Στη συνέντευξη που ακολουθεί δίνουμε το λόγο στις νηπιαγωγούς και στους δασκάλους που έχουν διαλέξει να ασκήσουν το επάγγελμά τους σ’ένα περιβάλλον που όλους τους υπόλοιπους θα μας έκανε να λιποψυχήσουμε. Στις πιο κρίσιμες στιγμές της ζωής μιας οικ

ογένειας, στο διάστημα της μακράς και επώδυνης νοσηλείας των άρρωστων παιδιών, δίνουν καθημερινά τη μάχη αντλώντας κουράγιο από τα ίδια τα παιδιά. Και τα καταφέρνουν τόσο καλά ώστε εδώ το σχολείο να αποκτά το βαθύτερο νόημά του. Να γίνεται πηγή ζωής και χαράς.

Από τις Σ.Ανδριτσοπούλου και Κ.Τριπερίνα

Μ’ έναν κόμπο στο στομάχι 

Πήγα στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία» λίγες μέρες πριν από την κυκλοφορία αυτού του τεύχους. Παρόλο που ο λόγος της επίσκεψής μου δεν είχε καμία σχέση με θέματα υγείας της δικής μου ή άλλης συγγενικής οικογένειας, φτάνοντας στην είσοδο ένιωσα ξανά εκείνο το παλιό σφίξιμο στο στομάχι,

 το ίδιο αίσθημα δέους και φόβου για το τι με/μας περίμενε στο επόμενο βήμα. Υπάρχουν ωστόσο κάποιοι άνθρωποι που δεν είναι γιατροί, που το επάγγελμά τους δεν απαιτεί την παρουσία τους στο νοσοκομείο αλλά μάλλον το αντίθετο: αν η επιλογή τους ήταν άλλη, θα δούλευαν σε χώρους που τα παιδιά μεγαλώνουν κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ο λόγος είναι για τους εκπαιδευτικούς που (επιλέγουν να) εργάζονται στα δύο Νοσοκομεία Παίδων της Αθήνας. Οι άνθρωποι αυτοί διαβαίνουν κάθε πρωί τη μεγάλη πόρτα που όλους τους υπόλοιπους απλώς μας τρομάζει για να πάνε στη δουλειά τους, αλλά αντί για τη συνηθισμένη ρουτίνα, αυτοί δεν ξέρουν τι θα συναντήσουν. Πρόκειται για τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν στα σχολεία του Νοσοκομείου Παίδων. Ελπίζω να μην χρειάστηκε μέχρι τώρα να χρησιμοποιήσετε τις υπηρεσίες τους. Θα πρέπει λοιπόν να σας πούμε ότι στα νοσοκομεία παίδων «Αγία Σοφία» και «Αγλαϊα Κυριακού» λειτουργούν δύο νηπιαγωγεία, δύο δημοτικά σχ

ολεία και ένα γυμνάσιο, τα μαθήματα των οποίων παρακολουθούν συνολικά περίπου 1.500 παιδιά – ασθενείς κάθε χρόνο. Βρεθήκαμε στο σχολείο του «Αγία Σοφία», που κλείνει πια είκοσι χρόνια λειτουργίας, σχεδόν τυχαία, σε μια προσπάθεια να αναδείξουμε διαφορετικές πτυχές του πολύπαθου κατά τα άλλα εκπαιδευτικού μας συστήματος.

Χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα

Για τους γονείς μεγαλύτερων παιδιών, λέω ότι τα νοσοκομεία δεν είναι πια αυτό που ήταν: εθελοντές και εθελόντριες, εταιρείες και μεμονωμένοι χορηγοί, αλλά και οι κατά καιρούς διοικήσεις των νοσοκομείων έχουν φροντίσει για τον εξωραϊσμό των χώρων, ώστε το περιβάλλον να είναι φιλικότερο και να μην επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τους ήδη τρομοκρατημένους μεγάλους και μικρούς που υποδέχεται. Την ημέρα που πήγα για τη συνάντηση η είσοδος του «Αγία Σοφία» είχε φορέσει τα γιορτινά της: δεκάδες χριστουγεννιάτικ

α αστέρια κρέμονται από την οροφή και γύρω μου μια έκθεση ζωγραφικής. Όπως έμαθα μετά, τα παιδιά του 2ου Γυμνασίου Μοσχά

του μαζί με τα νοσηλευόμενα παιδιά, δημιούργησαν την πανδαισία χρωμάτων που έβλεπα γύρω μ

ου. Ξέροντας πολύ καλά τι υπάρχει

 μετά την υποδοχή, όσο χαρωπή ή φιλόξενη κι αν είναι, εκτίμησα περισσότερο την προσπάθεια, όμως φτάνοντας μπροστά στο γραφείο με την ταμπέλα «Δημοτικό σχολείο» το μυαλό μου δεν είχε αδειάσει απ’ αυτό το «μετά».

Εκπροσωπώντας το χαρούμενο κομμάτι του νοσοκομείου

Έτσι κι αλλιώς, επαγγελματίας δημοσιογράφος δεν είμαι. Είμαι όμως επαγγελματίας εκπαιδευτικός και επομένως δεν περίμενα από τον εαυτό μου ότι η πρώτη ερώτηση που κυριολεκτικά θα ξεφούρνιζα μπαίνοντας στο γραφείο του σχολείου θα ήταν μα, καλά, πώς αντέχετε να κάνετε αυτή τη δουλειά; Και η νηπιαγωγός κα Παπαναστασίου Γεωργία και ο διευθυντής του δημοτικού κος Παναγιώτης Κισκηρέας μου είπαν τα ίδια σχεδόν λόγια:Εισπράττεις, κερδίζεις, γι’αυτό μένεις εδώ. Εμείς εκπροσωπούμε το χαρούμενο κομμάτι του νοσοκομείου, λένε. Χρειάζεται να βρεθείς στο Παίδων για να γίνει το σχολείο πηγή χαράς; Ίσως ισχύει η παλιά καλή αρχή ότι πρέπει να χάσεις κάτι για να το εκτιμήσεις, όμως η εντύπωση που σχημάτισα είναι ότι είναι οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί που έχουν το κουράγιο, τη δύναμη αλλά και την εμπειρία και τη γνώση για να παίξουν ένα πολύ δύσκολο ρόλο: να διατηρήσουν τις συνθήκες και τα όρια της σχολικής πράξης σ’ένα περιβάλλον που ωθεί στο αντίθετο ακριβώς. Οι δύο εκπαιδευτικοί με τους οποίους μιλήσαμε μας ζήτησαν να ξεκαθαρίσουμε ότι εκπροσωπούν όλη την ομάδα των νηπιαγωγών και δασκάλων που υπηρετούν αυτή τη στιγμή στο σχολείο. Αξίζει να αναφέρουμε τα ονόματά τους: Πίπης Γ., Πατλάκας Γ., Αδαμόπουλος Κ., Παπαφώτη Ε., Τσοπανάκη Α., Ζαρλαχάς Κ., Ματζώρου Α., Γραβάλου Ι., Κοπανάκη Ε., Θεοδοσίου Α., Βίτσας Δ., Βίτσας Α., Λούβαρη Ε., Αυγερινού Μ., Δερβεντζή Σ.

Στη συζήτηση που ακολουθεί παίρνουν μέρος ο κος Κισκηρέας, Διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου και η κα Παπαναστασίου Γεωργία Προϊσταμένη νηπιαγωγός.

