spetsiotou blog Δάσκαλε … τον ήρωά μου!

 Η μεμψιμοιρία και τα παράπονα για την επίτευξη καλού μαθησιακού αποτελέσματος αποτελούν χαρακτηριστικά των συζητήσεων των δασκάλων, τόσο στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις, όσο και στα κείμενα άρθρων, παρουσιάσεων, εισηγήσεων σε σεμινάρια, ημερίδες και αλλού. Αισθάνονται, εν πολλοίς, σαν να βρίσκονται μπροστά στον Γόρδιο δεσμό, Ο εκπαιδευτικός κόσμος στο παρελθόν, κατ’ επανάληψη κλήθηκε να υποστηρίξει με τα όνειρά και το φιλότιμό του, οργανωτικά και εκπαιδευτικά σχήματα αμφίβολης ποιότητας. Και ας υποστηρίζεται ότι, τόσο το αναλυτικό, όσο και το ωρολόγιο πρόγραμμα των βαθμίδων της εκπαίδευσης έχουν μελετηθεί και συνταχθεί σύμφωνα με τους επιβεβλημένους διδακτικούς κανόνες για κάθε μάθημα. Πράξη παιδαγωγικής αυτοσυνειδησίας, επομένως, είναι ο δάσκαλος να εγκύψει στη μελέτη τους, να εκτιμήσει τις ιδιαίτερες συνθήκες του σχολείου και του συγκεκριμένου μαθητικού πληθυσμού και να προβεί σε τροποποιήσεις και μικρές εξαιρέσεις, που δεν θα αναστρέψουν την μαθησιακή πορεία, αλλά αντιθέτως θα προωθήσουν την καλή διάθεση και το αποτέλεσμα. Η προσπάθεια αυτή επιβάλλει τη συνεργασία τους μαθητές του, στη βάση ενός παιδαγωγικού συμβολαίου. Οι μαθητές μας είναι συνεργάτες και γνωρίζουν τους περιορισμούς των αναλυτικών και ωρολογίων προγραμμάτων. Και μπορούν να αναλάβουν τον συνεργατικό τους ρόλο και την ευθύνη που τους αναλογεί, υπό την καθοδήγηση του δασκάλου τους. Αν δεν εμπλακούν στη διαδικασία του προγραμματισμού και της εφαρμογής της παιδαγωγικής ύλης θα συντηρείται η απογοήτευση του δασκάλου με αιτία ότι «δεν τα βγάζει πέρα», θα καταγράφει τις ελλείψεις του μαθησιακού αποτελέσματος ως προσωπικές του αδυναμίες και ως αδιαφορία των μαθητών του (συνήθης κρίση που από – ενοχοποιεί). Παγιωμένη θέση είναι ανασκοπώντας τα διδαγμένα στο τέλος του σχολικού έτους «ότι δεν μπόρεσε να διδάξει, όπως σχεδίαζε, παρά λίγα μαθήματα, επειδή δεν ήσαν αρκετές οι ώρες του προγράμματος για το τάδε ή δείνα μάθημα, ότι όσο κι αν τροποποιήσει τα πορίσματα της προσωπικής του πείρας δεν θα καταλήξει σε καλό μαθησιακό αποτέλεσμα, επειδή εμποδίζεται από τις οδηγίες της διοίκησης». Οι προσωπικές μας αγκυλώσεις και η παιδαγωγική άγνοια, καθώς και η διδακτική ανικανότητα, έχουν άμεση σχέση με την ισορροπημένη διαχείριση χρόνου, ύλης από πλευράς προγράμματος, ενέργειας και δεξιοτήτων μαθητών και δασκάλων από πλευράς έμψυχου υλικού. Όλοι έχουμε διαπιστώσει ότι οι πολλές πληροφορίες δεν μετατρέπονται σε πολλές γνώσεις. Η γνώση μπορεί να προκύψει από την καλή διαχείριση των πληροφοριών. Από την εμβάθυνση της ύλης, ακόμη κι όταν αυτή είναι περιορισμένη, αρκεί, δηλαδή, να προσεγγίζεται με αποτελεσματικές μεθόδους. Η μεθοδολογία της διδασκαλίας χρειάζεται να περιλαμβάνει τεχνικές και μέσα που ενεργοποιούν την περιέργεια και το ενδιαφέρον, Ο δάσκαλος δεν είναι εμπειροτεχνίτης, αλλά κατά τη διδασκαλία του δεν υλοποιεί μόνο θεωρίες ή σχέδια μαθημάτων, αλλά μπορεί να παράγει και θεωρία, Νέα θεωρία που προεκτείνει και ανανεώνει την προηγούμενη, αφού η ουσία του διδασκαλικού έργου είναι ψυχοδυναμική. Η γνώση δηλαδή, «κινείται» μεταξύ των μελών της ομάδας/τάξης με μορφή «αντιδανείου».  Προοπτική ασφαλώς συναρπαστική ιδιαίτερα για τον ανήσυχο δάσκαλο της πράξης.