Κατηγορία: Αρχαία Γ’ Λυκείου

Αριστοτέλη “Ηθικά Νικομάχεια”

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ-ΗΘΙΚΑ -ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Πηγή : http://www.study4exams.gr/

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/4438

Αριστοτέλη “Πολιτικά”

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΑ-ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Πηγή : http://www.study4exams.gr/

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/4436

Κριτήρια Αξιολόγησης Αρχαίων Α.Σ. Γ’ Λυκείου Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ 2018-2019

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/4354

Η ζωή και το έργο του Πλάτωνα μέσα από ένα βίντεο έξι λεπτών

Ο Πλάτων ήταν ένας από τους πρώτους και μ&eps

Πηγή: Η ζωή και το έργο του Πλάτωνα μέσα από ένα βίντεο έξι λεπτών

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3828

Η Ηθική του Αριστοτέλη

aristoteleO Αριστοτέλης είναι ο πρώτος που ασχολήθηκε συστηματικά με το ηθικό πρόβλημα, είναι ο ιδρυτής της Ηθικής ως φιλοσοφικής επιστήμης. H ηθική του Αριστοτέλη είναι μια ορθολογιστική ηθική. Πηγή της ηθικής είναι ο ορθός λόγος. Αυτός ανακαλύπτει και προσδιορίζει το ηθικά πρέπον. Στην εκτίμηση του ηθικού δεν έχει θέση το συναίσθημα, η συνείδηση ή κάποιος θεϊκός νόμος.

O Αριστοτέλης θεμελιώνει την ηθική πάνω στην ανθρωπολογία του. Στα Ηθικά Νικομάχεια παρατηρεί ότι η ψυχή του ανθρώπου χωρίζεται στον λόγον και στο άλογο μέρος. To άλογο μέρος περιλαμβάνει τις βιολογικές λειτουργίες, τις επιθυμίες και τα συναισθήματα, τα πάθη. Τα πάθη αυτά μπορούν να μετέχουν ως ένα βαθμό στον λόγον, είναι δεκτικά διαμόρφωσης από τον λόγον (Πείθεται πως υπό λόγου το άλογον, ‘Ηθικά Νικομάχεια 1102-1103).

O λόγος δεν τείνει να υποτάξει ή να εξαφανίσει το «άλογον», αλλά να το εξορθολογίσει, να επιβάλει σ’ αυτό κάποιο μέτρο. Οι ορμές και οι επιθυμίες πρέπει να χαλιναγωγούνται, να μη βγαίνουν από ορισμένα όρια. Ουσία των ηθικών πράξεων και των «ηθικών αρετών» είναι η μεσότητα. H έλλειψη και η υπερβολή αποτελούν κακίες και πρέπει να αποφεύγονται.

O Αριστοτέλης βρίσκε ι την ιδέα της μεσότητας σ’ όλες τις κοινωνικά αποδεκτές αρετές. H κοινωνική συνείδηση έφτιαξε τις αρετές με τη συναίσθηση ότι αυτές αποτελούν μεσότητα και χαρακτήρισε κακίες όλες τις καταστάσεις που βγαίνουν από το μέτρο είτε προς τα κάτω είτε προς τα πάνω, είτε προσεγγίζουν το καθόλου ή το πολύ λίγο είτε το πάρα πολύ, την υπερβολή.

Σε ορισμένες καταστάσεις η ηθική συνείδηση ή κρίση της κοινωνίας δεν έδωσε ένα συγκεκριμένο όνομα. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται πώς εννοεί ο Αριστοτέλης τη μεσότητα και πώς την έλλειψη και την υπερβολή, πώς εφαρμόζει την ιδέα της μεσότητας.

