1. Στο κείμενο που ακολουθεί να υπογραμμίσετε τις γενικές που έχουν θέση ετερόπτωτου προσδιορισμού και να βρείτε ποια λέξη προσδιορίζουν.
Ήταν ημέρα αργίας. Συντροφιά με τον παππού βγήκα για περίπατο στους δρόμους της πόλης. Δεν είχαμε κάποιο συγκεκριμένο σκοπό’ είχαμε βγει μόνο και μόνο για να δούμε λαό, όπως είχε πει ο παππούς. Μόλις βγήκαμε από το σπίτι, ρίξαμε μια ματιά στα σπίτια των γειτόνων άλλα απ’ αυτά είναι σπίτια επαγγελματιών, άλλα εργατών, άλλα υπαλλήλων. Λίγο πιο πέρα το μαγαζί του μανάβη και πολλοί αγοραστές τράβηξαν την προσοχή μας• στο μικρό εκείνο μαγαζί ήταν καλοτοποθετημένα πολλά προϊόντα των δουλευτών του κάμπου και κάθε νοικοκύρης έκαμνε τις προμήθειες του.
Του παππού μου του άρεζε πάντα ένας περίπατος προς τους ανθόκηπους, που είναι λίγο έξω από την πόλη. Όμως ούτε που πρότεινε κάτι τέτοιο’ ίσως τον κουράζει πια ο ανήφορος που οδηγεί προς τα εκεί, ίσως ο άνεμος, ένας αρκετά δυνατός βοριάς, τον αποθάρρυνε. Κι έτσι πήραμε το δρόμο για το κέντρο της πόλης.
2. Στα παρακάτω παραδείγματα να βρείτε ποια λέξη προσδιορίζουν οι γενικές .
1. Ένα απόγευμα είχαμε μαζευτεί μια παρέα αγόρια και κορίτσια στο σπίτι ενός συμμαθητή μας.
2. Στο σπίτι ήταν και ο αδελφός του παιδιού που γιόρταζε.
3. Δίνουν την εντύπωση ότι είναι μια οικογένεια νεόπλουτων.
4. Με ευγενικό τρόπο δικαιολόγησε τις ανησυχίες των συμμαθητών του.
5. Τα Χριστούγεννα η σκέψη όλων στρέφεται στην ταπεινή φάτνη της Βηθλεέμ.
6. Διάβασα την ανακοίνωση του υπουργείου.
7. Τα νερά της βροχής πλημμύρισαν τους δρόμους.
8. Το αφεντικό του Κώστα είναι άνθρωπος με κατανόηση.
9. Έχουν αναπαλαιωθεί όλα τα αρχοντικά της παλιάς παραλίας.
10. «Της νύχτας οι αρματωλοί και της αυγής οι κλέφτες…»
11. Είχε ψυχή μικρού παιδιού.
12. Τότε της έφερε να δει έξι ασημένια κουταλάκια του γλυκού, δώρο της μάνας του.
3. α παραδείγματα που σας δίνονται να μετατρέψετε το προσδιοριζόμενο ουσιαστικό σε ρήμα και τη γενική που το προσδιορίζει σε αντικείμενο ή υποκείμενο και ανάλογα να τη χαρακτηρίσετε ως γενική αντικειμενική ή υποκειμενική.
π.χ. Οι φρουροί της πατρίδας βρίσκονται στα σύνορα φρουρούν την πατρίδα γενική αντικειμενική
1. Η ξαφνική αλλαγή του καιρού μάς δημιούργησε προβλήματα.
2. Μου έδινε φτερά η ελπίδα της επιτυχίας.
3. Η γοητεία της τηλεόρασης είναι μεγάλη.
4. Πολλοί συνεργάζονται για τη διακίνηση μιας εφημερίδας.
5. Η κατάθεση του τελευταίου μάρτυρα οδήγησε στην απαλλαγή μου από κάθε κατηγορία.
6. Ζούσε με το φόβο του θανάτου.
7. Πολλές απαιτήσεις των παιδιών είναι αδικαιολόγητες.
8. Πολλοί παρακινούνται από την προσδοκία του κέρδους.
9. Δίκαια ονομάστηκε σωτήρας και λυτρωτής της χώρας.
4. Να αντικαταστήσετε με φράσεις τις γενικές που γράφονται με έντονα στοιχεία.
1. Διάβασα με μεγάλη προσοχή τα βιβλία του Πέτρου.
2. Η Οδύσσεια του Ομήρου εξακολουθεί να γοητεύει ακόμη και σήμερα.
