Βασίλης Τασινός – Εκπαιδευτικές Διαδρομές

Βασίλης Τασινός

Ιωάννινα 1 Ιουλίου 2023

.

Στην είσοδο του σχολείου μας

Μπροστά στην είσοδο του ιστορικού κτιρίου που στέγασε το 1^ο   Δημοτικό Σχολείο Παιανίας από το 1905 έως το 2002, συναντήθηκα με τις μαθήτριές μου και τους μαθητές μου που αποφοίτησαν το 1993.

Απ` αριστερά

1^η σειρά: Κωνσταντίνα Ττσαπακίδου, Γιάννα Σιδέρη με το παιδάκι της, Νικολέττα Μαργέτη

2^η σειρά: Σόλων Κατσιμίχας, Βασίλης Τασινός, Ζωή Νίκου, Δέσποινα Κατσιμίχα, Γιάννα Καρανίκα

3^η σειρά: Αναστασία Μπάτα, Τατιάνα Μπουκουβάλα, Ελένη Στάμου

.

Στην είσοδο του σχολείου μας

Απ` αριστερά:

1η σειρά: Κωνσταντίνα Ττσαπακίδου, Γιάννα Σιδέρη, Νικολέττα Μαργέτη, Γιάννα Καρανίκα

2η σειρά: Σόλων Κατσιμίχας, Χρήστος Δάβαρης (σύζυγος Αναστασίας), Βασίλης Τασινός, Βαγγέλης Γκιουζελάκης (σύζυγος Δέσποινας), Δέσποινα Κατσιμίχα, Ζωή Νίκου

3η σειρά: Αναστασία Μπάτα, Τατιάνα Μπουκουβάλα, Ελένη Στάμου

.

Στην πλατεία δίπλα στο σχολείο μας

Απ` αριστερά: Γιάννα Σιδέρη, Γιάννα Καρανίκα  Κωνσταντίνα Ττσαπακίδου, Νικολέττα Μαργέτη, Αναστασία Μπάτα, Χρήστος Δάβαρης, Βασίλης Τασινός, Σόλων Κατσιμίχας Τατιάνα Μπουκουβάλα και Ζωή Νίκου.

.

Στην καφετέρια «Pause» δίπλα στο σχολείο μας

Απ` αριστερά: Δέσποινα Κατσιμίχα, Ελένη Στάμου, Γιάννα Καρανίκα  , Αναστασία Μπάτα, Σόλων Κατσιμίχας, Τάσος Σπανός,  Βασίλης Τασινός, Γιάννα Σιδέρη, Κωνσταντίνα Ττσαπακίδου, Ζωή Νίκου, Τατιάνα Μπουκουβάλα και Νικολέττα Μαργέτη.

.

Στην καφετέρια «Pause»

Απ` αριστερά: Τάσος Σπανός, Γιάννης Πρίφτης και Βασίλης Τασινός.

.

Στην καφετέρια «Pause»

Απ` αριστερά: Ζωή Νίκου, Βασίλης Τασινός και Τατιάνα Μπουκουβάλα.

.

Στην καφετέρια «Pause»

Απ` αριστερά: Βαγγέλης Γκιουζελάκης, Δέσποινα Κατσιμίχα, Ελένη Στάμου, Γιάννα Καρανίκα, Αναστασία Μπάτα, Σόλων Κατσιμίχας και Τάσος Σπανός.

.

Στην καφετέρια «Pause»

Απ` αριστερά: Ζωή Νίκου, Τατιάνα Μπουκουβάλα, Νικολέττα Μαργέτη, Χρήστος Δάβαρης, Βαγγέλης Γκιουζελάκης και Δέσποινα Κατσιμίχα.

.

Στην καφετέρια «Pause»

Απ` αριστερά: Γιάννα Σιδέρη, Κωνσταντίνα Ττσαπακίδου Ζωή Νίκου, Τατιάνα Μπουκουβάλα και Νικολέττα Μαργέτη.

.

Στην Ταβέρνα του «Μίκα»

Απ` αριστερά: Χρήστος Δάβαρης,, Γιάννα Σιδέρη, Γιάννα Καρανίκα, Ζωή Νίκου, Κωνσταντίνα Ττσαπακίδου, Βασίλης Τασινός, Δέσποινα Κατσιμίχα, Αναστασία Μπάτα, Βαγγέλης Γκιουζελάκης, και Τάσος Σπανός.

.

Στην Ταβέρνα του «Μίκα»

Απ` αριστερά: Δέσποινα Κατσιμίχα, Αναστασία Μπάτα, Βαγγέλης Γκιουζελάκης, Τάσος Σπανός, .Χρήστος Δάβαρης, Γιάννα Σιδέρη, Γιάννα Καρανίκα, Ζωή Νίκου και Κωνσταντίνα Ττσαπακίδου.

Βασίλης Τασινός

Ιωάννινα 27 Ιουνίου 2023

Στις 15 Ιουνίου 2023, στις 7 το απόγευμα, συναντήθηκα στην Παιανία  με τις μαθήτριές μου και τους μαθητές μου που αποφοίτησαν το 1993 από το 1^ο Δημοτικό Σχολείο Παιανίας, στο προκαθορισμένο ραντεβού μπροστά στο σχολείο μας. Είναι η τρίτη κατά σειρά προγραμματισμένη συνάντησή  μας. Η πρώτη συνάντηση έγινε στις 15 Ιουνίου του 2003 στην Παιανία και η δεύτερη στις 15 Ιουνίου του 2013 στα Γιάννενα που είναι ο τόπος καταγωγής και διαμονής μου.

Πέρασαν τριάντα χρόνια από τότε που τους έδωσα το Απολυτήριο του Δημοτικού Σχολείου και τους ξεπροβόδισα στο Γυμνάσιο.  Ήμουν νιος και γέρασα…

Με το πρώτο αντίκρισμα αναγνώρισα όλες τις μαθήτριές μου και όλους τους μαθητές μου, ακόμη κι αυτούς που είχα τριάντα χρόνια να τους δω. Ήτανε μία ευχάριστη έκπληξη που δεν την περιμένανε. Ούτε κι εγώ για να είμαι ειλικρινής.

