικότητα.
Δεξιότητες του νου είναι τα παιδιά να περιγράφουν , να διατυπώνουν ερωτήματα, να προβληματίζονται, να ερμηνεύουν με αφορμή την έρευνα πεδίου, την παρατήρηση ψηφιακού και εντύπου υλικού και να δίνουν εξηγήσεις.
Ρουτίνες σκέψεις
Βλέπω – Σκέφτομαι – Αναρωτιέμαι
Τι σε κάνει να το πιστεύεις αυτό;
Ψηφιακές δεξιότητες – Υπολογιστική σκέψη
Εργαστήριο 1ο: Ας Γνωριστούμε! Το Ρέθυμνο μέσα από ένα τραγούδι
Γνωριμία της ομάδας! Παιδιά νηπιαγωγείου, μαθητές και μαθήτριες της ειδικότητας Β. Φυσικοθεραπείας του 1ου ΕΠΑΛ Ρεθύμνου και φοιτήτριες του ΠΤΠΕ Πανεπιστημίου Κρήτης.
Οι μαθήτριες του ΕΠΑΛ είχαν ετοιμάσει μια παρουσίαση για τα μνημεία της πόλης του Ρεθύμνου
Ακούσαμε το “Σιγανό” του Στέλιου Μπικάκη
Χορέψαμε και προσπαθήσαμε να συγκρατήσουμε κάποιες από τις λέξεις του τραγουδού:
Τα ερωτήματα μας:
Για ποια πόλη μιλάει το τραγούδι;
Ποιες λέξεις συγκρατήσαμε;
Τι γνωρίζουμε γι αυτές;
Τι θα θέλαμε να μάθουμε;
Στην αυλή γίναμε όλοι μια μεγάλη ομάδα. Όταν ένας φίλος σου κρατάει το χέρι, όλα γίνονται πιο εύκολα!
Εργαστήριο 2ο: Το γράμμα του Λέανδρου
Ο Λέανδρος μας καλεί σε βοήθεια! (εμπνευστήκαμε από μια δράση της συναδέλφου Μ. Ζαχαριά στο Περί Νηπιαγωγών)
Τον αγαπήσαμε το Λέανδρο. Τι κι αν είναι λιοντάρι; Καμιά φορά και οι πιο δυνατοί φοβούνται και έχουν ανάγκη από φίλους!
Αλήθεια τι είναι μνημείο; Ποια ήταν η χρήση τους παλιά και ποια σήμερα; Γιατί τα επισκέπτονται χιλιάδες άνθρωποι από όλο τον κόσμο;
Για να απαντήσουμε στα ερωτήματά μας, αποφασίσαμε να κάνουμε μια έρευνα πεδίου! Θα επισκεφτούμε τα μνημεία της πόλης!
Εργαστήριο 3ο: Πρώτη επίσκεψη – έρευνα πεδίου. Το Ταξίδι Ξεκινά!!
Μπορεί ο καιρός να μας τα χάλασε την πρώτη φορά, αλλά εμείς μένουμε πιστοί στις υποσχέσεις μας! Ο ενθουσιασμός μας ήταν μεγάλος.
Ξεκινήσαμε να αποτυπώσουμε την ιστορία της πόλης μας! Στην ομάδα μας κάνενας δεν περισσεύει!
Μπροστά μας είδαμε μια πόρτα! Ο Λέανδρος μας είπε την ιστορία της Μεγάλη Πόρτα ή Πόρτα Γκουόρα. Ήταν μέρος του τείχους που έφτιαξαν οι Βενετοί για να προστατέψουν την πόλη τους. Το πρωί ήταν ανοικτή και το βράδυ έκλεινε. Σήμερα όμως μένει συνέχεια ανοικτή και συμβολίζει την είσοδο στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου.
Μαθαίνουμε παίζοντας! Πότε άνοιγε και πότε έκλεινε η πόρτα Γκουόρα;
Με μια βόλτα στην πόλη μπορείς να δεις χώρους που προσεύχονταν κάποιοι που πίστευαν σε έναν άλλον Θεό. Φτάνοντας στο σημερινό Ωδείο είδαμε το Τζαμί Νερατζέ. Όταν στην πόλη μας κατοικούσαν οι Βενετοί ήταν η εκκλησία της Santa Maria, της Παναγίας δηλαδή. Ακούσαμε το Ave Maria
Οι Οθωμανοί έβαλαν τρεις θόλους σαν “καπάκια” πάνω στη στέγη και έναν μιναρέ σαν “πύραυλο” και το έκαναν Τζαμί για να προσεύχονται στον Αλλάχ. Κάναμε ησυχία και ακούσαμε κι εμείς το κάλεσμα του ιμάμη για προσευχή
Στη συνέχεια φτάσαμε και στο σπίτι του Λέανδρου! Γνωρίσαμε και τα αδέρφια του! Τα έφτιαξαν οι Βενετοί με χρήματα του Ριμόντι. Αργότερα χρησιμοποιήθηκε από τους Οθωμανούς
Εκείνα τα χρόνια ερχόντουσαν στην κρήνη για να πάρουν νερό. Το νερό το έπαιρναν σε κανάτια ή το κουβαλούσαν οι νερουλάδες. Γίναμε κι εμείς νερουλάδες
Δύσκολη δουλειά! Ευτυχώς σήμερα έχουμε όλοι νερό στο σπίτι μας και το σπίτι του Λέανδρου είναι μνημείο και αξιοθέατο. “Νερουλάδες” όμως υπάρχουν ακόμα…..
