Κατηγορία: Διδακτική παρέμβαση

Στα πλαίσια της συνεργασίας του Τμήματος 2 του Νηπιαγωγείου με το Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία ( ΤΕΑΠΗ) του Πανεπιστημίου Αθηνών ( ΕΚΠΑ), η τετραμελής ομάδα των τριτοετών φοιτητριών, υλοποίησε την πρώτη της διδακτική παρέμβαση  η οποία αφορούσε τα αγαπημένα παιχνίδια των παιδιών.

Η παρέμβασή ξεκίνησε στις 9:30 π.μ., αφού πρώτα η νηπιαγωγός είχε προετοιμάσει τα παιδιά από την προηγούμενη μέρα για τη παρέμβασή μας, έτσι μας παραχωρήθηκε ο κατάλληλος χώρος για να ξεκινήσουμε το πρώτο στάδιο της δραστηριότητάς μας.

Η Σ., ως συντονίστρια της πρώτης φάσης, ζήτησε από τα παιδιά να μετακινήσουν τα παγκάκια στην άκρη και αυτά πρόθυμα βοήθησαν στην αποκράνσυνσή τους. Αμέσως μετά, κρατώντας ένα τύμπανο, ρώτησε αρχικά αν γνώριζαν το συγκεκριμένο μουσικό όργανο και στη συνέχεια ακολούθησαν οι κανόνες του παιχνιδιού, με στόχο την ασφαλή συμμετοχή τους και την αποφυγή τυχόν τραυματισμών. Ακολούθως, δόθηκαν σαφείς οδηγίες για τον τρόπο διεξαγωγής του παιχνιδιού, συνοδευόμενες από ένα παράδειγμα για την καλύτερη κατανόηση των παιδιών. Στη συνέχεια, δόθηκαν τέσσερις εντολές, τις οποίες ακολουθούσαν τα παιδιά κάθε φορά που χτυπούσε η Σ. δυνατά το τύμπανο, ενώ μετά από αίτημα των παιδιών προστέθηκε και μία πέμπτη εντολή, ολοκληρώνοντας έτσι την πρώτη φάση της δραστηριότητας.

Στη δεύτερη φάση, και ενώ τα παιδιά βρίσκονταν ακόμα σε κίνηση, η Χ., χρησιμοποιώντας το ντέφι τράβηξε την προσοχή τους και τα ρώτησε αν έχουν κάποιο αγαπημένο παιχνίδι. Τότε ξεκίνησαν να καταθέτουν όλα μαζί ποιο είναι το αγαπημένο τους παιχνίδι, γι αυτό και η συντονίστρια τα προσκάλεσε να το ζωγραφίσουν. Η Σ., ακολούθως τους εξήγησε τη διαδικασία, δηλαδή τους χώρους που μπορούσαν να δουλέψουν και τα υλικά που θα χρησιμοποιούσαν. Αυτά ομαδοποιήθηκαν όπως ήθελαν στο χώρο και ζωγράφισαν κατά βούληση το αγαπημένο τους παιχνίδι.

Στην τρίτη φάση, η Μ., κρατώντας στα χέρια της ένα καπέλο με τα κλειστά χαρτάκια μέσα, έδωσε στα παιδιά τις απαραίτητες οδηγίες για τη συνέχεια. Αυτά αφού μπήκαν σε μία σειρά διάλεξαν από ένα χαρτάκι και χωρίστηκαν σε ζευγάρια, ανάλογα με το όμοιο χαρτάκι που είχαν μεταξύ τους.Έπειτα, τα ζευγάρια τοποθετήθηκαν σε διάφορα σημεία του χώρου, όπου είχαν την ευκαιρία να περιγράψουν την ζωγραφιά τους στο ταίρι τους. Όλες οι φοιτήτριες καθόμασταν κοντά στα παιδιά και τους θέταμε ερωτήματα κάθε φορά που δυσκολεύονταν να εκφραστούν ή να αλληλεπιδράσουν.