«Δάσκαλε, δεν άλλαξες, μόνο τα μαλλιά σου και τα γένια σου άσπρισαν» ήταν τα πρώτα λόγια που άκουσα. Λες να έχουν δίκιο… Μακάρι να είναι έτσι… αλλά δεν είναι… Ο πανδαμάτωρ χρόνος δεν αστειεύεται…

Μετά τις πρώτες αγκαλιές και τις εκπλήξεις μεταξύ των μαθητών μου (μερικοί είχαν τριάντα χρόνια να συναντηθούν), τους έδωσα δύο βιβλία από τα τρία που έχω γράψει για την εκπαιδευτική μου διαδρομή (το τρίτο δεν το έχω τυπώσει, αλλά υπάρχει ψηφιακά στο Ιστολόγιό μου), λέγοντάς τους ότι – εν αγνοία τους – συμμετείχαν και οι ίδιοι στην συγγραφή κάποιων κειμένων μου.

Βγάλαμε και τις πρώτες αναμνηστικές φωτογραφίες μπροστά στην είσοδο του σχολείου μας, που σίγουρα θα λειτουργήσουν τα επόμενα χρόνια ως εμπόδιο στη λήθη.

Στη συνέχεια καθίσαμε στην καφετέρια «Pause» δίπλα στο σχολείο μας και πίνοντας το καφεδάκι μας αναπολήσαμε τα παλιά γεγονότα αλλά συζητήσαμε και τα νέα.

Με μεγάλη συγκίνηση άκουγα από τα «παιδιά μου» να έχουν μεγάλη επιτυχία στην επαγγελματική και οικογενειακή τους ζωή. Μου έδειξαν βίντεο και φωτογραφίες σχετικά με αυτά τα οποία μου έλεγαν.

Το πόσο ευχάριστα περνούσε η ώρα δεν μπορώ να το περιγράψω με λέξεις!  Η συζήτηση μαζί τους και τα καινούρια πράγματα που μάθαινα με εντυπωσίαζαν.

Βγάλαμε ξανά φωτογραφίες και συμπεριλάβαμε και τους μαθητές εκείνους που δεν ήταν στην πρώτη φωτογράφιση στην είσοδο του σχολείου.

Μόλις νύχτωσε, πήραμε το δρόμο για την ταβέρνα του «Μίκα» στην πλατεία Κύπρου. Είναι μία πολύ καλή και ιστορική ταβέρνα που πήγαινα και τα χρόνια που ήμουν δάσκαλος στην Παιανία. Απολαμβάνοντας τα εδέσματα του Μίκα και το κρασί από τα Μεσόγεια,  συνεχίσαμε την κουβέντα μας.

Με συγκίνησε ιδιαίτερα η Γιάννα η Καρανίκα, μητέρα τριών παιδιών, που σπουδάζει γυμνάστρια στα ΤΕΦΑΑ Αθηνών! Μάλιστα την επόμενη ημέρα θα εξετάζονταν σε ένα μάθημα στο Πανεπιστήμιο. Ελπίζω να τα πήγε καλά στην εξέταση.

Οι μαθήτριές μου και οι μαθητές μου εξέφρασαν την επιθυμία να συναντηθούμε εκ νέου στα Γιάννενα. Συμφώνησα μαζί τους, αλλά τους είπα να μην ισχύσει η καθιερωμένη ανά δέκα χρόνια συνάντηση, αλλά να γίνει γρηγορότερα, γιατί τα δέκα χρόνια είναι πολλά… και θέλω να είμαι παρών και στην τέταρτη συνάντηση…

Δεν παραλείψαμε να βγάλουμε και τις τελευταίες φωτογραφίες στην ταβέρνα του Μίκα.

Τα μεσάνυχτα γεμάτοι ικανοποίηση αποχαιρετηθήκαμε, με την ευχή να έχουμε υγεία και να ανταμώσουμε με το καλό στα Γιάννενα.

Διανυκτέρευσα στην Παιανία στο σπίτι ενός φιλικού μου ζευγαριού, του Γιώργου και της Ευγενίας, εκλεκτών συναδέλφων, που συνυπηρετήσαμε στο 1^ο Δημοτικό Σχολείο Παιανίας και ποτέ δεν χαθήκαμε τα επόμενα χρόνια. Όταν έρχονται στα Γιάννενα (τόπος καταγωγής και του Γιώργου), πάντα ανταμώνουμε.

Με τις έντονες και δυνατές συγκινήσεις που προηγήθηκαν, ο ύπνος δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Τελικά, έστω και δύσκολα, κατάφερα να κοιμηθώ.

Το πρωί, ευχαριστώντας το Γιώργο και την Ευγενία για τη φιλοξενία, πήρα το δρόμο της επιστροφής για τα Γιάννενα. Το ταξίδι ήταν πολύ ευχάριστο, γιατί  ήταν γεμάτο από  όμορφες αναμνήσεις!

Θα περάσει πολύς καιρός για να μπορέσω να «συνέλθω» από την ένταση της ικανοποίησης και της αγάπης που βίωσα στην Παιανία. Εξάλλου η Παιανία μού είχε δώσει και στο παρελθόν πολλή αγάπη και δυνατές συγκινήσεις, όταν ήμουν δάσκαλος για πέντε χρόνια στο 1^ο Δημοτικό Σχολείο (1990-1995).

Για την ιστορία οι μαθήτριες και οι μαθητές που παραβρέθηκαν στη συνάντηση είναι οι: Ζωή Νίκου, Αναστασία Μπάτα, Δέσποινα Κατσιμίχα,  Κωνσταντίνα Τσαπακίδου, Ελένη Στάμου, Νικολέττα Μαργέτη, Τατιάνα Μπουκουβάλα, Γιάννα Καρανίκα, Γιάννα Σιδέρη (μαθήτρια του άλλου τμήματος της ΣΤ` τάξης), Τάσος Σπανός, Γιάννης Πρίφτης και Σόλων Κατσιμίχας (μαθητής μου από την επόμενη τάξη και διοργανωτής της διαδήλωσης που έγινε στο σπίτι μου το 1994, βλέπε σχετικό άρθρο μου). Παρόντες ακόμη ήταν ο Χρήστος, σύζυγος της Αναστασίας, και ο Βαγγέλης, σύζυγος της Δέσποινας.

Επικοινώνησαν μαζί μου με βιντεοκλήση η Γιάννα Κανδρή από τη Φιλαδέλφεια της Αμερικής (θα ήταν παρούσα αλλά λόγω έκτακτης δουλειάς ανέβαλε το ταξίδι) και η Μαίρη Σιδέρη, αδερφή της Γιάννας. Τις θυμάμαι τις αδερφές Σιδέρη, αν και δεν τις είχα μαθήτριες, γιατί είναι κόρες ενός καλού μου φίλου, του Τάκη.

