Από την προηγούμενη εβδομάδα, στα πλαίσια του εργαστηρίου δεξιοτήτων “Δημιουργώ και Καινοτομώ”  ξεκινήσαμε να εφαρμόζουμε στο νηπιαγωγείο μας ένα πρόγραμμα που αφορά στην καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων στη νηπιακή ηλικία μέσω εκπαίδευσης STEM (Science Technology Engineering Mathematics). To πρόγραμμα αυτό υλοποιείται από εμάς σε συνεργασία με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Scico, ενώ τη διαχείριση της συνολικής επιχορήγησής του έχουν αναλάβει από κοινού το ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.

Τα έμφυλα στερεότυπα μπορούν να καταπολεμηθούν με την ανάπτυξη στοχευμένων δράσεων. Συγκεκριμένα, η έκθεση των παιδιών σε γυναικεία πρότυπα και η παροχή ίσων ευκαιριών για να ασχοληθούν με παιχνίδια και δραστηριότητες STEM έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει την ίση κοινωνικοποίηση των φύλων. Από τη μία, τα κορίτσια ενισχύουν την αυτοεκτίμησή τους σε σχέση με τις ικανότητες τους στο STEM. Από την άλλη, τα αγόρια που εμπλέκονται σε τέτοιες δραστηριότητες αποκτούν ενσυναίσθηση απέναντι στην ιδιότητα των φύλλων και υγιή, ισορροπημένα έμφυλα πρότυπα.

1η ενότητα: Προγραμματισμός

Στην πρώτη ενότητα επιχειρήσαμε να κάνουμε τα πρώτα μας βήματα στον προγραμματισμό και τη ρομποτική. Σκοπός είναι να αποκτήσουν τα παιδιά τις βασικές γνώσεις προγραμματισμού και τη λογική πίσω από αυτόν, χωρίς να χρειάζεται να γράψουν κάποιον κώδικα.

Ξεκινήσαμε προγραμματίζοντας το ρομποτάκι μας, τη beebot, να μεταφέρει τους ήρωες της ιστορίας, τη Σίρα και τον Ίβικ, στο ιγκλού τους αποφεύγοντας τις πολικές αρκούδες.
Έπειτα, πάνω σε ένα πλέγμα όμοιο με αυτό της beebot φτιάξαμε άλλες  δοκιμασίες. Τα παιδιά κλήθηκαν να οδηγήσουν τον ήρωα της εκάστοτε δοκιμασίας να φτάσει στον προορισμό του χρησιμοποιώντας βελάκια κατεύθυνσης.(offline coding).
Αφού τα καταφέραμε περίφημα στις δυο προηγούμενες δράσεις, είπαμε να παίξουμε και ένα online παιχνίδι χρησιμοποιώντας τη δωρεάν πλατφόρμα προγραμματισμού Run Marco All Can Code. Τα παιδιά εδώ καλούνται να τοποθετήσουν στη σειρά πλακίδια με εντολές, φτιάχνοντας έτσι μια αλληλουχία κινήσεων, τις οποίες εκτελεί ο πρωταγωνιστής του παιχνιδιού. Παίξαμε σε ζευγάρια ή σε ομάδες των τριών καλλιεργώντας έτσι δεξιότητες συνεργασίας και επικοινωνίας.

Ο μαγικός κόσμος της ρομποτικής και του προγραμματισμού μας ξετρέλανε και συνεχίσαμε να ασχολούμαστε με τέτοιου είδους δραστηριότητες και μετά το τέλος της ενότητας.

2η ενότητα: Ας εξερευνήσουμε τον κόσμο γύρω μας

  Στην ενότητα αυτή οι μαθητές και οι μαθήτριες ανακάλυψαν τον κόσμο γύρω τους με πολλούς δυνατούς βιωματικούς τρόπους. Σκοπός σε αυτήν την ενότητα ήταν η ενίσχυση της παρατηρητικότητας τους και η ικανοποίηση της έμφυτης περιέργειάς τους! Έτσι μέσα από διαφορετικές εφαρμογές οι μαθητές και οι μαθήτριες εξοικειώθηκαν με έννοιες όπως το μικροσκόπιο, ο μαγνήτης και η πυκνότητα.

