ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ

Είναι η μοίρα όλων των ανθρώπων κάποτε να πεθάνουν, και δεν υπάρχει θνητός που να γνωρίζει αν αύριο θα ζήσει· γιατί είναι άγνωστο η τύχη ποιον δρόμο θα πάρει
βροτοῖς ἅπασι κατθανεῖν ὀφείλεται, κοὐκ ἔστι θνητῶν ὅστις ἐξεπίσταται τήν αὔριον μέλλουσαν εἰ βιώσεται· τό τῆς τύχης γάρ ἀφανές οἷ προβήσεται

Σκέφτομαι πως πολύ καιρό περνά κανείς στον Κάτω κόσμο, ενώ η ζωή είναι μικρή, αλλά γλυκιά
ἦ μήν πολύν γε τόν κάτω λογίζομαι χρόνον, τό δέ ζῆν μικρόν, ἀλλ’ ὅμως γλυκύ

Η ζωή είναι πολύ μικρή· γι’ αυτό πρέπει να τη ζούμε καλά και δίχως βάσανα
σμικρόν τό χρῆμα τοῦ βίου· τοῦτον δέ χρή ὡς ῥᾷστα καί μή σύν πόνοις διεκπερᾶν

Γιατί μόνο αυτό απ’ όλα τα αγαθά δε μπορούν να αποκτήσουν ξανά οι θνητοί, αν το χάσουν· τη ζωή τους. Τα άλλα πράγματα μπορούν και πάλι να τα κερδίσουν
τοῦτο γάρ μόνον βροτοῖς οὐκ ἔστι τἀνάλωμ᾿ ἀναλωθέν λαβεῖν, ψυχήν βροτείαν· χρημάτων δ᾿ εἰσίν πόροι

Αλλά τον πολύ ευτυχισμένο μπορεί και πάλι να τον κυριεύσει η δυστυχία
ἀλλά τόν εὐτυχία λαμπρόν ἄν τίς αἱροῖ μοῖρα πάλιν

μήτε να πιστεύεις, αν είσαι πλούσιος, τόσο πολύ στα πλούτη, μήτε πάλι να περιφρονείς εμάς τους φτωχούς· να φαίνεσαι πάντα, όμως, για κείνους που σε βλέπουν πως σου αξίζει η ευτυχία
μήτ᾿ αὐτός, εἰ σφόδρ᾿ εὐπορεῖς, πίστευε τούτωι, μήτε τῶν πτωχῶν πάλιν ἡμῶν καταφρόνει· τοῦ διευτυχεῖν δ᾿ ἀεί πάρεχε σεαυτόν τοῖς ὁρῶσιν ἄξιον

Σε κάθε πράξη το κέρδος κάνει διπλή τη χαρά
παντί γάρ προσκείμενον κέρδος πρός ἔργῳ τήν χάριν τίκτει διπλῆν

Όταν το κέρδος εξαπατά το νου του ανθρώπου, αυτός κατακλύζεται από αδιαντροπιά κι αναίδεια
εὖτ᾿ ἄν δή κέρδος νόον ἐξαπατήσῃ ἀνθρώπων, αἰδῶ δέ τ᾿ ἀναδείη κατοπάζῃ

Ο καλός άντρας πρέπει πάντοτε να υπηρετεί το δίκαιο και να συμπεριφέρεται με σκληρότητα στους κακούς
ἐσθλοῦ γάρ ἀνδρός τῇ δίκῃ θ᾿ ὑπηρετεῖν καί τούς κακούς δρᾶν πανταχοῦ κακῶς ἀεί

Κανείς ποτέ δεν ευτύχησε κάνοντας αδικίες, στο δίκαιο βρίσκεται η σωτηρία
οὐδείς ποτ᾿ εὐτύχησεν ἔκδικος γεγώς, ἐν τῷ δικαίῳ δ᾿ ἐλπίδες σωτηρίας

Όταν κάποιος σέβεται τους νόμους, τότε σώζει τις πόλεις από την καταστροφή
τό γάρ τοι συνέχον ἀνθρώπων πόλεις τοῦτ᾿ ἐσθ᾿, ὅταν τίς τούς νόμους σῴζῃ καλῶς

Η ανθρώπινη φύση που έχει την τάση να αδικεί κάνει αδικίες ακόμη κι όταν ισχύουν οι νόμοι
ἡ ἀνθρωπεία φύσις, εἰωθυῖα καί παρά τούς νόμους ἀδικεῖν

Όσοι οδηγούν κάποιους στην παρανομία, παρανομούν περισσότερο απ᾿ αυτούς που τους ακολουθούν
οἱ γάρ ἄγοντες παρανομοῦσι μᾶλλον τῶν ἑπομένων

Με λίγα λόγια, είναι αδύνατο -και όποιος πιστεύει το αντίθετο είναι πολύ ανόητος – η ανθρώπινη φύση, όταν κυριαρχείται από το πάθος να κάνει κάτι, να συγκρατηθεί λόγω της αυστηρότητας των νόμων ή κάποιο άλλο φόβο
ἁπλῶς τε ἀδύνατον καί πολλῆς εὐηθίας, ὅστις οἴεται τῆς ἀνθρωπείας φύσεως ὁρμωμένης προθύμως τι πρᾶξαι ἀποτροπήν τινα ἔχειν ἤ νόμων ἰσχύι ἤ ἄλλῳ τῳ δεινῷ

τη συγγνώμη την αξίζει μόνο αυτό που γίνεται ακούσια
ξύγγνωμον δ᾿ ἐστί τό ἀκούσιον