ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ

ΒΑΣΙΛΗ ΛΑΛΑ blog

Αρχεία για Ιούνιος, 2015

Ευριπίδης, Ικέτιδες, στιχ. 442-449 (Θησέας)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, δημοκρατία, μοναρχία, τυραννία με ετικέτες , στις 16 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Αλλά όμως, όπου ο λαός είναι κυρίαρχος (δημοκρατία), βλέπει με χαρά να μεστώνουν παλικάρια· ο μονάρχης/ο τύραννος όμως αυτό το θεωρεί εχθρικό και τους γενναίους και όσους θεωρεί μυαλωμένους τους σκοτώνει, επειδή φοβάται μήπως χάσει την τυραννία του. Πώς όμως είναι δυνατό μια πόλη να γίνει ισχυρή, όταν της κόβουν, σαν μέσα σ’ ένα ανοιξιάτικο λιβάδι, την ανδρεία και τα νιάτα της;
καὶ μὴν ὅπου γε δῆμος αὐθέντης χθονός, ὑποῦσιν ἀστοῖς ἥδεται νεανίαις• ἀνὴρ δὲ βασιλεὺς ἐχθρὸν ἡγεῖται τόδε, καὶ τοὺς ἀρίστους οὕς τ’ ἂν ἡγῆται φρονεῖν κτείνει, δεδοικὼς τῆς τυραννίδος πέρι. πῶς οὖν ἔτ’ ἂν γένοιτ’ ἂν ἰσχυρὰ πόλις, ὅταν τις ὡς λειμῶνος ἠρινοῦ στάχυν τόλμας ἀφαιρῇ κἀπολωτίζῃ νέους;

Ευριπίδης, Ικέτιδες, στιχ. 429-438 (Θησέας)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, ελευθερία, ισονομία, ισότητα, μοναρχία, νόμος με ετικέτες , στις 16 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Δεν υπάρχει χειρότερο κακό για ένα κράτος από έναν μονάρχη, αφού πρώτα απ’ όλα δεν υπάρχουν νόμοι κοινοί για όλους, ένας μόνο εξουσιάζει και έχει νόμο τη θέλησή του· και σ’ αυτό υο κράτος δεν υπάρχει ισότητα καμιά. Όταν, όμως, οι νόμοι είναι γραμμένοι, και ο αδύναμος και ο πλούσιος στέκουν ως ίσοι, έχουν τη δυνατότητα και οι πιο αδύναμοι να απαντήσουν με παρρησία στο λόγο του πλούσιου, όταν αυτός τους κακολογεί, ενώ, αν έχει δίκιο νικά και ο πιο μικρός το σπουδαίο. Τα λόγια αυτά ξεκάθαρα δείχνουν την ελευθερία
οὐδὲν τυράννου δυσμενέστερον πόλει, ὅπου τὸ μὲν πρώτιστον οὐκ εἰσὶν νόμοι κοινοί, κρατεῖ δ’ εἷς τὸν νόμον κεκτημένος αὐτὸς παρ’ αὑτῷ• καὶ τόδ’ οὐκέτ’ ἔστ’ ἴσον. γεγραμμένων δὲ τῶν νόμων ὅ τ’ ἀσθενὴς ὁ πλούσιός τε τὴν δίκην ἴσην ἔχει, ἔστιν δ’ ἐνισπεῖν τοῖσιν ἀσθενεστέροις τὸν εὐτυχοῦντα ταὔθ’, ὅταν κλύῃ κακῶς, νικᾷ δ’ ὁ μείων τὸν μέγαν δίκαι’ ἔχων. τοὐλεύθερον δ’ ἐκεῖνο

