Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Πανελλήνια Ημέρα κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού (bullying). Αυτή η ημέρα δίνει την ευκαιρία σε σχολεία, εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές να ευαισθητοποιηθούν και να δράσουν ενάντια στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού.

Στόχος της ημέρας

• Η ενημέρωση για τις μορφές του bullying (λεκτικό, σωματικό, διαδικτυακό, κοινωνικό).
• Η ενίσχυση της ενσυναίσθησης και του σεβασμού στις σχολικές κοινότητες.
• Η ενθάρρυνση των παιδιών να μιλούν αν βιώνουν ή παρατηρούν εκφοβισμό.
• Η ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών και γονέων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του bullying.

Η επιθετική συμπεριφορά και το bullying στα νήπια έχουν κάποιες βασικές διαφορές, αν και μπορεί να μοιάζουν εξωτερικά.

🔹 Επιθετική συμπεριφορά νηπίου

Η επιθετικότητα στα νήπια είναι συνήθως αποτέλεσμα της ανωριμότητας στην επικοινωνία και στη διαχείριση των συναισθημάτων. Μπορεί να περιλαμβάνει:

• Χτυπήματα, σπρωξίματα, δαγκώματα σε μια στιγμή έντασης.
• Λεκτικές εκρήξεις όπως “Δεν σε θέλω!”, “Είσαι κακός!” όταν είναι θυμωμένα.
• Αντίδραση σε απογοήτευση (π.χ., αν τους πάρουν ένα παιχνίδι).
• Σποραδική και αυθόρμητη συμπεριφορά χωρίς στόχο να πληγώσουν κάποιον.

Σημαντικό: Τα νήπια δεν έχουν ακόμα πλήρη αντίληψη της έννοιας του πόνου του άλλου και πολλές φορές αντιδρούν ενστικτωδώς.

🔹 Bullying στην προσχολική ηλικία

Το bullying, από την άλλη, είναι μια επαναλαμβανόμενη και στοχευμένη συμπεριφορά με σκοπό να βλάψει κάποιο άλλο παιδί. Σημάδια ότι μπορεί να συμβαίνει bullying σε νήπια:

• Συστηματικός αποκλεισμός (“Δεν θα παίξεις μαζί μας ποτέ!”).
• Συχνά επαναλαμβανόμενες κοροϊδίες (π.χ., “Είσαι μωρό!” κάθε μέρα).
• Εσκεμμένη πρόκληση στεναχώριας ή φόβου (π.χ., να παίρνουν συνεχώς τα παιχνίδια από ένα συγκεκριμένο παιδί).
• Σχηματισμός “ομάδας” εναντίον ενός παιδιού, όπου άλλα παιδιά ενθαρρύνονται να το αποφεύγουν ή να το ενοχλούν.

🔹 Πότε να ανησυχήσουμε;

Αν ένα παιδί:
✅ Δείχνει φόβο ή άγχος πριν πάει στο σχολείο.
✅ Αποφεύγει συστηματικά κάποιο άλλο παιδί.
✅ Έχει ανεξήγητες αλλαγές στη διάθεση ή είναι θλιμμένο.
✅ Αναφέρει συχνά ότι κάποιο άλλο παιδί το πειράζει ή το κάνει να νιώθει άσχημα.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι γονείς και οι παιδαγωγοί πρέπει να το διερευνήσουν, να μιλήσουν στο παιδί και να επέμβουν με σωστούς τρόπους.

Η επιθετικότητα στα νήπια είναι φυσιολογική και εξελικτική, ενώ το bullying είναι πιο οργανωμένο και εσκεμμένο. Η παρέμβαση των ενηλίκων είναι καθοριστική για τη διαχείριση και των δύο καταστάσεων.

Έγινε μια συζήτηση στον κύκλο μας σχετικά με τον σχολικό εκφοβισμό και τα νήπια παρακολούθησαν το παρακάτω βίντεο:

Ακολούθησε μια κατασκευή-λουλούδι (ιστολόγιο “Thalia’s Kinderstories”), συνοδευόμενη από ένα εύκολο δίστιχο που μπορούν να μάθουν τα παιδιά:

1. Λέω στοπ!
2. Εξηγώ…
3. Απομακρύνομαι τελείως από δω
4. Κυρία… έλα να σου πω
5. Στους γονείς μου αμέσως θα το πω!

Στο σχολείο αυτό που πάμε, καθόλου δεν φοβάμαι. Πέντε πράγματα κρατώ για να προστατευτώ. Το λουλούδι μου βαστώ και ξέρω ποιο είναι το σωστό!