Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας, στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Εύβοιας τοποθετήθηκαν 27 αναπληρωτές εκπαιδευτικοί για τη στελέχωση των Σχολικών Μονάδων Ειδικής Αγωγής. Ευελπιστούμε πως κατά την ιεράρχηση των αναγκών σε επίπεδο Διεύθυνσης θα εξασφαλιστεί και η στελέχωση του Τμήματος Ένταξης του σχολείου μας. Οριστική πληροφόρηση για αυτό θα υπάρχει την Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου.
Ακολούθως παραθέτουμε το σχετικό πλαίσιο για τη λειτουργία των Τμημάτων Ένταξης καθώς και για τη διαδικασία αντιμετώπισης μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Τμήματα Ένταξης (Τ. Ε.)
Σχετική νομολογία : Φ. Ε. Κ. 199 / 2-10-2008, παραγ. 1γ
Σύμφωνα με το ανωτέρω σχετικό οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, μπορούν να φοιτούν και σε ειδικά οργανωμένα και κατάλληλα στελεχωμένα Τμήματα Ένταξης (ΤΕ) που λειτουργούν μέσα στα σχολεία γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης με δύο (2) διαφορετικούς τύπους προγραμμάτων:
αα) Κοινό και εξειδικευμένο πρόγραμμα, που καθορίζεται με πρόταση του οικείου ΚΕΔΔΥ για τους μαθητές με ηπιότερης μορφής ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, το οποίο για κάθε μαθητή δεν θα υπερβαίνει τις δεκαπέντε (15) διδακτικές ώρες εβδομαδιαίως. Στα ΤΕ μπορούν να φοιτούν και μαθητές χωρίς γνωμάτευση από διαγνωστικό φορέα, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του σχολικού συμβούλου Ε. Α. Ε. (Δες το έγγραφό μας με αριθ. Πρωτ. 139 / αριθ. Εγκ. 9 / 30-10-2007). Για την ίδρυση ΤΕ απαραίτητη προϋπόθεση είναι να υπάρχουν κατ’ ελάχιστον τρεις μαθητές και σχετική πρόταση από διαγνωστική υπηρεσία. Σε περιπτώσεις συστεγαζόμενων ή γειτονικών σχολικών μονάδων, τα ΤΕ συνενώνονται μέχρι του μέγιστου αριθμού δώδεκα (12) μαθητών ανά ΤΕ.
ββ) Εξειδικευμένο ομαδικό ή εξατομικευμένο πρόγραμμα διευρυμένου ωραρίου, που καθορίζεται με πρόταση του οικείου ΚΕΔΔΥ, για τους μαθητές με σοβαρότερης μορφής ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οι οποίες δεν καλύπτονται από αντίστοιχες με το είδος και το βαθμό αυτοτελείς σχολικές μονάδες. Το εξειδικευμένο πρόγραμμα μπορεί να είναι ανεξάρτητο από το κοινό, σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών.
Στις περιπτώσεις αυτές η συνδιδασκαλία γίνεται σύμφωνα με τις προτάσεις των διαγνωστικών υπηρεσιών.
Στα τμήματα που φοιτούν μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες πρέπει να μειώνεται αναλογικά ο αριθμός των μαθητών και οι παραπάνω μαθητές να κατανέμονται εξίσου στα τμήματα της ίδιας τάξης.
Τα Τ. Ε. εκφράζουν δύο αξιώματα :
- Το αξίωμα της ενσωμάτωσης και
- Το αξίωμα της παροχής ίσων ευκαιριών σε όλους.
Στα Τμήματα Ένταξης (Τ. Ε.) φοιτούν παιδιά με, διαγνωσμένες, “ειδικές” μαθησιακές δυσκολίες.
Τα Τ. Ε. δεν έχουν και δεν πρέπει να έχουν τη μορφή του Ειδικού Σχολείου.
Τα Τ. Ε. αποτελούν το καλύτερο μοντέλο σχολικής ένταξης και ενσωμάτωσης των μαθητών με “ειδικές” εκπαιδευτικές ανάγκες.