Σε ποια παιδιά απευθύνεται το σχολείο;
Για την ώρα, το σχολείο απευθύνεται στα παιδιά που χρειάζεται να παραμείνουν στο νοσοκομείο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Προτεραιότητα δίνουμε στα παιδιά που βρίσκονται στο ογκολογικό και ορθοπεδικό τμήμα.

Και πώς γίνεται το μάθημα; Υπάρχει τάξη;
Όχι, εμείς πάμε στα παιδιά. Οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν εδώ αναλαμβάνουν μια κλινική, το μάθημα γίνεται συνήθως ατομικά, με κάθε παιδί χωριστά, αλλά συμβαίνει συχνά όλος ο θάλαμος να παίρνει μέρος, να μετατρέπεται σε τάξη.

Πρέπει να προσθέσω εδώ ότι ίσως τα επαγγελματικά λόγια του δασκάλου χρειάζονται μετάφραση: ατομικά σημαίνει ότι το παιδί είναι πολύ άρρωστο, δεν επιτρέπεται και δεν μπορεί να έρθει σε επαφή με άλλα παιδιά. Όμως, ατομικά σημαίνει και εξατομικευμένα;
Ναι, απαραιτήτως, μας λέει ο κος Κισκηρέας. Δεδομένων των συνθηκών που αντιμετωπίζουν οι μαθητές μας. Ετοιμάζουμε εξατομικευμένο πρόγραμμα για κάθε παιδί σε επαφή με το σχολείο όπου φοιτά κανονικά και προσπαθούμε να συνεχίσουμε από κει που σταμάτησε με στόχο να επανενταχθεί κανονικά στην τάξη του όταν έρθει η ώρα.

Να υποθέσω ότι αυτό λειτουργεί και ψυχολογικά;
Βεβαίως, δίνει την αίσθηση της συνέχειας, του μέλλοντος και μάλιστα μ’ένα τρόπο, ελπίζουμε, αυθεντικό, όχι ψεύτικο. Επίσης, την αίσθηση ότι όσο βίαιη κι αν είναι η εισβολή της αρρώστιας, δεν αποκόβεσαι από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, δηλαδή απ’ό,τι σου δίνει ασφάλεια. Οι γιατροί μας λένε συχνά ότι το πλαίσιο που δημιουργεί το μάθημα επενεργεί θετικά στα παιδιά, δίνει δύναμη και για τη θεραπεία. Το παιδί αποκτά την αίσθηση του «μπορώ», δημιουργείται ένα άλλο κλίμα, ότι συνεχίζουμε, ότι υπάρχουν έστω και νησίδες φυσιολογικότητας στην ανατροπή που φέρνει η ασθένεια.

Αντιδράσεις προκάλεσε στην Πολωνία μια αφίσα που συνδυάζει τον Μίκι Μάους, μια γυμνή γυναίκα και τη σβάστικα. Το πόστερ, το οποίο αναρτήθηκε, λίγα μόλις βήματα από μια συναγωγή, αποτελεί αντίγραφο ενός έργου Ιταλού καλλιτέχνη που ήθελε να αποδώσει τη «φρίκη» του αμερικανικού τρόπου ζωής.

Ωστόσο, αρκετοί Πολωνοί δείχνουν πως καμία διάθεση δεν έχουν να χρησιμοποιηθούν για σατιρικούς ή ακόμη και για καλλιτεχνικούς λόγους εικόνες ή σύμβολα που παραπέμπουν στη ναζιστική Γερμανία. Η εισβολή της το 1939 στην Πολωνία συνοδεύεται από ζοφερές μνήμες με στρατόπεδα θανάτου, στα οποία εκατομμύρια άνθρωποι θανατώθηκαν.

«Αυτή η πρόκληση μέσω της τέχνης είναι μια μορφή βίας κατά της ευαισθησίας πολλών ανθρώπων», δήλωσε ο Νόρμπερτ Ναπιεράι, μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Πόζναν, που ζήτησε από τις εισαγγελικές αρχές να απαγορεύσουν την αφίσα. Ωστόσο οι εισαγγελείς επικαλούνται την ελευθερία στην τέχνη και τονίζουν ότι δεν παραβιάζονται οι νόμοι της χώρας.

«Το κεφάλι του Μίκι Μάους και η σβάστικα είναι στο ίδιο επίπεδο-δεν σημαίνουν τίποτα και ανήκουν και τα δύο στον κόσμο της παγκοσμιοποίησης», επισήμανε η Μαρία Τζαρνέκα, διευθύντρια γκαλερί. «Τα σύμβολα και ο τρόπος που λειτουργούν είναι το θέμα εδώ», πρόσθεσε.

«Είναι σοκ για τους ανθρώπους που φέρουν ακόμη τα σημάδια της κόλασης του Ολοκαυτώματος», απαντά η 64χρονη Αλίσια Κόμπους, επικεφαλής της εβραϊκής κοινότητας του Πόζναν.

Το έργο του Ιταλού Max Papeschi εντάσσεται σε μια σειρά εκθεμάτων που συνδυάζουν φιγούρες αμερικανικών καρτούν με εικόνες πολέμου και καταστροφής.

Η φαντασία του παιδικού μυαλού μεταβάλλει ένα απλό χαρτόκουτο σε έναν ολόκληρο κόσμο: από αερόστατο γίνεται κοντραμπάσο, χαρτοπαιχτική λέσχη, αυτοκίνητο, ναός, ποδοσφαιρικό τέρμα, μακάβριο κρεβατάκι του Κόμη Δράκουλα, μέχρι και ο τηλεφωνικός θάλαμος μέσα στον οποίο ο Κλάρκ Κεντ αλλάζει και γίνεται Σούπερμαν. Καμιά φορά ο ασυνήθιστος αυτός φίλος από χαρτόνι, γίνεται η αγκαλιά που σε κρατάει όταν κοιμάσαι.

Το βίντεο The Adventures of a Cardboard Box κινηματογραφήθηκε από τον βραβευμένο εικονογράφο και ντοκουμενταρίστα Temujin Doran για το διαγωνισμό Nokia Shorts 2011.

Δείτε το video εδώ!

Η αποτυχία της κοινωνίας μας είναι ότι δεν αποδέχεται την αποτυχία. Είναι κάτι σαν άγραφος κανόνας: αν αποτύχεις, αυτομάτως στιγματίζεσαι, μηδενίζεσαι και πάλι απ΄την αρχή. Αυτή τη ρετσινιά, αυτή τη λάθος κουλτούρα αποφάσισαν να αλλάξουν οι Φινλανδοί οι οποίοι διοργανώνουν εδώ και δύο χρόνια τη Μέρα της Αποτυχίας. Σε σχολεία, εταιρείες, καφέ, σε δημόσιους χώρους, μαζεύονται και μιλάνε ανοιχτά για τις ιστορίες αποτυχίας τους -ακόμα και τις πιο ντροπιαστικές- και μαθαίνουν ο ένας από τα λάθη του άλλου. Θέλουν, όπως λένε, να σπάσουν αυτό το φαύλο κύκλο: αποτυγχάνεις, δεν αποδέχεσαι την αποτυχία σου, ενίοτε τη φορτώνεις στους άλλους, ντρέπεσαι να μιλήσεις για τα λάθη σου, δε βρίσκεις εγκαίρως τη σωστή λύση, αποτυγχάνεις ολοκληρωτικά.

Και το τίμημα για την κοινωνία είναι μεγάλο, λένε οι διοργανωτές της Day of Failure. Με το φόβο της αποτυχίας δεν προχωράμε μπροστά, δεν ξεκινάμε κάτι νέο και τολμηρό. Φέτος αποφάσισαν να προάγουν την ημέρα αυτή σε Διεθνή. Συμμετέχουν λοιπόν 15 χώρες με διάφορες δράσεις και στόχος είναι κάποια στιγμή ο μη στιγματισμός της αποτυχίας, δηλαδή οι άνθρωποι να επιβραβεύονται για το θάρρος τους παρά το τελικό αποτέλεσμα. Σε αυτή την ιδανική κοινωνία περισσότερα όνειρα θα γίνονται πραγματικότητα.