Ευριπίδης, Ικέτιδες, στιχ. 481-485 (κήρυκας)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, ειρήνη, πόλεμος με ετικέτες , στις 16 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Γιατί, όταν έρθει η ώρα να ψηφίσει ο λαός για πόλεμο, κανείς δε σκέφτεται το δικό του χαμό, αλλά θεωρεί πως το κακό τους άλλους θα χτυπήσει· αν, όμως, την ώρα που ψήφιζαν αντίκριζαν το θάνατο, ποτέ δε θα χανόταν η Ελλάδα που μια μανία τη σπρώχνει σε πολέμους
ὅταν γὰρ ἔλθῃ πόλεμος ἐς ψῆφον λεώ, οὐδεὶς ἔθ’ αὑτοῦ θάνατον ἐκλογίζεται, τὸ δυστυχὲς δὲ τοῦτ’ ἐς ἄλλον ἐκτρέπει• εἰ δ’ ἦν παρ’ ὄμμα θάνατος ἐν ψήφου φορᾷ, οὐκ ἄν ποθ’ ῾Ελλὰς δοριμανὴς ἀπώλλυτο

Ευριπίδης, Ικέτιδες, στιχ. 911-917 (Άδραστος)

αρετή, ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, θάρρος-δειλία-γενναιοψυχία, μόρφωση με ετικέτες , στις 16 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Η καλή ανατροφή σε κάνει να έχεις το αίσθημα της ντροπής· ντρέπεται αυτός που μεγάλωσε μέσα στην αρετή να γίνει δειλός όταν μεγαλώσει. Η γενναιότητα διδάσκεται, αφού ακόμα και το βρέφος συνηθίζει να λέει και ν’ ακούει πράγματα που δε γνωρίζει. Όσα μάλιστα μαθαίνει ο καθένας, τον ακολουθούν μέχρι τα γηρατειά του. Γι’ αυτό και να μορφώνετε καλά τα παιδιά σας.
τὸ γὰρ τραφῆναι μὴ κακῶς αἰδῶ φέρει• αἰσχύνεται δὲ τἀγάθ’ ἀσκήσας ἀνὴρ κακὸς γενέσθαι πᾶς τις. ἡ δ’ εὐανδρία διδακτός, εἴπερ καὶ βρέφος διδάσκεται λέγειν ἀκούειν θ’ ὧν μάθησιν οὐκ ἔχει. ἃ δ’ ἂν μάθῃ τις, ταῦτα σῴζεσθαι φιλεῖ πρὸς γῆρας. οὕτω παῖδας εὖ παιδεύετε.

Θουκυδίδης, Ιστορία Γ΄, παρ.42 (Κλέων προς Αθηναίους)

ανοησία, ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, βιασύνη, γλώσσα-λόγος, διάλογος-συζήτηση, οργή-θυμός με ετικέτες , στις 16 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Δύο πράγματα είναι τα πιο ενάντια στη σύνεση, η βιασύνη και η οργή, από τα οποία το μεν πρώτο συνοδεύει την αφροσύνη το δε δεύτερο την απαιδευσία και τη στενοκεφαλιά. Όποιος αντιμάχεται τους λόγους και θεωρεί πως δε γίνονται οι δάσκαλοι των πράξεων, αυτός ή ανόητος είναι ή συμφεροντολόγος
δύο τὰ ἐναντιώτατα εὐβουλίᾳ εἶναι, τάχος τε καὶ ὀργήν, ὧν τὸ μὲν μετὰ ἀνοίας φιλεῖ γίγνεσθαι, τὸ δὲ μετὰ ἀπαιδευσίας καὶ βραχύτητος γνώμης. τούς τε λόγους ὅστις διαμάχεται μὴ διδασκάλους τῶν πραγμάτων γίγνεσθαι, ἢ ἀξύνετός ἐστιν ἢ ἰδίᾳ τι αὐτῷ διαφέρει

Ευριπίδης, Ικέτιδες, στιχ. 726-730 (Αργείος Αγγελιαφόρος)

