ΑΡΧΑΙΩΝ ΓΝΩΜΕΣ

Είναι φυσικό να εξουσιάζουν τους βαρβάρους οι Έλληνες και όχι οι βάρβαροι τους Έλληνες. Γιατί οι μεν (βάρβαροι) είναι δούλοι, οι δε (Έλληνες) ελεύθεροι.
βαρβάρων δ’ Ἕλληνας ἄρχειν εἰκός, ἀλλ’ οὐ βαρβάρους Ἑλλήνων· τό μέν γάρ δοῦλον, οἵ δ’ ἐλεύθεροι

Δεν υπάρχει πιο δυσπολέμητο θηρίο από τη γυναίκα. Καίει πιο πολύ από τη φωτιά, αλλά και η λεοπάρδαλη ακόμη είναι λιγότερο αιμοβόρα απ’ αυτήν.
Οὐδέν ἐστί θηρίον γυναικός ἀμαχώτερον, οὐδέ πῦρ, οὐδ’ ὧδ’ ἀναιδής οὐδεμία πάρδαλις

Φριχτό πράγμα για τις γυναίκες οι πόνοι της γέννας, γι’ αυτό και όλες αγαπάνε τα παιδιά τους.
δεινόν γυναιξίν αἱ δ’ ὠδίνων γοναί, καί φιλότεκνόν πως πᾶν γυναικεῖον γένος

Η γυναίκα από τη φύση της είναι κακόγλωσση, και την παραμικρή αφορμή να βρει για λόγια, λέει ακόμη περισσότερα. Μεγάλη ευχαρίστηση δίνει στις γυναίκες να κουτσομπολεύει η μια την άλλη.
φιλόψογον δέ χρῆμα θηλειῶν ἔφυ, σμικρός τ’ ἀφορμάς ἤν λάβωσι τῶν λόγων, πλείους ἐπεσφέρουσιν· ἡδονή δέ τις γυναιξί μηδέν ὑγιές ἀλλήλας λέγειν

Πάρε γυναίκα παρθένα, για να της μάθεις εσύ αυτά που πρέπει. Μάλιστα, να παντρευτείς κάποια γειτονοπούλα κοντά στο σπίτι σου, όλα της να τα γνωρίζεις, μην παντρευτείς “χαρά” για τους γείτονες. Γιατί τίποτα καλύτερο δεν αποκτά ο άντρας απ’ την καλή γυναίκα, αλλά και τίποτα χειρότερο απ’ την κακιά και τη λαίμαργη, που και τον πιο δυνατό άντρα τον ψήνει χωρίς δαυλί και τον γερνά πρόωρα.
παρθενικήν δέ γαμεῖν, ὥς κ’ ἤθεα κεδνά διδάξῃς. τήν δέ μάλιστα γαμεῖν, ἥτις σέθεν ἐγγύθι ναίει, πάντα μάλ’ ἀμφιιδών, μή γείτοσι χάρματα γήμῃς. οὐ μέν γάρ τι γυναικός ἀνήρ ληίζετ’ ἄμεινον τῆς ἀγαθῆς, τῆς δ’ αὖτε κακῆς οὐ ῥίγιον ἄλλο, δειπνολόχης · ἥ τ’ ἄνδρα καί ἴφθιμόν περ ἐόντα εὔει ἄτερ δαλοῖο καί ὠμῷ γήραϊ δῶκεν

Πρώτα απ’ όλα σπίτι να ‘χεις, και γυναίκα και βόδι για τ’ όργωμα -κτήμα σου και όχι με γάμο να ‘χεις τη γυναίκα, για ν’ ακολουθεί και τα βόδια.
οἶκον μέν πρώτιστα γυναῖκα τε βοῦν τ’ ἀροτῆρα, [κτητήν οὐ γαμετήν, ἥτις καί βουσίν ἕποιτο]

Γιατί όποιος εμπιστεύεται γυναίκα, πιστεύει σε κάτι ψεύτικο.
ὅς δέ γυναικί πέποιθε, πέποιθ’ ὁ γε φηλῄτησιν

Ούτε σε συμφορά ούτε σε ευτυχία μακάρι να μην έχω να κάνω ποτέ με γυναίκα. Γιατί, όταν πάνε όλα καλά γι’ αυτήν, δείχνει μεγάλο θράσος και ξιπασμό, ενώ, όταν φοβάται, φέρνει στο σπίτι της και στην πόλη μεγάλη συμφορά.
μήτ’ ἐν κακοῖσι μήτ’ ἐν ἐνεστοῖ φίλῃ ξύνοικος εἴην τῷ γυναικείῳ γένει. κρατοῦσα μέν γάρ οὐχ ὁμιλητόν θράσος, δείσασα δ’ οἴκῳ καί πόλει πλέον κακόν

Αν κάποιος θέλει να περάσει καλά, πρέπει να κοιμηθεί μαζί μου. Γιατί η ικανότητα δε βρίσκεται στις νέες, αλλά στις πεπειραμένες.
Εἴ τις ἀγαθόν βούλεται παθεῖν τι, παρ’ ἐμοί χρή καθεύδειν. Οὐ γάρ ἐν νέαις τό σοφόν ἔνεστιν, ἀλλ’ ἐν ταῖς πεπείροις