Στο τελευταίο στάδιο της δραστηριότητας, η Μ., κάλεσε τα παιδιά με ένα ντέφι να καθίσουν μαζί της στο πάτωμα σε ένα κύκλο και αμέσως μετά δόθηκαν οι πρώτες οδηγίες για την ομαλή λειτουργία του διαλόγου. Τα παιδιά ξεκίνησαν αυτοβούλως να μιλούν για τη ζωγραφική τους και το αγαπημένο τους παιχνίδι, γεγονός που άλλαξε τη ροή του αρχικού μας σχεδιασμού, καθώς η ομάδα μας αποφάσισε εκείνη τη στιγμή να ακολουθήσει τη διαδικασία όπως επιθυμούσαν τα παιδιά με την παρουσίαση των δημιουργιών τους. Κάθε φορά που ένα παιδί παρουσίαζε τη ζωγραφική του, ακολουθούσε επιβράβευση από όλη την ομάδα. Ολοκληρώνοντας τη δραστηριότητα, εκφράσαμε τον θαυμασμό μας για τις δημιουργίες τους, τους δώσαμε θετική ανατροφοδότηση και τα συγχαρήκαμε για την προσπάθειά τους. Επίσης, τα ευχαριστήσαμε για την πολύ καλή συνεργασία που είχαμε. Η δραστηριότητα ολοκληρώθηκε στις 10:20 και διήρκησε 50 λεπτά.

 Στα πλαίσια της πολυετούς συνεργασίας του Νηπιαγωγείου μας με τεταρτοετείς φοιτήτριες από το ΤΕΑΠΗ του ΕΚΠΑ, στο Τμήμα 2 υλοποιήθηκε μια πολύ ενδιαφέρουσα και επιστημονικά τεκμηριωμένη  διδακτική παρέμβαση την οποία απόλαυσαν πραγματικά τα παιδιά . Ακολουθεί η αναλυτική περιγραφή έτσι όπως συντάχθηκε από τις φοιτήτριες

α) ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ:

• Ενεργή συμμετοχή

 Η ενεργή συμμετοχή και εμπλοκή των παιδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία αποτελούν σημαντικές προϋποθέσεις για την μάθηση. Σύμφωνα με τη Βοσνιάδου (2001) καμία γνωστική δραστηριότητα δεν είναι δυνατή χωρίς την ενεργή συμμετοχή και εμπλοκή των παιδιών. Οι εκπαιδευτικοί επομένως θα πρέπει να δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά να συμμετέχουν ως ενεργητικά, δρώντα υποκείμενα στην εκπαιδευτική διαδικασία και όχι ως παθητικά αντικείμενα, δέκτες της προσφερόμενης γνώσης. 

• Αλληλεπιδρασεις

 Οι Ανδρούσου, Δαφέρμου και Τσάφος (2016) αντλώντας από το έργο του Vygotsky υποστηρίζουν πως η γνώση αποτελεί μια επικοινωνιακή δραστηριότητα, επομένως οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των παιδιών και μεταξύ των εκπαιδευτικών και των παιδιών θεωρούνται σημαντικές για τη μάθηση. Οι συγγραφείς τονίζουν τη σημασία της αλληλεπίδρασης στην εκπαιδευτική διαδικασία καθώς δίνεται η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να ανταλλάξουν ιδέες, γνώσεις και εμπειρίες, να καλλιεργούν κοινωνικές δεξιότητες και να εντάσσονται σταδιακά στην ομάδα και τη συνεργασία με τους συνομηλίκους  

• Συνεργασία

 Οι Ανδρούσου, Δαφέρμου και Τσάφος (2016:110) τονίζουν πως “σημαντική παράμετρος, που επιδρά στον τρόπο οργάνωσης της εργασίας σε ομάδες, είναι η σταδιακή διαμόρφωση ενός κλίματος συνεργασίας και αλληλεπίδρασης μέσα από ποικίλες δραστηριότητες, που μπορεί να οδηγήσει στην εμπέδωση του αισθήματος του ανήκειν σε μια ευρύτερη ομάδα και στην ανάγκη για συνεργασία και συλλογική δράση”. Ως εκ τούτου, κατανοούμε αφενός τη σπουδαιότητα της συνεργασίας στην εκπαιδευτική, κοινωνική και προσωπική ανάπτυξη των παιδιών και αφετέρου πως η πραγματοποίηση μιας συνεργατικής δραστηριότητας προκύπτει σταδιακά και μέσα από την καλλιέργεια επιμέρους δεξιοτήτων. 