Κλείνοντας το σημείωμα τούτο θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς όλες και όλους που παραβρέθηκαν στη συνάντηση αυτή, όπως και τις μαθήτριες που επικοινώνησαν μαζί μου! Ας μου επιτραπεί να κάνω και μια ιδιαίτερη μνεία στην Κωνσταντίνα Τσαπακίδου που ήρθε από την Αγγλία και στην Δέσποινα Κατσιμίχα που ήρθε από την Κρήτη και έδωσαν και πάλι το παρόν στο αντάμωμά μας!

Εις το επανιδείν!

ΥΓ: Αν οι μαθήτριές μου και οι μαθητές μου επιθυμούν να γράψουν και τη δική τους οπτική για το αντάμωμα ή κάτι άλλο για τα μαθητικά τους χρόνια, το Ιστολόγιό μου θα είναι πάντα στη διάθεσή τους για τις αναρτήσεις τους.

Του Αναστασίου Τασινού

Στο πεδίο της σχολικής πράξης μερικές φορές αρκεί ένα δάκρυ, ένα χαμόγελο, μια κίνηση, για να πάρουμε ένα καλό μάθημα ή μια σημαντική πληροφορία. Φτάνει μόνον, να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά, όταν μας μιλάει η γλώσσα του σώματος των μαθητών.

Στο παρόν άρθρο περιγράφω δύο περιστατικά απ` τη σχολική ζωή, όπου βλέπουμε δύο μαθητές της Ε` Δημοτικού, να στέλνουν με τη γλώσσα του σώματος αυθεντικά μηνύματα σε γονείς και εκπαιδευτικούς.

Το πρώτο περιστατικό έχει πρωταγωνίστρια την Αναστασία, μια πολύ ήσυχη μαθήτριά μου. Με την τάξη της Αναστασίας είχα παρουσιάσει στο σχολείο τη γιορτή του Πολυτεχνείου. Η Αναστασία στη γιορτή αυτή, απήγγειλε μερικούς στίχους από το ποίημα «Μικρό δοξαστικό για τα παιδιά του Πολυτεχνείου» του Γιάννη Ρίτσου. Μετά τη γιορτή έδωσα συγχαρητήρια στους μαθητές, οι οποίοι έδειχναν ικανοποιημένοι απ` το χειροκρότημα του κόσμου, εκτός απ` την Αναστασία, που στο πρόσωπό της διέκρινες μια θλίψη. Δεν της είπα τίποτε εκείνη τη στιγμή, γιατί ο χώρος δεν ήταν κατάλληλος για συζήτηση. Υπέθεσα ότι συγκινήθηκε απ` τη γιορτή.

Την άλλη μέρα στην τάξη ξανάδωσα συγχαρητήρια στους μαθητές που απήγγειλαν ποίημα, εστιάζοντας την προσοχή μου στην αντίδραση της Αναστασίας. Πριν προλάβω να ολοκληρώσω τη φράση, ένα δάκρυ κύλησε στο πρόσωπό της. Η γλώσσα του σώματος έλεγε καθαρά ότι κάτι συνέβαινε. Η Αναστασία σκούπισε γρήγορα το δάκρυ, σαν να μην ήθελε να το δω. Δεν της είπα τίποτε, για να μην αποκαλυφθεί η συγκίνησή της στην τάξη. Στη συνέχεια ηχογράφησα τα ποιήματα της γιορτής του Πολυτεχνείου για να τα έχω στο αρχείο μου και μετά άρχισα το μάθημα της Γλώσσας.

Μόλις χτύπησε το κουδούνι για διάλειμμα, κάλεσα την Αναστασία στην έδρα και τη ρώτησα για ποιο λόγο ήταν στεναχωρημένη στη γιορτή. Πάλι άρχισε να βουρκώνει κι αμέσως έβγαλε από μέσα της αυτό που τη βάραινε: «Κύριε, έλειπε απ` τη γιορτή η μητέρα μου». Αιφνιδιάστηκα! Δεν περίμενα να ακούσω κάτι τέτοιο. Και συνέχισε: «Όλα τα παιδιά είχαν τη μητέρα τους δίπλα, εγώ δεν είχα κανέναν». Μου ήρθε εκείνη τη στιγμή να της πω ότι όλος ο κόσμος ήταν δίπλα της, αλλά δε μου βγήκε. Αναλογίστηκα ότι όλος ο κόσμος για την Αναστασία ήταν η μητέρα της. Ακόμη, πήγα να δικαιολογήσω τη μητέρα της, αλλά πάλι δε μου βγήκε. Σκέφτηκα ότι για να στεναχωρηθεί τόσο πολύ η Αναστασία, σήμαινε ότι η μητέρα της μπορούσε να έρθει στη γιορτή και δεν ήρθε. Τέλος, πήγα να υποβαθμίσω το γεγονός, αλλά ούτε κι αυτό μου βγήκε. Πώς μπορείς να υποβαθμίσεις ένα γεγονός, που παίρνει τέτοιες διαστάσεις στην ψυχή του παιδιού. Όλες οι σκέψεις μου ήταν ανούσια κηρύγματα, γι` αυτό και τις απέρριψα.

Η μητέρα έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον για τη μόρφωση της κόρη της και περίμενα ότι θα ήταν παρούσα στη γιορτή. Μάλλον όμως δεν εκτίμησε, τι σήμαινε για την Αναστασία να είναι δίπλα της, όταν έλεγε το ποίημα. Το παράπονο της Αναστασίας ήταν δικαιολογημένο. Παρόλο αυτά, θα ήταν λάθος μου να κρίνω την απουσία της μητέρας. Άκουσα τον πόνο της Αναστασίας και τίποτε περισσότερο. Το κάτι περισσότερο το φύλαγα για τη συνάντηση με τη μητέρα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, «Κρείττον του λαλείν το σιγάν».