αλαζονεία, ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, ηγέτης, λαός, μάζα-όχλος, μέτρο, πολιτικός άρχοντας με ετικέτες , στις 16 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Τέτοιον στρατηγό-ηγέτη πρέπει πάντα να εκλέγουμε, γενναίο στις δυστυχίες και να μισεί τον επηρμένο λαό που, όταν του έρχονται καλά τα πράγματα από την τύχη, θέλει ν’ ανέβει στο ψηλότερο σκαλί κι έτσι χάνει την ευτυχία του αμέσως, ενώ μπορούσε να την κρατήσει
τοιόνδε τὸν στρατηγὸν αἱρεῖσθαι χρεών, ὃς ἔν τε τοῖς δεινοῖσίν ἐστιν ἄλκιμος μισεῖ θ’ ὑβριστὴν λαόν, ὃς πράσσων καλῶς ἐς ἄκρα βῆναι κλιμάκων ἐνήλατα ζητῶν ἀπώλεσ’ ὄλβον ᾧ χρῆσθαι παρῆν.

Ευριπίδης, Μήδεια, στιχ. 1018 (παιδαγωγός)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, δυστυχία-συμφορές, υπομονή με ετικέτες , στις 16 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Ο άνθρωπος πρέπει να υπομένει τις συμφορές
κούφως φέρειν χρὴ θνητὸν ὄντα συμφοράς.

Ευριπίδης, Μήδεια, στιχ. 319-320 (Κρέοντας)

αντίπαλος, ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, γλώσσα-λόγος, οργή-θυμός, σιωπή, σοφία με ετικέτες , στις 16 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Γιατί από γυναίκα οξύθυμη, όπως και από άντρα, φυλάγεσαι ευκολότερα παρά από ένα σοφό που ξέρει να σωπαίνει
γυνὴ γὰρ ὀξύθυμος, ὡς δ’ αὔτως ἀνήρ, ῥᾴων φυλάσσειν ἢ σιωπηλὸς σοφός.

Ευριπίδης, Μήδεια, στιχ. 569-575 (Ιάσονας)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, γυναίκα με ετικέτες , στις 16 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Αλλά το μυαλό σας, γυναίκες, μέχρι εκεί φτάνει, ώστε, αν στο κρεβάτι σας τον άντρα κρατάτε, νομίζετε πως έχετε τα πάντα· αν πάλι σας τύχει καμιά αναποδιά σ’ αυτό, τότε μισείτε κάθε τι καλό και ωφέλιμο. Αλήθεια με κάποιον άλλον τρόπο θα έπρεπε να κάνουν τα παιδιά οι άνθρωποι και να μην υπάρχει το θηλυκό γένος· έτσι, δε θα μπορούσε καμία συμφορά να πέσει στους ανθρώπους
ἀλλ’ ἐς τοσοῦτον ἥκεθ’ ὥστ’ ὀρθουμένης εὐνῆς γυναῖκες πάντ’ ἔχειν νομίζετε, ἢν δ’ αὖ γένηται ξυμφορά τις ἐς λέχος, τὰ λῷστα καὶ κάλλιστα πολεμιώτατα τίθεσθε. χρῆν γὰρ ἄλλοθέν ποθεν βροτοὺς παῖδας τεκνοῦσθαι, θῆλυ δ’ οὐκ εἶναι γένος• χοὕτως ἂν οὐκ ἦν οὐδὲν ἀνθρώποις κακόν.