• Κίνητρο 

 Η Ανδρούσου (2007) διαχωρίζει το εξωγενές από το ενδογενές κίνητρο. Το πρώτο αναφέρεται κυρίως σε συμπεριφοριστικές τακτικές και πηγάζει από τα εξωτερικά ερεθίσματα της ενίσχυσης ή/και της τιμωρίας. Το ενδογενές κίνητρο εξαρτάται από το κάθε άτοµο, πηγάζει από τις προσωπικές του εμπειρίες και τις ατομικές του προσδοκίες ενώ η ενίσχυση προέρχεται από το αίσθηµα πλήρωσης ή όχι των προσωπικών του στόχων. 

• Νοηματοδότηση 

 Σύμφωνα με την Καμπετζά και Σφυρόερα (2016) η νοηματοδότηση συνδέεται στενά με το κίνητρο. Όπως και στην περίπτωση του κινήτρου, έτσι και σε αυτήν την έννοια, μία δραστηριότητα έχει νόημα για τα παιδιά όταν αυτή πηγάζει από τα ίδια τα παιδιά, όταν σχετίζεται με αυθεντικές καθημερινές τους καταστάσεις  και τα “προκαλεί” να αξιοποιήσουν τις ικανότητες και γνώσεις τους αλλά και τα βοηθά να συνδέσουν τις νέες γνώσεις με προηγούμενες δικές τους εμπειρικές. Επομένως, εκκινώντας από οικείες και προσωπικές καταστάσεις, συνθήκες και συναισθήματα,  τα παιδιά μπορούν να νοηματοδοτήσουν τη δραστηριότητα που έχουμε σχεδιάσει έτσι ώστε να τα προκαλέσουμε να σκεφτούν, να εκφραστούν, να επεξεργαστούν και να συνοικοδομήσουν τη γνώση μέσω της αλληλεπίδρασης. Στη συνέχεια, όταν τα παιδιά διαθέτουν εσωτερικό κίνητρο και νοηματοδοτούν την εκπαιδευτική διαδικασία στην οποία συμμετέχουν, τότε επιτυγχάνεται η ενεργή συμμετοχή και εμπλοκή τους.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 1ης ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: 

ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ – (ΔΕΥΤΕΡΑ  20/05/24)

ΤΙΤΛΟΣ Α΄ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: “Ένα γράμμα από  την.. Ιταλία”

ΥΛΙΚΑ: ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: 45 ΛΕΠΤΑ

Επιδιώξεις της διήμερης παρέμβασης:

• Na αντλήσουν από τα βιώματά τους και τις εμπειρίες τους ιδέες και μέσω αυτών να καλλιεργηθεί ο προφορικός τους λόγος, η κριτική σκέψη και η συνεργατική ικανότητα.
• Ως εκ τούτου, να ακουστούν οι φωνές όλων των παιδιών, ακόμη και αυτών που δεν μιλούν συνήθως.
• Να συνεργάζονται εποικοδομητικά μεταξύ τους τα παιδιά και να δουλεύουν σε μικρές ομάδες.
• Να απολαύσουν την όλη εκπαιδευτική διαδικασία
• Να μάθουν μέσα από την τεχνική «παγωμένη εικόνα», το πώς να αλληλεπιδρούν, σεβόμενοι ο ένας τον άλλος, ώστε να βγάλουν ένα κοινό και καλό αποτέλεσμα.
• Να αναλαμβάνουν τα παιδιά στην ομάδα τους έναν ρόλο και να τον διεκπεραιώνουν υπεύθυνα, βάση του κοινού στόχου.