Στα μέσα Δεκεμβρίου το σχολείο είχε προγραμματισμένη ενημέρωση γονέων και δόσιμο βαθμολογίας Α` τριμήνου. Την ημέρα αυτή έκανα μια γενική ενημέρωση στους γονείς της τάξης μου για τον τρόπο που εργάζομαι και τι ζητάω από τους μαθητές. Μετά άρχισα την ατομική ενημέρωση, η οποία ήταν τεκμηριωμένη από τα τεστ που είχα βάλει και από την προφορική συμμετοχή στο καθημερινό μάθημα. Όταν έφτασα στη μητέρα της Αναστασίας, πρώτα την ενημέρωσα για τα μαθήματα και μετά της ανέφερα το περιστατικό με την κόρη της. Αιφνιδιάστηκε! Με ειλικρίνεια και αυθορμητισμό μού είπε: «Συγγνώμη δάσκαλε! Δεν περίμενα ότι η απουσία μου από τη γιορτή θα τη στεναχωρούσε τόσο πολύ! Αν το γνώριζα θα ερχόμουν». Της απάντησα ότι δεν υπάρχει λόγος να  ζητήσει συγγνώμη από μένα, αλλά απ` την κόρη της. Το τι έκανε στη συνέχεια, δεν το έμαθα. Ούτε και επιδίωξα να το μάθω. Πάντως κατάλαβε το λάθος της. Απ` τη μεριά μου έκανα αυτό που έπρεπε και σταμάτησα εκεί που έπρεπε. Η συζήτηση έδειξε ότι η μητέρα ενδιαφερόταν για τη μόρφωση της κόρης της, αλλά δεν είχε καλή επικοινωνία μαζί της.

Το δεύτερο περιστατικό έχει πρωταγωνιστή το Νικολάκη, έναν πολύ ζωηρό μαθητή μου. Ο Νικολάκης αισθανόταν πολύ άσχημα που οι γονείς του δεν ερχόταν στο σχολείο για ενημέρωση. Κάθε φορά που είχα ενημέρωση, ο Νικολάκης μού έλεγε απίθανες δικαιολογίες για τους απόντες γονείς του. Πάντα έδειχνα να τον πιστεύω κι αυτό τον ανακούφιζε λίγο.

Κάποια ημέρα, στις αρχές του Γ` τριμήνου, εμφανίστηκε στην τάξη μία κυρία, που πρώτη φορά την έβλεπα στο σχολείο. Ήταν η μητέρα του Νικολάκη. Την ενημέρωσα για το γιο της, αποφεύγοντας να της πω ευθέως ότι άργησε να έρθει στο σχολείο. Της είπα όμως – κι αυτό όφειλα να το πω – ότι  ο  Νικολάκης αυτή τη στιγμή που μιλάμε, μας παρακολουθεί απ` την πόρτα μ` ένα πλατύ χαμόγελο. Αμέσως έστρεψε το βλέμμα της στην πόρτα για να τον δει. Εμμέσως, πλην σαφώς, έστειλα το μήνυμά μου. Ο καημένος ο Νικολάκης θα προσπάθησε πολύ να κερδίσει αυτό το χαμόγελο. Τελικά, κέρδισε και κάτι παραπάνω. Η μητέρα του έκτοτε ερχόταν για ενημέρωση στο σχολείο, γεγονός που τον ευχαριστούσε ιδιαίτερα. Και σε αυτό το περιστατικό δεν υπήρχε καλή επικοινωνία της μητέρας με το γιο της.

Το σημαντικό στη διαχείριση και των δύο περιστατικών ήταν ότι τα συζήτησα με τους γονείς – το  πρώτο άμεσα και το δεύτερο έμμεσα – γεγονός που είχε θετικό αντίκτυπο στην Αναστασία και το Νικολάκη.

Ως δάσκαλος πάντα εξυπηρετούσα τους γονείς που δεν μπορούσαν να έρθουν τη συγκεκριμένη ημέρα ενημέρωσης στο σχολείο. Τους έδινα τη δυνατότητα να έρθουν κάποια άλλη ημέρα στο σχολείο, αλλά μετά τη λήξη των μαθημάτων. Τους τόνιζα όμως, ότι η καλύτερη ενημέρωση γίνεται την προγραμματισμένη ημέρα. Η καλή συνεργασία που είχα με τους γονείς και το γεγονός ότι συζητούσα μαζί τους τα σημαντικά γεγονότα της σχολικής ζωής, βοηθούσε παρά πολύ το εκπαιδευτικό μου έργο.

Αρκετές φορές ως δάσκαλος στις ενημερώσεις γονέων και ως επιμορφωτής στα εκπαιδευτικά σεμινάρια, αναφερόμουν στο δάκρυ της Αναστασίας και στο χαμόγελο του Νικολάκη. Είναι δύο απλά περιστατικά, που όπως προανέφερα, εκπέμπουν αυθεντικά μηνύματα στους γονείς και στους εκπαιδευτικούς. Στους μεν γονείς να πηγαίνουν στο σχολείο όταν τους καλεί ο δάσκαλος, να παρακολουθούν τις σχολικές εκδηλώσεις και να επικοινωνούν ουσιαστικά με τα παιδιά τους· στους δε εκπαιδευτικούς να διαβάζουν σωστά τη γλώσσα του σώματος των μαθητών, να ενημερώνουν τεκμηριωμένα τους γονείς και να συζητούν μαζί τους τα σημαντικά γεγονότα της σχολικής ζωής.

Τα εν λόγω περιστατικά, επειδή μιλούν με φυσικό τρόπο και χωρίς διδακτισμό, πάντα θα αγγίζουν την καρδιά και το νου των γονιών και των εκπαιδευτικών και θα τους υπενθυμίζουν τα αυτονόητα, που έχει ανάγκη το εκπαιδευτικό έργο.

Ιωάννινα 7 Οκτωβρίου 2020

 Του Αναστασίου Τασινού

Η διδακτέα ύλη για να αφομοιώνεται καλύτερα από τους μαθητές θα πρέπει η διδακτική μεθοδολογία του δασκάλου, μεταξύ των άλλων, να εμπεριέχει τεστ και επαναλήψεις.

Στα χρόνια που ήμουν δάσκαλος τα σχολικά βιβλία Μαθηματικών, Φυσικών και Γλώσσας, συνοδευόταν με κριτήρια αξιολόγησης (τεστ) και επαναληπτικά μαθήματα, που έπρεπε να γίνονται στο τέλος κάθε διδακτικής ενότητας. Η δοσμένη αυτή πρακτική δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στη διδακτική μεθοδολογία του κάθε δασκάλου. Εκτός αυτού οι μαθητές εκ των πρότερων είχαν στα χέρια τους αυτά τα τεστ και τα επαναληπτικά μαθήματα, με αποτέλεσμα να μειώνεται η πρακτική τους αξία. Για το λόγο αυτόν έβαζα τα δικά μου τεστ – λίγα και προσεγμένα – και έκανα τις δικές μου συχνές επαναλήψεις, που πήγαζαν απ` τη δυναμική της δικής μου τάξης. Τα προκατασκευασμένα τεστ και τα επαναληπτικά μαθήματα των σχολικών βιβλίων τα κάναμε όλοι μαζί  στην τάξη, όπως και τα άλλα κεφάλαια.