Ευριπίδης, Μήδεια, στιχ. 34-35 (τροφός)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, πατρίδα με ετικέτες , στις 15 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Η δύστυχη κατάλαβε από τις συμφορές της ποσό μεγάλο καλό είναι να μην εγκαταλείπεις ποτέ την πατρίδα σου
ἔγνωκε δ’ ἡ τάλαινα συμφορᾶς ὕπο οἷον πατρῴας μὴ ἀπολείπεσθαι χθονός

Ευριπίδης, Μήδεια, στιχ. 1228-1230 (αγγελιαφόρος)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, ευτυχία, πλούτος και ευτυχία με ετικέτες , στις 15 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Κανείς από τους ανθρώπους δε μπορεί να φτάσει την ευτυχία· ακόμη κι αν χυθούν πλημμύρα τα πλούτη, κάποιον τον θεωρείς πιο τυχερό από κάποιον άλλον, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορείς να πεις κανέναν ευτυχισμένο
θνητῶν γὰρ οὐδείς ἐστιν εὐδαίμων ἀνήρ• ὄλβου δ’ ἐπιρρυέντος εὐτυχέστερος ἄλλου γένοιτ’ ἂν ἄλλος, εὐδαίμων δ’ ἂν οὔ.

Ευριπίδης, Μήδεια, στιχ. 85-87 (παιδαγωγός)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, ατομικισμός με ετικέτες , στις 15 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Και ποιος από τους ανθρώπους δε φέρεται όμοια; Τώρα τάχα κατάλαβες πως ο καθένας αγαπάει μόνο τον εαυτό του και όχι τους άλλους, άλλος δίκαια και άλλος για το συμφέρον του;
τίς δ’ οὐχὶ θνητῶν; ἄρτι γιγνώσκεις τόδε, ὡς πᾶς τις αὑτὸν τοῦ πέλας μᾶλλον φιλεῖ, οἳ μὲν δικαίως, οἳ δὲ καὶ κέρδους χάριν

Ευριπίδης, Μήδεια, στιχ. 627-631 (χορός)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, έρωτας με ετικέτες , στις 15 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Έρωτα, όταν πέσεις με υπερβολική ορμή, δε φέρνεις στους ανθρώπους ούτε καλή φήμη ούτε αρετή· αν, όμως, έρθει ήρεμη η θεά του έρωτα, δεν υπάρχει γλυκύτερη θεά απ’αυτήν
ἔρωτες ὑπὲρ μὲν ἄγαν ἐλθόντες οὐκ εὐδοξίαν οὐδ’ ἀρετὰν παρέδωκαν
ἀνδράσιν• εἰ δ’ ἅλις ἔλθοι Κύπρις, οὐκ ἄλλα θεὸς εὔχαρις οὕτως.

Ευριπίδης, Μήδεια, στιχ. 119-122 (τροφός)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, ισότητα, πολιτική εξουσία, πολιτικός άρχοντας με ετικέτες , στις 15 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Φοβερή η οργή των τυράννων, κι όπως έχουν μάθει ελάχιστα να υπακούνε και περισσότερο να εξουσιάζουν, πολύ δύσκολα μεταβάλλουν την οργή τους. Γι’ αυτό και το καλύτερο είναι να συνηθίζεις να ζεις σαν ίσος με τους άλλους.
δεινὰ τυράννων λήματα καί πως ὀλίγ’ ἀρχόμενοι, πολλὰ κρατοῦντες χαλεπῶς ὀργὰς μεταβάλλουσιν. τὸ γὰρ εἰθίσθαι ζῆν ἐπ’ ἴσοισιν κρεῖσσον

Ευριπίδης, Μήδεια, στιχ.219-221 (Μήδεια)

ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ, ορθή κρίση με ετικέτες , στις 15 Ιουνίου, 2015 από ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΛΑΣ

Η δίκαιη κρίση δεν υπάρχει στα μάτια των ανθρώπων, οι οποίοι, πριν καν μάθουν καλά το χαρακτήρα κάποιου τον μισούν και μόνο βλέποντάς τον, κι ας μην τους έχει κάνει κανένα κακό
δίκη γὰρ οὐκ ἔνεστ’ ἐν ὀφθαλμοῖς βροτῶν, ὅστις πρὶν ἀνδρὸς σπλάγχνον ἐκμαθεῖν σαφῶς στυγεῖ δεδορκώς, οὐδὲν ἠδικημένος. . . .


Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων