Οι ψυχολόγοι που ασχολήθηκαν με τη μελέτη των κινήτρων, επικεντρώθηκαν σε τρία βασικά ερωτήματα:

Τι ωθεί ένα άτομο να αναλάβει μια εργασία;

Ποιος είναι ο βαθμός συμμετοχής του ατόμου σε μια εργασία που έχει επιλέξει;

Γιατί το άτομο μπορεί να επιμένει στην ολοκλήρωση μιας εργασίας ή να παραιτείται από αυτήν;

Η διδασκαλία μπορεί να καλλιεργήσει τα εσωτερικά κίνητρα που πηγάζουν από εσωτερικούς, προσωπικούς παράγοντες, όπως οι αμοιβές, τα ενδιαφέροντα, η περιέργεια και η ευχαρίστηση, ενεργοποιώντας την περιέργεια των μαθητών και δημιουργώντας τους την αίσθηση της ικανότητας. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που και οι εξωτερικές ενισχύσεις (εξωτερικά κίνητρα) είναι απαραίτητες, όπως είναι οι αμοιβές, η πίεση, και η τιμωρία. Έχει παρατηρηθεί όμως ότι η εκτεταμένη χρήση εξωτερικών αμοιβών μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή τροποποίηση της συμπεριφοράς, υλιστική στάση και μείωση των εσωτερικών κινήτρων.

Α. ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ

• Φροντίστε ώστε το περιβάλλον της σχολικής αίθουσας να είναι καλά οργανωμένο και ψυχολογικά ασφαλές.
• Πιστέψτε στους μαθητές σας. Η έλλειψη πίστης στους μαθητές τους προετοιμάζει να περιμένουν την αποτυχία.
• Δείξτε στους μαθητές σας ότι ενδιαφέρεστε γι’ αυτούς κι ότι ανήκουν στην τάξη σας.

Β. ΔΟΜΗΣΗ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ

• Αρχίστε μια εργασία ξεκινώντας από το επίπεδο των μαθητών.
• Θέστε μαθησιακούς στόχους προκλητικούς, συγκεκριμένους, βραχυπρόθεσμους.
• Προωθείστε τη χρήση στρατηγικών αυτοελέγχου και αυτοκαθοδήγησης.
• Πείστε τους μαθητές ότι η επίδοσή τους μπορεί να βελτιωθεί.
• Εφαρμόστε εναλλακτικές προσεγγίσεις στη λύση προβλημάτων.

Γ. ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ

• Συνδέστε τις σχολικές εργασίες με τις ανάγκες των μαθητών.
• Συνδέστε τις δραστηριότητες της τάξης με τα ενδιαφέροντα των μαθητών.
• Προκαλέστε την περιέργεια.
• Κάντε το μαθησιακό έργο διασκεδαστικό.
• Χρησιμοποιείτε κάτι νέο ή γνωστό.
• Εξηγείστε τη σχέση ανάμεσα στην τωρινή μάθηση και τη μετέπειτα ζωή.
• Δώστε ώθηση και αμοιβές, όταν χρειάζεται.
• Κάντε αναφορές σε πραγματικές καταστάσεις.

Δ. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ

• Δίνετε στους μαθητές συχνά την ευκαιρία να αντιδρούν, μέσα από ερωτήσεις και απαντήσεις, σύντομες εργασίες ή επίδειξη ικανοτήτων, ώστε να έχουν το βίωμα της επιτυχίας.
• Προσφέρετε στους μαθητές τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν ένα έργο.
• Μη δίνετε έμφαση στη βαθμολογία.
• Αποφεύγετε την υπεραπλούστευση των δύσκολων έργων.
• Παρουσιάστε τα δικά σας κίνητρα για μάθηση.
• Διδάξτε τακτικές μάθησης.

ΑΝΑΣΤΑΛΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ δημιουργούνται όταν:

Ο μαθητής έχει:

• Φτωχή αυτοεικόνα και αυτοαντίληψη
• Μειωμένη ικανότητα για μάθηση.
• Χαμηλή αυτοπεποίθηση.

Ο εκπαιδευτικός  έχει:

• Χαμηλές ή πολύ υψηλές προσδοκίες από τους μαθητές.
• Μειωμένες ικανότητες οργάνωσης και διεξαγωγής αποτελεσματικής διδασκαλίας.

Η διδακτική  εκπαιδευτική πράξη  γίνεται:

• Καλλιεργώντας τον ανταγωνισμό και τη σύγκριση.
• Δίνοντας έμφαση σε εξωτερικά παρά εσωτερικά κίνητρα.
• Δεν παρακινεί το ενδιαφέρον των μαθητών, αλλά γίνεται μονότονη και ανιαρή.

Η αξιολόγηση :

• Γίνεται δημοσίως, με αποτέλεσμα να δημιουργεί άγχος και εσωτερική ανησυχία.
• Δίνει έμφαση στην τελειότητα του αποτελέσματος αντί στην προσπάθεια.
• Δίνει έμφαση στη βαθμολογία (βαθμοθηρία)

Πηγή:  paroutsas.jmc.gr