Από το Σχ. Έτος 2016-17 οι απόφοιτοι των Επαγγελματικών Λυκείων θα μπορούν να διεκδικήσουν την εισαγωγή τους σε τμήματα των Πανεπιστημίων (ΑΕΙ) που είναι αντίστοιχα με τους τομείς τους, σε ειδικό ποσοστό επιπλέον θέσεων 1% επί του αριθμού των θέσεων κατά τμήμα, καθώς και σε Σχολές -Τμήματα των Τ.Ε.Ι., ΑΣΠΑΙΤΕ, Τουριστικής Εκπ/σης (ΑΣΤΕ), Υπαξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων, Αστυφυλάκων, Πυροσβεστών, Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ). Παράλληλα, το ποσοστό των θέσεων στα ΤΕΙ που θα διεκδικούν ετησίως μέσω πανελλαδικών εξετάσεων, θα ορίζεται αναλογικά με το μαθητικό δυναμικό των ΕΠΑΛ (τα προηγούμενα έτη ήταν σταθερό 20%). Δείτε τον σχετικό νόμο: ΦΕΚ 545/22-2-2017 

Επίσης, η Α’ τάξη ΕΠΑΛ θα έχει ενιαίο πρόγραμμα και θα διδάσκονται μαθήματα γενικής παιδείας, προσανατολισμού και επιλογής. Η Β’ τάξη θα χωρίζεται σε εννέα τομείς, με μαθήματα γενικής παιδείας και τεχνολογικά-επαγγελματικά του τομέα. Η Γ’ τάξη θα χωρίζεται σε ειδικότητες, με μαθήματα γενικής παιδείας και ειδικότητας. Κατόπιν θα ακολουθεί το προαιρετικό μεταλυκειακό έτος μαθητείας. Οι  Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης καταργούνται ή μετατρέπονται σε δημόσια ΙΕΚ.

Ειδικότερα, οι αλλαγές έχουν ως εξής:

Α) Νέα Δομή ΕΠΑΛ

– Α’ Τάξη με ενιαίο πρόγραμμα, με μαθήματα γενικής παιδείας, προσανατολισμού και ειδικοτήτων, προκειμένου να δίνεται στους μαθητές/-τριες η δυνατότητα να διερευνήσουν τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές επιλογές τους.

– Β’ Τάξη με διαχωρισμό σε τομείς τεχνικο-επαγγελματικών σπουδών με μαθήματα γενικής παιδείας και τομέων (θεωρητικά και εργαστηριακά).

– Γ’ Τάξη με διαχωρισμό των τομέων σπουδών σε επιμέρους ειδικότητες, με μαθήματα γενικής παιδείας και ειδικοτήτων (θεωρητικά και εργαστηριακά).

– Μετά την αποφοίτηση, ακολουθεί προαιρετικό «Μεταλυκειακό έτος-Τάξη μαθητείας», με εργαστηριακά μαθήματα ειδικότητας στο σχολείο και μαθητεία σε χώρους εργασίας.

Β) Πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

1. Διευρύνεται η δυνατότητα της πρόσβασης στα ΤΕΙ μέσω των ειδικών πανελλαδικών εξετάσεων για τους απόφοιτους ΕΠΑΛ, αφού θα διαγωνίζονται για ειδικό ποσοστό θέσεων του συνολικού αριθμού εισακτέων στα ΤΕΙ, που προβλέπεται να είναι, κατά προσέγγιση, ανάλογο του ποσοστού των υποψηφίων που αποφοίτησαν από τα ΕΠΑΛ σε σχέση με το σύνολο των υποψηφίων για τα ΤΕΙ αποφοίτων ΓΕΛ και ΕΠΑΛ. Αποκαθίσταται, επίσης, η δυνατότητα πρόσβασης των αποφοίτων ΕΠΑΛ μέσω των ειδικών εξετάσεων στη σχολή Πυροσβεστικής , Αστυφυλάκων, Στρατιωτικές σχολές Υπαξιωματικών, ΑΣΠΑΙΤΕ, ΑΣΤΕ, ΑΕΝ.
2. Δίνεται η δυνατότητα των αποφοίτων των ΕΠΑΛ, και στο πιο απομακρυσμένο ΕΠΑΛ της χώρας, να εισάγονται και σε σχολές και τμήματα των Πανεπιστημίων. Συγκεκριμένα, θα μπορούν με τις ίδιες εξετάσεις να εισάγονται με τη βαθμολογία τους σε σχολές των Πανεπιστημίων αντίστοιχες των τομέων που σπούδασαν στα ΕΠΑΛ και για ειδικό ποσοστό θέσεων επιπλέον 1%.

