Επιμόρφωση Φιλολόγων Β Επιπέδου

Ένα μουσικό βιντεοκλίπ  πάνω στις δυνατότητες του Power Point.

Στο πλαίσιο των δράσεων για τον εορτασμό του έτους Ελύτη το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) οργανώνει κύκλο ενημερωτικών συναντήσεων γύρω από την ποιητική του Οδυσσέα Ελύτη: το έργο του, η σχέση του με τη «Γενιά του΄30», η πρόσληψη του έργου του εντός κι εκτός Ελλάδας, ο άνθρωπος και ο δημιουργός απέναντι στη φύση, η σχέση με το τοπίο και την Ιστορία, κ.ά..

Ο κύκλος πραγματοποιείται αποκλειστικά σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για την περίοδο Οκτώβριος 2011-Ιανουάριος 2012.

Το πρόγραμμα απευθύνεται προς τους εκπαιδευτικούς και υπεύθυνους σχολικών βιβλιοθηκών που θα αναλάβουν να προετοιμάσουν τους μαθητές με στόχο να τους φέρει πιο κοντά στο έργο του νομπελίστα ποιητή και να συμβάλει ώστε να εμβαθύνουν στις έννοιες, την πολυσημία των νοημάτων και των γλωσσικών σχημάτων της ποιητικής του Ελύτη κινητοποιώντας το ενδιαφέρον τους για τη λογοτεχνία, ερμηνεία και κριτική κειμένων και κατά συνέπεια την καλλιέργεια της κριτικής τους σκέψης.

Συμμετέχουν συγγραφείς και μελετητές του έργου του Ελύτη που έχουν δηλώσει συμμετοχή στο πρόγραμμα μέχρι τώρα, ενώ ο κατάλογος ανανεώνεται. Τα ονόματα παρατίθενται με αλφαβητική σειρά:

Ανθούλα Δανιήλ, Δημήτρης Δασκαλόπουλος, Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Δημήτρης Καλοκύρης , Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος, Ελένα Κουτριάνου (μόνο σε σχολεία της ΑΤΤΙΚΗΣ), Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου (μόνο σε σχολεία της ΑΤΤΙΚΗΣ), Λίνα Λυχναρά, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Άρης Μπερλής (μόνο σε Λύκεια), Νικήτας Παρίσης, Στρατής Πασχάλης, Μαριλένα Πρωίμου – Ερηνάκη, Θεοδόσης Πυλαρινός.

Δείτε σχετικά:

• κανονισμός του προγράμματος
• αίτηση συμμετοχής
• ομιλητές

Πηγή: ΕΚΕΒΙ

Στη βάση δεδομένων http://www.biblionet.gr/ μπορείτε να βρείτε πληροφορίες για όλους τους ομιλητές. Η ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ είναι μια «πλήρης και έγκυρη βιβλιογραφική βάση δεδομένων για τον εντοπισμό όλων των βιβλίων που έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα (και όσων είναι υπό έκδοση)».  Μια υπηρεσία του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, που προσφέρεται δωρεάν στους επαγγελματίες και τους φίλους του βιβλίου. Περιλαμβάνει πληροφορίες για τίτλους βιβλίων με  αναλυτικά βιβλιογραφικά στοιχεία (τίτλος βιβλίου, όνομα συγγραφέα, εκδότης, ISBN, θέμα, ταξινομικός αριθμός Dewey Decimal Classification-DDC, κλπ.), φωτογραφίες εξωφύλλων, φωτογραφία με βιογραφικό σημείωμα και εργογραφία του κάθε συγγραφέα. Σε κάθε (σχεδόν) τίτλο υπάρχει και παραπομπή σε κριτικές-παρουσιάσεις που αποδελτιώνονται μέσα από εφημερίδες, περιοδικά, επιθεωρήσεις (παράδειγμα).  Οι κριτικές-παρουσιάσεις των βιβλίων καλύπτουν το χρονικό διάστημα από τις αρχές του 2008 μέχρι και σήμερα.

Να μια καλή ευκαιρία για την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας και τη δημιουργική αξιοποίηση των ΤΠΕ.

Το βίντεο αυτό δημιουργήσαμε με  μαθήτριες του σχολείου μου στο πλαίσιο του Έτους Ελύτη 2011, για να προβληθεί στις 21 Μάρτη, παγκόσμια ημέρα ποίησης.

«Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του ο Παμφύλιος Αρδιαίος ο πανάθλιος Τύραννος»

Μετά από περιγραφική στατιστική ανάλυση των δεδομένων του ερωτηματολογίου προέκυψαν οι εξής διαπιστώσεις:

Κατά το μεγαλύτερο ποσοστό (58,3%) εργάζεστε σε Λύκεια και ένα μικρότερο ποσοστό (41,7%) σε Γυμνάσια.

Ελέγχετε τα μηνύματα του ηλεκτρονικού σας ταχυδρομείου καθημερινά σε ποσοστό 41,7%.

Στην πλειοψηφία σας γνωρίζετε  το πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου (ελάχιστη βοήθεια απαιτείται εδώ).

Για το πρόγραμμα παρουσιάσεων (PowerPoint) θα απαιτηθεί να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο, αφού το μεγαλύτερο ποσοστό  (53,8%) το γνωρίζει απλώς καλά.

Όσο για τα λογιστικά φύλλα (Excel) …είναι η αδυναμία σας.

Με το διαδίκτυο υπάρχει εξοικείωση (είμαστε ψηφιακοί πολίτες),

ενώ σε ποσοστό 33,3% γνωρίζετε ή έχετε χρησιμοποιήσει εκπαιδευτικό λογισμικό.

Τέλος, το 33,3% ασχολείται με project στο σχολείο του (περιμένουμε να μας καλέσετε στην παρουσίαση, ε;).

Και το κρίσιμο ερώτημα: Ποιες είναι οι προσδοκίες σας από το πρόγραμμα της επιμόρφωσης και ποιες κατά τη γνώμη σας στάσεις και  αρχές απαιτούνται για την επιτυχή έκβαση του προγράμματος;

Στο συννεφόλεξο (αριστερά) διακρίνονται καθαρά οι απαντήσεις σας. Προσδοκάτε να αποκτήσετε ευχέρεια και εξοικείωση με τις ΤΠΕ, έτσι ώστε να είστε σε θέση να σχεδιάζετε διδακτικές παρεμβάσεις με χρήση λογισμικών και εφαρμογών διαδικτύου. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή έκβαση του προγράμματος θεωρείτε την καλλιέργεια  θετικού  πνεύματος  και συνεργασίας.

Ο όρος «διδακτικό σενάριο» καθιερώθηκε στη χώρα μας από την περίοδο των επιμορφώσεων της «Οδύσσειας» και συνοδεύει έκτοτε σχεδόν κάθε απόπειρα αξιοποίησης των ΤΠΕ στη διδασκαλία. Το σενάριο, επειδή αποστασιοποιείται από το βιβλίο και εστιάζει στη μεγαλύτερη πρωτοβουλία του εκπαιδευτικού,  δημιουργεί ένα λεπτομερές πλαίσιο για το μάθημα, που εξασφαλίζει μια συνειδητή πορεία προς συγκεκριμένες και συνειδητά επιλεγμένες διδακτικές κατευθύνσεις.

Μια τέτοια δυναμική εμπλοκή, προϋποθέτει και διαφορετική ταυτότητα εκ μέρους των διδασκόντων. Εκεί που ο μαθησιακός πόρος ήταν ένας και ταυτιζόταν με το έντυπο, τώρα θα πρέπει να δούμε τους μαθησιακούς πόρους στο σύνολό τους (έντυπα αλλά και ηλεκτρονικά μέσα).  Εκεί που τα μέσα πρακτικής γραμματισμού ταυτίζονταν με  το χαρτί, το μολύβι και το έντυπο, τώρα θα πρέπει να καλλιεργήσουμε παράλληλα και το νέο γραμματισμό με την αξιοποίηση των ηλεκτρονικών μέσων ανάγνωσης, γραφής και επικοινωνίας. Εκεί που αρκούσε να βλέπει ο εκπαιδευτικός το μάθημα της ημέρας ή της βδομάδας, τώρα είναι απαραίτητο να διαμορφώσει ένα διδακτικό πλάνο από την αρχή της χρονιάς, όπου θα εντάσσονται τα επιμέρους σενάρια. Αυτό σημαίνει προσέγγιση του μαθήματος σε επίπεδο στόχων κι όχι σε επίπεδο ύλης.

Επιμορφωτικό υλικό

Άξονες δημιουργίας σεναρίου

Μικρός οδηγός για τη δημιουργία σεναρίου (πηγή: Σωτήρης Τερζίδης)

Διδακτικό σενάριο: Ένα ταξίδι στην Αθήνα του 5ου αι. π.Χ. Δημιουργός: Κονδυλόπουλος Ιωάννης. Το έργο βραβεύτηκε στο θεσμό «Αριστείας και Καινοτομίας» 2011. Πηγή: Ιστολόγιο, Στα μονοπάτια του λόγου.