Στις δράσεις συμμετέχει και η Ελλάδα με μια ανοιχτή ημερίδα που γίνεται στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μπορεί όμως κι ο καθένας ατομικά ή με την παρέα του να κάνει μια μίνι δράση ή έστω να στείλει στους φινλανδούς διοργανωτές μια φωτογραφία, ποζάροντας σε σχήμα F (όπως Failure). Φτάνει πια με το φασισμό της ατσαλάκωτης επιτυχίας. Πηγή

Θήβα… ο Βλάχικος Γάμος
Στη Θήβα, πραγματοποιείται την Καθαρά Δευτέρα, πιστή αναπαράσταση του Βλάχικου Γάμου. Το έθιμο ταξιδεύει στις μέρες μας από το 1830, όπου τότε οι Βλάχοι από την Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία αλλά και τη Ρούμελη, εγκατέλειψαν τη γη των προγόνων τους και μετακινήθηκαν νοτιότερα, όπου ανακάλυψαν γόνιμο έδαφος και εγκαταστάθηκαν.
Λειβαδιά… το Γαϊτανάκι

ο Βλάχικος Γάμος

Στη Λειβαδιά, την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, οργανώνεται το περίφημο «Γαϊτανάκι», μια εκδήλωση, η οποία αναβιώνει τα τελευταία χρόνια και έχει τις «ρίζες» της από τον καιρό του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Σύμφωνα με την παράδοση, στις συνοικίες της πόλης, οι γείτονες αναμεταξύ τους, ετοιμάζουν το «Γαϊτανάκι» τους. Στη συνέχεια, συνοδεία αρμάτων, καταφθάνει στην κεντρική πλατεία σωρεία «Γαϊτανακίων», τα οποία αναμειγνύονται δημιουργώντας ένα θέαμα μοναδικό.
Άμφισσα… Το Στοιχειό της Χάρμαινας
Το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς, ο θρύλος του «στοιχειού της Χάρμαινας αναβιώνει στην Άμφισσα. Θρύλοι και τοπικές παραδόσεις, μιλούν χρόνια για τα «στοιχειά» της περιοχής. Σύμφωνα με το μύθο, « το στοιχειό της Χάρμαινας» αγαπούσε και προστάτευε τους Ταμπάκηδες – όπως αποκαλούνταν οι βυρσοδέψες – οι οποίοι εξαιτίας της εργασίας του υποχρεώνονταν να βρίσκονται στη βρύση 24ωρα ολόκληρα. Εξ αυτών, πολλοί πήραν όρκο ότι είδαν το «στοιχειό» να τριγυρίζει στην περιοχή και τελικώς να χάνεται στο νερό της βρύσης.

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

η εκτέλεση της γριάς Συκούς

Πάτρα…όπως την ξέρετε
Η ελληνική πρωτεύουσα του καρναβαλιού δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Ολόκληρη η πόλη μετατρέπεται κατά τη διάρκεια της Αποκριάς σε έναν απέραντο χώρο διασκέδασης και ξεφαντώματος. Φαντασία, δημιουργικότητα, εφέ ηχητικά και οπτικά, φέρνουν χορό και τραγούδια στους δρόμους.
Μεσσήνη…η εκτέλεση της γριάς Συκούς
Το πρωί γίνεται η αναπαράσταση στην θέση “Κρεμάλα” της εκτέλεσης μίας γερόντισσας της Μεσσήνης, της γριάς Συκούς. Μετά την αναπαράσταση, μπορεί κάθε επισκέπτης να “κρεμαστεί” από τους ψευτοδήμιους της κρεμάλας. Το απόγευμα πραγματοποιούνται παρελάσεις, με άρματα, μεταμφιεσμένους μικρούς και μεγάλους, χορευτικά συγκροτήματα, λαϊκά όργανα, φιλαρμονικές και στο τέλος εκφώνηση σατυρικού λόγου.

ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Αγναντερό Καρδίτσας… καραγκούνικος γάμος
Το χωριό Αγναντερό, 17χιλ. από την Καρδίτσα και 8χιλ. από τα Τρίκαλα φημίζεται για τη γιορτή των Αποκριών. Την Κυριακή της Αποκριάς, γίνεται στην πλατεία του χωριού η αναπαράσταση του παραδοσιακού καραγκούνικου γάμου. Στην τελετή του γάμου ξεχωρίζει η νύφη με καραγκούνικη ενδυμασία, ο γαμπρός και οι βλάμηδες με φουστανέλα και τσαρούχια, ο γιατρός με τα γιατροσόφια του, ο χωροφύλακας με τη σφυρίχτρα του, ο γέρος με την καμπούρα του και η γριά γνέθοντας τη ρόκα της. Από την τελετή βέβαια δεν λείπουν οι «κουδουνάδες», οι οποίοι έχουν κάνει την εμφάνισή τους μέρες πριν, προκαλώντας θόρυβο στο χωριό. Πρόκειται για ομάδες μασκοφόρων, οι οποίοι τριγυρνούν στους δρόμους ντυμένοι με προβιές και ζωσμένοι με κουδούνια και κυπριά, κρατώντας ρόπαλα. Την Καθαρή Δευτέρα γίνεται η αναπαράσταση της αρκούδας, το κλέψιμο μιας αρκούδας από τους χωρικούς (κουδουνάδες).
Τύρναβος…Μπουρανί
Στον Τύρναβο, άνδρες και γυναίκες συγκεντρώνονται κοντά στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, όπου παρασκευάζουν το «μπουρανί», μια σούπα από σπανάκι και ξύδι. Έπειτα, το σερβίρουν και στο τέλος του φαγητού, το γλέντι φουντώνει.
Τραγούδια, χοροί, ξεφάντωμα συνθέτουν – εκ πρώτης «αθώας» όψεως – ένα μάλλον συνηθισμένο σκηνικό για τον επισκέπτη. Το πρωτότυπο της υπόθεσης όμως είναι οι άσεμνες χειρονομίες, τα φαλλικά σύμβολα και οι βωμολοχίες που ακολουθούν.
Ελασσόνα…Το ιπτάμενο καρναβάλι
16 χρόνια ζωής κλείνει φέτος το καρναβάλι της Ελασσόνας. Πρόκειται για μια ξεχωριστή εκδήλωση με πάνω από 50 διαφορετικές και γεμάτες φαντασία παρουσίες με αεραθλητές απ’ όλη την Ελλάδα, που πετούν στον ουρανό της Ελασσόνας με αλεξίπτωτα πλαγιάς έχοντας αποκριάτικα κουστούμια.
Χώρος απογείωσης είναι η κορυφή μετά το Δ.Δ. Δρυμού, πάνω από το κέντρο «Πισίνα» και η περιοχή προσγείωσης βρίσκεται δίπλα στο ίδιο κέντρο.