Στα Τ. Ε. δεν κρατείται ξεχωριστό βιβλίο Μητρώου και Προόδου μαθητών. Οι μαθητές είναι γραμμένοι στο ίδιο μητρώο. Μόνο μπορεί στις παρατηρήσεις να γραφεί: «Φοιτά στο Τ. Ε.».
Εξυπηρετούν παιδιά του σχολείου που ανήκουν, αλλά και παιδιά γειτονικών ή όμορων σχολείων.
Τα Τ. Ε. ακολουθούν το ωράριο του σχολείου. Δεν μπορεί να λειτουργήσουν, όταν το σχολείο μοιράζεται πρωί – απόγευμα γιατί τα παιδιά δε θα «βρίσκουν» την τάξη τους. Το πρόβλημα στην περίπτωση αυτή λύνεται με «κάθετο χωρισμό» στα τμήματα. Έτσι το παιδί του Τ. Ε. που κι αυτό θα είναι πρωί – απόγευμα, θα βρίσκει το αντίστοιχο τμήμα της τάξης του.
Για τη φοίτηση του παιδιού στο Τ. Ε. ενημερώνεται ο γονέας ή ο κηδεμόνας, που πρέπει να πειστεί και να δεχτεί.
Μαθητής χωρίς τη συναίνεση του γονέα ή του ασκούντος τη γονική μέριμνα δεν παρακολουθεί το Τ. Ε..
Η φοίτηση των παιδιών σε Τ. Ε. προτείνεται από το ΚΕΔΔΥ, εφόσον η περαιτέρω αξιολόγηση καταλήγει σε αυτό, αφού : α) έχει προηγηθεί η προβλεπόμενη από το νόμο ανίχνευση και β) έχουν παραπεμφθεί από σχολικές μονάδες με τη σύμφωνη γνώμη του γονέα ή μετά από αίτημα του γονέα ή κηδεμόνα ή του ασκούντος τη γονική μέριμνα.
Η επιλογή και η ομαδοποίηση των παιδιών γίνεται από τους εκπαιδευτικούς των Τ. Ε. με τη συνεργασία των εκπαιδευτικών της «κανονικής» τάξης, του Δ/ντή του σχολείου, του συλλόγου των διδασκόντων, του Σχολ. Συμβούλου Π. ή Δ. Ε. και Ε. Α. E. (αν χρειάζεται), αφού, πρωτίστως, το παιδί έχει ή θα παραπεμφθεί στο ΚΕΔΔΥ για διαγνωστική και αξιολογική εξέταση.
Εξυπακούεται ότι το σχολείο, ως υπεύθυνος εκπαιδευτικός και επιστημονικός οργανισμός, έχει εξαντλήσει όλες τις θεσμικές ( Σχολικοί Σύμβουλοι, ΚΕΔΔΥ κ.λπ.) και εκπαιδευτικές (Ενισχυτική Διδασκαλία, ιδιαίτερη αντιμετώπιση με πρόγραμμα βραχύχρονης διάρκειας κ. λπ.) δυνατότητες, και τότε και μόνο τότε, σε συνεργασία με τους γονείς και τη συναίνεσή τους, θα παραπέμπει τους μαθητές αυτούς στο ΚΕΔΔΥ για Διάγνωση και Αξιολόγηση
«Αντιμετώπιση παιδιών με ιδιαίτερες μαθησιακές δυσκολίες και εκπαιδευτικές ανάγκες και παραπομπής τους στο Κέντρο Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης, κι Υποστήριξης (ΚΕ. Δ. Δ. Υ.)».
Η αντιμετώπιση των παιδιών με ιδιαίτερες μαθησιακές δυσκολίες και εκπαιδευτικές ανάγκες, μέχρι ότου παραπεμφθούν στο αρμόδιο ΚΕ. Δ. Δ. Υ. για περαιτέρω διάγνωση, αξιολόγηση και υποστήριξη, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, είναι η ακόλουθη και χωρίζεται στα εξής ιεραρχημένα στάδια:
Α΄ στάδιο (ενδοσχολική αντιμετώπιση):
Α1 στάδιο : Ένα είδος συμπεριφοράς του μαθητή, προβληματίζει τον εκπαιδευτικό και γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστεί από τον τελευταίο, πάντα με την αρωγή της οικογένειας.
