ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ

Ξένε, πήγαινε να πεις στους Σπαρτιάτες ότι εδώ
βρισκόμαστε θαμμένοι, υπακούοντας στους νόμους τους
Ὦ ξεῖν᾿ ἀγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ὅτι τῇδε
κείμεθα, τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι

Αποδίδουν κι αυτό το λόγο στον Σπαρτιάτη Διηνέκη πριν από τη μάχη -των Θερμοπυλών- με τους Πέρσες, όταν πληροφορήθηκε από έναν κάτοικο της Τραχίνας ότι όταν οι βάρβαροι ρίχνουν τα βέλη τους, εξαιτίας του πλήθους τους, κρύβουν τον ήλιο· τόσοι πολλοί είναι. Αυτός, λοιπόν, ο Διηνέκης, ατάραχος, παρά το μέγεθος του περσικού στρατού, είπε πως ο Τραχίνιος του φέρνει πολύ καλά νέα, αφού αν οι Πέρσες έκρυβαν τον ήλιο, τότε αυτοί θα πολεμούσαν καλύτερα υπό σκιά
Σπαρτιήτης Διηνέκης τόν τόδε φασί εἰπεῖν τό ἔπος πρίν ἤ συμμεῖξαί σφέας τοῖσι Μήδοισι, πυθόμενον πρός τεο τῶν Τριχηνίων ὡς ἐπεάν οἱ βάρβαροι ἀπίωσι τά τεξεύματα, τόν ἥλιον ὑπό τοῦ πλήθεος τῶν ὀϊστῶν ἀποκρύπτουσι· τοσοῦτο πλῆθος αὐτῶν εἶναι· τόν δέ οὐκ ἐκπλαγέντα τούτοισι εἰπεῖν, ἐν ἀλογίη ποιεύμενον τό τῶν Μήδων πλῆθος, ὡς πάντα σφι ἀγαθά ὁ Τρηχίνιος ξεῖνος ἀγγέλοι, εἰ ἀποκρυπτόντων τῶν Μήδων τόν ἥλιον ὑπό σκιῇ ἔσοιτο πρός αὐτούς ἡ μάχη καί οὐκ ἐν ἡλίῳ

Αφέντη, θυμήσου τους Αθηναίους (υπηρέτης Δαρείου)
Δέσποτα, μέμνεο τῶν Ἀθηναίων

Τον Αθηναίο Αισχύλο του Ευφορίωνα που πέθανε στη Γέλα την πολύκαρπη, σκεπάζει αυτός ο τάφος· για την παλικαριά του έχει να λέει το άλσος του Μαραθώνα, αλλά και ο Μήδος ο μακρυμάλλης που καλά τη γνώρισε
Αἰσχύλον Εὐφορίωνος Ἀθηναῖον τόδε κεύθει μνῆμα καταφθίμενον πυροφόροιο Γέλας· ἀλκήν δ᾿ εὐδόκιμον Μαραθώνιον ἄλσος ἄν εἴποι καί βαθυχαιτήεις Μῆδος ἐπιστάμενος

Εμπρός παιδιά των Ελλήνων, ελευθερώστε πατρίδα, παιδιά γυναίκες, τα ιερά των θεών, τους τάφους των προγόνων, για όλα είναι τώρα ο (πολεμικός) αγώνας (ναυμαχία Σαλαμίνας)
ὦ παῖδες Ἑλλήνων, ἴτε, ἐλευθεροῦτε πατρίδ᾿ ἐλευθεροῦτε δέ παῖδας, γυναῖκας, θεῶν τε πατρῴων ἕδη, θήκας τε προγόνων· νῦν ὑπέρ πάντων ὁ ἀγών

Επειδή θεωρούσαν πως εκείνη την ημέρα (γκρέμισμα μακρών τειχών Αθήνας) άρχιζε η ελευθερία στην Ελλάδα)
νομίζοντες ἐκείνην τήν ἡμέραν τῇ Ἑλλάδι ἄρχειν τῆς ἐλευθερίας

Γιατί των σημαντικών ανδρών όλη η γη (κάθε τόπος) είναι τάφος
ἀνδρῶν γάρ ἐπιφανῶν πᾶσα γῆ τάφος

Οι Λακεδαιμόνιοι, όμως, είπαν πως δε θα υποδουλώσουν ελληνική πόλη (Αθήνα) που είχε προσφέρει μεγάλες ευεργεσίες στην Ελλάδα την εποχή των πολύ μεγάλων κινδύνων (Περσικοί πόλεμοι), και έκαναν ειρήνη.
Λακεδαιμόνιοι δέ οὐκ ἔφασαν πόλιν Ελληνίδα ἀνδραποδιεῖν μέγα ἀγαθόν εἰργασμένην ἐν τοῖς μεγίστοις κινδύνοις γενομένοις τῇ Ἑλλάδι , ἀλλ᾿ ἐποιοῦντο εἰρήνην

Η σημερινή ημέρα θα είναι η αρχή μεγάλων κακών για τους Έλληνες (έναρξη Πελοποννησιακού πολέμου)
ἥδε ἡ ἡμέρα τοῖς Ἕλλησι μεγάλων κακῶν ἄρξει