Ένα διαθέσιμο διδακτικό σενάριο μπορεί να αξιοποιηθεί με ποικίλους τρόπους:

• ως αφερηρία προβληματισμού και ανάπτυξης των δικών μας προτάσεων
• ως βάση για προσαρμογή στα δικά μας δεδομένα
• ως πλαίσιο για επιλεκτική υιοθέτηση συγκεκριμένων μόνο διδακτικών πρακτικών

Η ΖΕΑ σε Flash

Διδάσκοντας πολλά χρόνια στην εκπαίδευση έχουμε αποκτήσει μια συγκεκριμένη ταυτότητα διδάσκοντος η οποία είναι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας συμμετοχής μας στις διδακτικές πρακτικές του συγκεκριμένου διδακτικού συστήματος.

Στην ελληνική εκπαίδευση υπάρχει μια ισχυρή βιβλιοκεντρική παράδοση και το κάθε μάθημα αντιμετωπίζεται ως ένα άθροισμα επιμέρους ενοτήτων-γνώσεων, που καλούνται οι διδάσκοντες και οι διδασκόμενοι να «καλύψουν» μέχρι το τέλος της χρονιάς.  Αυτή η λογική αποκαλείται αθροιστική λογική με την έννοια ότι εκλαμβάνει τη γλώσσα ως ένα σύνολο επιμέρους στοιχείων τα οποία αθροίζονται ανά μάθημα, μέχρι να μεταδοθεί όλο το σύνολο των στοιχείων που περιλαμβάνει η ύλη μέχρι το τέλος της χρονιάς.  Η νοοτροπία  αυτή εκβάλλει σε ανάλογου τύπου διδακτικές πρακτικές όπου το βιβλίο είναι ο αποκλειστικός άξονας  της όλης διδασκαλίας με τον ρόλο του μαθητή να είναι περιθωριακός και να εξαντλείται σε μονότονες διαδικασίες επίλυσης ασκήσεων ή μονολεκτικών απαντήσεων σε κλειστές, συνήθως, ερωτήσεις των εκπαιδευτικών. Καθοριστικός είναι ο τρόπος αλληλεπίδρασης δασκάλου-μαθητών, ο οποίος ταυτίζεται με το γνωστό σχήμα:

• Ερώτηση (ο εκπαιδευτικός ρωτάει κάτι)
• Απάντηση (οι μαθητές δίνουν μιαν απάντηση)
• Αξιολόγηση (της απάντησης)

Παράδειγμα διδασκαλίας ως βιβλιοκεντρικής διεκπεραίωσης

Όμως

1. Είναι αυτό το είδος των εγγράμματων ταυτοτήτων που θα θέλαμε να καλλιεργεί το σημερινό σχολείο;
2. Πως μπορούμε να αξιοποιήσουμε και τα ψηφιακά μέσα, έτσι ώστε να συνεισφέρουμε στη μεταβολή των διδακτικών πρακτικών, επομένως και στη στροφή προς έναν διαφορετικό λόγο σε σχέση με τον αθροιστικό;

Ο αθροιστικός λόγος έχει μακρά παράδοση στη χώρα μας και έχει οδηγήσει σε εμπεδωμένες διδακτικές πρακτικές.Όλα αυτά δεν μεταβάλλονται εύκολα. Τουλάχιστον δεν ενυπάρχουν στα νέα προγράμματα σπουδών των φιλολογικών μαθημάτων για το Λύκειο.

Άς δούμε μια ενδεικτική διδακτική πρόταση που θέτει ζητήματα που διατρέχουν όλο το σύνολο του επιμορφωτικού υλικού γι` αυτό και παρουσιάζεται στην αρχή της επιμορφωτικής διαδικασίας. Μέσω συγκεκριμένου παραδείγματος επιχειρείται:

• να αναδειχθεί η οργανική σχέση των ΤΠΕ με τη γλωσσική εκπαίδευση
• να τονιστεί ο σημαντικός ρόλος που έχει η τεχνολογία της διδασκαλίας (=ο ίδιος ο τρόπος της διδασκαλίας) στην υποδοχή και παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ και
• να δείξει ότι κάθε διδασκαλία στηρίζεται πάντα σε συγκεκριμένο θεωρητικό υπόβαθρο.

Πηγή: Επιμορφωτικό υλικό φιλολόγων στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης (ΚΣΕ)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Για την καλύτερη γνωριμία και συνεργασία μας παρακαλείσθε να  συμπληρώστε το ερωτηματολόγιο που θα βρείτε πατώντας  εδώ.