Τα τεστ που έβαζα κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς εξυπηρετούσαν πάντα κάποιο διδακτικό σκοπό. Επεδίωκα με τα τεστ αυτά από τη μια να εντοπίζω τις αδυναμίες των μαθητών κι από την άλλη να τσεκάρω την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας μου. Έκανα πάντα ατομική κριτική στα τεστ επισημαίνοντας λάθη, αδυναμίες, προσπάθειες και καλές επιδόσεις. Όταν παρατηρούσα πολλά λάθη, έκανα στοχευμένες επανορθωτικές διδασκαλίες και επαναλήψεις. Είχα ως αρχή να μην βαθμολογώ τα τεστ, ώστε να μην δημιουργώ άγχος στους μαθητές και χάνεται η ουσία.

Δεν ανακοίνωνα ποτέ στους μαθητές την ημέρα που έβαζα τεστ. Σκοπός μου ήταν σε ανύποπτο χρόνο να διαπιστώνω, αν υπήρξε αφομοίωση της διδακτέας ύλης ή αν απαιτούνται επανορθωτικές διδασκαλίες και επαναλήψεις. Πάντα έλεγα στους μαθητές μου να προσπαθούν μόνοι τους να απαντούν στα τεστ, για να εντοπίζω με ακρίβεια τις αδυναμίες τους και να τους βοηθάω. Για το λόγο αυτόν εφάρμοζα μια καλή πρακτική:

Χώριζα τον πίνακα στη μέση, γράφοντας από τη δεξιά μεριά τον αριθμό ένα και από την αριστερή μεριά τον αριθμό δύο. Όσοι μαθητές καθόταν δεξιά του θρανίου ασχολούνταν με τις ασκήσεις που έγραφα στη δεξιά μεριά  του πίνακα και σημείωναν στο γραπτό τους τον αριθμό ένα. Όσοι μαθητές καθόταν αριστερά του θρανίου ασχολούνταν με τις ασκήσεις που έγραφα στην αριστερή μεριά του πίνακα και σημείωναν στο γραπτό τους τον αριθμό δύο. Έτσι οι μαθητές που καθόταν στο ίδιο θρανίο ασχολούνταν με διαφορετικές ασκήσεις (της ίδιας όμως θεματολογίας) και ο καθένας έγραφε μόνος του, δίχως να επηρεάζεται από το διπλανό του. Όταν τα σχολεία απέχτησαν φωτοτυπικά μηχανήματα, έδινα τις ασκήσεις αυτές σε φωτοτυπία εξοικονομώντας διδακτικό χρόνο.

Τα τεστ που έβαζα ήταν τεσσάρων ειδών:

1. Τεστ ελέγχου βασικών γνώσεων και ικανοτήτων (αναγνωριστικά τεστ). Ζητούσα από τους μαθητές να απαντήσουν σε βασικές ερωτήσεις και ασκήσεις βγαλμένες από τη διδακτέα ύλη της προηγούμενης τάξης. Έβαζα αυτά τα αναγνωριστικά τεστ στην αρχή της σχολικής χρονιάς, όταν αναλάμβανα μια καινούργια τάξη. Επεδίωκα με αυτή την ταχτική – τις πρώτες δέκα ημέρες – να εντοπίσω τα δυνατά και αδύνατα σημεία του κάθε μαθητή, ώστε η διδακτική μου πράξη να κινείται από την αρχή σε ρεαλιστικές ράγες. Τη διαδικασία αυτή την ονόμαζα «Διδασκαλικό τσεκ-απ» και την αναλύω λεπτομερώς στο άρθρο μου «Καλές πρακτικές για το δάσκαλο».
2. Τεστ μαθήματος. Ζητούσα από τους μαθητές σε μία διδακτική ώρα να απαντήσουν σε βασικές ερωτήσεις και ασκήσεις από τη διδακτέα ύλη ενός σημαντικού κεφαλαίου. Έβαζα αυτό το τεστ, όταν ήθελα να ισχυροποιήσω το εν λόγω κεφάλαιο, που το θεωρούσα βασικό για τη συνέχεια του μαθήματος.
3. Τεστ ημέρας. Ζητούσα από τους μαθητές σε μία διδακτική ώρα να απαντήσουν σε βασικές ερωτήσεις και ασκήσεις σχετικές με τη διδακτέα ύλη όλων των μαθημάτων της τρέχουσας ημέρας. Έβαζα αυτό το τεστ λίγες φορές το χρόνο, όταν ήθελα να ελέγξω το επίπεδο μελέτης όλων των μαθητών, επισημαίνοντας ταυτόχρονα, ότι σε αυτό το τεστ γράφουν καλά όσοι έχουν ένταση προσοχής στην παράδοση όλων των μαθημάτων.
4. Τεστ ολικό. Ζητούσα από τους μαθητές σε δύο διδακτικές ώρες να απαντήσουν σε βασικές ερωτήσεις και ασκήσεις, βγαλμένες από τη διδακτέα ύλη όλων των μαθημάτων, ανεξαρτήτως του χρόνου που διδάχτηκαν. Έβαζα αυτό το τεστ λίγες φορές το χρόνο, όταν ήθελα να ελέγξω αν οι βασικές γνώσεις είχαν αφομοιωθεί σε βάθος χρόνου, επισημαίνοντας ταυτόχρονα, ότι σε αυτό το τεστ γράφουν καλά όσοι λειτουργούν σωστά το τετράδιο Βασικών Σημειώσεων. Πληροφορίες για τη λειτουργία αυτού του τετραδίου υπάρχουν στο άρθρο μου «Καλές πρακτικές για το δάσκαλο».

