Διδάσκοντας πολλά χρόνια στην εκπαίδευση έχουμε αποκτήσει μια συγκεκριμένη ταυτότητα διδάσκοντος η οποία είναι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας συμμετοχής μας στις διδακτικές πρακτικές του συγκεκριμένου διδακτικού συστήματος.
Στην ελληνική εκπαίδευση υπάρχει μια ισχυρή βιβλιοκεντρική παράδοση και το κάθε μάθημα αντιμετωπίζεται ως ένα άθροισμα επιμέρους ενοτήτων-γνώσεων, που καλούνται οι διδάσκοντες και οι διδασκόμενοι να “καλύψουν” μέχρι το τέλος της χρονιάς. Αυτή η λογική αποκαλείται αθροιστική λογική με την έννοια ότι εκλαμβάνει τη γλώσσα ως ένα σύνολο επιμέρους στοιχείων τα οποία αθροίζονται ανά μάθημα, μέχρι να μεταδοθεί όλο το σύνολο των στοιχείων που περιλαμβάνει η ύλη μέχρι το τέλος της χρονιάς. Η νοοτροπία αυτή εκβάλλει σε ανάλογου τύπου διδακτικές πρακτικές όπου το βιβλίο είναι ο αποκλειστικός άξονας της όλης διδασκαλίας με τον ρόλο του μαθητή να είναι περιθωριακός και να εξαντλείται σε μονότονες διαδικασίες επίλυσης ασκήσεων ή μονολεκτικών απαντήσεων σε κλειστές, συνήθως, ερωτήσεις των εκπαιδευτικών. Καθοριστικός είναι ο τρόπος αλληλεπίδρασης δασκάλου-μαθητών, ο οποίος ταυτίζεται με το γνωστό σχήμα:
- Ερώτηση (ο εκπαιδευτικός ρωτάει κάτι)
- Απάντηση (οι μαθητές δίνουν μιαν απάντηση)
- Αξιολόγηση (της απάντησης)
Παράδειγμα διδασκαλίας ως βιβλιοκεντρικής διεκπεραίωσης
Όμως
- Είναι αυτό το είδος των εγγράμματων ταυτοτήτων που θα θέλαμε να καλλιεργεί το σημερινό σχολείο;
- Πως μπορούμε να αξιοποιήσουμε και τα ψηφιακά μέσα, έτσι ώστε να συνεισφέρουμε στη μεταβολή των διδακτικών πρακτικών, επομένως και στη στροφή προς έναν διαφορετικό λόγο σε σχέση με τον αθροιστικό;
Ο αθροιστικός λόγος έχει μακρά παράδοση στη χώρα μας και έχει οδηγήσει σε εμπεδωμένες διδακτικές πρακτικές.Όλα αυτά δεν μεταβάλλονται εύκολα. Τουλάχιστον δεν ενυπάρχουν στα νέα προγράμματα σπουδών των φιλολογικών μαθημάτων για το Λύκειο.
Άς δούμε μια ενδεικτική διδακτική πρόταση που θέτει ζητήματα που διατρέχουν όλο το σύνολο του επιμορφωτικού υλικού γι` αυτό και παρουσιάζεται στην αρχή της επιμορφωτικής διαδικασίας. Μέσω συγκεκριμένου παραδείγματος επιχειρείται:
- να αναδειχθεί η οργανική σχέση των ΤΠΕ με τη γλωσσική εκπαίδευση
- να τονιστεί ο σημαντικός ρόλος που έχει η τεχνολογία της διδασκαλίας (=ο ίδιος ο τρόπος της διδασκαλίας) στην υποδοχή και παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ και
- να δείξει ότι κάθε διδασκαλία στηρίζεται πάντα σε συγκεκριμένο θεωρητικό υπόβαθρο.
Πηγή: Επιμορφωτικό υλικό φιλολόγων στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης (ΚΣΕ)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Για την καλύτερη γνωριμία και συνεργασία μας παρακαλείσθε να συμπληρώστε το ερωτηματολόγιο που θα βρείτε πατώντας εδώ.