ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ

Του κακού θυμού πόσο κακό είναι το τέλος!
κακοῦ θυμοῦ τελευτὴν ὡς κακὴ προσγίγνεται

Και οι πολλές απειλές πάνω στον πολύ θυμό μάταια ξεστομίζονται, αφού όταν ο νους επανέρχεται, αποδεικνύονται φρούδες οι απειλές
Πολλαὶ δ’ ἀπειλαὶ πολλὰ δὴ μάτην ἔπη θυμῷ κατηπείλησαν, ἀλλ’ ὁ νοῦς ὅταν αὑτοῦ γένηται, φροῦδα τἀπειλήματα

Αυτά που αποκτούνται με δόλο και όχι με τι δίκιο δεν είναι βέβαια
τὰ γὰρ δόλῳ τῷ μὴ δικαίῳ κτήματ’ οὐχὶ σῴζεται

Στα δίκαια και ο μικρός νικά τον μεγάλο
Τοῖς τοι δικαίοις χὠ βραχὺς νικᾷ μέγαν.

Όποιος στη ζωή του επιδιώκει πράγματα πάνω από το μέτρο και αφήνει τη μετριοπαθή ζωή, θα φανεί, σύμφωνα τουλάχιστον με τη δική μου γνώμη, ότι τον διακατέχει η ανοησία. Κι αυτό γιατί ο μακρύς χρόνος τα πολλά τα οδηγεί κοντά στη λύπη, ενώ τα ευχάριστα δε θα τα δει πουθενά όποιος επιζητεί τα παραπάνω του δέοντος·
῞Οστις τοῦ πλέονος μέρους χρῄζει τοῦ μετρίου παρεὶς ζώειν, σκαιοσύναν φυλάσσων ἐν ἐμοὶ κατάδηλος ἔσται.᾿Επεὶ πολλὰ μὲν αἱ μακραὶ ἁμέραι κατέθεντο δὴ λύπας ἐγγυτέρω, τὰ τέρποντα δ’ οὐκ ἂν ἴδοις ὅπου, ὅταν τις ἐς πλέον πέσῃ τοῦ δέοντος• ὁ δ’ ἐπίκουρος ἰσοτέλεστος, ῎Αϊδος ὅτε Μοῖρ’ ἀνυμέναιος ἄλυρος ἄχορος ἀναπέφηνε, θάνατος ἐς τελευτάν.

Γιατί όταν υπάρχουν τα νιάτα που φέρνουν την κούφια ανοησία τι υπάρχει έξω από κόπους πολλούς; ποια κούραση λείπει; φόνοι, ταραχές, διχόνοιες, διαμάχες και φθόνοι. Και στο τέλος μας βρίσκουν τα κακά γηρατειά που στέκονται αδύναμα, χωρίς φίλους και συντροφιές, μαζί με τα χειρότερα απ’ όλα τα κακά
῾Ως εὖτ’ ἂν τὸ νέον παρῇ κούφας ἀφροσύνας φέρον, τίς πλάγχθη πολὺ μόχθος ἔξω; τίς οὐ καμάτων ἔνι; φόνοι, στάσεις, ἔρις, μάχαι καὶ φθόνος• τό τε κατάμεμπτον ἐπιλέλογχε πύματον ἀκρατὲς ἀπροσόμιλον γῆρας ἄφιλον, ἵνα πρόπαντα κακὰ κακῶν ξυνοικεῖ.

Μόνο τους θεούς δεν τους βρίσκουν τα γηρατειά και ούτε πεθαίνουν, ενώ όλα τα άλλα τα συνταράσσει ο παντοκράτορας χρόνος. Η γονιμότητα της γης χάνεται, όπως και η δύναμη του σώματος. Πεθαίνει η πίστη, φυτρώνει η απιστία, και το ίδιο φρόνημα ποτέ δεν παραμένει ούτε στους φίλους ούτε ανάμεσα στις πόλεις. Γιατί σε άλλους τώρα, σε άλλους σε μεταγενέστερο χρόνο, τα ευχάριστα γίνονται πικρά και πάλι τα πικρά αγαπητά
μόνοις οὐ γίγνεται θεοῖσι γῆρας οὐδὲ κατθανεῖν ποτε, τὰ δ’ ἄλλα συγχεῖ πάνθ’ ὁ παγκρατὴς χρόνος• φθίνει μὲν ἰσχὺς γῆς, φθίνει δὲ σώματος. θνῄσκει δὲ πίστις, βλαστάνει δ’ ἀπιστία, καὶ πνεῦμα ταὐτὸν οὔποτ’ οὔτ’ ἐν ἀνδράσιν Φίλοις βέβηκεν οὔτε πρὸς πόλιν πόλει• τοῖς μὲν γὰρ ἤδη, τοῖς δ’ ἐν ὑστέρῳ χρόνῳ τὰ τερπνὰ πικρὰ γίγνεται καὖθις φίλα.

Κι άλλα παιδιά κακά και σε άλλους γονείς υπάρχουν, όπως και μεγάλος θυμός, αλλά ημερεύει η ψυχή τους (των γονιών) όταν ακούν τις συμβουλές φίλων
῎Αλλαι γονεῦσι χἀτέροις γοναὶ κακαὶ καὶ θυμὸς ὀξύς, ἀλλὰ νουθετούμενοι φίλων ἐπῳδαῖς ἐξεπᾴδονται φύσιν

Γιατί για τους γονείς, ακόμη κι αν κανείς κοπιάζει, ας μη θυμάται τους κόπους που έχει κάνει
τοῖς τεκοῦσι γὰρ οὐδ’ εἰ πονεῖ τις, δεῖ πόνου μνήμην ἔχειν

Δε γνωρίζω κανένα άνθρωπο δίκαιο που για όλα τα θέματα ρητορεύει ωραία
ἄνδρα δ᾿ οὐδέν᾿ οἶδ᾿ ἐγώ δίκαιον ὅστις ἐξ ἅπαντος εὖ λέγει