Γ) Μεταλυκειακό έτος – Τάξη μαθητείας

Νομοθετήθηκαν οι απαραίτητες ρυθμίσεις και τροποποιήσεις, ώστε να καταστεί ασφαλής και πλήρης δικαιωμάτων για τους απόφοιτους των ΕΠΑΛ που θα σπουδάζουν στο «μεταλυκειακό έτος – τάξη μαθητείας», η πρώτη επαφή με την εργασία.

Επίσης, ρυθμίστηκαν λειτουργικά ζητήματα του έτους αυτού, όπως να μην επιβαρύνονται οι μαθητές/τριες την ίδια ημέρα με σχολείο και εργασία, όπως προέβλεπε ο ν.4186/13, να γίνονται τα εργαστηριακά μαθήματα αποκλειστικά στα ΕΠΑΛ και στα Εργαστηριακά Κέντρα από τους εκπαιδευτικούς που ανήκουν σε αυτά και κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους.

Επίσης, προσδιορίζονται οι όροι με τους οποίους θα πραγματοποιείται η μαθητεία:

1. Το ΕΠΑΛ θα έχει την ευθύνη της παρακολούθησης-εποπτείας των μαθητευομένων στις δημόσιες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις και οργανισμούς. Η εποπτεία από τους εκπαιδευτικούς των ΕΠΑΛ θα αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο εκπαιδευτικό έργο που θα καθοριστεί αναλυτικά με Υπουργική Απόφαση.
2. Θα υπογράφονται συμβάσεις με όρους που πρέπει να γίνονται σεβαστοί και θα ελέγχονται από εποπτεύοντα καθηγητή/τρια του ΕΠΑΛ. Οι συμβάσεις θα μπορεί να ακυρωθούν, αν δεν τηρούνται οι όροι από τον εργοδότη.
3. Κατοχυρώνονται τα δικαιώματα των μαθητευόμενων, οι οποίοι θα είναι ενήλικες, απόφοιτοι ΕΠΑΛ. Οι μαθητές θα υπάγονται ασφαλιστικά στο ΙΚΑ για το διάστημα της μαθητείας, στον κλάδο παροχών ασθένειας σε είδος και στον κλάδο παροχών ασθένειας σε χρήμα, ο δε χρόνος ασφάλισής τους θα είναι συντάξιμος. Η αμοιβή για το διάστημα της μαθητείας θα είναι ίση με το 75% επί του κατωτάτου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη.
4. Προσδιορίζεται ο ρόλος του ΟΑΕΔ, μέσω των Κέντρων Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ), ως συνεργαζόμενου με τα ΕΠΑΛ σε ό,τι αφορά την οργάνωση, τη λειτουργία και τα θέματα διοικητικής διαχείρισης της μαθητείας. Αξιοποιείται, έτσι, η μακροχρόνια εμπειρία του. Στα κέντρα αυτά θα διατίθεται και εκπαιδευτικός των ΕΠΑΛ.

 Χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των αλλαγών: Οι αλλαγές που θεσμοθετήθηκαν στα ΕΠΑΛ ξεκίνησαν σταδιακά, από το σχολικό έτος 2016-17 και έχουν τον χαρακτήρα μεταβατικών αλλαγών (θα λειτουργήσουν ως «γέφυρα») από τη υπάρχουσα στη νέα δομή των ΕΠΑΛ, μέχρις ότου ολοκληρωθεί ο δημόσιος διάλογος για το σύστημα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, από τον οποίο θα προκύψει και μια πλήρης μελέτη για το περιεχόμενο των αλλαγών στα ΕΠΑΛ.

Περισσότερα στοιχεία μπορείτε να βρείτε στον οδηγό που ακολουθεί:

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΑΛ  (Σεπτέμβριος 2016)