Καταληκτικά, οι παραπάνω επιδιώξεις είναι σημαντικές για το πλαίσιο μας,  καθώς ενισχύουν την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των παιδιών, επιτρέποντάς τους να εκφραστούν μέσω της κίνησης, της δραματοποίησης και της ζωγραφικής. Μέσω αυτών των δραστηριοτήτων, ενεργοποιείται η φαντασία τους, τους δίνεται η δυνατότητα μέσα από τα ερεθίσματα  να εκφραστούν με ποικίλους τρόπους και να απολαύσουν μια ευχάριστη εμπειρία. Τα παιδιά μετατρέπονται σε ερευνητές που ανακαλύπτουν τη γνώση, έστω και αν αυτή έχει προσωρινή ισχύ.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:

Μετά την πρωινή ρουτίνα, θεωρούμε ωφέλιμο να γίνει η πρώτη μας παρέμβαση, καθώς τα παιδιά θα είναι πιο ξεκούραστα έχοντας παράλληλα όρεξη και διάθεση να συμμετέχουν. Καθόμαστε όλοι στην παρεούλα και η φοιτήτρια έχουσα τον κύριο ρόλο θα απευθυνθεί στα παιδιά λέγοντας: “Παιδιά, σήμερα λάβαμε ένα γράμμα από ένα νηπιαγωγείο της Ιταλίας”. “Ξέρετε, αρχικά, πού είναι η Ιταλία;” Ένα παιδί είναι από την Ιταλία και ίσως μας βοηθήσει λέγοντας, για παράδειγμα, το μέσο με το οποίο πηγαίνουμε εκεί και πόσο μακριά είναι από την Ελλάδα. Στη συνέχεια, παίρνουμε τον λόγο λέγοντάς τους: “Αυτά τα παιδιά θέλουν να μάθουν πώς περνάτε το καλοκαίρι σας εσείς εδώ την Ελλάδα. Τι  θέλετε να τους πούμε;”.

Κατά αυτόν τον τρόπο, με διαρκή αλληλεπίδραση και με ερωτήσεις ανοικτού τύπου εκμαιεύουμε από τα παιδιά τις δικές τους ιδέες, εμπειρίες και βιώματα, εν γένει, δίνοντάς τους συνάμα και την ευκαιρία να μιλήσουν και να ακουστούν οι φωνές όλων. Βέβαια, δε θα αποκλείσουμε και τα παιδιά εκείνα που κατάγονται από άλλες χώρες και κάνουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές εκεί. Όλα τα παιδιά θα εκφραστούν και θα πουν ό,τι θέλουν εκείνα.

Μπορούμε, από την άλλη, να ξεκινήσουμε λέγοντας τα εξής: «Λοιπόν, παιδιά, έχουμε μια αποστολή και πιστεύουμε ότι η βοήθειά σας θα είναι πολύτιμη! Στις διακοπές μας το Πάσχα, γνωρίσαμε σε ένα πάρτι, μια νηπιαγωγό που ζει στην Ιταλία. Μήπως έχει ακούσει κανείς κάτι για τη Ιταλία; Να δούμε στον χάρτη πόσο μακριά είναι από την Ελλάδα; Ξέρετε ποια φαγητά μαγειρεύουν πολύ νόστιμα οι Ιταλοί; κλπ. Το καλοκαίρι, λοιπόν, θέλει η νηπιαγωγός αυτή, να φέρει την τάξη της διακοπές στην Ελλάδα και μας παρακάλεσε να την βοηθήσουμε, δίνοντάς της κάποιες ιδέες για το που να πάει τα παιδιά, όταν έρθουν στην χώρα μας. Μας ζήτησε να μας δώσετε εσείς τις ιδέες σας για το ποια μέρη της Ελλάδας να επισκεφτούν (Αθήνα είτε και εκτός), ποια ελληνικά φαγητά πιστεύετε ότι πρέπει να δοκιμάσουν τα παιδιά όταν έρθουν, σε ποιους χώρους θα μπορούν να παίξουν, να κολυμπήσουν  και γενικότερα ποιες δραστηριότητες και επισκέψεις, θα μπορούσαν να επιλέξουν ώστε να περάσουν όμορφα στις διακοπές τους. Στη συνέχεια, θα πρέπει με κάποιο τρόπο να συγκεντρώσουμε όλες αυτές τις πληροφορίες και να τους τις στείλουμε».