Α2 στάδιο : Σε επόμενη φάση, εμπλέκεται ο εκπαιδευτικός του Τμήματος Ένταξης (Τ.Ε.), όπου αυτό υφίσταται αλλά και όμορου ή γειτονικού σχολείου. Ζητείται η γνώμη του, διαμορφώνεται κοινή αντιμετώπιση εντός της κοινής τάξης. Αν η κατάσταση δεν αμβλυνθεί, γίνεται συγγραφή της Περιγραφικής Παιδαγωγικής Έκθεσης (Π.Π.Ε.) από τους δύο εκπαιδευτικούς και περνούμε στο Β΄ στάδιο.
Β΄ στάδιο (ενδοσχολική αντιμετώπιση): Σε αυτό το στάδιο, εμπλέκονται επιπλέον ο Διευθυντής ή Προϊστάμενος της σχολικής μονάδας καθώς και ο σύλλογος διδασκόντων. Ζητείται η γνώμη τους, διαμορφώνεται κοινή αντιμετώπιση εντός της σχολικής μονάδας. Ταυτόχρονα εμπλουτίζεται η Π.Π.Ε. από τον εκπαιδευτικό της τάξης και του Τ.Ε., όπου αυτό υφίσταται. Ενημερώνεται τηλεφωνικά, ο Σχολικός Σύμβουλος Γενικής Αγωγής.
Γ΄ στάδιο (παρέμβαση Σχολικού Συμβούλου Γενικής Αγωγής): Όταν δεν έχει επιτευχθεί η αναμενόμενη συμπεριφορά, καλείται ο Σχολικός Σύμβουλος γενικής αγωγής της οικείας περιοχής. Mε την αρωγή στα σημεία που θα χρειαστεί, του Σχολικού Συμβούλου Γενικής Αγωγής, σχεδιάζεται και εφαρμόζεται Βραχύχρονο Πρόγραμμα Παρέμβασης (Β.Π.Π.) για μια περίοδο 4-8 εβδομάδων. Ταυτόχρονα εμπλουτίζεται η Π.Π.Ε. από τον εκπαιδευτικό της τάξης και του Τ.Ε.
Δ΄ στάδιο (παρέμβαση Σχολικού Συμβούλου Γενικής Αγωγής):
- Αν παρόλα αυτά, ο στόχος του Β.Π.Π. δεν επιτευχθεί, ο Σχολικός Σύμβουλος γενικής αγωγής μετά από συνεργασία με το Σχολικό Σύμβουλο Ε. Α. Ε. και το ΚΕ. Δ. Δ. Υ. εισηγείται με πρότασή του, την παραπομπή του παιδιού στο ΚΕ. Δ. Δ. Υ. (αν το παιδί δεν έχει ήδη γνωμάτευση από άλλο πλαίσιο).
- Από το Διευθυντή ή Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας καλείται ο γονέας να κάνει αυτοπροσώπως, αίτηση στο ΚΕ. Δ. Δ. Υ., το οποίο έχει ήδη, τηλεφωνικά, ενημερωθεί από το Σχολικό Σύμβουλο γενικής ή Ε. Α. Ε., για τη συγκεκριμένη παραπομπή.
- Το ΚΕ. Δ. Δ. Υ. ζητά από το Διευθυντή την αποστολή της Π.Π.Ε. και του Β.Π.Π. και προχωρά στη διαδικασία διάγνωσης και αξιολόγησης σε ημερομηνία για την οποία ενημερώνει το γονέα ή τον ασκούντα τη γονική μέριμνα, ο οποίος, γονέας ή αυτός που ασκεί τη γονική μέριμνα, υποχρεούται να συνοδεύσει το παιδί στο ΚΕ. Δ. Δ. Υ.