Αφού εξηγήσαμε τι είναι το μικροσκόπιο, ζητήσαμε από τα παιδιά να διαλέξουν ένα αντικείμενο από την τάξη ή απο τον κήπο, το οποίο θα ήθελαν να δουν “κάτω από τα μάτια” του μικροσκοπίου.  Η αλήθεια είναι ότι μας φάνηκε πολύ περίεργος ο κόσμος μεγενθυμένος  τόσες φόρες…!
Παρατηρήσαμε ποια αντικείμενα έλκονται και ποια απωθούνται από τους μαγνήτες με το μαγνητικό ψάρεμα στην άμμο. Έπειτα πήραμε το μαγνήτη και πειραματιστήκαμε με διάφορα υλικά της τάξης μας. Φέραμε στην τάξη καινούργιο υλικό κατασκευών με μαγνήτες μέσα από το οποίο κατανοήσαμε την ύπαρξη δυο πόλων στους μαγνήτες και τη μεταξύ τους διάδραση. Το υλικό αυτό έγινε αγαπημένη επιλογή στις ελεύθερες δραστηριότητες!
Μιλήσαμε για την έννοια της πυκνότητας μέσα από το παρακάτω πείραμα: βάλαμε διάφορα υλικά μέσα σε ένα δοκιμαστικό σωλήνα και παρατηρήσαμε τις διαφορετικές διαστρωματώσεις που δημιουργήθηκαν.
Κατανοήσαμε πως αντιδρά το υγρό σαπούνι για τα πιάτα με τα λιπαρά των τροφών παρατηρώντας την κίνηση των χρωμάτων κάθε φορά που ακουμπούσαμε τη μπατονέτα με το σαπούνι στο γάλα. Μας άρεσαν πολύ οι μίξεις χρωμάτων που δημιουργήθηκαν!

3η ενότητα: Ταξιδεύοντας στο ηλιακό μας σύστημα

Αφορμή για την έναρξη αυτής της ενότητας ήταν η επίσκεψη του mini πλανητάριου στο σχολείο μας. Μετά από μια εντυπωσιακή προβολή, γίναμε μικροί αστροναύτες, μπήκαμε στο διαστημόπλοιό μας και ταξιδέψαμε στο ηλιακό μας σύστημα. στην ενότητα αυτή πραγματοποιήθηκαν περισσότερες δράσεις, καθώς το ενδιαφέρον των παιδιών ήταν μεγάλο.

Η εμπειρία μας μέσα στο mini πλανητάριο!
Αφού γνωρίσαμε τους πλανήτες και μάθαμε μερικές πληροφορίες γι αυτούς, πειραματιστήκαμε με διάφορα υλικά κατασκευάσαμε μια μακέτα του ηλιακού μας συστήματος. Έπειτα χρησιμοποιήσαμε την τεχνική δημιουργίας βίντεο, Stop Motion και είδαμε τους πλανήτες της μακέτας μας να κινούνται!
Έπειτα μιλήσαμε για τις φάσεις τις Σελήνης, και τις φτιάξαμε κι εμείς τρώγοντας μπισκότα!!! Για να κατανοήσουμε καλύτερα το φαινόμενο αυτό, μπήκαμε κι εμείς οι ίδιοι στη θέση της Γης, του Ήλιου και της Σελήνης και είδαμε το φαινόμενο βιωματικά! Αναμείξαμε κόλλα και αλεύρι και φτιάξαμε τη δική μας σελήνη…..(λόγω τεχνικών προβλημάτων, δεν υπάρχουν ντοκουμέντα από τη διαδικασία, παρά μόνο από το αποτέλεσμα)…
Δημιουργήσαμε τη γωνιά των πλανητών στην τάξη μας και παίξαμε παιχνίδια σχετικά με το διάστημα.

