Ο Καπίλ έψαχνε να βρει τις απαντήσεις στα βιβλία από φύλλα φοινικιάς που τα είχαν γράψει άνθρωποι σοφοί. Διάβαζε λοιπόν κάθε βιβλίο που έπεφτε στα χέρια του.
Μια μέρα, την ώρα που διάβαζε ένα βιβλίο, η μητέρα του τού έδωσε ένα δέμα και του είπε: «΄Ασε το βιβλίο και πήγαινε φαγητό στον πατέρα σου. Θα είναι πολύ πεινασμένος».
Ο Καπίλ σηκώθηκε με το βιβλίο στα χέρια, πήρε το δέμα και ξεκίνησε. Περπατώντας στο στριφτό και δύσβατο μονοπάτι του δάσους, συνέχιζε να διαβάζει.
Ξαφνικά, σκόνταψε σε μια πέτρα, παραπάτησε κι έπεσε. Το μεγάλο του δάχτυλo μάτωσε. Ο Καπίλ σηκώθηκε κι άρχισε πάλι να διαβάζει – τα μάτια του δεν ξεκολλούσαν από το βιβλίο. Πιο κάτω, σκοντάφτει ξανά και πέφτει με τα μούτρα στο χώμα. Αυτή τη φορά πληγώθηκε πιο πολύ, μα εκείνο που διάβαζε στο βιβλίο με τα φύλλα φοινικιάς τον έκανε να ξεχάσει το χτύπημά του.
Ξάφνου έλαμψε κάτι σαν αστραπή κι ακούστηκε ένα γέλιο μελωδικό. Ο Καπίλ σήκωσε τα μάτια. Μια πανέμορφη γυναίκα μ’ ένα φωτοστέφανο στο κεφάλι, ντυμένη μ’ ένα σάρι λευκό, του χαμογελούσε. Καθόταν πάνω σ’ έναν πανώριο άσπρο κύκνο κι είχε τέσσερα χέρια.
Στο ένα κρατούσε έναν κύλινδρο φωτεινό και στ’ άλλα δυο ένα όργανο μουσικής που το έλεγαν βίνα. Το τέταρτο χέρι της το άπλωσε προς το μέρος του Καπίλ και του είπε: «Η δίψα σου για γνώση, παιδί μου, μ’ εντυπωσίασε. Θα σου προσφέρω λοιπόν ένα δώρο. Πες μου τι επιθυμείς περισσότερο;»
Το αγόρι ανοιγόκλεισε τα μάτια με δέος. Αυτή που έβλεπε μπροστά του ήταν η Σαρασβάτι, η θεά της γνώσης! Χωρίς δεύτερη σκέψη, ένωσε τα χέρια του, έσκυψε και μουρμούρισε: «Παρακαλώ, θεά, χάρισέ μου ένα δεύτερο ζευγάρι μάτια για τα πόδια μου, να μπορώ να διαβάζω περπατώντας!»
«Ας γίνει το θέλημά σου!» έδωσε η θεά την ευλογία της αγγίζοντάς το κεφάλι του Καπίλ.
Κι εξαφανίστηκε μέσα στα σύννεφα.
Ο Καπίλ κοίταξε προς τα κάτω. ΄Αλλο ένα ζευγάρι μάτια βρισκόταν τώρα στα πόδια του. Πέταξε από χαρά! ΄Επειτα βάλθηκε να κατεβαίνει το στριφτό μονοπάτι του δάσους, με τα μάτια στο βιβλίο και τα πόδια του να τον οδηγούν σωστά.
Με την αγάπη που είχε για το διάβασμα ο Καπίλ, όταν μεγάλωσε, έγινε ένας από τους μεγαλύτερους σοφούς της Ινδίας. ΄Ηταν ξακουστός πέρα ως πέρα στη χώρα για τη μεγάλη του σοφία. Του έδωσαν μάλιστα κι ένα δεύτερο όνομα, «Τσακσουπάντ», που στα σανσκριτικά σημαίνει «εκείνος με τα μάτια στα πόδια».
Απόδοση: Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου