Με βάση τον εννοιολογικό πίνακα που φτιάξαμε μαζί με τα παιδιά θα προσεγγίσουμε το θέμα του Φθινοπώρου μέσα από ποικίλες δραστηριότητες που θα σχετίζονται με τα 5 γνωστικά αντικείμενα του Νηπιαγωγείου, όπως αυτά ορίζονται στο Δ.Ε.Π.Π.Σ. του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Καιι ξεκινήσαμε με τα φρούτα !!!
Άρχισε ο καιρός να δροσίζει αρκετά και την Παρασκευή το πρωί δεν καταφέραμε να βγούμε στην αυλή γιατί ψιχάλιζε.
Πόσο υπέροχη αφορμή ήταν αυτό για να προσεγγίσουμε το θέμα του Φθινοπώρου μαζί με τα παιδιά.
Στη γωνιά της συζήτησης, λοιπόν, όπως κάθε πρωί, φτιάξαμε το ημερολόγιό μας και τον πίνακα του καιρού.
Δεν βάλαμε, όμως, το βελάκι ούτε στη λιακάδα, ούτε στην αραιή συννεφιά, αλλά στη βροχή.
Θέσαμε στα παιδιά ερωτήματα όπως
Γιατί βρέχει; Έβρεχε και τις άλλες μέρες; Πότε θυμούνται να έβρεξε τελευταία φορά;
“Πάει πολύς καιρός, κυρία!” “Τώρα είναι Φθινόπωρο!” είπε μια μαθητριά μας, “Δεν είναι Καλοκαίρι πια!” Συνέχεια
Αφού έχουμε ήδη προσεγγίσει τη θεματική με τα δέντρα, τι συμβαίνει το Φθινόπωρο, τι καρπούς μάς δίνουν και έχουμε κάνει και τη σύνδεση με τη διατροφή, περάσαμε στην σπορά.
Ξαναθυμηθήκαμε και είδαμε σπόρους, χωρίζοντάς τους σε Όσπρια και Δημητριακά. Τα παιδιά ανέφεραν αν έχουν δοκιμάσει και επιμείναμε στο πώς είναι πιο υγιεινά να τους τρώμε, π.χ. το καλαμπόκι μπορούμε να το φάμε και βραστό και ψητό, αλλά και τηγανητό (ποπ κορν), όμως, όχι πολύ συχνά.
Που βρίσκουμε τους καρπούς; Στην αγορά.
Ποιος τους πουλάει στα καταστήματα; Ο γεωργός.
Που τους βρίσκει ο γεωργός;
Τα παιδιά ήξεραν αρκετά, αλλά τα ενισχύσαμε και τα εμπλουτίσαμε διαβάζοντας πρώτα “Το μικρό Βελανίδι”. Ένα υπέροχο βιβλίο που μιλάει για τον καρπό που πέφτει από το δέντρο και αναφέρεται στα στάδια που περνάει μέχρι που το ίδιο γίνεται ένα υπέροχο δέντρο.
Παρακολουθήσαμε κι ένα όμορφο βίντεο βασισμένο στο βιβλίο του Eric Carle “The Tiny Seed” και μπορείτε να το δείτε στον παρακάτω σύνδεσμο.
Αφού συγκεντρώσαμε τις νέες πληροφορίες, αναδιηγηθήκαμε την ιστορία.
Έπειτα, παίξαμε με τα στάδια ανάπτυξης του φυτού στην παρεούλα (σειραθέτηση εικόνων και γλωσσική ανάπτυξη) και περάσαμε σε ένα σχετικό φύλλο εργασίας,
όπου τα παιδιά έκοψαν τις εικόνες (λεπτή κινητικότητα),
τις κόλλησαν με τη σωστή σειρά, ανακαλώντας τις γνώσεις που οικοδόμησαν και τις χρωμάτισαν.
Αναρωτηθήκαμε, όμως, τι κάνει ο γεωργός.
Περιμένει τον αέρα να πέσουν οι νέοι σπόροι,
τα ζωάκια να τους φέρουν στο χωράφι του ή κάτι άλλο κάνει;
– Κυρία, ο γεωργός βάζει μόνος του τους σπόρους !!!
-Ο γεωργός τους φυτεύει !!!
ήταν μερικές από τις απαντήσεις των παιδιών.