Τα παραπάνω στάδια συνεργασίας, ακυρώνονται αυτομάτως και προχωρούμε άμεσα στο τέταρτο στάδιο καλώντας το Σχολικό Σύμβουλο γενικής αγωγής και εκείνος το Σχολικό Σύμβουλο Ε. Α. Ε. και το ΚΕ. Δ. Δ. Υ., όταν υπάρχει μια δυναμική συμπεριφορά ή γεγονός (π.χ. εναντιωματική προκλητική συμπεριφορά, επιθετικότητα, αυτισμός), που χρήζει άμεσης παρέμβασης. Διατηρείται μόνο η συγγραφή της Π.Π.Ε. από τους εκπ/κούς της τάξης και του Τ.Ε., όπου αυτό υφίσταται.
Υπενθυμίζεται και εδώ, ότι, η διαδικασία παρέμβασης με εμπλοκή της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (εκπαιδευτικός Τμήματος Ένταξης, αντίστοιχος Σχολικός Σύμβουλος, ΚΕ. Δ. Δ. Υ.) αφορά μαθητές με διαταραχές και αντίστοιχες συνέπειες σε παιδαγωγικό και μαθησιακό επίπεδο, οι οποίες ξεφεύγουν δυναμικά απ’ τα όρια της κανονικότητας. Με αυτή την έννοια, μαθητές με κοινωνικά, οικογενειακά προβλήματα, και τυχόν δευτερογενή χαμηλή επίδοση ή λιγότερο ήσυχοι από το αναμενόμενο, δεν αφορούν “εν πρώτης” την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση και αυτού του είδους παρέμβαση.
Σύμφωνα με το Φ. Ε. Κ. 199 / 2-10-2008, άρθρο 5 :
- Οι αισθητηριακές διαταραχές της όρασης και της ακοής, τα κινητικά ή άλλα σωματικά προβλήματα, καθώς και τα σοβαρά ή χρόνια προβλήματα υγείας, πιστοποιούνται με ιατρική γνωμάτευση από δημόσιο νοσηλευτικό ίδρυμα ή δημόσια υγειονομική επιτροπή, η οποία αναφέρει το ποσοστό αναπηρίας και τη χρονική διάρκεια ισχύος της γνωμάτευσης. Η ίδια υπηρεσία καθορίζει το είδος των τεχνικών βοηθημάτων και οργάνων που έχει ανάγκη ο μαθητής στο σχολείο ή στο σπίτι. Οι μαθητές με διαταραχές όρασης ή ακοής μπορούν να απευθύνονται αντίστοιχα στις ιατροπαιδαγωγικές υπηρεσίες που λειτουργούν στο Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ) ή στο Εθνικό Ίδρυμα Κωφών (ΕΙΚ), για τη χορήγηση γνωματεύσεως.
- Για τον προσδιορισμό των εκπαιδευτικών αναγκών και το σχεδιασμό του Εξατομικευμένου Προγράμματος Εκπαίδευσης (ΕΠΕ) των μαθητών με διαταραχές όρασης ή ακοής, κινητικές αναπηρίες, χρόνια νοσήματα, ψυχικές διαταραχές, διαταραχές αυτιστικού φάσματος, καθώς και όσων άλλων λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή, η οποία είναι δυνατόν να επηρεάσει τη μαθησιακή τους ικανότητα, απαιτείται η συνεργασία του ΚΕΔΔΥ με τις άλλες ιατρικές υπηρεσίες για να προτείνουν τις αναγκαίες εργονομικές διευθετήσεις με στόχο την καλύτερη πρόσβαση και παραμονή τους στους χώρους της εκπαίδευσης. Σε περίπτωση που η διαγνωστική ομάδα έχει σαφείς ενδείξεις παιδικής κακοποίησης, απαιτείται συνεργασία του αρμόδιου ΚΕΔΔΥ με ιατρικές υπηρεσίες, με κοινωνικές και ψυχολογικές υπηρεσίες και με τις αρμόδιες δικαστικές αρχές.
