Ο ορισμός των Μαθησιακών Δυσκολιών δεν είναι εύκολο να δοθεί. Επειδή η φύση τους δεν έχει πλήρως και σαφώς προσδιοριστεί από το σύνολο της επιστημονικής κοινότητας, για το λόγο αυτό δεν έχει ακόμη οριστεί ένας κοινά αποδεκτός ορισμός. Το θέµα των µαθησιακών δυσκολιών στην εκπαιδευτική πράξη είναι τεράστιο, μερικές φορές ασαφές και αρκετές φορές δυσεπίλυτο. Οι θεωρητικές θέσεις, αλλά και τα ερευνητικά δεδοµένα συχνά διίστανται. Παρόλα’ αυτά, στην ελληνική πραγματικότητα, υπάρχει μία βάση, πάνω στην οποία κινείται η επιστημονική κοινότητα ώστε να μπορεί να προσεγγίζει αυτές τις μαθησιακές δυσκολίες.
Υπάρχουν µαθητές µε δυσκολίες στη µάθηση, οι οποίες παρουσιάζονται είτε σ’ ένα µάθηµα, είτε σε περισσότερα, είτε και σε όλα τα µαθήµατα. Η δυσκολία αυτή του µαθητή στις σχολικές υποχρεώσεις αποτελεί διαταραχή ή δυσκολία στη µάθηση.
Οι μαθητές που έχουν μαθησιακές διαταραχές συνήθως δυσκολεύονται στο περιεχόμενο της ανάγνωσης, στη γραπτή και προφορική έκφραση, στην κατανόηση του προφορικού λόγου, στις µαθηµατικές πράξεις χωρίς να παρουσιάζουν καµιά οπτική ή ακουστική βλάβη ή νοητική καθυστέρηση ή συναισθηµατική διαταραχή.
Ειδικές Μαθησιακές Διαταραχές
Αποτελούν μια αναπτυξιακή διαταραχή ως
- δυσκολία στην ανάγνωση (δυσλεξία)
- στη γραφή (δυσγραφία)
- στην ορθογραφία (δυσορθογραφία)
- στα μαθηματικά (δυσαριθμία).
Η διάγνωσή των μαθησιακών διαταραχών πλέον αντιμετωπίζεται με εκπαιδευτική παρέμβαση.
Οι πρώτες ενδείξεις της διαταραχής εκδηλώνονται στην προσχολική ήδη ηλικία ως διαταραχές της οπτικής αντίληψης ή ως διαταραχές του λόγου. Εάν δεν υπάρχει έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση, συνεχίζουν στα επόμενα σχολικά χρόνια.
Παρεμβάσεις στο χώρο της εκπαίδευσης
Οι παρεμβάσεις στο χώρο της εκπαίδευσης έχουν ως στόχο να βοηθήσουν το παιδί να ξεπεράσει ή να μετριάσει τις δυσκολίες που υπάρχουν ως αποτέλεσμα της διαταραχής του, έτσι ώστε να έχει μια επιτυχημένη εκπαιδευτική πορεία. Παρέχεται το περιθώριο στο άτομο να αναπτύξει όλες τις δεξιότητες, ικανότητες και ταλέντα του, να εκφραστεί δηλαδή μέσα από τα «δυνατά» του σημεία, ενώ παράλληλα ενισχύεται και υποβοηθείται στην ενασχόλησή του με δραστηριότητες στις οποίες φαίνεται να παρουσιάζει αδυναμίες, ελλείψεις και δυσκολίες.
Ο μαθητής με μαθησιακές δυσκολίες χρειάζεται
- σεβασμό στις ιδιαιτερότητές του
- ήρεμο περιβάλλον
- περισσότερο χρόνο στις εργασίες του
- κατακερματισμό της ύλης ή της διαδικασίας σε πιο μικρά και απλά βήματα
- διαφοροποίηση των ερωτήσεων που του γίνονται ώστε να είναι πιο κατανοητές
- ενεργοποίηση όλων των αισθήσεων
- πρακτικές δραστηριότητες
- εκμετάλλευση των ενδιαφερόντων του
- σύνδεση του διδασκόμενου υλικού με εργασίες της καθημερινότητάς του
- αναγνώριση των προσπαθειών
Είναι σημαντικό ο εκπαιδευτικός να γνωρίζει τρόπους και τεχνικές, οι οποίες θα τον βοηθήσουν να διαμορφώσει τη σχολική τάξη και τη μέθοδο διδασκαλίας, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στις δυσκολίες του κάθε μαθητή.
Είναι πολύ σημαντική η θετική ψυχοσυναισθηματική κατάσταση του παιδιού. Όταν ένα μαθητής αισθάνεται ασφαλής μέσα στο σχολικό περιβάλλον και γνωρίζει ότι οι αδυναμίες αναγνωρίζονται και είναι σεβαστές, αποδίδει πολύ καλύτερα. Στην περίπτωση που ο μαθητής αντιλαμβάνεται ότι εκτιμώνται οι προσπάθειές του, θα συνεχίσει να αυτοβελτιώνεται. Ένα περιβάλλον που αγκαλιάζει, κατανοεί, αποδέχεται, ενθαρρύνει και δίνει προοπτικές ανάπτυξης, αποτελεί το εφαλτήριο για πρόοδο και σχολική επιτυχία.
Σταυρούλα Λαδά, Εκπαιδευτικός, M.Εd. Ειδική Αγωγή