Παρεμπιπτόντως, θα ήθελα να πω ότι έχω τις χειρότερες αναμνήσεις από τα τεστ που έγραφα ως μαθητής. Τα τεστ τότε τα λέγαμε «πρόχειρα διαγωνίσματα» και οι εκπαιδευτικοί τα έβαζαν μόνον και μόνον για να μας βαθμολογήσουν. Καμιά μέριμνα δεν υπήρχε, αν χρειαζόμασταν επανορθωτική διδασκαλία ή επανάληψη. Μας άγχωναν, μετατρέποντας τα τεστ από χρήσιμο εργαλείο διδακτικής πράξης, σε εργαλείο βαθμολόγησης και εκφοβισμού.

Κλείνοντας να επαναλάβω ότι τα τεστ είναι ένα χρήσιμο διδακτικό εργαλείο με διπλή πάντα ανάγνωση: Απ` τη μια ο δάσκαλος ελέγχει το γνωστικό επίπεδο των μαθητών του κι απ` την άλλη τσεκάρει την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας του.

Ιωάννινα 24 Δεκεμβρίου 2019

Βασίλης Τασινός

Ιωάννινα 11 Αυγούστου 2020

Ανέσυρα από το αρχείο μου το Λεύκωμα των αποφοίτων σπουδαστών και σπουδαστριών της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ιωαννίνων του έτους 1976.

Στο Λεύκωμα αυτό αναγράφονται τα ονόματα 80 ανδρών και 41 γυναικών που αποφοιτήσαμε πριν 44 χρόνια από τη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία. (Την εποχή εκείνη η εισαγωγή των γυναικών στην Παιδαγωγική Ακαδημία ήταν δύσκολη, γιατί η ποσόστωση που είχε ορίσει το Υπουργείο Παιδείας μεταξύ ανδρών και γυναικών κατά τις εισαγωγικές εξετάσεις ήταν σε βάρος των γυναικών, με το αιτιολογικό ότι οι άντρες ήταν πιο διαθέσιμοι για να  στελεχώνουν τα πολλά μονοθέσια και δυσπρόσιτα δημοτικά σχολεία.) Επίσης αναγράφονται τα ονόματα του διδακτικού, διοικητικού και βοηθητικού προσωπικού της Σχολής.

Ακόμη, βρίσκονται οι δραστηριότητες που συμμετείχαμε κατά τη διάρκεια των σπουδών μας, η ιστορία της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας, οι χαιρετισμοί των καθηγητών και κάποια άλλα στοιχεία σχετικά με τη δομή της Εκπαίδευσης την εποχή εκείνη.

Πιστεύω ότι η ανάγνωση του Λευκώματος θα μας φρεσκάρει τη μνήμη, γιατί τα χρόνια που πέρασαν είναι πολλά! Ήμουν νιος και γέρασα…

Για να διαβάσετε το Λεύκωμα πατήστε ΕΔΩ

.

Σχολικά ενθυμήματα

   Αναστάσιος Τασινός

Για να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε: ΕΔΩ

Βασίλης Τασινός

Ιωάννινα 10 Ιουλίου 2019

Οι απόφοιτοι του 1976 από τη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία Ιωαννίνων πραγματοποιήσαμε στις 10 Ιουλίου 2019, ημέρα Τετάρτη, στις 7 το απόγευμα, την τρίτη συνάντηση μας – με καθυστέρηση τεσσάρων ημερών από την προκαθορισμένη ημερομηνία λόγω των βουλευτικών εκλογών – μπροστά στην είσοδο της Ακαδημίας.

Το απόγευμα της προηγούμενης ημέρας της συνάντησης, όπως έχει καθιερωθεί, οι Γιαννιώτες δάσκαλοι και δασκάλες μαζί με τους πρώτους «ξένους» αφιχθέντες συναδέλφους και συναδέλφισσες, ανταμώσαμε στο Μόλο, στην καφετέρια «Αίγλη». Είναι το ζέσταμα που γίνεται πάντα, πριν τη βασική συνάντηση στην πύλη της Ακαδημίας. Ο συνάδελφος Αποστόλης Χασκής είχε ήδη εκπονήσει το πρόγραμμα για το βράδυ της Τετάρτης.

Η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία ήταν μια σημαντική στιγμή για όλους μας!

Έδωσαν το παρόν και πολλοί συνάδελφοι και συναδέλφισσες που δεν είχαν έρθει στις προηγούμενες συναντήσεις μας. Δύσκολη προσπάθεια, και συνήθως χωρίς αποτέλεσμα, να θυμηθείς τα πρόσωπα των συναδέλφων μετά 43 χρόνια· θυμάσαι τα ονόματα, αλλά τα πρόσωπα που βρίσκονται απέναντί σου είναι «άγνωστα»· φυσικό και επόμενο μετά τόσα πολλά χρόνια!

Μετά τις απαραίτητες συστάσεις και τις φωτογραφίες που βγάλαμε μπροστά στην είσοδο της Ακαδημίας, κατευθυνθήκαμε για καφέ στην «Όαση», μια καφετέρια στο κέντρο της πόλης, που πηγαίναμε και ως φοιτητές· διαχρονική αξία!

Αφού απολαύσαμε το καφεδάκι και τα είπαμε για αρκετή ώρα, πήραμε το δρόμο για το «Ρόδι», μια ωραία ταβέρνα δίπλα στη λίμνη, όπου περάσαμε μια υπέροχη βραδιά.

Όσο περνούν τα χρόνια τόσο αυξάνει η συμμετοχή των συναδέλφων στις προγραμματισμένες συναντήσεις μας! Είναι γεγονός ότι οι συναντήσεις αυτές είναι πολύ θετικές για τον καθένα και την καθεμιά, γιατί διασκεδάζουμε, αναπολούμε τις ωραίες στιγμές από τα φοιτητικά μας χρόνια και ανταλλάσσουμε εμπειρίες από τα μάχιμα χρόνια, ως βετεράνοι πλέον της Δημοτικής Εκπαίδευσης. Και πιστεύω ότι η επόμενη συνάντηση θα είναι πιο μαζική, γιατί θα έχει μουσική και χορό, όπως μας υποσχέθηκε ο Αποστόλης!

Οι φωτογραφίες από την Αίγλη, την Ακαδημία, την Όαση και το Ρόδι (Βλέπε κατηγορία: Φωτογεγονότα) αποτύπωσαν τις ωραίες στιγμές που περάσαμε και στην τρίτη συνάντησή μας!

Καλή αντάμωση στο επόμενο ραντεβού  που ορίστηκε για τη δεύτερη Τετάρτη του Ιουλίου του 2021 (14 Ιουλίου), στις 7 το απόγευμα, στην πύλη της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ιωαννίνων.