Έλλειψη

Μεσότητα

Υπερβολή

Δειλία

Αναισθησία

Ανελευθερία
(τσιγκουνιά)

Μικροπρέπεια

Mικροψυχία

Αφιλοτιμία

Αναισθησία

Αρέσκεια

Ειρωνεία
(αυτοϋποτίμηση)

Αγροικία
(χωριατιά)

Καταπληξία
(υπερβολική συστολή)

Επιχαιρεκακία

ανδρεία

σωφροσύνη

ελευθεριότης
(γενναιοδωρία)

μεγαλοπρέπεια

μεγαλοψυχία

ανώνυμη αρετή

πραότης

ανώνυμη αρετή

αλήθεια
(ειλικρίνεια)

ευτραπελία

αιδημοσύνη

νέμεσις

θρασύτης

ακολασία

ασωτία

απειροκαλία

χαυνότης
(ματαιοφροσύνη)
φιλοτιμία
(φιλοδοξία)
οργιλότης

εριστικότης

αλαζονεία

βωμολοχία

αναισχυντία

φθόνος

Σύμφωνα με άλλη άποψη ο Αριστοτέλης έφτασε στην ιδέα του ηθικού ξεκινώντας από κανόνες υγιεινής, που συνιστούσαν την τήρηση του μέτρου και την αποφυγή των υπερβολών: «Πρώτα λοιπόν αυτό πρέπει να εξετάσουμε, ότι δηλ. τέτοια αγαθά είναι έτσι από τη φύση τους ώστε να καταστρέφονται σιγά-σιγά από τη στέρηση και την υπερβολή… όπως ακριβώς βλέπουμε στην περίπτωση της σωματικής δύναμης και της υγείας· και οι υπερβολικές ασκήσεις δηλ. και ο ι λίγες φθείρουν τη σωματική δύναμη, το ίδιο επίσης τα ποτά κα ι ο ι τροφές, αν λαμβάνονται σε μεγαλύτερες ή μικρότερες ποσότητες απ’ όσο πρέπει, καταστρέφουν την υγεία, ενώ τα κανονικά και δημιουργούν και ισχυροποιούν και διατηρούν την υγεία. To ίδιο λοιπόν συμβαίνει και με τη σωφροσύνη και την ανδρεία και τις άλλες αρετές. Εκείνος δηλ. που φεύγει μακριά απ’ όλα και τα φοβάται και δεν προσπαθεί να αντιμετωπίσει καμιά δύσκολη κατάσταση, γίνεται δειλός, ενώ αυτός που δεν φοβάται τίποτα και καθόλου, αλλά βαδίζει ασυλλόγιστα ενάντια σε όλα γίνεται παράτολμος· το ίδιο και εκείνος που παραδίδεται σε κάθε είδους ηδονή και δεν απέχει από καμιά, γίνεται ακόλαστος, ενώ αυτός που τις αποφεύγει όλες, όπως οι άξεστοι, γίνεται σχεδόν αναίσθητος· καταστρέφεται λοιπόν η σωφροσύνη και η ανδρεία από την υπερβολή και την έλλειψη, ενώ σώζονται και οι δυο από την τήρηση ενός μέτρου» (‘Ηθικά Νικομάχεια 1104 A).

Το μέτρο και την αρετή βρίσκει ο λόγος αλλά την πραγματοποιεί η βούληση. Δεν είναι αρκετή η γνώση του μέτρου, η γνώση της αρετής, για να γίνει κανείς ηθικός. Χρειάζεται και η προσπάθεια και η άσκηση, ώστε η αρετή να γίνει έξις, σταθερή συνήθεια. H ηθική έχει σχέση με το έθος, τη συνήθεια.Με τη θέση αυτή ο Αριστοτέλης διόρθωνε την άποψη του Σωκράτη ότι η αρετή είναι αποκλειστικά θέμα γνώσης, ότι όποιος γνωρίζει το καλό και το σωστό, το κάνει, το εφαρμόζει. O Αριστοτέλης βρίσκεται σε συμφωνία με τη γενική ελληνική αντίληψη που την εκφράζει πολύ ωραία ο Ησίοδος, κατά τον οποίο «τής αρετής ίδρωτα θεοί προπάροιθεν έθηκαν αθάνατοι», μπροστά στην αρετή οι αθάνατοι θεοί βάλανε τον ιδρώτα (Έργα και Ήμερα ι 289-290).