ΘΡΑΚΗ
Ξάνθη…Χορεύοντας στους δρόμους
Όσο κλασσικό και αν είναι τόσο απολαυστικό παραμένει. Πρόκειται για μια μαζική κοινωνική γιορτή με λαϊκή συμμετοχή, η οποία περιλαμβάνει εμφάνιση ανθρώπων ντυμένων με παραδοσιακές στολές, μουσικές συναυλίες καθώς και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Φέρες…το έθιμο της “Καμήλας”

το έθιμο της “Καμήλας”

Στη Θράκη, τον τόπο όπου λατρεύτηκε με πάθος ο Διόνυσος και αφιερώθηκαν σ’ αυτόν πλήθος τελετών, μεταφέρθηκαν από τα βάθη των αιώνων στο σήμερα έθιμα που έχουν σχέση με τη λατρεία του Διόνυσου, της θεάς Γης – της φύσης – της γονιμότητας. Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων ξεκινά με την έναρξη της παρέλασης το μεσημέρι, ακολουθεί η Αναπαράσταση εθίμου “Καμήλας” με το Κρέμασμα Καρνάβαλου στην πλατεία Ελευθερίας με φαγοπότι και κλείνει με το πέταγμα του Χαρταετού στα παλιά Αλώνια..

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Καλή Βρύση Δράμας…Εικονικός Γάμος και Μπαμπούγεροι

Μπαμπούγεροι

Στην Καλή Βρύση Δράμας – όπως συμβαίνει και στη Νάουσα – αναβιώνει ο εικονικός γάμος. Σύμφωνα με το έθιμο, ο γαμπρός δολοφονείται, τις περισσότερες φορές με «δράστη» τον κουμπάρο. Ακολούθως, ανασταίνεται, σε μια κίνηση συμβολική, η οποία παραπέμπει στο Διόνυσο, ο οποίος επίσης απεβίωσε και επέστρεψε στα εγκόσμια.
Παράλληλα, οι κάτοικοι μεταμφιέζονται σε «μπαμπούγερους» και κρατώντας σακίδια γεμάτα στάχτη τα εκτοξεύουν στους περαστικούς ανάβοντας τα αίματα.
Σέρρες …Καλόγερος
Στις Σέρρες, την Kαθαρά Δευτέρα, το έθιμο του «Καλόγερου» κλέβει την παράσταση. Αρχικά, κάνουν την εμφάνισή τους οι διαβόητοι Αναστενάρηδες. Έπειτα, ακολουθούν μίμοι, οι οποίοι συνήθως συμμετέχουν και στην παραδοσιακή θεατρική ομάδα. Ο θίασος του «Καλόγερου» αποτελείται από το Βασιλιά, το Βασιλόπουλο, τον καπιστρά, τη νύφη, τη μπάμπω και το εφταμηνίτικο, τους γύφτους με την αρκούδα αλλά και τους Κουρούτζηδες και γυρνάει από σπίτι σε σπίτι, προτού όλοι οι κάτοικοι συγκεντρωθούν για να ξεκινήσει η προετοιμασία του συμβολικού αγρού για τη σπορά. Μετά, άπαντες συμμετέχουν στην αναπαράσταση του θανάτου και της ανάστασης του Καλόγερου.
Σοχό…Το Καρναβάλι των Αράπηδων

το Καρναβάλι των Αράπηδων

Στο Σοχό, στην Κεντρική Μακεδονία, λαμβάνει χώρα ετησίως ένα από τα πιο δημοφιλή καρναβάλια της Βορείου Ελλάδας. Κεντρικά πρόσωπα στο καρναβάλι είναι οι «αράπηδες». Πρόκειται για ομάδες μασκοφόρων, οι οποίοι τριγυρνούν στους δρόμους του χωριού και γυρνάνε από σπίτι σε σπίτι κερνώντας ούζο τον κόσμο.
Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα είναι η προσωπίδα τους, φτιαγμένη από μαύρο ύφασμα και κεντημένη με πολύχρωμα κομμάτια υφάσματος. Μια ιδιαίτερα μεγάλη σε μέγεθος μάσκα, η καλύπτει συνολικά το πρόσωπό τους και καταλήγει σε ένα λοφίο, αποτελούμενο από κορδέλες. Η εμφάνιση των «αράπηδων» ολοκληρώνεται με την προσθήκη μουστακιού, κατασκευασμένου από τρίχες ουράς αλόγων, καθώς και πέντε κουδούνια – ένα μεγάλο και τέσσερα σαφώς μικρότερα – τα οποία τοποθετούνται στη μέση τους.

ο Χορός της Μπούλας

Νάουσα…Ο Χορός της Μπούλας
Στη Νάουσα, πρωταγωνιστικό ρόλο στις εκδηλώσεις για τον εορτασμό της αποκριάς διαδραματίζουν οι «μπούλες», όπως ονομάζονται μασκοφόροι, που μεταμφιέζονται με προσωπίδες και φορούν νυφικό. Οι «μπούλες», μαζί με τους φουστανελοφόρους, χορεύουν, τραγουδούν και αναστατώνουν τον κόσμο με τις φωνές, τα τραγούδια τους και το μοναδικό «το χορό της μπούλας».
Καστοριά…Ο Χάσκαρης, τα Ραγκουτσάρια και οι… Μπουμπούνες
Στη Καστοριά, γιορτάζονται με ιδιαίτερες τιμές τα «Ραγκουτσάρια». Σε μια αναβίωση αρχαίων Διονυσιακών τελετών, άνθρωποι κάθε ηλικίας χωρίζονται σε «Μπουλούκια». Στη συνέχεια, συνοδεία παραδοσιακών λαϊκών οργάνων περιτριγυρίζουν στους δρόμους φορώντας περίεργες στολές.
Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, φωτιές, οι ονομαστές «Μπουμπούνες», ξεπηδούν σε όλη την πόλη της Καστοριάς. Πρόκειται για ένα έθιμο προχριστιανικό, άρρηκτα συνδεδεμένο με την πυρολατρεία.
Ένα ακόμη έθιμο, το οποίο τα τελευταία χρόνια επανέρχεται στο προσκήνιο στην Καστοριά, είναι ο «Χασκάρης». Κατά την τέλεσή του, κάποιος δένει στην άκρη ενός «Κλώστη» – όπως ονομάζεται ο πλάστης – ένα αυγό και το γυρνά ταχύτατα από στόμα σε στόμα. Νικητής ανακηρύσσεται εκείνος που θα κατορθώσει πρώτος να αρπάξει το αυγό.
Θάσος:”Διονυσιακά μυστήρια”
Στην Παναγία, ένα παραδοσιακό χωριό της Θάσου, αναβιώνει κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα τα διονυσιακά μυστήρια. Τα άρματα ολοκληρώνοντας την παρέλασή τους, παρουσιάζουν σε ‘θέατρο δρόμου’ τα έμμετρα σκωπτικά τους κείμενα, τα οποία απαγγέλονται στίχο-στίχο από τον αρχηγό του άρματος και επαναλαμβάνονται ρυθμικά από τα υπόλοιπα μέλη.Ακόμα παρουσιάζονται με την ίδια πάντα διάθεση παραδοσιακοί τύπου και χαρακτήρες της Παναγίας εμπνευσμένα από τα παλιά έθιμα

ΗΠΕΙΡΟΣ
Ιωάννινα… Τζαμάλες
Στα Ιωάννινα, μεταμφιεσμένοι κάτοικοι χορεύουν γύρω από τεράστιες φωτιές, σε διπλές και τριπλές σειρές. Το θέαμα είναι εντυπωσιακό και το έθιμο πέρασε από γενιά σε γενιά με την ονομασία «Τζαμάλες». Η κορύφωση των εκδηλώσεων της Αποκριάς γίνεται όταν στήνεται στην κεντρική πλατεία της πόλης το γαϊτανάκι.
Άρτα …Γυναικείο Καρναβάλι
Στην Άρτα, το Καρναβάλι των Γυναικών κλέβει την παράσταση. Οργανώνεται κατά αποκλειστικότητα από γυναίκες, χωρισμένες σε γκρουπ, οι οποίες παρελαύνουν στον κεντρικό δρόμο της πόλης. Είναι ντυμένες με αποκριάτικες στολές και η κατάληξη της πορείας τους, τις βρίσκει σε κάποιο από τα κέντρα της πόλης για ξεφάντωμα μέχρι τις πρωινές ώρες.