Γίναμε οι ίδιοι αστροναύτες και είδαμε τη« Γη μας από ψηλά»!!!! Για να «φτιάξουμε» τη Γη, λερώσαμε τα χεράκια μας φτιάχνοντας χαρτοπολτό, αλλά πολύ το ευχαριστηθήκαμε!

4η ενότητα: Χαρά και μαθηματικά

στην ενότητα αυτή οι μαθητές εξοικειώνονται με τα γεωμετρικά σχήματα και κατ’ επέκταση με την έννοια των μαθηματικών. Σκοπός είναι να αποκτηθούν οι βασικές γνώσεις γεωμετρίας και η λογική επίλυσης προβλημάτων, βιωματικά και ομαδοσυνεργατικά. Επίσης εισάγονται στο χώρο της τέχνης γνωρίζοντας σπουδαίους ζωγράφους, όπως ο Καντίνσκι.

Αφού διαβάσαμε την ιστορία ενός κλόουν που έχασε το τρίγωνο καπέλο του, τον βοηθήσαμε να το βρει ανάμεσα σε άλλα αντικείμενα διαφορετικών σχημάτων. Έπειτα κάναμε μια σκυταλοδρομία με σχήματα. Νικήτρια ήταν η ομάδα που κατάφερε γρηγορότερα να τοποθετήσει τα σχήματα που είχε στη διάθεσή της στη σωστή καρέκλα. (και οι δυο ομάδες τα κατάφεραν περίφημα!)
Παίξαμε τάγκραμ, ένα παλιό κινέζικο παιχνίδι με σχήματα τύπου παζλ. Προσπαθήσαμε να φτιάξουμε αντικείμενα που βλέπαμε σε κάρτες και δημιουργήσαμε και τα δικά μας σχέδια!
Γνωρίσαμε τον διάσημο ζωγράφο Βασίλι Καντίνσκι. Παρατηρήσαμε τους πίνακές του και διακρίναμε τα σχήματα μέσα σε αυτούς. Τέλος φτιάξαμε κι εμείς πίνακες όπως ο Καντίνσκι με την τεχνική του κολλάζ. Τους δώσαμε και τίτλο! Αλήθεια εσείς μπορείτε να καταλάβετε ποιοι είναι δικοί μας και ποιοι του ζωγράφου;

5η ενότητα: Ας γίνουμε μηχανικοί

Στην παρούσα ενότητα εισάγονται οι έννοιες του σχεδιαστικού τρόπου σκέψης, όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα ή μια δοκιμασία. Ο τρόπος για να επιλυθούν αυτές οι δοκιμασίες βρίσκεται στη δική τους εφευρετικότητα, η οποία ενδυναμώνεται με βιωματικό τρόπο.

Διαβάσαμε το γνωστό σε όλους παραμύθι “Τα τρία γουρουνάκια”και εντοπίσαμε το πρόβλημα που αντιμετώπισαν οι ήρωες της ιστορίας: να χτίσουν ένα σπίτι τόσο γερό που να μην μπορεί να το γκρεμίσει ο κακός λύκος. Το ερώτημα είναι: εμείς μπορούμε να κατασκευάσουμε ένα σπίτι με υλικά που έχουμε στην τάξη, το οποίο δεν θα μπορεί να το γκρεμίσει η δασκάλα – λύκος! Χωριστήκαμε σε ομάδες, διαλέξαμε υλικά και ξεκινήσαμε. Αποτέλεσμα: Όλα τα σπίτια άντεξαν, εκτός από αυτό που “χτίστηκε” με βιβλία.

Ας σώσουμε την καμηλοπάρδαλη! Η καμηλοπάρδαλη έπεσε στον ωκεανό και κινδυνεύει να τη φάει ένας καρχαρίας. Αποστολή: Να της φτιάξουμε έναν πύργο από τουβλάκια ύψους 15 εκατοστών μέσα σε 25 λεπτά, πάνω στον οποίο να μπορεί να σταθεί η καμηλοπάρδαλη! Τα παιδιά γκρέμισαν, μέτρησαν, ξανάχτισαν αλλά τελικά, όλες οι ομάδες τα κατάφεραν! Είμαστε φοβεροί μηχανικοί!