Ο έλικας ή προπέλα είναι μηχανική συσκευή η οποία αποτελείται από στοιχεία τα οποία ονομάζονται λεπίδες, τα οποία τοποθετούνται ομόκεντρα και ενιαία σε έναν άξονα, και όταν περιστρέφονται οδηγούν ένα επίπεδο σε κίνηση. Οι λεπίδες δεν είναι επίπεδες, αλλά έχουν καμπυλωτό σχήμα και προεξέχουν από το επίπεδο το οποίο κινούν, και έτσι αποκτούν διαφορά απόστασης σε κάθε πλευρά από το ένα άκρο στο άλλο της λεπίδας, προκαλώντας διαφορά ταχυτήτων μεταξύ των ρευστών στις δύο πλευρές του έλικα. Σύμφωνα με την αρχή του Μπερνούλι, η διαφορά ταχυτήτων συνεπάγεται διαφορά πίεσης, και έτσι εμφανίζεται μια κάθετη δύναμη στον άξονα περιστροφής των λεπίδων προς την περιοχή με τη λιγότερη πίεση. Αυτή η δύναμη είναι γνωστή ως προωθητική δύναμη ενός σκάφους ή ενός αεροσκάφους.[1]
Οι πρώτες εφαρμογές των ελίκων, χιλιάδες χρόνια πριν, ήταν οι ανεμόμυλοι και οι νερόμυλοι. Σήμερα, με τη χρήση ονομασιών όπως «στροφείο», «τουρμπίνα» και «στρόβιλος», οι έλικες και οι παράγωγες συσκευές τους χρησιμοποιούνται για πολλούς σκοπούς: ψύξη, συμπίεση ρευστών, παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, προώθηση οχημάτων αλλά και τη δημιουργία οπτικών εφέ (στροβοσκόπιο).[2] Ο εφευρέτης του πρώτου λειτουργικού έλικα για την κίνηση ενός πλοίου ήταν ο καταγόμενος από Τσεχία και Γερμανία Γιόζεφ Ρέσελ, ο οποίος έκανε αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας στην Αυστρία στις 28 Νοεμβρίου 1826.[3] Όπως φαίνεται από την πληθώρα των ονομασιών και των τομέων εφαρμογής, υπάρχει πληθώρα ελίκων σε μεγέθη, βάρη, αριθμό λεπίδων, ταχύτητα περιστροφής, γωνία προσβολής, ρυθμό κλπ.
Στο Νηπιαγωγείο Νεοχωρούδας, πήραμε ένα χαρτόνι ή ένα πλαστικό, κόψαμε το κάτω κομματάκι και το εμπλέξαμε σε ένα λαστιχάκι, το περιστρέψαμε και το ρίξαμε μέσα σε ένα δίσκο γεμάτο νερό….
Προπέλα με λαστιχακι- κίνηση στο νερο
Προπέλα ή έλικας
https://video.sch.gr/asset/detail/C1HThfSdqbMSZgXOeNiGnSvw/
Προπέλα ή Έλικας 2- Νηπιαγωγείο Νεοχωρούδας
https://video.sch.gr/asset/detail/Q2E8RQeKjPZQMif9NtnEHxFu/
Προπέλα ή έλικας 3- Νηπιαγωγείο Νεοχωρούδας
https://video.sch.gr/asset/detail/pbXaFYciZuHQnZkOSNUNZUBY/
Προπέλα ή έλικας 4- Νηπιαγωγείο Νεοχωρούδας
https://video.sch.gr/asset/detail/I2FrVYVWhCM3fNMeidjQ7Ghg/