ΝΗΣΙΑ
Ρέθυμνο… Η αναζήτηση του θησαυρού
Στο Ρέθυμνο, κανταδόροι με κιθάρες και μαντολίνα, προσδίδουν στις εκδηλώσεις χρώμα από το παρελθόν. Τραγούδια τοπικά και μελωδίες ηχούν στα αυτιά όσων παρευρίσκονται στην πόλη την περίοδο της Αποκριάς.
Έθιμο των ντόπιων είναι η αναζήτηση του θησαυρού, ο οποίος κείται κρυμμένος σε κάποιο σημείο της πόλης. Παράλληλα, κάτοικοι, χωρισμένοι σε ομάδες, ντυμένοι όπως επιτάσσει το γιορτινό κλίμα, χορεύουν τόσο στη «Μικρή» όσο και στη «Μεγάλη» αγορά, υπό τους ρυθμούς της φιλαρμονικής ορχήστρας.
Χανιά…Αποκριάτικες εκδηλώσεις.
Σκύρος… Ο Γέρος και η Κορέλα

ο Γέρος και η Κορέλα

Στη Σκύρο, η αρχή του Τριωδίου σημαίνει αυτόματα και την εμφάνιση του «Γέρου» και της «Κορέλας». Φιγούρες γραφικές, ντυμένα παραδοσιακά, αμφότερες γυρνούν στους δρόμους του νησιού δίνοντας ξεχωριστό χρώμα στον εορτασμό της Αποκριάς.
Η ενδυμασία του «Γέρου» αποτελείται από χοντρή μαύρη κάπα, άσπρη υφαντή βράκα ενώ στη μέση του κρέμονται 2 με 3 σειρές κουδούνια, το συνολικό βάρος των οποίων μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 50 κιλά»! Η «Κορέλα», η ντάμα του «Γέρου», ντύνεται με παραδοσιακά σκυριανά ρούχα. Χορεύει διαρκώς γύρω του καθώς εκείνος βαδίζει.
Ακολούθως, οι ικανότεροι σωματικά από τους «Γέρους», ανεβαίνουν στο Κάστρο του νησιού. Εκεί, κτυπούν τις καμπάνες στο Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου. Την ίδια ώρα, η «Κορέλα», τραγουδάει σκυριανό σκοπό για να τον παινέψει.
Σύμφωνα με μαρτυρίες των γεροντότερων στο νησί, ο «Γέρος» και η «Κορέλα», έρχονται κάθε χρόνο για να θυμίσουν στους ντόπιους κάποια θεομηνία, η οποία κατάστρεψε όλα τα ζώα του νησιού. Για το λόγο αυτό, ο τσοπάνης ζώστηκε τα κουδούνια των ζώων και ήρθε στο χωριό να ειδοποιήσει τους υπόλοιπους.
Νάξος… Κουδουνάτοι, Λεβέντες και Ληστές
Στη Νάξο, όπου η μυθολογία την αναφέρει ως το νησί – γενέτειρα του Θεού Διονύσου, τα αποκριάτικα έθιμα αποτελούν παράδοση ανθεκτική μέσα στο χρόνο. Μεταξύ άλλων, συμπεριλαμβάνονται το σφάξιμο των χοίρων και οι εκδηλώσεις με τους «Kουδουνάτους».
Οι τελευταίοι, φορούν κάπα και κουκούλα, τριγυρίζουν στα χωριά και προκαλούν μεγάλη φασαρία και θόρυβο ενώ ταυτόχρονα προβαίνουν σε άσεμνες εκφράσεις και χειρονομίες. Στα χέρια τους, κρατούν την περιβόητη «Σόμπα», ένα ξύλο, το οποίο συχνά παραλληλίζεται με τον διονυσιακό φαλλό.
Μαζί με τους «Κουδουνάτους» περιφέρονται ο «Γέρος», η «Γριά» και η «Αρκούδα». Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια των αποκριάτικων εκδηλώσεις των «Κουδουνάτων», συμβαίνουν μια σειρά από γεγονότα. Η λίστα περιλαμβάνει το «Γάμο της Νύφης», «το «Θάνατο», την «Ανάσταση του Νεκρού» όπως επίσης και το «Όργωμα».
Σε κάποιες περιοχές, οι κάτοικοι ντύνονται «Λεβέντες» ή «Κορδελάτοι». Αιτία για αυτή την ονομασία αποτελεί το γεγονός ότι στο φέσι και στους ώμους έχουν κορδέλες. Ταυτόχρονα, στο χορό μαζί τους εμφανίζονται οι «Ληστές» ή «Σπαραρατόροι». Εκείνοι, αρπάζουν τις νεαρές κοπέλες και τις τραβούν να συμμετάσχουν στο γλέντι.
Χίος… Μόστρα και Καλαμωτούσικος Γάμος
Στη Χίο, την περίοδο των αποκριών αναβιώνουν μια σειρά εθίμων. Η Μόστρα των Θυμιανών και ο Καλαμωτούσικος γάμος είναι τα σημαντικότερα εξ αυτών.

Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων

Κάρπαθος… Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων
Στην Κάρπαθο, ο εορτασμός της Αποκριάς εκλαμβάνει μορφή απόδοσης άτυπης δικαιοσύνης. Και τούτο διότι, λειτουργεί το Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων! Ορισμένοι εκ των κατοίκων προβαίνουν σε άσχημες χειρονομίες. Αμέσως, συλλαμβάνονται από τους Τζαφιέδες – σε ρόλο χωροφυλάκων – και οδηγούνται στο Δικαστήριο. Εκεί, τους απαγγέλλονται κατηγορίες αυτοσχέδιες, οι οποίες προκαλούν άφθονο γέλιο.
Λέρος και Σύμη… Καμουζέλες
Οι Αποκριές γιορτάζονται με τις “καμουζέλες”, μασκαράτες και τους αυτοσχέδιους ποιητές που σκαρώνουν περιπαιχτικά στιχάκια τα οποία τα απαγγέλλουν παιδιά ντυμένα καλογεράκια πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι. Το ίδιο έθιμο έχουν επίσης και στην Σύμη.
Σκόπελος…κακές μουτσούνες
Νέοι, γέροι και παιδιά μεταμφιεσμένοι γυρνούν από σπίτι σε σπίτι στους δρόμους και στις γειτονιές. Οι μεταμφιεσμένοι αυτοί λέγονται μουτσούνες, μασκαράδες λόγω της μάσκας την οποία φοράνε. Συνηθίζουν να δίνουν μικρές παραστάσεις όπου βρεθούν μιμούμενοι και σατιρίζοντας ανθρώπινους χαρακτήρες και συντοπίτες τους (ο τσιγγάνος, ο αρκουδιάρης, ο γάμος, η γέννα ).
Οι πιο καλές μεταμφιέσεις, οι πιο αριστοκρατικές, είναι οι “Μπράμδες”. Αυτές φορούν καλά μαντήλια και τοπικές ενδυμασίες (φουστανέλες, βράκες, τουαλέτες της εποχής) και πολλά τσαπράζια ασημένια. Γυρίζουν από γειτονιά σε γειτονιά και τραγουδούν το επικό τραγούδι της “Βλάχας”. Μαζεύονται την Κυριακή της τυρινής στις πλατείες της Παναγίας Παπαμελετίου, στο Γυφτόρεμα, στο Μύλο, στον Αι – Γιάννη και χορεύουν ενώ οι νοικοκύρηδες τους κερνούν ρυζόγαλο γαλακτομπούρεκο και άφθονο κρασί.
Επίσης την ίδια Κυριακή αναβιώνει και το έθιμο της “τράτας” κατά το οποίο μασκαράδες μουντζούρηδες σκαρώνουν με καλάμια ένα καΐκι την τράτα και περνάνε από γειτονιά σε γειτονιά λέγοντας ευτράπελα (πιρπάσκα) τραγούδια αυτοσχεδιάζοντας και πειράζοντας τους παρευρισκόμενους. Το μπουλούκι που ακολουθεί την τράτα με τους “τραταραίους” αποτελείται από μασκαρεμένους οι οποίοι τραγουδούν, πίνουν και κερνιόνται τα ρυζόγαλα από τις νοικοκυρές ενώ κατά το σούρουπο η πορεία αυτή καταλήγει στην παραλία όπου και θα “φουντάρουν” στη θάλασσα την τράτα τους.
Zάκυνθος… Ο Ντελάλης, οι Ομιλίες και η Κηδεία της Μάσκας