Σε πρώτη φάση λοιπόν, περιγράφουμε στα παιδιά ένα ρεαλιστικό γεγονός και θέτουμε έναν κοινό στόχο για βοήθεια. Παράλληλα, τους δίνουμε μια ευκαιρία να ακουστούν οι προτιμήσεις, οι γνώσεις και οι συνήθειές τους με σκοπό να εκφραστούν, να πάρουν πρωτοβουλίες αλλά και να τα γνωρίσουμε και εμείς περισσότερο. Τους κάνουμε ανοικτού τύπου ερωτήσεις όπως είναι ενδεικτικά οι κάτωθι:

• Πού σας αρέσει να πηγαίνετε εσείς το καλοκαίρι; (αν δεν αναφερθούν στην Αθήνα, ρωτάμε αν αυτό είναι νησί, πόλη ή κάποιο χωριό της Ελλάδας). 

Με αυτή την ερώτηση αποσκοπούμε στο να εκφραστούν τα παιδιά και να πουν τις εμπειρίες τους, αντλήμένες από τα βιώματά τους, καλλιεργώντας τον προφορικό λόγο. Το να πουν κάτι που αφορά τα ίδια, τα ενεργοποιεί και τους δίνει ένα κίνητρο να συμμετάσχουν, αφού παράλληλα θα νιώσουν και τα ίδια σημαντικά.

• Πως περνάτε τον χρόνο σας εκεί, τι σας αρέσει να κάνετε; 

• Κάνετε εκεί κάτι διαφορετικό το καλοκαίρι που δεν το κάνετε εδώ την υπόλοιπη χρονιά;
• Τι παιχνίδια παίζετε εκεί; Υπάρχει κάποιο μουσείο ή κάποιος άλλος χώρος που έχετε επισκεφτεί και σας αρέσει;

Αφού ακουστούν κάποιες ιδέες στην ολομέλεια για τις καλοκαιρινές τους προτιμήσεις, θα τα ρωτήσουμε αν έχουν κάποια ιδέα για το πώς θα μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε όλες αυτές τις πληροφορίες για να τους τις στείλουμε (π χ οδηγό κολλάζ, ζωγραφιές, φωτογραφίες τοπίων κ.ο.κ. που θα βρούμε στον Η/Υ αν το επιτρέπει η νηπιαγωγός, γράμμα κλπ).

Ανάλογα με τα λεγόμενα τους, θα προσπαθήσουμε να συνδυάσουμε και τις δικές μας προτάσεις οι οποίες είναι οι εξής: Θα χωριστούμε σε πέντε (5) ομάδες  (όσες και εμείς) των 3-4 ατόμων. Η καθεμιά μας θα έχει στην ομάδα της το παιδί που παρατηρεί με περισσότερη προσοχή συν δυο ή τρία ακόμη παιδιά τα οποία θα επιλεχθούν με μοναδικό κριτήριο την εκφραστικότητα των παιδιών. Ειδικότερα, θα προσπαθήσουμε να «μπερδέψουμε» παιδιά που εκφράζονται με μεγαλύτερη ευκολία με παιδιά που είναι πιο εσωστρεφή, έτσι ώστε να ειπωθούν στην ομάδα ιδέες και στη συνέχεια εμείς να καθοδηγήσουμε με τρόπο τέτοιο που να στοχεύει στην λήψη πρωτοβουλιών από όλα τους.

Θα τους προτείνουμε, ύστερα, να φτιάξουμε παγωμένες εικόνες -μια τεχνική δράματος- (θα έχουμε μια παιδική φωτογραφική μηχανή και θα επιχειρήσουμε να τα παροτρύνουμε να πάρουν τα ίδια τις λήψεις) με την πιο όμορφη καλοκαιρινή τους στιγμή. Ανάλογα με τις ατομικές επιλογές τους, θα  φτιάξουμε μια ομαδική ή δυαδική παγωμένη εικόνα, διαφορετικά από μια ατομική (π.χ. τρώω παγωτό σε μια πλατεία, φτιάχνω κάστρα με τους φίλους μου στην άμμο κοκ).