Εύχομαι υγεία και ευτυχία σε όλες και σε όλους!

ΥΓ  Για την ιστορία η πρώτη συνάντηση των αποφοίτων του 1976 από τη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία έγινε με τη συμπλήρωση 27 χρόνων μπροστά στην Ακαδημία, στις 5 Ιουλίου του 2003, και στη συνέχεια η διασκέδαση στο «Γιαννιώτικο Σαλόνι». Δυστυχώς, όμως, δεν υπάρχουν φωτογραφίες, ούτε έχει κρατήσει κανείς τα ονόματα των παραβρισκόμενων.

Καφετέρια «Αίγλη» στο Μόλο, 9 Ιουλίου 2019

Απ’ αριστερά: Χρυσούλα Ρουσβανίδου, Αποστόλης Χασκής, Νίκος Τζίμας, Βασίλης Τασινός, Σοφία Μαριά, Αλέκος Ταμβάκος, Μιχάλης Σκούφης, Παρασκευή Σιαπλαούρα και Σταύρος Γκορτζής.

Μπροστά στην πύλη της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας, 10 Ιουλίου 2019

Απ’ αριστερά 1^η σειρά: Αποστόλης Χασκής, Κώστας Τσούκας, Αλέκος Ταμβάκος, Λάμπρος Σκλαβούνης, Παρασκευή Σιαπλαούρα, Χρυσούλα Ρουσβανίδου, Ιωάννα Σακαβάρα, Χρυσαυγή Τσίρου και Παρασκευή Παπαδοπούλου.

2^η σειρά: Δημήτρης Μπόσμος, Βασίλης Τασινός, Παύλος Πολίτης, Νίκος Τζίμας, Τάσος Κόκκαλης, Δημήτρης Λώλης, Βασίλης Μουλιανίτης, Μιχάλης Λέκκας και Δημήτρης Κεχαγιάς.

3η σειρά: Θύμιος Χήκας, Βασίλης Παπαδογιώργος, Σπύρος Χρήστου, Παναγιώτης Ζάνης, Γιάννης Αγγέλης και Μιχάλης Σκούφης.

Καφετέρια «Όαση», 10 Ιουλίου2019

Ταβέρνα  «Ρόδι», 10 Ιουλίου2019

Βασίλης Τασινός

Ιωάννινα 7 Ιουλίου 2019

Στο προηγούμενο κείμενο που δημοσίευσα, «Δάσκαλε, έδειξε ασέβεια και έπρεπε να τιμωρηθεί», μέσα από το πραγματικό γεγονός που περιέγραψα, αναδεικνύεται ότι ο δάσκαλος πρέπει να αντιμετωπίζει μόνος του τα συνηθισμένα παραπτώματα των μαθητών του και όχι με το παραμικρό πρόβλημα που παρουσιάζεται στην τάξη του να προσφεύγει στους γονείς.

Με το παρόν κείμενο, που επίσης αναφέρεται σε πραγματικό γεγονός, αναδεικνύεται η αναγκαιότητα της καλής συνεργασίας του δασκάλου με τους γονείς, προκειμένου να αντιμετωπίζονται από κοινού προβληματικές συμπεριφορές των μαθητών που υποπίπτουν στην αντίληψη του δασκάλου. Δυστυχώς, όμως, για διαφόρους λόγους δεν είναι πάντα εφικτή η καλή συνεργασία του δασκάλου με τους γονείς.

Όταν ήμουν δάσκαλος στο Δημοτικό Σχολείο Τύμβου Μαραθώνα το σχολικό έτος 1989-1990, ο συνάδελφός μου ο Μίλτος, που ήταν και Διευθυντής του σχολείου, μου διηγήθηκε ένα περιστατικό – με αφορμή την επίσκεψη που δέχτηκε στο Γραφείο του από έναν άγνωστο σ’ εμένα άνδρα – που συνέβη στο σχολείο μας πριν τέσσερα χρόνια.

«Τον είδες, Βασίλη, τον κύριο που έφυγε από το Γραφείο μου»; μου λέει ο Μίλτος.      « Άκου, λοιπόν, τι έγινε: Πριν τέσσερα χρόνια υπέπεσε στην αντίληψη μου ότι ο γιος του, μαθητής μου τότε στην ΣΤ΄ τάξη, ξόδευε πολλά χρήματα στο κυλικείο, όχι μόνο για αυτά που αγόραζε για τον εαυτό του αλλά και για τις αγορές των συμμαθητών του. Καθημερινά ερχόταν στο σχολείο με χιλιάρικο και μερικές φορές και με πεντοχίλιαρο, όπως μου είχε αναφέρει η κυρία που είχε το κυλικείο.

Κάλεσα στο σχολείο τον πατέρα του – τον κύριο που είδες πριν λίγο – για να συζητήσουμε το γεγονός, και πριν καλά καλά προλάβω να ολοκληρώσω μία φράση, μου λέει με αυθάδεια: “Δάσκαλε, απ’ την τσέπη σου τα πληρώνεις;” Από την τσέπη μου δεν τα πληρώνω, του λέω, αλλά δεν είναι σωστό σ’ αυτή την ηλικία ο γιος σου να ξοδεύει τόσα πολλά χρήματα· αργότερα θα αντιληφθείς το λάθος σου αλλά φοβάμαι ότι θα είναι αργά!

 Σήμερα, λοιπόν, που με επισκέφτηκε, είχαμε τον εξής διάλογο:

– Δάσκαλε, πόσο δίκιο είχες, όταν μου έλεγες: “Μη δίνεις τόσα πολλά χρήματα στο γιο σου, γιατί τα ξοδεύει ασυλλόγιστα στο κυλικείο του σχολείου.”

– Τι συνέβη και θυμήθηκες τα λόγια μου μετά από τέσσερα χρόνια;

– Δάσκαλε, ήρθε στο μποστάνι που δούλευα και μου ζητούσε με επιμονή περισσότερα χρήματα απ’ αυτά που του δίνω κάθε ημέρα για τα προσωπικά του έξοδα, κι όταν του είπα ότι για πάρεις περισσότερα θα πρέπει να δουλέψεις μαζί μου στο κτήμα, εκνευρίστηκε και άρχισε να μου πετάει κολοκύθια στο κεφάλι · κοίταξε, μου πρήστηκε η μύτη!