To μέτρο και τη μεσότητα απαιτεί ο λόγος όχι για λόγους αισθητικής, για να δοθεί συμμετρία και αρμονία στη ζωή του ανθρώπου, αλλά κυρίως για να κυριαρχήσει το λογικό στοιχείο στην ανθρώπινη συμπεριφορά και για να εξασφαλίσει ο άνθρωπος την ευτυχία, την ευδαιμονία, που είναι ο τελικός στόχος και το «ου ένεκα» όλων των ανθρώπινων ενεργειών.

H ηθική του Αριστοτέλη είναι ορθολογιστική αλλά και ευδαιμονιστική. H ηθική αρετή χαρίζει ευτυχία, όχι γιατί δημιουργεί ευχάριστα συναισθήματα που προέρχονται από την εκτέλεση του καθήκοντος αλλά γιατί εξασφαλίζει στον άνθρωπο ευρυθμία και ψυχική ελευθερία και ισορροπία. Οι υπερβολές ταλαιπωρούν και βασανίζουν τον άνθρωπο. Για τη σχέση του μέτρου και της ευχάριστης ψυχικής κατάστασης, της «ευθυμίας», είχε ήδη μιλήσει ο Δημόκριτος. O Αριστοτέλης όμως δεν κάνει καμιά αναφορά στον Δημόκριτο και τις σχετικές απόψεις του.

Εκτός από τις ηθικές αρετές ο Αριστοτέλης κάνει λόγο και για διανοητικές αρετές. Αυτές είναι η σοφία, η φρόνηση, η σύνεση κ.λπ. H σοφία έχει σχέση με την καλλιέργεια των τεχνών, του νου και της επιστήμης (‘Ηθικά Νικομάχεια 1141 A), ενώ η φρόνηση έχει σχέση με την ορθή ρύθμιση πρακτικών προβλημάτων της ζωής, βρίσκεται στην υπηρεσία του ευζήν(6.τ. 1140 A κ.π.). H φρόνηση συνδέεται με το πρακτικά ωφέλιμο και την απόκτηση του. H φρόνηση δεν εξυπηρετεί μόνο ατομικά συμφέροντα αλλά και συμφέροντα του συνόλου, της πολιτείας. Ακόμα και όσοι ασχολούνται με την οικονομία ή την πολιτική χρειάζονται την αρετή της φρόνησης (‘Ηθικά Νικομάχεια 1140 B)

Τέλος η σύνεσις συνδέεται με την κριτική ικανότητα γύρω από πρακτικές λύσεις που προτείνονται για εφαρμογή.

Στις διανοητικές αρετές δεν υπάρχει μέτρο, όπως στις ηθικές. Όσο πιο πολύ καλλιεργούνται, τόσο καλύτερα. O Αριστοτέλης τοποθετεί τις διανοητικές αρετές, που δεν είναι παρά διανοητικές ικανότητες, πάνω από τις ηθικές αρετές και ποιότητες. Οι διανοητικές αρετές χαρίζουν μεγαλύτερη ευτυχία από τις ηθικές αρετές. H ευτυχία υπάρχει κυρίως στη σοφία, στον διανοητικό και θεωρητικό βίο, γιατί ο νους αποτελεί την ουσία του ανθρώπου: «Αυτό που ταιριάζει στη φύση του καθενός είναι στον καθένα το καλύτερο και το πιο ευχάριστο. Στον άνθρωπο ακριβώς το πιο καλό και πιο ευχάριστο είναι η διανοητική ζωή, αν πραγματικά ο νους είναι ό,τι πιο χαρακτηριστικό έχει ο άνθρωπος. H διανοητική ζωή λοιπόν είναι η πιο ευτυχισμένη, και σε δεύτερη μοίρα η ζωή σύμφωνα με τις άλλες αρετές» ( ‘Ηθικά Νικομάχεια 1178 A). H τέλεια ευδαιμονία δεν είναι παρά θεωρητική ενέργεια.