Αν ο γεωργός μπορεί να το κάνει στο χωράφι του,
εμείς μπορούμε στον κήπο ή στη γλάστρα μας ή που αλλού;
Μία μαθήτρια μάς ανέφερε ότι έχει φυτέψει ο αδερφός της φακές σε κεσεδάκι
κι ένας μαθητής ότι έχει κάνει το ίδιο με τον μπαμπά του.
Να το κάνουμε κι εμείς;
Μικρά διάφανα πλαστικά κεσεδάκια, λίγο βαμβάκι, ένα σακουλάκι φακές και έτοιμοι για φύτεμα αρχικά στο πλαίσιο της τάξης …
Τι χρειάζεται όμως, ένα φυτό για να μεγαλώσει;
Χώμα- εδώ το αντικαθιστά το βαμβάκι
Νερό – το ποτίσαμε, λοιπόν.
Φως – το βάλαμε στο παράθυρο
και αέρα
Δεν αναφερθήκαμε εκτενώς στο τι χρειάζεται, γιατί θα κάνουμε πείραμα, προκειμένου τα παιδιά να οικοδομήσουν τη γνώση μόνα τους.
Εξάλλου, μόνο έτσι η γνώση δεν είναι εφήμερη σύμφωνα με τον J. Piaget !!!
Μπήκαμε και στον δεύτερο μήνα του Φθινοπώρου!
Ωστόσο, επειδή η αλλαγή του καιρού δεν είναι ακόμη ιδιαίτερα αισθητή και εκμεταλλευόμενες το μούστο που έφερε μια μανούλα, ξεκινήσαμε να προσεγγίζουμε τα Φθινοπωρινά Φρούτα !
Ξεκινήσαμε, λοιπόν, από τη διερεύνηση των πρότερων γνώσεων των παιδιών.
Γιατί πώς θα οικοδομήσουμε τη νέα γνώση, αν δε γνωρίζουμε τι τα παιδιά γνωρίζουν ήδη;
Καλέσαμε τα παιδιά να φέρουν φρούτα φθινοπωρινά !
Σημειώσαμε και το αγαπημένο μας φθινοπωρινό φρούτο
και φυσικά μετρήσαμε τις προτιμήσεις μας !
Μετρήσαμε σταφύλια, κόψαμε μήλα
και έτσι απλά κάναμε με βιωματικό τρόπο μαθηματικά!
Η αφισούλα από το e-children
Μιλήσαμε για το σταφύλι και τα παράγωγά του και γευτήκαμε μουσταλευριά από το μούστο που έφερε η μανούλα με το κουταλάκι του το κάθε παιδί !!
Ένας μαθητής πρότεινε να φτιάξουμε φρουτοσαλάτα !
Προτείναμε στα παιδιά να φέρουν φρούτα στο σχολείο, όσα το θυμηθούν και όσα έχουν φυσικά !
Ταξινομήσαμε, λοιπόν, αρχικά τα φρούτα που συγκεντρώθηκαν, τα μετρήσαμε και τα προσθέσαμε.
Έπειτα, πολτοποιήσαμε το μήλο και το αχλάδι, στύψαμε το πορτοκάλι και το ρόδι, κόψαμε τις μπανάνες κι ένα τελευταίο ροδάκινο που βρέθηκε και για να την κάνουμε πιο ελκυστική για τα παιδιά που δεν ήταν και πολύ ενθουσιασμένα, προσθέσαμε λίγο μέλι !
Και τι ωραία που ένας μαθητής μας αναρωτήθηκε πού βρέθηκε η μπανάνα που είναι καλοκαιρινό φρούτο!!!
Τα παιδιά διατύπωσαν υποθέσεις σχετικά με το ερώτημα και στη συνέχεια τους δώσαμε τις απαραίτητες πληροφορίες (Θερμοκήπιο, κλπ.).
Φτιάξαμε με στένσιλ μικρούς πίνακες με φρούτα που στόλισαν την τραπεζαρία μας !!!
Φθινόπωρο και τι καλύτερο να ξεκινήσουμε από τα φρούτα του τονίζοντας την ιδιαίτερη διατροφική αξία τους για τον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά και τις απαραίτητες προϋποθέσεις, προκειμένου να καταναλωθούν σωστά.
Τα πιάσαμε, τα μυρίσαμε, τα κόψαμε, τα γευτήκαμε.
