Αγαπητοί/ές συνάδελφοι
Ευχόμαστε να είστε όλοι/ες καλά,
Σε συνέχεια της διαδικτυακής επικοινωνίας και συνεργασίας μας και με αφορμή τις εξελίξεις με την επαναλειτουργία των σχολικών μονάδων σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 63314/ΓΔ4/26-05-2020 ΚΥΑ με ΘΕΜΑ «Τρόπος επαναλειτουργίας σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και σχολικών μονάδων Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης μετά την λήξη της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας τους» επικοινωνούμε μαζί σας προκειμένου να διευκρινιστούν σημεία που αφορούν τα μαθήματα της Αισθητικής Αγωγής – Εικαστικά, Θεατρική Αγωγή, Μουσική – στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
Η συμβολή των μαθημάτων της Αισθητικής Αγωγής την περίοδο του lockdown, όπως και της επιστροφής στις σχολικές μονάδες ήταν και είναι ψυχοκοινωνική και συναισθηματική προς τους/τις μαθητές/τριες. Η νέα σχολική πραγματικότητα δυσχεραίνει την ανάπτυξη σχέσεων, επικοινωνίας, αυθόρμητης έκφρασης, που όμως οι Tέχνες μέσω των συγκεκριμένων μαθημάτων μπορούν να τη μειώσουν με δημιουργικές, μετασχηματιστικές, συλλογικές δραστηριότητες.
Οι εκπαιδευτικοί, σχεδιάζουν το μάθημα τους με ιδέες και υλικό που έχουν δουλέψει δια ζώσης και είναι οικείο στους μαθητές/τριες τους, καθώς επίσης και με υλικό που έχουν δημιουργήσει για τις ανάγκες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Στην πρώτη επαφή με τους μαθητές/τριες είναι σημαντικό οι εκπαιδευτικοί να συμπεριλάβουν δραστηριότητες προβληματισμού και έκφρασης για τη νέα συνθήκη που καλούνται οι μαθητές/τριεςνα αντιμετωπίσουν, και να τους/τις ενθαρρύνουν να είναι ενεργοί στη συνδιαμόρφωση του μαθήματος. Επιπρόσθετα, στο προαύλιο χώρο του σχολείου μπορούν να οργανωθούν καλλιτεχνικά δρώμενα δημιουργώντας ευάρεστη συναισθηματική φόρτιση, εμπιστοσύνη και τη σημαντική για τους μαθητές/τριες αίσθηση της ομάδας. Ενδεικτικά:
- Διαμόρφωση και συνδιαμόρφωση του πλαισίου των οδηγιών σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 63314/ΓΔ4/26-05-2020 ΚΥΑ μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες.
- Προβληματισμός και προτάσεις μέσα από συζήτηση για το πώς μπορεί να γίνει το μάθημα στις νέες συνθήκες. Δέσμευση νέων κανόνων από την ομάδα, π.χ. Γιατί κάνουμε κύκλο με απόσταση; Γιατί δεν αγγιζόμαστε; Γιατί δεν τραγουδάμε; Γιατί δεν παίζουμε μουσικά όργανα; Πως μπορούμε να το κάνουμε με ασφάλεια;
- Χιούμορ και δημιουργικές λύσεις με τη συμμετοχή των μαθητών/τριών σε πρωτόγνωρες δεσμεύσεις και ιδιαίτερες καταστάσεις που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια του μαθήματος π.χ. ας ζωγραφίσουμε στον αέρα με το δάχτυλό μας…ας τραγουδήσουμε αθόρυβα…mute, ας παίξουμε με τις εκφράσεις του προσώπου μας, μπορείς να βρεις τι τραγουδώ; τι νιώθω; τι ζωγραφίζω;
- Αυτοσχεδιασμοί για ενθάρρυνση εξωτερίκευσης σκέψεων και συναισθημάτων με σώμα, ήχους, εικόνα, μουσική, γλυπτό, κατασκευή, λόγος π.χ. δράση-αντίδραση, εικαστική αναπαράσταση, ηχοιστορία, μουσική, εικαστική αναπαράσταση, στοχασμός. Οι αυτοσχεδιασμοί που προτείνονται να είναι ατομικοί, με την παράλληλη υπενθύμιση για αποφυγή χεριών στο στόμα, και οι ομαδικοί να διαμορφώνονται τηρώντας τις αποστάσεις.