Όσο αφορά τη θρησκεία και τη θρησκευτικότητα, σ’ αυτή ο Αριστοτέλης δεν δίνει αυτοτελή αξία. Ευσεβής και αγαπητός στους θεούς γίνεται αυτός που καλλιεργεί τον νουν, όχι αυτός που ασχολείται με προσευχές, θυσίες και θρησκευτικές τελετές: Ό δε κατά νουν ενεργών και τούτον θεραπεύων και διακείμενος άριστα, και θεοφιλέστατος έοικεν( Ηθικά Νικομάχεια 1179 A). Άλλωστε και οι θεοί ασχολούνται με τη «θεωρία» και ο άνθρωπος συγγενεύει με τους θεούς, επειδή έχει νου. Είναι πάντως αξιοσημείωτο ότι ο Αριστοτέλης στον κατάλογο των αρετών δεν συμπεριλαμβάνει την ευσέβεια, δεν μιλά για την αρετή αυτή.

Από το βιβλίο Αρχαίοι Έλληνες στοχαστές, του Σωκράτη Γκίκα.

Πηγή : https://sciencearchives.wordpress.com/2012/10/10/%CE%B7-%CE%B7%CE%B8%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%84%CE%AD%CE%BB%CE%B7/

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3663

Η Πλατωνική Αλληγορία του Σπηλαίου


View on YouTube

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3276

Μικρό Λεξιλόγιο Αρχαίων Ελληνικών

Α

ἀγὼν= ο δικαστικός αγώνας (ἀγωνίζομαι = διεξάγω δικαστικό αγώνα)

ἄγω καὶ φέρω= λεηλατώ

ἄδεια= έλλειψη φόβου, ασφάλεια

ἆθλον= έπαθλο, βραβείο

ἀθυμία= στενοχώρια, δειλία

αἰτίαν λαμβάνω ή αἰτίαν ἔχω ὑπό τινος= κατηγορούμαι από κάποιον

(αιτία= κατηγορία)

αἰτιαομαι -ῶμαί τινα= κατηγορώ κάποιον/ αἰτία= κατηγορία ≠ αἰτέω –ῶ= ζητάω

ἀλλότριος= ξένος

ἀμύνω τινὰ = εκδικούμαι κάποιον/ ἀμύνω τινὶ = βοηθώ κάποιον

ἀναιρῶ (για θεό, μαντείο) = δίνω χρησμό

ἀναιρῶ/ ἀναιροῦμαι τοὺς νεκροὺς= περισυλλέγω τους νεκρούς για ταφή

ἀναίρεσις= περισυλλογή νεκρών για ταφή/ καταστροφή/ φόνος

ἀνδράποδον= δούλος/ ἐξανδραποδίζω= υποδουλώνω

ἀπάγω= οδηγώ, απομακρύνω

ἀποδημῶ= είμαι μακριά από την πατρίδα μου

ἀποκνέω- ῶ= διστάζω

ἀπολείπω= εγκαταλείπω, αφήνω

ἀπολύω τινὰ τάς αἰτίας= απαλλάσσω κάποιον από την κατηγορία

ἀποφαίνομαι+ κτγ μτχ= εκφράζω τη γνώμη μου/ συμβουλεύω να

ἀποφαίνω + κτγ μτχ= αποδεικνύω ότι

ἀποφεύγω τὴν δίκην= αθωώνομαι

ἀποψηφίζομαί τινος= αθωώνω κάποιον

ἀρχὴ= έναρξη, εξουσία

αὐτοκράτωρ= αυτός που έχει απόλυτη εξουσία, με απόλυτη εξουσία

αὐτὸς + δοτική αντικειμενική= ο ίδιος

πράγματα παρέχω τινί= ενοχλώ κάποιον / πράγματα ἔχω ή πράγματα λαμβάνω παρά τινος= ενοχλούμαι

ἀτιμία= ντροπή, στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων/ ἄτιμος = αυτός που έχει στερηθεί τα πολιτικά του δικαιώματα