Αρκετά μας παραξένεψαν και τα συζητήσαμε για να καταλήξουμε, μετά από έντονο προβληματισμό, στο συμπέρασμα ότι μπορεί να διαφέρουμε σε πολλά, αλλά μοιάζουμε σε ακόμα περισσότερα.
Έχουμε ανάγκη από φαγητό
Χρειαζόμαστε κάποιον να μας προσέχει και να μας κρατάει το χέρι
και να μας αγαπά!
Δραστηριότητα Αξιολόγησης
Εργαστήριο 4ο: Δεύτερη επίσκεψη – έρευνα πεδίου.
Στο επόμενο ταξίδι μας ο Λέανδρος μας πήγε στη Λότζια. Οι Βενετοί είχαν φτιάξει τη Λότζια. Ήταν το μέρος που χόρευαν, συζητούσαν και έπαιζαν παιχνίδια όπως η μόρα.
Σήμερα είναι πωλητήριο του αρχαιολογικού μουσείου. Τα πολλά αυτοκίνητα και τα μηχανάκια τρόμαξαν το Λέανδρο και φύγαμε για τον Κήπο.
Στον Λέανδρο αρέσει να έρχεται στο Δημοτικό Κήπο και να κάνει βόλτες γιατί είναι πολύ ήσυχα. Την εποχή των Βενετών υπήρχαν εκεί χωράφια. Ο τόπος ήταν εκτός πόλης. Το ίδιο και την εποχή των Οθομανών. Οι Οθωμανοί έκαναν εδώ το νεκροταφείο τους. Αργότερα οι Ρεθυμνιώτες σεβάστηκαν το χώρο και έφτιαξαν εδώ έναν κήπο.
Την εποχή των Βενετών υπήρχαν συχνά συγκρούσεις με τους τοπικούς άρχοντες για διάφορα ζητήματα της πόλης. Η προσπάθεια επικράτησης ήταν σκληρή
Καμιά φορά το σκοινί τεντωνόταν σε έναν αγώνα αμφίρροπο.
Οι Βενετοί είχαν τους δικούς τους χορούς τις Απόκριες που χόρευαν στη Λότζια! Εμείς έχουμε το Γαϊτανάκι:
Οι κορδέλες από το γαϊτανάκι μπλέκονται και ξεμπλέκονται, συμβολίζοντας την ομόνοια
τη συμφιλίωση
τον κύκλο της ζωής
από τη ζωή στο θάνατο, από τη λύπη στη χαρά, από το χειμώνα στην άνοιξη
Εργαστήριο 5ο: Δημιουργώντας έναν κώδικα – Τα ρομπότ μας ξεναγούν στα μνημεία της πόλης
Αποφασίσαμε να μοιραστούμε αυτά που μας έμαθε ο Λέανδρος με τα ρομποτάκια μας!
Μικροί μεγάλοι στρωθήκαμε στη δουλειά δημιουργώντας μια μακέτα με τα μνημεία της πόλης και προγραμματίζνοντας τα ρομπότ μας να προχωράνε σε αυτή:
Εργαστήριο 6ο: Τι γνωρίζαμε; Τι μάθαμε; Αξιολόγηση – Διάχυση προγράμματος
Στην τελική μας κοινή συνάντηση μοιραστήκαμε τα συναισθήματά μας στον κύκλο
και τις γνώσεις μας για τα μνημεία της πόλης με τη βοήθεια του Beebot και της μακέτας που φτιάξαμε
Κάποιοι πιστεύουν ότι είναι αδύνατον να υπάρξει συνεργασία των τριών βαθμίδων εκπαίδευσης. Τους διαψεύδουμε. Εφαρμόζωντας έμα συμβιωτικό οικοσύστημα συνεργασίας και μάθησης, συμπερίληψης, αγάπης και αποδοχής. Συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια, ημερολόγια, φύλλα παρατήρησης, ομαδικά και ατομικά έργα ήταν τα εργαλεία διαμορφωτικής αξιολόγησης που χρησιμοποιήθηκαν.
Και κάπως έτσι το ταξίδι μας ολοκληρώθηκε αφού αφήσαμε ελεύθερο το μυαλό μας να ταξιδέψει στο τότε και στο σήμερα.
Το συνολικό ταξίδι μας με περισσότερες λεπτομέρειες παρουσιάζεται στο παρακάτω βίντεο!