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 2ης ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: 

ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ- (ΔΕΥΤΕΡΑ  22/05/24)

ΤΙΤΛΟΣ Α΄ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: “Φτιάχνοντας το δικό μας γράμμα”

ΥΛΙΚΑ: ΧΑΡΤΟΝΙ, ΨΑΛΙΔΙΑ,ΚΟΛΛΑ, ΜΑΡΚΑΔΟΡΟΥΣ, ΦΩΤΟΤΥΠΙΚΟ ΥΛΙΚΟ- ΚΟΛΛΕΣ Α4

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: 45 ΛΕΠΤΑ

Στη συνέχεια, τη δεύτερη μέρα θα εκτυπώσουμε είτε εμείς, είτε με τη βοήθεια των παιδιών στη γωνιά του υπολογιστή αυτές τις φωτογραφίες, τις οποίες ύστερα θα τις κολλήσουν σε μια κόλλα Α4 και θα τους ζητήσουμε να τις ολοκληρώσουν, ζωγραφίζοντας περιμετρικά αυτής -ή και μέσα στη φωτογραφία αν θέλουν- το τοπίο που θέλουν ή ο,τι άλλο κρίνουν σημαντικό, καθώς και να γράψουν ό,τι κρίνει η ομάδα ότι χρειάζεται για να γίνει ευκολότερα κατανοητή για τα παιδιά της Ιταλία.

Αν δεν μπορέσουμε να τις εκτυπώσουμε στο σχολείο, θα τις εκτυπώσει μια από εμάς και θα τις φέρει στην επόμενη, 2^η ημέρα παρέμβασης ( θα τηλεφωνήσουμε από πριν στη νηπιαγωγό ώστε να προγραμματίσουμε με ακρίβεια την εξέλιξη των δραστηριοτήτων της κάθε ημέρας). Οπότε στην 1^η παρέμβαση είτε θα τελειοποιήσουμε τις προτάσεις της κάθε ομάδας (αν γίνει η εκτύπωση) είτε θα το αφήσουμε ως εκκρεμότητα για την επόμενη φορά. Στην περίπτωση που τις εκτυπώσουμε στο σχολείο και αποτυπώσουν τις σκέψεις τους στο χαρτί, θα μαζευτούμε πάλι στην ολομέλεια για να παρουσιάσουν το έργο τους και να αποφασίσουν αν θέλουν να φτιάξουμε με αυτά ένα (βιβλίο) book ή αν θα τα ενώσουμε σε μεγάλο χαρτόνι σαν οδηγό κολάζ ή οποιαδήποτε άλλη προτίμησή τους που θα μπορούσε να υλοποιηθεί. Όποια απόφαση κι αν πάρουν τα παιδιά -λογικά λόγω πίεσης χρόνου- θα πραγματοποιηθεί στην επόμενη φάση.

Όταν τελειώσουν τις ζωγραφιές τους, θα τις παρουσιάσουν ανά ομάδα στην ολομέλεια στους συμμαθητές τους, έτσι ώστε να καλλιεργηθεί ο προφορικός τους λόγος και να μιλήσει η πλειοψηφία των παιδιών. Τα παιδιά, μέσα από αυτή τη διαδικασία θα κινητοποιηθούν, αφού θα κληθούν να μιλήσουν για ένα δικό τους δημιούργημα.

Έτσι, στην 2^η παρέμβαση, αφού ενώσουμε το υλικό μας με τον τρόπο που αποφασίσουν, θα συζητήσουμε για το πώς θα τους το στείλουμε. «Τι θα χρειαστεί τώρα να κάνουμε για να φτάσουν οι πληροφορίες μας στην Ιταλία;» (ταχυδρομείο ή courier, θα υποστηρίξουμε το ταχυδρομείο λόγω εξοικονόμησης χρημάτων και για να αναφερθούμε στα γραμματόσημα και έπειτα στα στοιχεία αποστολέα, παραλήπτη κλπ.).