ἀφίσταμαί τινος= απομακρύνομαι από κάποιον, αποστατώ

Β

βαρέως ή χαλεπῶς φέρω= αγανακτώ, οργίζομαι

βέβαιος= ασφαλής, σταθερός

βιάζομαι τὸν ἔκπλουν= εκβιάζω την έξοδο από το λιμάνι

Γ

γίγνομαι ἀνάστατος= καταστρέφομαι ολοκληρωτικά

γραφή, δίκη, εἰσαγγελία, ἔγκλημα= κατηγορία, καταγγελία

Δ

διαγιγνώσκω= αποφασίζω

δίαιτα= τρόπος ζωής

διαλέγομαι= συζητώ

διαλλάτω= συμφιλιώνω

διαπράττομαι= κατορθώνω, πετυχαίνω

διαρρήδην= ρητά

διαφέρω τινός= διαφέρω, υπερέχω κάποιου

διαχρώμαι τι ή τινά= καταστρέφω, φονεύω

διδάσκω= πληροφορώ, διαφωτίζω

διεξέρχομαι= μνημονεύω αναλυτικά

δικάζω (φεύγω, γράφομαι, ὀφλισκάνω) δίκην + γενική της αιτίας = καταδικάζομαι για.

δίκας δίδωμι= δέχομαι να υποβληθώ σε δίκη

δίκην δίδωμί τινι ή δίκην δίδωμι ὑπό τινος= τιμωρούμαι από κάποιον

δίκην δίδωμι τινί τινός= τιμωρούμαι για κάτι από κάποιον

δίκην λαμβάνω παρά τινός= τιμωρώ κάποιον

διώκω= κατηγορώ, εξορίζω, καταδιώκω ≠ φεύγω= κατηγορούμαι, εξορίζομαι, καταδιώκομαι / φυγή= η εξορία, ὁ διώκων= ο κατήγορος

δῆμος= ο λαός, η δημοκρατία, οι δημοκρατικοί

δοκιμάζομαι = υποβάλλομαι σε δοκιμασία

δόξα= γνώμη, ιδέα, υπόληψη, φήμη

δῃόω- ῶ= λεηλατω (δήωσις= λεηλασία)

Ε

ἔαρ, ἦρ= άνοιξη (ἅμα τῷ ἦρι= με την άνοιξη)

ἐγκαλῶ τινί τι= κατηγορώ κάποιον για κάτι

ἐγχωρεῖ= είναι δυνατό, επιτρέπεται να…

εἴθισμαι (εἴωθα)= συνηθίζω

ἐκβάλλω τινὰ= εξορίζω ≠ ἐκπίπτω ὑπό τινος= εξορίζομαι

ἑκποδὼν ποιοῦμαί τινα= διώχνω ≠ ἑκποδὼν γίγνομαι= βγαίνω από τη μέση

ἔλαττον ἔχω τινὸς= μειονεκτώ# πλέον ἔχω= πλεονεκτώ

ἐμποδών εἰμι ή γίγνομαί τινι= είμαι εμπόδιο σε κάποιον

ἒνὶ (ἔνεστι), πάρι (πάρεστι)= είναι δυνατό

ἐν ἐμοί ἐστι= εξαρτάται από μένα

ἐν ἀπορίᾳ εἰμὶ= βρίσκομαι σε δύσκολη θέση

ἐνιαυτὸς= έτος, χρόνος

εὖ λέγω τινὰ= επαινώ≠ εὖ ἀκούω ὑπό τινος= επαινούμαι

εὖ πάσχω ὑπό τινος= ευεργετούμαι

εὖ ποιῶ τινα= ευεργετώ κάποιον≠ εὖ πάσχω ὑπό τινος= ευεργετούμαι

εὖ πράττω= ευτυχώ ≠κακῶς πράττω= δυστυχώ

εὖ φρονῶ= είμαι συνετός

ἐπαγγέλλομαι= υπόσχομαι

ἐπεξέρχομαι= επιτίθεμαι

ἐπέρχεται= μου έρχεται κάτι στο μυαλό

ἐπιτρέπω τινί τι= εμπιστεύομαι, αναθέτω σε κάποιον κάτι

ἐπιβουλεύω τινί= σχεδιάζω κακό εναντίον κάποιου

ἐπιδημῶ, ἐνδημῶ= βρίσκομαι στην πατρίδα μου# ἀποδημῶ= είμαι μακριά από την πατρίδα μου

ἐπιλαμβάνομαι τινός= ασχολούμαι με κάτι

ἐπιλανθάνομαι= λησμονώ

ἐπισκήπτω= διατάζω, δίνω εντολή

ἐπισκοπῶ= εξετάζω, επιθεωρώ

ἐπιστέλλω= παραγγέλνω (με επιστολή)

