Το πρόγραμμα ΒΑΓΙΑ είναι μια δομημένη και δοκιμασμένη εκπαιδευτική πρόταση για την πρόληψη και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού στο Δημοτικό Σχολείο. Αφορά μια σειρά ευχάριστων, ομαδοσυνεργατικών, βιωματικών δραστηριοτήτων με τις οποίες οι εκπαιδευτικοί μαθαίνουν πως να καλλιεργούν και να ενισχύουν, στην τάξη, βασικές δεξιότητες συνεργασίας και επικοινωνίας, ενώ ταυτόχρονα να ενδυναμώνουν αξίες όπως ο σεβασμός, η ενσυναίσθηση και η αποδοχή.
Ο στόχος του προγράμματος είναι η πρόληψη του εκφοβισμού και η διαχείριση περιστατικών εκφοβισμού εντός της τάξης. Η διαμόρφωση μίας σειράς κανόνων συμπεριφοράς κατά της ενδοσχολικής βίας. Πρόκειται ουσιαστικά, για κανόνες αποδεκτής συμπεριφοράς και προτάσεις ενδυνάμωσης που φτιάχνουν τα παιδιά με αφορμή την συμμετοχή τους στις δραστηριότητες. Επίσης, ένας στόχος του προγράμματος είναι η γενίκευση των αποκτηθέντων δεξιοτήτων που καλλιεργούνται εντός της τάξης, εκτός μαθημάτων.
Οι θεματικές του προγράμματος είναι οι εξής:
Α΄Κύκλος (τάξεις Α,Β,Γ) : Συναισθήματα – Ομαδικότητα – Συνεργασία στην ομάδα – Διαφορετικότητα- Αποδοχή – Όχι στη βία – Ο- ρόλος των θεατών -Αντιμετωπίζω τη βία – Ασφαλές σχολείο
Β΄Κύκλος (τάξεις Δ,Ε,ΣΤ): Ομαδικότητα- Συνεργασία στην ομάδα -Σεβασμός και αποδοχή – Αναγνωρίζω το bullying – Ενσυναίσθηση και αλληλεγγύη -Συνέ πειες του bullying -Δυναμική αντιμετώπιση του bullying-ρόλος της ομάδας -Ασφαλές σχολείο
Οι δραστηριότητες του προγράμματος αποτελούν τον κορμό του προγράμματος. Τα μαθήματα βασίζονται στις συζητήσεις, ομαδικές εργασίες, ταινίες κατά της βίας και παιχνίδια ρόλων. Σε αυτά εξετάζονται θέματα για την λειτουργία της ομάδας καθώς και τα συναισθήματα απέναντι στην ενδοσχολική βία μέσα από βιωματικές και μαθητοκεντρικές ασκήσεις.
Το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε στις τάξεις: Α3, Γ1, Στ1, Στ2 με την καθοδήγηση της ψυχολόγου μας, κας Κόλλια Κωνσταντίνας και της Κοινωνικής Λειτουργού του σχολείου, κας Τσουμενή Αναστασίας. Ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2021 ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2022, με περίπου τέσσερις συναντήσεις ανά τμήμα που συμμετείχε.
Με το εν λόγω πρόγραμμα, οι μαθητές και οι μαθήτριες είχαν την ευκαιρία να κατανοήσουν την έννοια των συναισθημάτων, την ποικιλομορφία τους, να αναγνωρίσουν ότι τα συναισθήματα επηρεάζουν την συμπεριφορά και να μάθουν τρόπους έκφρασης και διαχείρισής τους. Παράλληλα, κατανόησαν την έννοια της ομάδας, ξεχώρισαν τα χαρακτηριστικά μίας φιλικής ομάδας, αναγνώρισαν τα θετικά της συνεργασίας και έμαθαν αποδεκτούς τρόπους συμμετοχής στην ομάδα. Κατανόησαν την έννοια του σεβασμού και της διαφορετικότητας, ένιωσαν ότι γίνονται αποδεκτοί/ες και ανέπτυξαν δεξιότητες επικοινωνίας στο πλαίσιο της αποδοχής των άλλων. Αντιλήφθηκαν την έννοια της βίας και έμαθαν τρόπους εναλλακτικής έκφρασης και διαχείρισης των συγκρούσεων. Έμαθαν να διαχωρίζουν τον σχολικό εκφοβισμό και τρόπους υποστήριξης του παιδιού που εκφοβίζεται και αντίδρασης αν βρεθούν τα ίδια σε αυτή τη θέση.