Για την περίπτωση που θα χρειαστεί να εκτυπώσουμε τις φωτογραφίες εκτός σχολείου, μετά την λήψη των φωτογραφιών, θα μαζευτούμε πάλι στην παρεούλα ώστε να κάνουμε την συζήτηση για τον τρόπο αποστολής και τα στοιχεία που χρειάζονται ώστε την επόμενη φορά να έχουν μόνο τον σχεδιασμό για την ολοκλήρωση της εικόνας στο Α4 και κατευθείαν την συμπλήρωση των στοιχείων που έχουμε αναφέρει.

Εκτός αυτού, μέσα από αυτή την δραστηριότητα, αποσκοπούμε στην απόκτηση δεξιοτήτων αλλά και αξιών όπως «ευθύνη», ευγένεια, συνεργασία και ανταπόκριση στις ανάγκες τρίτων, ακρίβεια και αποτελεσματικότητα, καθώς επίσης το να γίνουν αναφορές για την διαφορετικότητα του κάθε τόπου σε ομορφιές, φαγητά, ήθη, έθιμα,  κλπ.

Οπότε ανάλογα με το πώς θα εξελιχθεί από άποψη χρόνου η πρώτη φάση, σκεφτόμαστε αν μας βγει χρονικά, στο τέλος της 1^ης ημέρας να ζητήσουμε από τα παιδιά, όταν γυρίσουν στο σπίτι να συζητήσουν με τους γονείς τους αν στον δικό τους τόπο καταγωγής έχουν κάποια συνήθεια, κάποια γιορτή, κάποιο περίεργο φαγητό, κάποια φωτογραφία ή οτιδήποτε άλλο που θα ήθελαν να το μοιραστούν την επόμενη φορά μαζί μας με δυο λόγια στην ολομέλεια. Προκειμένου να μειώσουμε τις πιθανότητες τα παιδιά να το ξεχάσουν, σκεφτόμαστε μήπως σημειώσουμε σε ένα χαρτάκι το ζητούμενο, στην ελληνική και αγγλική -αν χρειαστεί- γλώσσα ώστε να το δώσουν στους γονείς τους όταν γυρίσουν σπίτι. Για αυτή την λεπτομέρεια, βέβαια, θα συμβουλευτούμε τη νηπιαγωγό τους, που τα ξέρει καλύτερα.

  ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΩΝ/ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ

Ο τρόπος συλλογής των δεδομένων προς αξιολόγηση θα γίνει η μέσω της χρήσης του εργαλείου της ηχογράφησης και της καταγραφής  ημερολογίου από μια φοιτήτρια ατομικά.

Μετά από την ολοκλήρωση των παρεμβάσεών μας αφήνουμε ένα χρονικό διάστημα πριν συναντηθούμε για να συζητήσουμε, ώστε να έχουμε χρόνο να μελετήσουμε τις καταγραφές μας και -συναισθηματικά αποστασιοποιημένες- να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα αυτών των παρεμβάσεων.

Πιο συγκεκριμένα, θα αξιολογήσουμε αν και κατά πόσο και πώς το ΚΑΘΕ παιδί είχε την ευκαιρία να εκφράσει τις ιδέες, τις απόψεις, τη φαντασία, τις δεξιότητες, τις γνώσεις, τις προτιμήσεις  του μέσα από κάποια (ή όλες) τις δραστηριότητες και πώς λειτούργησε το κάθε παιδί στη συνθήκη της συνεργασίας. Η αξιολόγηση αυτή θα βασίζεται στην αντιστοίχιση των σκοπών/επιδιώξεων με τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων.

Με άλλα λόγια, θα διατυπώνουμε τον κάθε στόχο ως ερώτημα, για παράδειγμα:

-Δημιουργήσαμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης;

-Παρακινήσαμε τα παιδιά να εκφραστούν μέσω του προφορικού λόγου;

 -Περιέγραψαν νοητικές καταστάσεις και αντικείμενα χρησιμοποιώντας τη φαντασία τους; 

-Συνεργάστηκαν στην παραγωγή ενός συλλογικού εικαστικού έργου;

Θα ρωτούσαμε τα παιδιά τα κάτωθι επίσης:

–Τι σας άρεσε περισσότερο; 