- Οπτικοακουστικά ερεθίσματα ως αφόρμηση για τη λεκτική, σωματική, εικαστική και μουσική έκφραση των μαθητών/τριών.
- Αξιοποίηση του υλικού που δημιούργησαν οι μαθητές/τριες στην περίοδο που ήταν κλειστά τα σχολεία. Να μιλήσουν για αυτό. Να το παρουσιάσουν στην τάξη, π.χ. Τι παιχνίδια έπαιζαν; Τι μουσική άκουγαν και γιατί; Τι ζωγράφισαν και τι κατασκεύασαν; Τι ρόλους φαντάστηκαν;
Προτείνονται ενδεικτικές δραστηριότητες που προσαρμόστηκαν στις οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας για λόγους προφύλαξης. Σε κάθε περίπτωση ο/η εκπαιδευτικός επιλέγει και μετασχηματίζει τις διδακτικές ιδέες στις ηλικιακές, γνωστικές και συναισθηματικές ανάγκες κάθε μαθητικής ομάδας και λαμβάνει υπόψη το πολιτισμικό πλαίσιο της τοπικής κοινωνίας. Οι ιδέες παρουσιάζονται μέσα από το τρίπτυχο των Τεχνών για να αξιοποιηθούν είτε διαθεματικά με τη συνεργασία των εκπαιδευτικών, είτε ανά διδακτικό αντικείμενο. Συγκεκριμένα:
- Φαντασιακή ανακατασκευή της πραγματικότητας – αξιοποίηση του χώρου και των αντικειμένων: το θρανίο μεταμορφώνεται σε βάρκα/ μουσικό όργανο/ παλέτα, η καρέκλα μεταμορφώνεται σε ποδήλατο. Το αντικείμενο γίνεται ο ήρωας μιας ιστορίας, γίνεται κόμικ, δραματοποιείται, επενδύεται με μουσική.
- Τα πορτραίτα: “καθρέφτες”, “παίζω με τις γκριμάτσες”, “ζωγραφίζω το πρόσωπο ενός συμμαθητή μου/μίας συμμαθήτριάς μου”, “ζωγραφίζω τον εαυτό μου από μνήμης”.
- Γνωστικά παιχνίδια για όλες τις τέχνες (σπαζοκεφαλιές, σταυρόλεξα, κρυπτόλεξα, κρεμάλα).
- Δρώμενα όλων των τεχνών στον προαύλιο χώρο του σχολείου κρατώντας τις αποστάσεις.
- Παιχνίδια, δραστηριότητες και video μουσικής, π.χ. “ο μαέστρος διευθύνει…”, “παρουσιάζω το αγαπημένο μου τραγούδι…”, “δημιουργώ και αναπαράγω μια γραφική παρτιτούρα”, “παρατηρώ και περιγράφω το ηχοτοπίο της τάξης/αυλής/σχολείου”, “συγκρίνω τραγούδια ως προς το είδος, το ρυθμό, την ενορχήστρωση, τους στίχους…” κτλ.
- Χρήση της αυτοματοποιημένης ζωγραφικής ή “action art”, όπου οι μαθητές/τριες κρατώντας ο καθένας το δικό του/της πινέλο, επεμβαίνουν πάνω σε έναν κοινό πίνακα – χαρτί του μέτρου, που βρίσκεται στο πάτωμα της αυλής, «στάζοντας» αυθόρμητα διαφορετικά χρώματα, ο ένας μετά τον άλλο. Το τελικό αποτέλεσμα, εκτίθεται ως ομαδικό έργο.