- Για τη διαμόρφωση του ΕΠΕ διατυπώνει τις απόψεις του και ο γονέας ή ο κηδεμόνας του μαθητή με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, που προσκαλείται για το σκοπό αυτόν από τις κατά περίπτωση αρμόδιες υπηρεσίες ή φορείς. Η άποψη του γονέα ή κηδεμόνα δεν είναι δεσμευτική.
- Όταν υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των γνωματεύσεων των ΚΕΔΔΥ και των Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων (ΙΠΔ) για τον ίδιο μαθητή, οι γονείς έχουν δικαίωμα προσφυγής σε πενταμελή Δευτεροβάθμια Ειδική Διαγνωστική Επιτροπή Αξιολόγησης (ΕΔΕΑ), που συγκροτείται με απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης. Η Επιτροπή αυτή αποτελείται από: έναν σχολικό σύμβουλο ΕΑΕ της αντίστοιχης βαθμίδας ως συντονιστή, έναν σχολικό σύμβουλο γενικής εκπαίδευσης της αντίστοιχης βαθμίδας (για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ειδικότητας Φιλολόγων), έναν ψυχολόγο του κλάδου ΠΕ 23, έναν λογοθεραπευτή του κλάδου ΠΕ 21 ή ΠΕ 26 και έναν εκπαιδευτικό ΕΑΕ για μαθητές προσχολικής ή πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά περίπτωση. Η οικογένεια του μαθητή μπορεί να επιλέξει και έναν εμπειρογνώμονα, ο οποίος γνωμοδοτεί ενώπιον της πενταμελούς ΕΔΕΑ χωρίς δικαίωμα ψήφου με αμοιβή που καταβάλλεται από το Δημόσιο και είναι ίση με την αμοιβή του εκάστοτε μέλους της πενταμελούς δευτεροβάθμιας ΕΔΕΑ, όπως αυτή ορίζεται από την ισχύουσα νομοθεσία. Η απόφαση της δευτεροβάθμιας ΕΔΕΑ είναι οριστική. Στην περίπτωση που υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των γνωματεύσεων των ΚΕΔΔΥ και των ΙΠΔ για τον ίδιο μαθητή και οι γονείς δεν προσφύγουν στην πενταμελή Δευτεροβάθμια ΕΔΕΑ, υπερισχύει η γνωμάτευση των ΚΕΔΔΥ.
- Οι σχολικές μονάδες και οι επιτροπές εξετάσεων των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες υποχρεούνται να εφαρμόζουν τις εισηγήσεις και τις προτάσεις, οι οποίες αναφέρονται στις αξιολογικές εκθέσεις, που συντάσσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες. Τα ΚΕΔΔΥ, ανάλογα με το είδος και το βαθμό των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών και των μαθησιακών δυσκολιών, προσδιορίζουν το χρόνο επαναξιολόγησης, ο οποίος αναγράφεται στην εκδοθείσα γνωμάτευση. Όταν η αξιολόγηση αφορά σε μαθητές που φοιτούν στα Λύκεια, οι εισηγήσεις ισχύουν μέχρι την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι απόφοιτοι Λυκείου με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που επιθυμούν να λάβουν μέρος στις εισαγωγικές εξετάσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση των οποίων οι γνωματεύσεις έχουν λήξει, επαναξιολογούνται από τα οικεία ΚΕΔΔΥ.
- Στις επιτροπές που συγκροτούνται για την εξέταση των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες για τις εισαγωγικές πανελλαδικές εξετάσεις, σύμφωνα με το εδάφιο α’ της παραγράφου 3 του άρθρου 27 του π.δ. 60/2006 (ΦΕΚ 65 Α’), παρίσταται ο Σύμβουλος ΕΑΕ ή ο Προϊστάμενος του οικείου ΚΕΔΔΥ ή οι εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που υπηρετούν σε αυτό, για την παροχή διευκρινίσεων ή επεξηγήσεων σε θέματα ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών, όταν τους ζητηθούν από την αρμόδια επιτροπή.
Ετικέτες: Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες, ειδική αγωγή, Τμήμα Ένταξης