ο Ντελάλης

Στη Zάκυνθο, το πρόγραμμα εκδηλώσεων στο πλαίσιο της Αποκριάς ανακοινώνεται με τρόπο χαρακτηριστικό. Ντελάλης, με παραδοσιακή αμφίεση, περιφέρεται στο νησί και διαλαλεί το περιεχόμενο των καρναβαλικών γεγονότων πρόκειται να επακολουθήσουν.
Παρελάσεις, χοροί, εντυπωσιακές μασκαράτες τονίζουν το νόημα της Αποκριάς. Την ίδια ώρα, θεατρικές ομάδες υποδύονται στις πλατείες και στους δρόμους τις «Ομιλίες». Σύμφωνα με την παράδοση, οι «Ομιλίες» είναι αυτοσχέδια κωμικά έργα, που συχνά εμπεριέχουν κοινωνικές προεκτάσεις.
Ξεχωριστή θέση στις γιορτινές εκδηλώσεις έχει η «Κηδεία της Μάσκας», η οποία πραγματεύεται μια παρωδία κηδείας με άφθονο γέλιο. Σε αυτή, θέση νεκρού καταλαμβάνει ο Καρνάβαλος. Τον ακολουθούν οι τεθλιμμένοι συγγενείς ενώ ταυτόχρονα διαδραματίζονται τραγελαφικά απρόοπτα.
Κέρκυρα… Ο Σιορ Καρνάβαλος
Στην Κέρκυρα, η επτανησιακή παράδοση επιτάσσει την παρουσία του ντελάλη, ο οποίος το πρωί, συνοδευόμενος από σαλπιγκτές και τυμπανιστές, κυκλοφορεί στους δρόμους της πόλης, αναγγέλλοντας τον ερχομό του Σιορ Καρνάβαλου.
Πομπή αρμάτων, ορχήστρες φιλαρμονικές και παρέες ντυμένες αποκριάτικα, μαζεύονται στην Κάτω Πλατεία. Εκεί, το γλέντι, το οποίο λαμβάνει χώρα μονάχα… επιεικώς τρικούβερτο μπορεί να χαρακτηριστεί. Εξάλλου, στην Κάτω Πλατεία τερματίζεται και η διαδρομή που ακολουθεί η παρέλαση του Σιορ Καρνάβαλου, αφού περάσει πρώτα από την οδό Γ. Θεοτόκη. Το κάψιμο του Σιορ Καρνάβαλου αποτελεί την κορύφωση του εθίμου.

Ο Δημήτριος Χριστοδούλου είναι μαθηματικός και φυσικός, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 19 Οκτωβρίου του 1951, ενώ διδάσκει στο Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο (ETH) της Ζυρίχης, ένα από τα μεγαλύτερα και σπουδαιότερα της  Ευρώπης. Η έρευνά του αφορά τη Θεωρία των Μερικών Διαφορικών Εξισώσεων, της Διαφορικής Γεωμετρίας, της Θεωρίας της Γενικής Σχετικότητας, των εξισώσεων του Einstein καθώς και της Μηχανικής των ρευστών. Ήταν 17 ετών όταν άφησε πίσω την Ελλάδα για μεταπτυχιακές σπουδές στη φυσική στο Πανεπιστήμιο Princeton των ΗΠΑ, ήταν μόλις στη Β’ Λυκείου τότε. Ολοκλήρωσε το διδακτορικό του μέσα σε 3 χρόνια και το μέλλον ήταν μπροστά του. Το 1972, αν και μόλις 22 ετών επέστρεψε στην Ελλάδα ως καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παραιτήθηκε μετά από μικρό χρονικό διάστημα για την επόμενη στάση της καριέρας του, ως ερευνητής στο CERN στη Γενεύη. Έχει διδάξει σε πολλά Πανεπιστήμια, στο Syracuse της Νέας Υόρκης, στο Princeton, στο Ινστιτούτο Courant της Νέας Υόρκης και από το 2001 έως σήμερα βρίσκεται στο ETH στη Ζυρίχη. Έχει αναγορευθεί σε Επίτιμο Διδάκτορα σε πλειάδα Πανεπιστημίων όπως το  Brown University, το Boston University,  το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ.α. Η διδακτορική του διατριβή περιείχε την κεντρική ιδέα, που οδήγησε στη συνέχεια τον S. Hawking, τον J. Bekenstein και άλλους στη τελική διατύπωση της θερμοδυναμικής των Μελανών Οπών και της ακτινοβολίας Hawking. Στο πλαίσιο της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, έχει αποδείξει (σε συνεργασία με τον S. Kleinerman), την ευστάθεια του χωρόχρονου Minkowski στον οποίο ζούμε και έχει διατυπώσει αυστηρά θεωρήματα σχετικά με τον σχηματισμό των Μελανών Οπών. Το 2011 του απενεμήθη το βραβείο Shaw, εκ των πιο σημαντικών βραβείων, γνωστό ως το «Νόμπελ της Ασίας», για το σύνολο της προσφοράς του στα Μαθηματικά, το 2008 το βραβείο Αστρονομίας Tomalla, το 1999 το βραβείο Bocher της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρίας, το 1993 το βραβείο του Ιδρύματος Mac Arthur για τα Μαθηματικά και τη Φυσική. Τον Ιούλιο του 2000 δέχθηκε το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. (Το Τάγμα του Φοίνικος απονέμεται από την ελληνική κυβέρνηση σε Έλληνες πολίτες που υπερέχουν στις τέχνες και τις επιστήμες.) Είναι μέλος της Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών.

Ακούγοντας τον Κορνήλιο Καστοριάδη να μιλά περί Εκπαιδεύσεως, εχθές, πάλι μ΄έπιασε το… παράπονο!

“Η παιδεία ενός ανθρώπου αρχίζει από την ώρα που γεννιέται  μέχρι την ώρα που πεθαίνει” και η ” διαμόρφωση της παιδείας του εξαρτάται από όλα όσα προσλαμβάνει, από όσα συμβαίνουν γύρο του”.

Τί βλέπουμε γύρο μας αυτές τις μέρες; Το χάος…Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι εξαιρετικά δύσκολες πιά. Οι άνθρωποι “έβγαλαν νύχια”. Καλές συμπεριφορές, ευγένεια, επαγγελματική δεοντολογία είναι λέξεις που ξεθωριάζουν με ταχύτατους ρυθμούς. Η “καλημέρα” ακούγεται δύσκολα και τα χαμόγελα σπανίζουν.