-Θα αλλάζατε κάτι; Αν ναι, σε ποια δραστηριότητα; 

-Θα θέλατε να είχαμε σχεδιάσει κάτι άλλο; 

-Νιώσατε άνετα που μιλήσατε για τις εμπειρίες σας;

Με τις απαντήσεις που θα λάβουμε, επιδιώκουμε να αποκτήσουμε μια ανατροφοδότηση από τα παιδιά για τον σχεδιασμό μας. Επίσης, ενδιαφέρον θα είναι να προταθούν και διαφορετικές οπτικές ή τροποποιήσεις που θα μας αναδείξουν, όταν ερωτηθούν αν θα θέλανε κάτι άλλο ή τι θα άλλαζαν. Επιπλέον, επιθυμούμε να τους κινητοποιήσουμε να προτείνουν διαφορετικές οπτικές προκειμένου να μας βοηθήσουν να βελτιώσουμε τον σχεδιασμό μας. Όταν τους ρωτήσουμε αν θα προτιμούσαν κάτι διαφορετικό ή τι θα άλλαζαν, επιδιώκουμε να αναδείξουμε νέες προοπτικές που θα μας βοηθήσουν στη διαρκή βελτίωση.

Τέλος, ως ομάδα, η συζήτηση έπειτα από τη παρέμβαση και την παραδοχή των αστοχιών μεταξύ μας, θεωρούμε ότι μας ωφέλησε το προηγούμενο διήμερο και επιδιώκουμε να το επαναλάβουμε. Μετά το πέρας κάποιων ωρών/ημερών και με την απομαγνητοφώνηση, θα επαναληφθεί μια πιο αναλυτική συζήτηση για τη παρέμβαση μας.  

Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα θα μας βοηθήσουν ώστε να εντοπίσουμε τις αδυναμίες του σχεδιασμού μας, τόσο ως προς τη διατύπωση των στόχων όσο και ως προς την υλοποίησή τους. Τα αποτελέσματα κρίνονται πολύ σημαντικά για τον αναστοχασμό μας, αλλά και την ανάδυση των προσωπικών εκπαιδευτικών μας θεωριών με σκοπό τον ανασχηματισμό τους.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ανδρούσου, Α., Κορτέση-Δαφέρμου, Χ., Τσάφος, Β. (2016) Η παρατήρηση ως εργαλείο των εκπαιδευτικών. Επικοινωνία – Αλληλεπίδραση στην τάξη. Στο Διερεύνηση και κατανόηση των παραμέτρων της εκπαιδευτικής διαδικασίας.  Αθήνα: Gutenberg.

Ανδρούσου, Α., (2007) Κλειδιά και αντικλείδια: Κίνητρο στην εκπαίδευση http://museduc.gr/index.php?page=2⊂=34b

Βοσνιάδου, Στ. (2001), «Πώς μαθαίνουν οι μαθητές». ∆ιεθνής Ακαδημία της Εκπαίδευσης-∆ιεθνές Γραφείο Εκπαίδευσης της UNESCO.

Κομπετζά, Μ., Σφυρόερα, Μ., (2016). Ενισχύοντας τη μάθηση των παιδιών. Νοηματοδότηση. Στο Μ.  Καμπετζά, Κ. Μιχαλοπούλου, Γ. Ρεκαλίδου, Μ.Σφυρόερα, Μ.Τζεκάκη (Επιμ,) Σχεδιασμός και αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Αθήνα: Gutenberg.

Μπιρμπίλη, Μ. (2015). Προς μια Παιδαγωγική του Διαλόγου. Η σημασία και ο ρόλος των ερωτήσεων στην προσχολική εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: ΣΟΦΙΑ.

Σφυρόερα, Μ. (2016). Αξιοποίηση του πλαισίου της τάξης για τον σχεδιασμό.

Στο Σ. Αυγητίδου, Μ.  Τζεκάκη & Β. Τσάφος. (Επιμ.), Οι υποψήφιοι εκπαιδευτικοί παρατηρούν, παρεμβαίνουν και αναστοχάζονται: προτάσεις υποστήριξης της πρακτικής τους άσκησης. Αθήνα: Gutenberg.