ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ

Σε πολλά λάθη οδηγούν το δυνατό κρασί και τα νιάτα, όταν έχουν δίπλα τους κάποιον που αγαπά το κακό μαζί τους
πολλά δ’ ἐξεργάζεται ἀνόητ’ ἄκρατος καί νεότης, ὅταν λάβηι τόν συνεπιβουλεύσαντα τούτοις πλησίον

Δεν υπάρχουν μόνο κακά στα γηρατειά. Αλλά η πείρα έχει να πει κάτι σοφότερο από τα νιάτα
οὐχ ἅπαντα τῷ γήρα κακά πρόσεστιν. ἀλλ’ ἡμπειρία ἔχει τι λέξαι τῶν νέων σοφώτερον

Δυστυχισμένος είναι όποιος δεν ξεπληρώνει στους γονείς του το καλό που έχουν κάνει γι’ αυτόν. Γιατί το ίδιο θα πάρεις από τα παιδιά σου απ’ αυτό που θα κάνεις στους γονείς σου
τοῖς τεκοῦσι γάρ δύστηνος ὅστις μή ἀντιδουλεύει τέκνων -κάλλιστον ἔρανον. δούς γάρ ἀντιλάζυται παίδων παρ’ αὑτοῦ τοιάδ᾿ ἄν τοκεῦσι δῷ

Σκεφτείτε πως νιάτα και γηρατειά, αν δεν αλληλοβοηθηθουν, δε μπορούν να κάνουν τίποτα, ενώ η ανωριμότητα, η ωριμότητα και η σύνεση των ηλικιωμένων, αν συγκεραστούν σωστά, θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν ένα ισχυρότατο σύνολο νομίσατε νεότητα μέν καί γῆρας ἄνευ ἀλλήλων μηδέν δύνασθαι, ὁμοῦ δέ τό τε φαῦλον καί τό μέσον καί τό πάνυ ἀκριβές ἄν ξυγκραθέν μάλιστ’ ἄν ἰσχύειν

Από τη φύση του ο άνθρωπος θέλει να εξουσιάζει αυτόν που υποχωρεί, αλλά και να φυλάγεται απ’ αυτόν που έρχεται να του επιτεθεί.
πέφυκε γάρ τό ἀνθρώπειον διά παντός ἄρχειν μέν τοῦ εἴκοντος, φυλάσσεσθαι δέ τό ἐπιόν

Θεωρώ πως μια πόλη που δεν έχει συνηθίσει να μένει αδρανής πολύ γρήγορα θα καταστραφεί αν περιέλθει σε αδράνεια
παράπαν τε γιγνώσκω πόλιν μή ἀπράγμονα τάχιστ᾿ ἄν μοι δοκεῖν ἀπραγμοσύνης μεταβολῇ διαφθαρῆναι

Γιατί τον δυνατό όχι μόνο όταν επιτίθεται τον αντιμετωπίζει κανείς, αλλά και παίρνοντας τα μέτρα του από πριν, για να μη μπορεί να επιτεθεί.
τόν γάρ προύχοντα οὐ μόνον ἐπιόντα τίς ἀμύνεται, ἀλλά καί μή ὅπως ἐπεισι προκαταλαμβάνει

Οι περισσότεροι άνθρωποι ευκολότερα ανέχονται, αν είναι κακούργοι, ν’ αποκαλούνται πανούργοι παρά, αν είναι τίμιοι, να λέγονται αγαθοί, και για το ένα ντρέπονται, ενώ για το άλλο χαίρονται. Αιτία για όλα αυτά η φιλαρχία που προέρχεται από την πλεονεξία και τη φιλοδοξία.
ῥᾶον δ᾿ οἱ πολλοί κακοῦργοι ὄντες δεξιοί κέκληνται ἤ ἀμαθεῖς ἀγαθοί, καί τῷ μέν αἰσχύνονται, ἐπί δέ τῷ ἀγάλλονται. πάντων δ᾿ αὐτῶν αἴτιον ἀρχή ἡ διά πλεονεξίαν καί φιλοτιμίαν

Στους άμυαλους ανθρώπους, δίκαιος κατήγορός τους γίνεται η γλώσσα
τῶν τοι ματαίων ἀνδράσιν φρονημάτων ἡ γλῶσσ᾿ ἀληθής γίγνεται κατήγορος

Γιατί η πειθαρχία είναι μητέρα της ευτυχίας
πειθαρχία γάρ ἐστί τῆς εὐπραξίας μήτηρ

Επειδή οι άνθρωποι, εκείνο που επιθυμούν, συνηθίζουν να το εναποθέτουν στην απερίσκεπτη ελπίδα, ενώ εκείνο που δεν επιθυμούν, συνηθίζουν να το αποδιώχνουν υποβάλλοντάς το μάλιστα σε αυστηρή λογική κρίση.
εἰωθότες οἱ ἄνθρωποι οὗ μέν ἐπιθυμοῦσιν ἐλπίδι ἀπερισκέπτῳ διδόναι, ὅ δέ μή προσίενται λογισμῷ αὐτοκράτορι διωθεῖσθαι.

Επειδή δεν θεωρούμε πως τα λόγια βλάπτουν τα έργα, αλλά ότι πιο πολύ βλάπτει να μην έχουμε διδαχτεί από πριν με το λόγο γι’ αυτά που πρέπει να πράξουμε.
οὐ τούς λόγους τοῖς ἔργοις βλάβην ἡγούμενοι, ἀλλά μή προδιδαχθῆναι μᾶλλον λόγῳ πρότερον ἤ ἐπί ἅ δεῖ ἔργῳ ἐλθεῖν.

Με την επιθυμία μόνο ελάχιστα πράγματα πετυχαίνει κάποιος, με την προνοητικότητα όμως πάρα πολλά.
ἐπιθυμίᾳ μέν ἐλάχιστα κατορθοῦνται, προνοίᾳ δέ πλεῖστα.