Και πώς αλλοιώς, όταν η ανεργία έχει ανέβει σε δισθεώρατα ύψη, όταν οι μισθοί έχουν πέσει σε Καιάδες; Όταν αντί να αλλάξουμε συμπεριφορές εμείς οι ίδιοι, αναλογιζόμενοι το μέγεθος του λάθους μας-γιατί δεν μπορεί: κάπου έχουμε κάνει κι εμείς λάθη..- ρίχνουμε ο ένας το φταίξιμο στον άλλον και όλοι μαζί στους “άλλους”.

“Η εκπαίδευση είναι επένδυση και πάθος”!!! Τούτη η χώρα με την εκπαίδευση δεν “τό’χε”, για να χρησιμοποιήσω μια προσφιλή έκφραση των μαθητών μου. Ποτέ δεν επένδυσε σ΄αυτήν και ποτέ δεν την ερωτεύτηκε. Μα κανένας… Η εκπαίδευση χρησιμοποιήθηκε, όσο κανένας άλλος, τουλάχιστον τα τελευταία 30 χρόνια, για πολιτικούς σκοπούς και ίδια οφέλη. Δεν την νοιάστηκε άνθρωπος!

Ακόμα και τώρα, τις μέρες της δικής μας “κατοχής”, αντί η εκπαίδευση να γίνει πρώτη προτεραιότητα, ακρωτηριάζεται με τον χειρότερο τρόπο: με τυχαία και μη αναστρέψιμα χτυπήματα.

Ο ρόλος των εκπαιδευτικών; Μα πώς , μπορείς να ζητήσεις  σ΄έναν κακομαθημένο, κακοπληρωμένο, έντρομο, καχύποπτο δημόσιο δάσκαλο να  ερωτευθεί ή να συνεχίζει να έχει το ίδιο πάθος;

Ποιός να μου το’ λεγε! Ότι τώρα στην …ώριμη ηλικία θα ξανακαθόμουν στα θρανία!!!

Αποφάσισα λοιπόν η τάλαινα, να βελτιωθώ δια της μαθήσεως, παρακολουθώντας το μεταπτυχιακό τμήμα του ΕΚΠΑ “Τεχνολογίες της Πληροφορίας για την Εκπαίδευση”.

Δια βίου μάθηση δεν έλεγε η αλήστου μνήμης Υπουργός Παιδείας; Ε! Για μένα προορίζονταν οι “πόντοι”! Αλλά, δε έλαβα καλά υπ΄όψιν μου τη σοφία του λαού που λέει: “Καιρός φέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια…”!!!!

Πήγα λοιπόν η καλή σου, με το νεανικό προφίλ -τρομάρα μου- κι ξαναβρέθηκα στα έδρανα του Χημείου και του ΤΕΙ Πειραιά.
Ομολογώ οτι στο κτίριο της Ναυαρίνου είχα να πάω απο το 1982. Πραγματικά, συγκινήθηκα. Θες η ατμόσφαιρα, θες συγχρωτισμός με το φοιτηταριό, θες η ανεμελιά των παιδιών, νωχελικά απλωμένη στα σκαλάκια, έφεραν αυτόματα deja vu της δικής μου νιότης.

Όλα διαφορετκά! Το μόνο ίδιο, αλλά στο πολύ εμπορικό, σκανδαλώδες πια, οι “βιτρίνες” των κομμάτων. Θλίψη…Απογοήτευση… Αυτές οι πανέξυπνες μούρες, αυτά τα υπέροχα παλλικαράκια και οι χαριτωμένες κοπελλίτσες, που η ζέση τους για ζωή μπορεί να σε κάνει να παλέψεις με βουνά, “τσιμπάνε” τόσο πολύ στο δόλωμα του κάθε κόμματος.

Εκεί συνάντησα και μια μαθήτρια μου προ 12ετίας. Την Κατερίνα.
-Κυρία! Τί κάνετε εσείς εδώ;
(θα νομίζει οτι κάνω κανένα μεροκάματο στην καντίνα ή στην καθαριότητα, σκέφτηκα, για να συμπληρώσω τον πενιχρό μισθό μου με κανένα εξτραδάκι..)
-Εσύ; (ρώτησα για να κερδίσω χρόνο)
-Το δεύτερο μεταπτυχιακό μου!!!!! Αλλά εσείς κυρία; Εσείς;
Ξεστόμισα σχεδόν με αιδώ τον λόγο… ρίχνοντας μια κλεφτή ματιά στην Ιωάννα, την συμφοιτήτριά μου, που χάζευε το θέαμα.
Φυσικά και σε ένα ποστ δεν μπορώ να σας μεταφέρω την μέχρι τώρα εμπειρία μου, από τον Ρουβίκωνα που και με την θέλησή μου αλλά και με την “σμπρωξιά” της Simeterrae μου, διαβαίνω.
Η αλήθεια είναι ότι “κάθε πράγμα στον καιρό του, κι ο κολιός τον Αύγουστο”, αλλά παίρνω ανάσες ζωής. Η ωριμότητα (έτσι θα λέμε τις 10ετίες που έχουμε στην πλάτη μας, πια! Πιο δόκιμος όρος) βοηθάει να διαπιστώνεις πώς θες να είσαι και πώς θες να μην γίνεις. Ζηλεύω τους “συμφοιτητές” μου. Γιατί έχουν μεγαλύτερη κατάρτιση, περισσότερες δεξιότητες. Η αντιληπτική τους ικανότητα είναι στο maximum. Η ζωντάνια τους δεν περιγράφεται. Φυσικά -μεταξύ μας – μερικές φορές δεν τους “πιάνω” αλλά κάνω τεχνιέντως τον …κινέζο (η ωριμότητα που λέγαμε…).

Εκείνο όμως που κάνει το στομάχι μου να σφίγγεται, ακόμα παραπάνω λόγω των ημερών, είναι το πλήθος των νέων ανθρώπων που μέσω της κατάρτισης, της παραπάνω εκπαίδευσης ελπίζουν σε καλύτερες μέρες, οι πιο τυχεροί. Και σε θέση εργασίας, οι λιγότερο τυχεροί. Θα είναι έτσι; Όταν τελείωσα το Πανεπιστήμιο- στα τέλη του προηγούμενου αιώνα- ένα Πανεπιστήμιο “σκληρό” και αυταρχικό, δεν είχαμε την κατάρτιση αυτών των παιδιών. Νομίζω όμως, νομίζω, ότι είχαμε …μόορφωση. Θα μου πείτε: Γι αυτό τα κάνατε …μαντάρα; Σιωπώ….

Σήμερα τελειώνει το Α εξάμηνο. Επιβίωσα. Θα επανέλθω σύντομα….

Η σύγχρονη εικόνα της Ιαπωνίας είναι στηριγμένη σε σαθρές βάσεις. Τη δεκαετία του 1980, σχεδόν όλοι οι Ιάπωνες θεωρούσαν τους εαυτούς τους ως ανήκοντες στη μεσαία τάξη, ενώ άλλες κοινά παραδεκτές αντιλήψεις αφορούσαν την προσφορά δια βίου απασχόλησης από τις μεγάλες εταιρίες και τη διατήρηση του πνεύματος των σαμουράι από την ιαπωνική μαφία, τη γιακούζα. Όπως, όμως, και όλοι οι εθνικοί μύθοι που εμπεριέχουν ψήγματα αλήθειας, η αξία των αντιλήψεων αυτών βρίσκεται στο τι αποκαλύπτουν για όσους τις πιστεύουν.

