ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ

Δύο πράγματα είναι τα πιο ενάντια στη σύνεση, η βιασύνη και η οργή, από τα οποία το μεν πρώτο συνοδεύει την αφροσύνη το δε δεύτερο την απαιδευσία και τη στενοκεφαλιά. Όποιος αντιμάχεται τους λόγους και θεωρεί πως δε γίνονται οι δάσκαλοι των πράξεων, αυτός ή ανόητος είναι ή συμφεροντολόγος
δύο τὰ ἐναντιώτατα εὐβουλίᾳ εἶναι, τάχος τε καὶ ὀργήν, ὧν τὸ μὲν μετὰ ἀνοίας φιλεῖ γίγνεσθαι, τὸ δὲ μετὰ ἀπαιδευσίας καὶ βραχύτητος γνώμης. τούς τε λόγους ὅστις διαμάχεται μὴ διδασκάλους τῶν πραγμάτων γίγνεσθαι, ἢ ἀξύνετός ἐστιν ἢ ἰδίᾳ τι αὐτῷ διαφέρει

Γιατί από γυναίκα οξύθυμη, όπως και από άντρα, φυλάγεσαι ευκολότερα παρά από ένα σοφό που ξέρει να σωπαίνει
γυνὴ γὰρ ὀξύθυμος, ὡς δ’ αὔτως ἀνήρ, ῥᾴων φυλάσσειν ἢ σιωπηλὸς σοφός.

Και για μένα είναι πολύ μεγάλη ντροπή ν’ ακούω τις ανοησίες ενός ανόητου
κἀμοὶ γὰρ αἴσχιστον κλύειν ἀνδρὸς ματαίου φλαῦρ’ ἔπη μυθουμένου.

Τέτοια πάλι γλώσσα δε μ’ αρέσει· γιατί, όταν βρίσκεσαι σε συμφορές, τα σκληρά λόγια, κι αν ακόμα είναι δίκαια, σε δαγκώνουν
Οὐδ’ αὖ τοιαύτην γλῶσσαν ἐν κακοῖς φιλῶ• τὰ σκληρὰ γάρ τοι, κἂν ὑπέρδικ’ ᾖ, δάκνει.

Στον καλό λόγο ν’ απαντάς με καλό λόγο
εὔφημον εἴη τοὔπος εὐφημουμένῃ.

Κι αν ακόμα σου ξεφύγουν άστοχα λόγια, που πικραίνουν την καρδιά, θα μπορούσες με άλλα λόγια, γλυκά, να διορθώσεις την κατάσταση
καὶ γλῶσσα τοξεύσασα μὴ τὰ καίρια, [ἀλγεινὰ θυμοῦ κάρτα κινητήρια,]γένοιτο μύθου μῦθος ἂν θελκτήριος•

Στην πόλη δεν αρέσουν τα πολλά λόγια
μακράν γε μὲν δὴ ῥῆσιν οὐ στέργει πόλις.

Να υποχωρείτε!…Οι αδύναμοι δεν πρέπει να μιλούν με αναίδεια.
…εἴκειν•… θρασυστομεῖν γὰρ οὐ πρέπει τοὺς ἥσσονας

Ποτέ να μη μιλάτε πριν την ώρα που πρέπει και ούτε να μακρηγορείτε
καὶ μὴ πρόλεσχος μηδ’ ἐφολκὸς ἐν λόγῳ γένῃ

Αλήθεια, τι φοβερό να μιλάς ωραία, ενώ κάνεις λάθη
Ἦ δεινόν εὖ λέγουσαν ἐξαμαρτάνειν

Μίλα· πολλές φορές λίγα λόγια διέλυσαν ανθρώπους και άλλοτε πάλι τους στήριξαν
Λέγ’ ἀλλὰ τοῦτο• πολλά τοι σμικροὶ λόγοι ἔσφηλαν ἤδη καὶ κατώρθωσαν βροτούς.

Η γλώσσα των ανθρώπων δεν κρατιέται· γιατί είναι ελεύθερος ο λαός να μιλά, μόλις καταλύθηκε η βίαιη σκλαβιά
οὐδ᾿ ἔτι γλῶσσα βροτοῖσιν ἐν φυλακαῖς· λέλυται γάρ λαός ἐλεύθερα βάζειν, ὡς ἐλύθη ζυγόν ἀλκᾶς

η ντροπή στην ομιλία μπερδεύει τα λόγια· ο άντρας στον άντρα μιλά με περισσότερο -από τη γυναίκα- θάρρος και φανερώνει καθαρά τη σκέψη του
αἰδώς γάρ ἐν λέχῃσιν οὖσ᾿ ἐπαργέμους λόγους τίθησιν· εἶπε θαρσήσας ἀνήρ πρός ἄνδρα κἀσήμηνεν ἐμφανές τέκμαρ

αν οι θεοί δεν είχαν βάλει η μια την άλλη μοίρα να συγκρατεί, για να μη προχωρήσει παραπέρα, τότε θα μπορούσε η καρδιά να προφτάσει τη γλώσσα και να βγάλει προς τα έξω αυτά που κρύβει
εἰ δέ μή τεταγμένα μοῖρα μοῖραν ἐκ θεῶν εἶργε μή πλέον φέρειν, προφθάσασα καρδία γλῶσσαν ἄν τάδ᾿ ἐξέχει

Η γυναίκα από τη φύση της, πριν καν αποκαλυφθεί η αλήθεια, πιστεύει αμέσως στις χαρές. Πάρα πολύ γρήγορα τα λόγια της γυναίκας γίνονται πιστευτά και διαδίδονται· το ίδιο, όμως, γρήγορα φήμη που ξεστόμισε γυναίκα χάνεται
γυναικός αἰχμᾶ πρέπει πρό τοῦ φανέντος χάριν ξυναινέσαι. πιθανός ἄγαν ὁ θῆλυς ὅρος ἐπινέμεται ταχύπορος· ἀλλά ταχύμορον γυναικογήρυτον ὄλλυται κλέος