Φτιάξαμε και το φθινοπωρινό μας καλάθι
το οποίο μαζί με τα δεντράκια που έκοψαν κι έφτιαξαν και πάλι τα παιδιά
στολίζει την τραπεζαρία μας !!!
Φτιάξαμε και μήλα ζωγραφίζοντάς τα με μαρκαδόρους … Ιδέα από το Pinterest
Μάθαμε για τις βιταμίνες και τα παιδιά έφεραν φρούτα
και φτιάξαμε φρουτοσαλάτα
με μέλι και όχι με ζάχαρη !!!
Να σημειώσουμε ότι το μήλο το πολτοποιήσαμε και το πορτοκάλι το στίψαμε !!!
Προσεγγίζοντας τους καρπούς δε θα μπορούσαμε να αφήσουμε την ελιά και το ελαιόλαδο …
Διερεύνηση πρότερων γνώσεων των παιδιών που ομολογουμένως γνώριζαν αρκετά πράγματα
και
στην αυλή μας και πάλι για να παρατηρήσουμε την ελίτσα μας !!
Έπειτα, μέσα από κατάλληλο εποπτικό υλικό τα παιδιά έμαθαν τη διαδικασία από την ελιά στο ελαιόλαδο και έπαιξαν παιχνίδια εμπέδωσης.
Συμπλήρωσαν κι ένα σχετικό φύλλο εργασίας,
ενώ έγινε αναφορά και στα παράγωγα του λαδιού, στη χρήση του και κυρίως στη διατροφική του αξία.
Και γίνεται να μην το γευτούμε το ελαιόλαδο το ελληνικό;
Ζεστό ψωμάκι, ελαιόλαδο, ρίγανη (προαιρετικά)
και τα αδειάσαμε τα πιάτα,
τα ξαναγεμίσαμε
και τα ξανααδειάσαμε !!!
Ήταν το πρωινό των Ελλήνων τα παλαιότερα χρόνια,
γιατί να μην γίνει μέρος και του δικού μας διατροφικού προγράμματος !!!
Φύλλα φθινοπωρινά παντού και η αυλή μας γεμάτη !!!
Ευκαιρία, λοιπόν, για παρατήρηση, αφού προηγήθηκε η απαραίτητη διερεύνηση των πρότερων γνώσεων των παιδιών.
Η αυλή μας μάς περίμενε και φυσικά την εκμεταλλευτήκαμε!!!
Παρατηρήσαμε τα δέντρα μας, διατυπώσαμε τις απορίες μας , παίξαμε με τα φύλλα και τα φέραμε και στην τάξη μας !!
Τα πιάσαμε, τα μυρίσαμε, χορέψαμε με τα φύλλα και αναρωτηθήκαμε τι να αισθάνονται …
“Είναι χαρούμενα που ήρθαν στην τάξη μας!”
“Είναι χαρούμενα που χόρεψαν μαζί μας!”
“Είναι χαρούμενα που έγιναν ΑΕΚ!” και πολλά ακόμη υπέροχα ακούσαμε από τα γλυκά τους στοματάκια!
Γιατί, όμως, άλλαξαν χρώμα;
Παρείχαμε στα παιδιά τις απαραίτητες πληροφορίες για τη χλωροφύλλη που τους δίνει το πράσινο χρώμα καλύπτοντας το πραγματικό τους χρώμα που είναι το κίτρινο ή το κόκκινο και εστιάσαμε στον σημαντικό ρόλο του ήλιου.
Σε όλα τα δέντρα συμβαίνει αυτό; Τι είδαμε στην αυλή μας;
Ας θυμηθούμε τι είχαμε πει με την κ. Βιβή την προηγούμενη ημέρα.
Έπειτα, κάναμε Μαθηματικά και ταξινομήσαμε τα φύλλα πρώτα με κριτήριο το χρώμα τους.
Τα σειραθετήσαμε από το μεγαλύτερο στο μικρότερο και αντιστρόφως.
Τα μετρήσαμε και αφού τα αντιστοιχήσαμε βρήκαμε ποια ήταν τα περισσότερα, κάνοντας επανάληψη και του μαθηματικού συμβόλου του μεγαλύτερου και μικρότερου.