ἐπιτήδειος= κατάλληλος, χρήσιμος, φιλικός

ἔργον ἐστὶ+ απαρέμφατο= είναι δύσκολο να

ἐάω -ῶ τινά (τι) χαίρειν= αφήνω να πάει στο καλό

ἕως= η αυγή (ἅμα τῇ ἕῳ= με την αυγή)

ἐφίεμαί τινος= επιθυμώ

ἐφίσταμαι= προΐσταμαι

ἐφορῶ= επιβλέπω, παρατηρώ

Ζ

ζημία= τιμωρία, πρόστιμο

Θ

θεωρός= πρεσβευτής σε μαντείο ή θεατής σε αγώνες

Ι

ἱκέτης= ικέτης# οἰκέτης= ο δούλος

Κ

καθεύδω= κοιμάμαι

καθίστημι= εγκαθιστώ, διορίζω

κάθοδος= επιστροφή στην πατρίδα από την εξορία

καιρός= η ευκαιρία

κακῶς λέγω τινὰ= κακολογώ≠ κακῶς ἀκούω ὑπό τινος= κακολογούμαι

κακῶς ποιῶ τινα= κακοποιώ, βλάπτω≠ κακώς πάσχω υπο τινός= κακοποιούμαι, βλάπτομαι

κακῶς πράττω= δυστυχώ

καρπόομαι- οῦμαι= εκμεταλλεύομαι

καταγιγνώσκω τινός τι= καταδικάζω (κατηγορώ) κάποιον για κάτι

κατάγω (καθίημι) τὸν φυγάδα = επαναφέρω τον εξόριστο από την εξορία στην πατρίδα

καταλείπω= αφήνω πίσω, κληροδοτώ/ εγκαταλείπω

καταμαρτυρῶ= κατηγορώ

καταψηφίζομαι τινός= καταδικάζω κάποιον

κατέρχομαι= επανέρχομαι από την εξορία στην πατρίδα

κελεύω= (για κατώτερο)= παρακαλώ, (για ίσο)= συμβουλεύω, (για ανώτερο)= προστάζω

κέρας= άκρο της στρατιωτικής παράταξης

κίνδυνος= ο δικαστικός αγώνας

κρατῶ+ τινά= νικώ

κρατῶ τινος= κυριαρχώ, είμαι ανώτερος, κύριος κάποιου

κρίνομαι= δικάζομαι/ κρίσις= δίκη/ ἄκριτος= αδίκαστος, ο χωρίς δίκη

κύριος εἶμι+ απαρέμφατο= έχω την εξουσία να…

κύριος νόμος= ο νόμος που ισχύει

κύριος= έγκυρος, κυρίαρχος

κωλύμη, κώλυμα= εμπόδιο

Λ

λαμβάνω δίκην= τιμωρώ

λείπομαι τινός= στερούμαι

λῆμμα= ωφέλεια, κέρδος

λογίζομαι= σκέφτομαι, υπολογίζω

λοιδορῶ= κατηγορώ, συκοφαντώ/ λοιδορία= η συκοφαντία

λυμαίνομαι= κακοποιώ, καταστρέφω

λυσιτελῶ τινί= ωφελώ

Μ

μέγα φρονῶ= υπερηφανεύομαι

μέλει (απρόσωπο)= ενδιαφέρει να/ μέλλει (απρόσωπο)= πρόκειται να…

μέλλω= πρόκειται να

μέλημά ἐστί μοί τινος= ενδιαφέρομαι για κάτι

μεταμέλειά ἐστί μοί τινος= μετανιώνω για κάτι

μεταπέμπομαι= προσκαλώ.

μετέρχομα= επιδίωκω

μέτεστι μοι τινός= μετέχω σε κάτι

μετουσία εστί μοι τινός= συμμετέχω σε κάτι

Ν

νέμομαι τι= καρπώνομαι κάτι

Ο

ὁμιλία= συναναστροφή, επικοινωνία

ὁμολογῶ τινί= συμφωνώ με κάποιον ή κάτι.