3. Ένιωθες να ξεχύνεται παντού η μυρωδιά των λουλουδιών.
4. Όταν ήμουν μικρός, ανέβαινα συχνά στην εκκλησίτσα του βράχου.
5. Συνηθίζαμε να περπατάμε μέσα στα χωράφια και να κόβουμε λουλούδια του Μάη.
6. Όταν ήμουν στο χωριό, η γιαγιά μου μου έδινε κάθε πρωί αυγό ημέρας.
7. Ήταν μεγάλη η χαρά της νίκης.
8. Πήρε άδεια δύο μηνών.
9. Τα μάγουλα της είχαν χρώμα παπαρούνας. 10. Πήρε το γράμμα της Μαρίας και το φύλαξε.
5. Στη θέση των λέξεων που γράφονται με έντονα στοιχεία να βάλετε αδύνατους τύπους της προσωπικής αντωνυμίας.
1. Ρώτησα δυο ανθρώπους τι ώρα είναι.
2. Γράψε στο Γιάννη να έρθει στις διακοπές.
3. Δώσε στην Ελένη αυτό το βιβλίο.
4. Να πεις στις κόρες σου να μην πάρουν το ραδιόφωνο από σένα.
5. Έδωσες το λόγο σου στους συναδέλφους σου.
6. Κάλεσε τις φίλες σου στο σπίτι.
7. Αν συναντήσεις τις παλιές μας συμμαθήτριες, δώσε χαιρετίσματα εκ μέρους μου.
6. Στις παρακάτω φράσεις να αντικαταστήσετε τους αδύνατους τύπους των προσωπικών αντωνυμιών με δυνατούς ή με προθετικά σύνολα που περιέχουν δυνατούς τύπους.
1. Τους είπε να φύγουν.
2. Ανησυχώ μήπως μας παρουσιαστεί κάποιο εμπόδιο.
3. Ο αδελφός σας μας το είπε.
4. Μου ζητούν πολλά, αλλά δε θα πάρουν τίποτε.
5. Μου έκανε εντύπωση η αναξιοπρεπής στάση του.
6. Σας κρύβει πολλά στοιχεία για την υπόθεση σκόπιμα.
7. Μου άπλωσε το χέρι με εγκαρδιότητα.
8. Της φανέρωσε το μυστικό του.
9. Τους στερεί το ψωμί τους.
7. Συμπληρώστε τα κενά με που ή πού.
1. Τη νύχτα, όταν μαζευόμαστε από τις αγγαρείες, λέγαμε ο καθένας…………..πήγε και πώς τα πέρασε. Αυτοί…………..δούλευαν στα βαγόνια, στα σακιά, μούγκριζαν από τους πόνους.
2. Το φορτηγό έκανε τόση φασαρία…………..ήταν αδύνατο ν’ ακούσω.
3. Την ώρα ………….. έλεγε αυτά, είδα τον προϊστάμενο, ………….. καθόταν απέναντι, να χαμογελάει.
4. Εσύ ………….. έχεις να παίξεις τον πρώτο ρόλο, να κοιτάξεις ………….. υστερείς, για να μπορέσεις να βελτιωθείς.
5. Δε χρειάζεται να σου πω ………….. θα απευθυνθείς στην περίπτωση ………….. θα αντιμετωπίσεις δυσκολίες.
6……………να πάω; Δεν έχω κάτι συγκεκριμένο. Ως τη Δευτέρα,…………..λήγει η άδεια, είμαι ελεύθερος. Δεν ξέρω ακόμα…………..θα πάω. Το μόνο…………..ξέρω είναι πως έχω ανάγκη από λίγη ξεκούραση.
8. Βάλτε υποδιαστολή μόνο στην αναφορική αντωνυμία ό,τι.
1. Σου το ‘πα πολλές φορές ότι πρέπει να προσέχεις. Εσύ όμως κάνεις ότι σου καπνίσει.
2. Ότι και να κάνεις, όπου και να πας, ξέρω καλά ότι πάλι στο σπίτι σου θα γυρίσεις.
3. Πρόσφατα μας υποσχέθηκε ότι θα κάνει ότι του ζητήσουμε.
4. Ότι είχα και δεν είχα του τα έδωσα.
5. Έμαθα ότι πήρατε ότι βρήκατε μπροστά σας.
6. Εσύ θα πεις στο δικαστήριο ότι ξέρεις γύρω από το θέμα και σε διαβεβαιώνω ότι δεν έχεις να φοβηθείς τίποτε.
Σχόλια Αναγνωστών-Επισκεπτών