Και τα φύλλα μας πάνω στα τραπεζάκια για να χρησιμοποιήσουν τα παιδιά τη φαντασία τους και να δημιουργήσουν ό,τι εκείνα ήθελαν…
Επίσης, η κ. Βιβή πλαστικοποίησε φύλλα και στολίσαμε την τάξη μας,
ενώ κόψαμε φύλλα σε χρώματα φθινοπωρινά
και στολίσαμε τα παράθυρα τις τάξεις μας με τα χεράκι μας !!!
Φθινοπωρινή διακόσμηση με τα χεράκια μας
Επίσης, δημιουργήσαμε και πίνακες ζωγραφικής ζωγραφίζοντας πρώτα με τέμπερα, κόβοντας με εφημερίδες κορμούς δέντρων και με ένα βουρτσάκι και τέμπερα φτιάξαμε τα φύλλα τους σε φθινοπωρινά χρώματα.
Ένας μπαμπάς μάς έφερα κάστανα από την Ευρυτανία !!!
Αδράξαμε, λοιπόν, την ευκαιρία και μιλήσαμε και για τους καρπούς των δέντρων !!!
Μια αφίσα και καρποί διάφοροι στην τάξη μας για να τους μελετήσουμε με τις αισθήσεις μας !!!
Την επόμενη ημέρα τα υπέροχα, ομολογουμένως, κάστανα
τα βράσαμε και έτσι μπορέσαμε και να τα δοκιμάσουμε τονίζοντας τη διατροφική τους αξία, καθώς και που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική.
Με αφορμή την έντονη βροχόπτωση των ημερών ξεκινήσαμε μια διερεύνηση των γνώσεων των παιδιών σχετικά με το τι γνωρίζουν για το φθινόπωρο και τι αλλαγές γίνονται στη ζωή των ανθρώπων, στη φύση, στα ζώα.
Βγήκαμε στην είσοδο του σχολείου μας και παρατηρήσαμε τη βροχή και την αυλή μας.
Μπήκαμε στην τάξη και αποτυπώσαμε σε φύλλο χαρτιού τι είδαμε.
Ειπώθηκαν πολλά, αλλά εμείναμε στον τρόπο που ο άνθρωπος προστατεύεται από τις διάφορες καιρικές συνθήκες. Στο κέντρο του ενδιαφέροντος των παιδιών βρέθηκε η ομπρέλα που μας συνόδευσε ως την πόρτα του σχολείου μας.
Δείξαμε στα παιδιά μία φωτογραφία από το έργο του Ζογγολόπουλου στην παραλία της Θεσσαλονίκης.
Τι βλέπουμε στη φωτογραφία;
Πού στέκονται οι ομπρέλες;
Τι χρώμα έχουν;
Πού βρίσκονται;
Τι σημαίνει η λέξη ομπρέλα;
Όμως μια ομπρέλα ξέφυγε από το έργο αυτό και ήρθε στην τάξη μας, αλλά χρώματα δεν έχει …
Γιατί;
Κάτι γράφει όμως … μήπως κατι θέλει να μας πει ;
Με τη βοήθεια του πίνακα αναφοράς για τα χρώματα, τα παιδιά προσπάθησαν να βρουν τα χρώματα της ομπρέλας, να τα “διαβάσουν” δηλαδή και τα κατάφεραν εισάγοντάς τους με παιγνιώδη τρόπο στον τρόπο αναγνώρισης των λέξεων.
Αφού παίξαμε με τα χρώματα και τα βρήκαμε, στη συνέχεια δόθηκε στα παιδιά σχετικό φύλλο εργασίας, όπου έπρεπε να αναγνωρίσουν τα χρώματα και να ζωγραφίσουν αναλόγως την ομπρελίτσα τους !!!
Πρέπει να αναφέρω ότι η όλη προσέγγιση πήγε πολύ καλά!!! Νήπια και προνήπια πήγαιναν με τα χαρτιά τους στον πίνακα αναφοράς να “διαβάσουν” τα χρώματα κι έπειτα να χρωματίσουν !!!
Να σημειώσουμε ότι το φύλλο εργασίας το μοιραστηκε μαζί μας η συνάδερφος από το Νηπιαγωγείο Λακόπετρας.
Θέλαμε, όμως, να φτιάξουμε ομπρελίτσες
Πιάτο χάρτινο, τέμπερες και κυκλάκια γλασέ τα υλικά μας και έτοιμες οι ομπρελίτσες από τα χεράκια των παιδιών !!!