Το βιβλίο «Contemporary Japan» (Σύγχρονη Ιαπωνία) του διευθυντή ιαπωνικών σπουδών του παραρτήματος του αμερικανικού πανεπιστημίου Temple στην Ιαπωνία Τζεφ Κίνγκστον, διαλύει ή επεξηγεί πολλές από τις εσφαλμένες αυτές απόψεις. Θέμα του η εξέλιξη της Ιαπωνίας από το 1989, ημερομηνία ανόδου του αυτοκράτορα Χιροχίτο στο Θρόνο των Χρυσανθέμων και εποχή της διάρρηξης της φούσκας στην ιαπωνική οικονομία. Αν και οι διεργασίες της οικονομικής στασιμότητας της χώρας έχουν μελετηθεί ενδελεχώς, οι επιπτώσεις της στην ιαπωνική κοινωνία δεν είχαν απασχολήσει τους πανεπιστημιακούς.

Η κρίση της δεκαετίας του 1990 έφερε στην επιφάνεια τα χειρότερα χαρακτηριστικά της ιαπωνικής κοινωνίας, από τα υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών και οικιακής βίας, μέχρι τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και την ανηθικότητα των δημόσιων προσώπων που με τη σειρά της υπέσκαψε την εμπιστοσύνη των Ιαπώνων στο κράτος.

Την ίδια στιγμή, η μεσαία τάξη της χώρας βρέθηκε σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση, με την μισθολογική ανισότητα να εντείνεται και τα ποσοστά παιδικής φτώχειας (14%) να αποτελούν ρεκόρ μεταξύ των βιομηχανικών κρατών.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για την Ιαπωνία είναι δημογραφική και αφορά κατά κύριο λόγο τη γήρανση του πληθυσμού. Η ηθελημένη διατήρηση του αναχρονιστικού οικογενειακού μοντέλου, με το σύζυγο να είναι η μοναδική πηγή εισοδήματος πλήττει τις ελπίδες δημογραφικής ανάκαμψης.

O  Κίνγκστον εκτιμά ότι η Ιαπωνία μπορεί να αντιμετωπίσει με ίδια μέσα τα προβλήματά της και ότι αυτό συντελείται αυτή τη στιγμή. Παρόλα αυτά, η χώρα εκπλήσσει με την άρνησή της να συζητήσει θεμελιώδη θέματα, όπως τη μετανάστευση ή να αντιμετωπίσει κρίσιμα προβλήματα όπως το θηριώδες κρατικό χρέος.

Παρά τα μειονεκτήματά της, η ιαπωνική κοινωνία αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να ξεπεράσει τα προβλήματα του 21ου αιώνα με λύσεις του 20ου, ενώ αυτή είναι -σύμφωνα με τον Κίγκστον- η αιτία της παραλυσίας της Ιαπωνίας. “K”

Το βράδυ της Τρίτης, όταν το αυγουστιάτικο φεγγάρι ακκιζόταν με τον ομορφότερο τρόπο που ξέρει από γεννησιμιού του, η ευρύτερη περιοχή γύρω από το κέντρο της Αθήνας είχε τα χαρακτηριστικά πρωτόγνωρης παράνοιας. Εκατοντάδες ακινητοποιημένα αυτοκίνητα και εκατοντάδες εν κινήσει πολίτες, χωρίς εκνευρισμούς και διαπληκτισμούς όδευαν προς τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης. Ακόμη και οι αστυνομικοί που είχαν επωμιστεί την πρόσβαση χαμογελούσαν διακριτικά, ενώ οι πέντε – έξι ταξιτζήδες που πάρκαραν παράνομα επί της Φιλελλήνων και της Αμαλίας δεν έγιναν τελικά βορά στο στόμα των οδηγών. Εποχούμενοι και πεζοί θύμιζαν μαριονέτες, σε μια άναρχη θεατρική σύνθεση με μοναδικό θεατή το φεγγάρι του Αυγούστου. Αιφνιδίως, ο πρόσφατος θυμός για τους φύλακες των αρχαιολογικών χώρων εξαφανίστηκε και το άγος των οικονομικών μέτρων υποβαθμίστηκε. Κυρίως, όμως, αμβλύνθηκε ο φόβος που τους τελευταίους μήνες έχει στρογγυλοκαθήσει στο καθιστικό του σπιτιού μας και δεν θέλει να φύγει.

Λίγες μέρες μετά, η εικόνα δεν είναι πια μαγική. Η πλανεύτρα σελήνη αποποιήθηκε του κοινωνικού, εκτονωτικού της ρόλου, σηματοδοτώντας το τέλος του καλοκαιριού και της δικής μας ανεμελιάς. Το φθινόπωρο προβλέπεται βίαιο και άδικο όσο ποτέ. Οι Κασσάνδρες κλείνουν θέσεις στο πρώτο θεωρείο. Είναι απόλαυση γι’ αυτές η επιβεβαίωση των προβλέψεών τους. Η κινδυνολογία, άλλωστε, αποτελεί το εθνικό μας σπορ. Ομως, άσχετα με τις επιδόσεις μας σ’ αυτό, η πραγματική εικόνα θα φανεί από δω και πέρα. Τους επόμενους μήνες θα αποδειχθεί αν εξαντλήθηκαν τα «αποθέματα» της παραοικονομίας και αν η κυβέρνηση έχει όντως ολοκληρωμένο σχέδιο για την ανάπτυξη της χειμαζόμενης οικονομίας ή από χώρα παροχής υπηρεσιών (όπως μας έλεγαν) θα εξελιχθούμε σε χώρα επίδειξης ανέργων. Με εξαίρεση ορισμένες σοβαρές μεταρρυθμίσεις -υπό την απειλή «μνημονιακού» μαστιγώματος- η ακινησία σε θέματα ουσιαστικής πολιτικής μοιάζει με ανυψωμένη λευκή σημαία. Η εγκληματικότητα οργιάζει, η αναλγησία το ίδιο. Η εκπαίδευση καρκινοβατεί. Η κυβέρνηση ανέχεται την εισαγωγή σε ΤΕΙ της Κοζάνης με βαθμολογία 0,9! Η υγεία θυμίζει εγκαταλελειμμένη γεροντοκόρη. Η επιχειρηματικότητα ψυχορραγεί και γενικότερα η παραγωγική οικονομία μοιάζει με έμβρυο στις πρώτες εβδομάδες κύησης, χωρίς σαφή χαρακτηριστικά.

Το δυσάρεστο είναι ότι με εξαίρεση τη Γερμανία -η οποία έχει την τάση να εντυπωσιάζει με τις επιδόσεις της- το κλίμα στην Ευρώπη δεν είναι ό, τι καλύτερο. Η Ιρλανδία επιστρέφει στα σαγόνια του καρχαρία, η Γαλλία… πανηγυρίζει για το 0,6% της ανάπτυξης του τελευταίου τριμήνου (!), η Δανία περικόπτει δραματικά το κοινωνικό κράτος και η Βρετανία προβαίνει στις χειρότερες περικοπές όλων των εποχών… Κατά τον οικονομολόγο Τζ. Στίγκλιτς, ο οποίος διαφωνεί με την πολιτική λιτότητας, ο φόβος της διπλής ύφεσης υφίσταται και είναι αμφίβολο αν η Ευρώπη θα τα καταφέρει. Κι εμείς; Εμείς βαυκαλιζόμαστε με τις φήμες περί ανασχηματισμού, ενώ τα κόμματα ρίχνουν το βάρος τους στις επικείμενες εκλογές, τις οποίες περιμένουν για να μετρήσουν τις δυνάμεις τους.

Tης Ριτσας Μασουρα