ὅμορος+ δοτική αντικειμενική= γειτονικός

ὄνειδος= ντροπή, προσβολή

οἱ λέγοντες= οι ρήτορες

οἱ ἐν τῇ πόλει= οι πολίτες

οἱ πολλοὶ= ο λαός

οἱ προσήκοντες= οι συγγενείς

οἱ προσθὲν= οι πρόγονοι

οἰκέτης= ο δούλος

οἰὸν τ’ ἐστὶ+ απαρέμφατο (απρόσωπο)= είναι δυνατό να…

οἷος τ’ εἰμῖ+ τελικό απαρέμφατο (προσωπικό)= μπορώ να…

οὐσία= περιουσία

οἴχομαι= αναχωρώ≠ ἥκω= έχω έρθει

Π

παραγίγνομαι, πάρειμι τινί= παραβρίσκομαι, βοηθώ

παρακαλῶ= προσκαλώ, προτρέπω, παρακινώ

παρακελεύομαι= προτρέπω

παρέρχομαι, ἀνίσταμαι= ανεβαίνω στο βήμα (οἱ παριόντες = οι ρήτορες)

παρέχω πράγματα τινί= ενοχλώ κάποιον

παρέχει= είναι δυνατό, επιτρέπεται να…

παρίημι= παραμελώ

παρίσταται μοι+ απαρέμφατο= μου έρχεται στο μυαλό να

παρίσταται μοι τι= μου έρχεται κάτι στο μυαλό

παρρησία= ελευθερία λόγου

περὶ πολλοῦ (πλειόνος) ποιοῦμαι= ενδιαφέρομαι πολύ (περισσότερο) για κάτι, εκτιμώ, θεωρώ μεγάλης αξίας

περιγίγνομαι τινός= κυριαρχώ, νικάω, υπερτερώ, υπερισχύω

περιορῶ+ αιτιατική+ κατηγ. μτχ = ανέχομαι να…, επιτρέπω να… περιφρονώ, βλέπω με απάθεια να…

πέφυκα οὕτως= είμαι από τη φύση μου έτσι

πληρόω- ῶ= γεμίζω, εξοπλίζω

πλῆθος= ο δήμος, η δημοκρατική πλειοψηφία

πολιτεία= τα πολιτικά δικαιώματα, το πολίτευμα, το κράτος, το πολιτικό σύστημα, η δημοκρατία, τα πολιτικά δικαιώματα.

πράττω τὰ τῆς πόλεως= παίρνω μέρος στη διοίκηση της πόλης

πρᾶγμα= η υπόθεση

προσγίγνομαι= προστίθεμαι

προσέχω τὸν νοῦν τινι= στρέφω την προσοχή μου σε κάτι ή κάποιον

προσίεμαι τινί= πλησιάζω

πυνθάνομαι= πληροφορούμαι

πύστις= ερώτηση, πληροφορία

Σ

σημεῖον= απόδειξη

σκοπῶ= παρατηρώ/ σκοποῦμαι= παρατηρώ προσεκτικά

σπονδαί= ανακωχή, συνθήκη, ειρήνη

σπουδή= βιασύνη, προθυμία

στάσις= πολιτική αναταραχή, επανάσταση

στρατεία= εκστρατεία/ στρατιά= στράτευμα

συγγίγνομαι τινί= συναναστρέφομαι

συγγιγνώσκω τινί= συμφωνώ/ συγχωρώ

συγγνώμην (δίδωμι) ἔχω τινὶ= συγχωρώ/ συγγνώμης τυγχάνω ὑπό (παρά) τινος= συγχωρούμαι

συγχωρῶ τινί= συμφωνώ

συλλέγω= συγκεντρώνω

συνδιαλλάττω= συμφιλιώνω

σύνειμι τινί= συναναστρέφομαι (οἱ συνόντες= οι μαθητές)

Τ

τὰ ἐπιτήδεια= τα απαραίτητα τρόφιμα

τὰ τέλη, οἱ ἐν τέλει ὄντες, οἱ τὰ τέλη ἔχοντες = οι άρχοντες

τελευτάω- ῶ= τελειώνω, πεθαίνω

τέμνω= λεηλατώ

τιμῶ (σαν δικαστής) τιμῶμαι (σαν αντίδικος) + γενική αντικειμενική = προτείνω ως ποινή