– Δεν με εκπλήσσει καθόλου το γεγονός· εσύ δημιούργησες τις προϋποθέσεις για την συμπεριφορά αυτή του παιδιού σου. Θυμάσαι τι μου είπες, όταν σου επισήμανα ότι ο γιος σου ξοδεύει πολλά χρήματα στο κυλικείο: “Δάσκαλε, απ’ την τσέπη σου τα πληρώνεις;” Ε…τώρα ήρθε η ώρα να πληρώσεις· όπως έστρωσες, θα κοιμηθείς».

Εν κατακλείδι, ο δάσκαλος έκανε το καθήκον του στην προβληματική συμπεριφορά που διαπίστωσε, με το γονέα όμως απέναντί του. Ο γονέας αντιλήφθηκε καθυστερημένα και με οδυνηρό τρόπο το μεγάλο λάθος που είχε κάνει. Και το πιο πιθανόν είναι, η δυσμενής εξέλιξη του κανακάρη να μη σταμάτησε στην εφηβεία, αλλά να συνεχίστηκε και στην ενήλικη ζωή.

Βασίλης Τασινός

Ιωάννινα 30 Ιουνίου 2019

Πιστεύω πως κάθε δάσκαλος στο ξεκίνημα της θητείας του θα υποπέσει και σε κάποια λάθη εξαιτίας της απειρίας του και της έλλειψης ουσιαστικής στήριξης στο εκπαιδευτικό του έργο.

Το περιστατικό που αναφέρω παρακάτω, είναι από την πρώτη χρονιά της θητείας μου που δίδασκα στην Α’ τάξη του 137^ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών, το σχολικό έτος 1979-1980.

Η μαθήτριά μου η Ειρήνη είχε τη συνήθεια καθημερνά να μασάει τσίχλα κατά την ώρα του μαθήματος. Οι παρατηρήσεις μου δεν έφερναν κανένα αποτέλεσμα. Ενώ με την υπόδειξή μου πετούσε την τσίχλα στο καλάθι, την επόμενη ώρα άλλη τσίχλα έβαζε στο στόμα της. Πέρασαν πολλές ημέρες και η Ειρήνη εξακολουθούσε την ίδια τακτική.

Κάποια ημέρα συνομιλώντας με τον πατέρα της, ο οποίος έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον για την πρόοδο της κόρης του, παρεμπιπτόντως του ανέφερα και το γεγονός ότι η Ειρήνη μασάει τσίχλα την ώρα του μαθήματος, ελπίζοντας σε κάποιες νουθεσίες που θα έφερναν αποτέλεσμα!

Την επόμενη ημέρα βλέπω την Ειρήνη με μώλωπες στο πρόσωπο! Νόμισα ότι την χτύπησε  κάποιος μαθητής. Τη ρώτησα: «Τι συνέβη Ειρήνη»; Δεν μου απαντούσε! Επέμεινα και πάλι εξακολουθούσε να μην μου λέει τίποτε! Εκείνη τη στιγμή μου ήρθε στο μυαλό η συζήτηση που είχα κάνει την προηγούμενη ημέρα με τον πατέρα της και τη ρώτησα: «Ειρήνη, μήπως σε τιμώρησαν οι γονείς σου, επειδή μασάς τσίχλα την ώρα του μαθήματος»; Δεν μου απάντησε αλλά από τον τρόπο που αντέδρασε με έβαλε σε υποψίες ότι μάλλον αυτό είχε συμβεί. Την επόμενη ημέρα ο πατέρας της μου επιβεβαίωσε τις υποψίες μου, λέγοντας: «Δάσκαλε, έδειξε ασέβεια στο πρόσωπό σας και έπρεπε να τιμωρηθεί». Αποδοκίμασα την πράξη του και κάνοντας την αυτοκριτική μου του είπα: «ήταν λάθος μου να σας ενημερώσω για ένα ασήμαντο γεγονός»!

 Όμως, το περιστατικό με την Ειρήνη έχει και συνέχεια και μάλιστα πιο ενδιαφέρουσα και διδακτική. Ενώ οι μώλωπες δεν είχαν σβήσει ακόμη από το πρόσωπό της, πάλι μασούσε τσίχλα την ώρα του μαθήματος! Βέβαια, έκανα πως δεν το αντιλαμβανόμουν και συνέχιζα κανονικά το μάθημα. «Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού».

Ενώ, λοιπόν, η Ειρήνη τιμωρήθηκε τόσο αυστηρά, εξακολουθούσε να μασάει τσίχλα στην τάξη. Οι παρατηρήσεις μου και ο ξυλοδαρμός από τον πατέρα της δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. Θα μπορούσε, όμως, να φέρει θετικό αποτέλεσμα η υπομονετική συζήτηση και η έλλειψη αυταρχισμού, που δυστυχώς δεν είχαν καμία εφαρμογή στην περίπτωση της Ειρήνης!

Το λάθος μου να ενημερώσω τον πατέρα της για ένα ασήμαντο γεγονός δεν μπορώ να το ξεχάσω, αν και έχουν περάσει σαράντα χρόνια, γιατί είχε ως συνέπεια μία πολύ σκληρή και άδικη τιμωρία! Όμως, «ουδέν κακόν αμιγές καλού»· ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά που ενημέρωσα γονέα για συνηθισμένα ζητήματα συμπεριφοράς των μαθητών μου. Πάντα μόνος μου έλυνα τα προβλήματα που προέκυπταν στην τάξη και δεν διανοήθηκα ποτέ να ζητήσω τη βοήθεια των γονέων. Κατάλαβα από τον πρώτο χρόνο της θητείας μου ότι ο δάσκαλος δεν πρέπει με το παραμικρό πρόβλημα που προκύπτει στην τάξη του να ενημερώνει τους γονείς και να ζητάει τη βοήθειά τους, γιατί δεν αποκλείεται το μικρό πρόβλημα με τη «βοήθεια» των γονέων να γίνει μεγάλο. Τη βοήθεια των γονέων θα πρέπει να την επιδιώκει μόνο αν υπάρχουν σοβαρά παραπτώματα· κι αυτά τα σοβαρά παραπτώματα σπανίζουν και το πιο πιθανό είναι ο δάσκαλος να μην τα συναντήσει ποτέ.

Εν ολίγοις, ο δάσκαλος πρέπει να αξιολογεί τα παραπτώματα και να πράττει αναλόγως. Πάντως, η προσφυγή στους γονείς πρέπει να γίνεται με φειδώ και μόνο όταν τα παραπτώματα είναι σοβαρά.