- Στην αυλή του σχολείου ζωγραφίζουμε «εκ του φυσικού» παρατηρώντας τη φύση γύρω, αλλά και οτιδήποτε μπορεί να μας δώσει έμπνευση (ένα λουλούδι, ένα ζωάκι, ένα αντικείμενο, το τοπίο γύρω ή ένα κτίριο απέναντι, κτλ.)
- Δημιουργία αφηγήσεων και κειμένων, εικαστικών έργων, μουσικών στίχων με θέματα που αντλούν οι μαθητές/τριες από την καθημερινότητά τους, τα οποία αναπαράγουν με δραματοποίηση, με εικαστικές δημιουργίες, με μουσική υπόκρουση.
- Σχεδιασμός μίας συμβολικής δράσης για την λήξη της σχολικής χρονιάς με μικρές ομάδες μαθητών/τριών, σε συνεργασία με την σχολική μονάδα αν το επιτρέπουν οι συνθήκες.
Για τη δυνατότητα πρόσβασης όλων των μαθητών/τριών στο υλικό του μαθήματος, ο/η εκπαιδευτικός δύναται να αξιοποιήσει τα εργαλεία ασύγχρονης εκπαίδευσης, χωρίς να είναι υποχρεωτικό.
Συμπληρωματικές οδηγίες:
- Αποφεύγονται: α) χρήση αντικειμένων και μουσικών οργάνων, ανταλλαγή αντικειμένων από τους μαθητές/τριες, β) ασκήσεις φωνής και αναπνοής, γ) τραγούδι-χορωδία-μουσικά σύνολα, δ) φωτοτυπίες και φύλλα εργασίας. Σε περίπτωση χρήσης επιβάλλεται ενδελεχής και συχνός καθαρισμός και τοπική απολύμανση όλων των αντικειμένων, των μουσικών οργάνων και των επιφανειών που αγγίζονται από μαθητές/τριες και εκπαιδευτικούς.
- Να επιλέγεται η χρήση του εξωτερικού χώρου στο σχολείο, όπου καθίσταται δυνατό και το επιτρέπουν οι συνθήκες.
- Σε περιπτώσεις χρήσης κοινών αιθουσών για τα μαθήματα με μαθητές/τριες διαφορετικών τμημάτων λαμβάνονται όλα τα κατάλληλα μέτρα ασφάλειας και προφύλαξης σε σχέση με την τήρηση της ελάχιστης απόστασης μεταξύ των μαθητών/τριών, τον φυσικό αερισμό των αιθουσών διδασκαλίας, την αποφυγή συγχρωτισμού και την τήρηση των οδηγιών καλής υγιεινής χεριών, σύμφωνα με τις οδηγίες της Δ/νσης Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας και του Ε.Ο.Δ.Υ..
Επισημαίνουμε ότι οι προτάσεις και οι συμπληρωματικές οδηγίες διαμορφώθηκαν στο πνεύμα μίας συνεργασίας/συνομιλίας μεταξύ των Τεχνών για να παρέχουν ένα ασφαλές πλαίσιο ανάπτυξης του μαθήματος στους/τις εκπαιδευτικούς Αισθητικής Αγωγής στην παρούσα κατάσταση. Για την υποστήριξη του διδακτικού σας έργου (σχεδιασμός, οργάνωση, υλοποίηση) στις νέες συνθήκες μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μας:
ΠΕ.08 Εικαστικών, vsofra@yahoo.gr
ΠΕ.79 Μουσικής, syn79-at3@sch.gr και mousikoi79@gmail.com
ΠΕ.91 Θεατρικής Αγωγής, nayaboemi@yahoo.gr
Ευχόμαστε καλή επιστροφή με δύναμη και χαμόγελο!
Η Σ.Ε.Ε Μουσικής ΠΕ.79, Έλενα Ανδρέου
Η Σ.Ε.Ε Θεατρικής Αγωγής ΠΕ.91, Νάγια Μποέμη
Η Σ.Ε.Ε Εικαστικών ΠΕ.08, Βασιλική Σοφρά