Συμπλήρωσαν κι ένα ανοικτό φύλλο εργασίας από την Τάνια Μάνεση που διαμορφώσαμε κατάλληλα
“Ποιόν φίλο σου θα έπαιρνες κάτω από την Ομπρέλα σου;”
Φθινόπωρο και ξεκινήσαμε με αγαπημένο ποίημα από το Ανθολόγιο για το Νηπιαγωγείο.
Και βγήκαμε έξω να παρατηρήσουμε, να μυρίσουμε τα αρώματα του Φθινοπώρου, τα χρώματά του, να το αγγίξουμε !!!
Μαζέψαμε φύλλα και αρχίσαμε να λέμε ιδέες για το τί μπορεί να είναι το καθένα. Έπειτα στα τραπεζάκια μας Α4, κόλλα, μαρκαδόροι και τα παιδιά δημιούργησαν με φαντασία !!!
Και μια υπέροχη εικαστική δημιουργία της κ. Βιβής, που είναι η καλλιτέχνις μας !!!
Επεξεργαστήκαμε και ένα όμορφο ποιηματάκι
Μάθαμε παίζοντας και τη φωνούλα “Φ”
Και ακολούθησε σχετικό φύλλο εργασίας
Ξεκινήσαμε να προσεγγίσουμε το θέμα μας “νερό” με αφορμή τα πρωτοβρόχια που είχαν ξεκινήσει αρκετά νωρίς φέτος. Η εκμαίευση των πρώτερων γνώσεων των παιδιών είναι η πρώτη και απαραίτητη δραση του εκπαιδευτικού προκειμένου να σχεδιάσει σωστά το πρόγραμμά του και να βοηθήσει τα παιδιά να οικοδομήσουν μόνα τους τη νέα γνώση, σύμφωνα με τη θεωρία μάθησης του εποικοδομισμού.
Δύο περίπου ημέρες αργότερα ξεκινήσαμε με την προσέγγιση της ετοιμολογίας της λέξης.
Είναι κάτι που αρέσει πολύ στα παιδιά.
Πώς, όμως, βρέχει; Από πού έρχεται η βροχούλα; Πού υπάρχει νερό γύρω μας;
Μερικές από τις ερωτήσεις, τα παιδιά λένε ιδέες, εμείς καταγράφουμε. Προκειμένου, όμως, να προκληθεί γνωστική ασυμφωνία προσφέρονται νέες γνώσεις,
που, όμως πρέπει να βρουν εφαρμογή για να πείσουν τα παιδιά οτι ευσταθούν.
Πείραμα, λοιπόν!
και ο κύκλος του νερού προς μελέτη και ανάλυση …
Την επόμενη ημέρα αναρωτηθήκαμε γα τα σύννεφα και η συζήτηση έφτασε πολύ ψηλά …
Ουρανός, σύννεφα και φυσικά ήλιος!
και πώς μας ωφελεί !!!
Παίξαμε και με το αίνιγμα για τα σύννεφα και το φτιάξαμε !
Εξηγήσαμε τους επιστημονικούς όρους για τον κύκλο του νερού
και τους σειραθετήσαμε!
Αποφασίσαμε να φτιάξουμε και μια ομαδική εργασία.
Χωριστήκαμε, λοιπόν, σε ομάδες και κάθε ομάδα ανέλαβε μία από τις φάσεις του κύκλου.
Ο ήλιος από καλαμπόκι
Το χιόνι από τεχνιτό χιόνι.
Τα σύννεφα από βαμβάκι.
Η βροχή από αλουμινόχαρτο.
Παίξαμε και μαθηματικό παιχνίδι με τα συννεφάκια και τις σταγονίτσες.
Έννοια “τόσα.. όσα…”
Συμπληρώσαμε και ένα σχετικό φύλλο εργασίας.
Διαβάσαμε ένα σχετικό βιβλίο.
Μιλήσαμε για το ουράνιο τόξο και πώς δημιουργείται.
Διαβάσαμε άλλο ένα υπέροχο βιβλίο.
Και φτιάξαμε με μισά πιάτα ένα όμορφο ουράνιο τόξο.
Και μας άρεσε πολύ, που τα παιδιά το ζωγράφιζαν και στις ελεύθερες δραστηριότητες!
Παράλληλα, ήρθε στο σχολείο μας η ομάδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών
και παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα
“Τα παιδία βρέχει”!