τιμῶ θανάτου= καταδικάζω σε θάνατο

τιμωρῶ τινα ή τιμωροῦμαι τινά = τιμωρώ / τιμωρῶ τινί = βοηθώ κάποιον

τυγχάνω δίκης υπό τινός= τιμωρούμαι

Υ

ὑπείκω τινὶ= υποχωρώ σε κάποιον

ὑπολαμβάνω+ ειδικό απαρέμφατο= νομίζω/ ὑπολαμβάνω= παίρνω το λόγο (αμτβ)

Φ

φείδομαι τινός= εξοικονομώ, δε σπαταλώ, λυπάμαι

φέρω ψήφον= ψηφίζω

φεύγω (δίκην ή γραφήν)+ γενική της αιτίας= δικάζομαι για…

φεύγω= δικάζομαι (στην πολιτική= εξορίζομαι)/ ὁ φεύγων= ο κατηγορούμενος (ο εξόριστος)

φιλοτιμία= η αγάπη της τιμής

φυλακή= φρούρηση, φρουρά, προσοχή

φυλακήν ποιούμαι= φρουρώ

Χ

χαλεπός= δύσκολος, δυσάρεστος

χάριν ἔχω/ οἶδά/ ἀποδίδωμί τινὶ= χρωστώ ευγνωμοσύνη σε κάποιον

χειμών= κακοκαιρία

χειροτονοῦμαι= εκλέγομαι

χρήματα= περιουσία, αγαθά, κτήματα

χρηστήριον= μαντείο , χρησμός

χωρέω- ῶ= προχωρώ, βαδίζω

χωρίον= τοποθεσία, μέρος

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3174

Οι Προθέσεις της Αρχαίας Ελληνικής : Η σημασία και η χρήση τους

protheseis kai shmasia

Γενικά για τους εμπρόθετους επιρρηματικούς προσδιορισμούς

 protheseis arhaias ellhnikis

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/2849

Σύνταξη και Μετάφραση του “ἡγοῦμαι”

ἡγοῦμαι : είμαι αρχηγός ,δοικώ, δείχνω το δρόμο, προηγούμαι

ἡγοῦμαι τινός : είμαι αρχηγός κάποιου, διοικώ/κυβερνώ κάποιον

ἡγοῦμαι τινι /ἐν τινι /εἴς τι : είμαι πρώτος σε κάτι

ἡγοῦμαι τινι τι : δείχνω σε κάποιον κάτι

ἡγοῦμαι +απαρέμφατο : νομίζω ότι…

ἡγοῦμαι τινά τι : θεωρώ κάποιον κάτι

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/2847

Φράσεις της Αρχαίας Ελληνικής που περιέχουν το εἰμί : Μετάφραση

  • ἔστιν ὅς / ὅστις: κάποιος
  • οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις: κανένας
  • οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις οὐ: καθένας
  • οὐκ ἔστιν ὅτῳ: σε κανένα
  • εἰσίν οἵ: μερικοί
  • ἔστιν ἅ: μερικά
  • ἔστιν ἐν οἶς: σε μερικά
  • ἔστιν ἔνθα: κάπου
  • ἔστιν ὅπως: κάπως
  • οὐκ ἔστιν ὅπως: με κανένα τρόπο, καθόλου
  • οὐκ ἔστιν ὅπως οὐ: με κάθε τρόπο, οπωσδήποτε
  • ἔστιν ὅτε: κάποτε
  • διά φόβου εἰμί: φοβάμαι
  • εἰμί ἀπ’ οἴκου: είμαι μακριά από την πατρίδα
  • εἰμί περί τι: ασχολούμαι με κάτι
  • εἰμί ὑπό τινι/τινα: είμαι κάτω από την εξουσία κάποιου
  • ἐν ἐμοί ἐστί εξαρτάται από μένα
  • ἐν χαρᾷ εἰμί: χαίρομαι
  • ἔστι τινός τι: αρμόζει σε κάποιον κάτι

Πηγή : http://el.wiktionary.org

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/2845

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση