Παρουσίαση.pdf

Στην ενότητα αυτή επιχειρείται ο ορισμός της έννοιας του γραμματισμού που είναι σαφώς κάτι διαφορετικό από την απλή γνώση της γραφής και της ανάγνωσης, καθώς αφορά τη δυνατότητα του εγγράμματου ατόμου να λειτουργεί αποτελεσματικά σε διάφορες συνθήκες επικοινωνίας που επιβάλλει η εκάστοτε κοινωνική, πολιτισμική και οικονομική πραγματικότητα. Οι ΤΠΕ θεωρούνται πια οργανικό μέρος της “νέας επικοινωνιακής τάξης πραγμάτων”.

Στο χώρο της διδασκαλίας των φιλολογικών μαθημάτων μας ενδιαφέρει όχι μόνο το πώς θα αξιοποιήσουμε καλύτερα τις ΤΠΕ σε μια δεδομένη διδασκαλία, αλλά και πώς θα προσαρμόσουμε το περιεχόμενο της διδασκαλίας, προκειμένου να ανταποκρίνεται στις λειτουργικές και κριτικές διαστάσεις του τεχνολογικού ή νέου γραμματισμού (που συμπεριλαμβάνει τις ΤΠΕ).

Στόχος: Να συνδεθούν οι βαθύτερες αλλαγές της εποχής μας με τις διδακτικές επιδιώξεις και πρακτικές των φιλολογικών μαθημάτων και οι πρακτικές σχολικού γραμματισμού που διαπερνούν το σημερινό δευτεροβάθμιο σχολείο με τη γόνιμη αξιοποίηση των ΤΠΕ.

Σύνολο ωρών: 3

Επιμορφωτικό υλικό.pdf

Παρουσίαση

Δικτυογραφία

• Βασιλική Μητσικοπούλου: Γραμματισμός
• Ilana Snyder: Γραμματισμός, τεχνολογία και σχολική τάξη: μια πρόκληση για τους εκπαιδευτικούς (πρακτικά Ημερίδας “Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές και Γλωσσική Διδασκαλία”).
• Σχολικός Γραμματισμός
• Γραμματισμός: Η πρόκληση του 21ου αιώνα.pdf
• Ο Πλάτων, η γραφή και οι υπολογιστές
• Παραδείγματα εφαρμογών στα πλαίσια των τυπικών,  ημιτυπικών ή άτυπων μορφών σχολικού γραμματισμού.pdf

Διδακτικοί στόχοι

“Στην ενότητα αυτή αναλύονται τα δεδομένα της διεθνούς και ελληνικής πραγματικότητας σε σχέση με την αξιοποίηση των ΤΠΕ στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επιχειρείται, επιπλέον, να γίνει σαφές ότι η γόνιμη αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων δεν είναι μια εύκολη και απλή διαδικασία που εξαντλείται στην απόφαση για δημιουργία κάποιου λογισμικού παιγνιώδους χαρακτήρα, προκειμένου να υποστηριχθεί η διδασκαλία στα σχολεία. Αντίθετα, πρόκειται για μια πολύπλοκη και σύνθετη υπόθεση. Η “εργαλειακή” λογική είναι απαραίτητο να δώσει τη θέση της σε μια σαφή στρατηγική, η οποία θα αποτελεί την αφετηρία και το σημείο αναφοράς για κάθε επιμέρους ενέργεια.

Στόχος της ενότητας είναι ο θεωρητικός εξοπλισμός των φιλολόγων προκειμένου να καταστεί εφικτή μια συνολική ανάγνωση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, όπου θα γίνεται αντιληπτή και η χρήση των ΤΠΕ” (από το επιμορφωτικό υλικό).

Σύνολο ωρών: 3

Επιμορφωτικό υλικό.pdf

Παρουσίαση

Δικτυογραφία

• ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ-ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ του Δημήτρη Κουτσογιάννη. Παρουσιάζεται ένα σύντομο ιστορικό των προσπαθειών αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών στη γλωσσική διδασκαλία γενικά και ειδικότερα στη χώρα μας. Το κείμενο συνοδεύεται από βιβλιογραφία.
• Η αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων και κυρίως στη διδασκαλία της ελληνικής. Έρευνα στους φιλολόγους που επιμορφώθηκαν στο πλαίσιο του έργου “Οδύσσεια”.

Ορισμένα αξιοσημείωτα συμπεράσματα που προέκυψαν από την έρευνα είναι:

1. Ο έλληνας φιλόλογος κινείται με άξονα το διδακτικό εγχειρίδιο, το οποίο ακολουθεί σε γενικές γραμμές πιστά.
2. Επηρεάζεται από το ισχύον σύστημα πανελληνίων εξετάσεων για τα ΑΕΙ, περισσότερο στα Λύκεια.
3. Τα προγράμματα επιμόρφωσης έτυχαν καθολικής αποδοχής, κάτι που είναι εξαιρετικά σπάνιο και δύσκολο να συμβεί.
4. Όλοι οι εκπαιδευτικοί δήλωσαν μια κάποια εξοικείωση με τα βασικά εργαλεία υπολογιστή, όπως τα προγράμματα επεξεργασίας κειμένου, το διαδίκτυο, τα προγράμματα παρουσίασης κλπ.
5. Πολλοί αναγνώρισαν ότι η αποκτηθείσα με την επιμόρφωση γνώση ξεχνιέται εύκολα και τόνισαν την αναγκαιότητα για συνέχιση των επιμορφώσεων.
6. Οι περισσότερες, αν όχι όλες οι διδασκαλίες που πραγματοποιήθηκαν, στηρίχθηκαν στη λογική των εγχειριδίων, την ύλη των οποίων παρακολούθησαν σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό. Η λογική αυτή εξηγείται εύκολα από τη στιγμή που η πορεία με βάση το εγχειρίδιο αποτελεί κανόνα στα σχολεία και επιβάλλεται από την πολιτεία. Κάτι συναφές και ενδιαφέρον, επίσης, παρατηρήθηκε και στο”πώς” της διδασκαλίας. Η εμπεδωμένη διδακτική πρακτική οδήγησε στην πρακτική των φύλλων εργασίας, τα οποία δεν ήταν απλοί οδηγοί για καθοδήγηση της ανεξάρτητης πορείας του κάθε μαθητή και διευκόλυνση, επομένως, των διδασκόντων, αλλά αυστηρό καθοδηγητικό πλαίσιο, το οποίο κινούνταν, στις περισσότερες περιπτώσεις, στη λογική των κλασικών ερωταποκρίσεων που βρίσκονται στα σχολικά εγχειρίδια.
7. Προφανώς η διδακτική ταυτότητα των διδασκόντων είναι αυτή που καθοδηγεί και την αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδασκαλία και δεν θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά.
8. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα όχι απλώς στην εισαγωγή της τεχνολογίας και στην αντίστοιχη εξοικείωση, αλλά στη συνολικότερη καλλιέργεια της (γλωσσο)διδακτικής ταυτότητας των εκπαιδευτικών, έτσι ώστε να μπορούν να ενσωματώνουν με τρόπο δημιουργικό κάθε τεχνολογία (έντυπα μέσα, ηλεκτρονικά κλπ.) στη διδασκαλία τους. Στην περίπτωση αυτή η έμφαση δεν πρέπει να δίνεται στο εργαλείο (εργαλειακή λογική), αλλά στο είδος των πολιτών, στη διαμόρφωση των οποίων θα πρέπει να συνεισφέρει το σχολείο. Αυτό έχει ιδιαίτερη βαρύτητα αν πράγματι πιστεύουμε ότι η κοινωνία της γνώσης, της πληροφορίας κλπ. απαιτεί και ένα διαφορετικό σχολείο.
9. Αξιοσημείωτη είναι η ανταπόκριση του σχολικού συστήματος στην όλη παρέμβαση. Εδώ τα πράγματα δεν είναι πολύ ευχάριστα. Οι διευθύνσεις των σχολείων και οι καθηγητές πληροφορικής αντιμετώπισαν περιπτωσιακά το ζήτημα: σε άλλες περιπτώσεις ήταν ιδιαίτερα θετικοί και παρείχαν κάθε υποστήριξη και σε άλλες εξαιρετικά υπηρεσιακοί, κωλυσιεργώντας την όλη διαδικασία. Είναι προφανές ότι δεν υπήρξε σαφής προετοιμασία όλων των εμπλεκομένων να υποστηρίξουν το όλο εγχείρημα. Πρόκειται για καθοριστικό παράγοντα που λειτούργησε αποτρεπτικά σε αρκετές περιπτώσεις.
10. Οι μαθητές ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό στην πρόκληση και πολύ συχνά αντιδιαστέλλεται ο ενθουσιασμός αυτός με την άρνηση και ουδετερότητα που χαρακτηρίζει τη συνήθη καθημερινή διδακτική πρακτική.
11. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και οι διαπιστώσεις ως προς το αν και πώς αξιοποιήθηκαν οι γνώσεις και δεξιότητες που αποκτήθηκαν στα πρώτα χρόνια μετά την επιμόρφωση. Τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την έρευνα δημιουργούν μεγάλη ανησυχία. Ελάχιστοι εκπαιδευτικοί συνέχισαν να χρησιμοποιούν πια τις ΤΠΕ στη διδασκαλία τους, αλλά και αυτοί σποραδικά, πολύ λίγες φορές το χρόνο. Αυτό ασφαλώς οφείλεται στο συστημικό χαρακτήρα βάσει του οποίου πρέπει να προσεγγίζεται η εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση. Οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί ανέφεραν τους λόγους για τους οποίους δεν είναι κάτι τέτοιο εφικτό: η έμφαση στην ύλη και τις εξετάσεις που δίνει το σχολείο, η κατανομή του σχολικού χρόνου, η ισχύουσα διοικητική λογική και η υπάρχουσα υποδομή λειτουργούν αποτρεπτικά.

Σύνολο ωρών ειδικού μέρους: 78

Ενότητες Προγράμματος Σπουδών

• Η εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση και τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων (3 ώρες).
• ΤΠΕ και γραμματισμός (3 ώρες)
• Διδακτική των φιλολογικών μαθημάτων και ΤΠΕ (15 ώρες)
• Χρήση βασικών εργαλείων πληροφορικής ανά ειδικότητα (9 ώρες).
• Χρήση λογισμικών ειδικότητας για την αξιοποίησή τους στη διδασκαλία και τη μάθηση (15 ώρες)
• Εκπαιδευτικά σενάρια (33 ώρες συνολικά).

Συνάδελφοι,

Η Επιμόρφωση είναι σίγουρα μια απαιτητική διαδικασία. Μπορεί να είναι επιτυχής μόνο αν συνδεθεί με την προσωπική μας αναζήτηση (= επιστημονική αναζήτηση) και κατά βάθος, με την προσωπική μας αλλαγή.

Σημασία έχει να έχουμε συνείδηση πού είμαστε και πού θέλουμε να πάμε.

Κι ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του  Καραγεωργίου Μπάμπη από την alfavita. ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ « ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»;

Επιμορφωτής και επιμορφούμενος (παραλλαγή)

Θα κλείσουμε το γενικό μέρος με ένα πολύ ωραίο ανέκδοτο που αντέγραψα από την Terra Computerata.

Ένας άντρας βρίσκεται μέσα σε ένα αερόστατο και συνειδητοποιεί ότι έχει χαθεί. Μειώνει ύψος και βλέπει έναν άλλο άντρα στο έδαφος.
Μειώνει κι άλλο ύψος και του φωνάζει :
«Συγγνώμη, μπορείτε να με βοηθήσετε; Υποσχέθηκα σ? ένα φίλο ότι θα τον συναντούσα εδώ και μια ώρα, αλλά δεν ξέρω πού βρίσκομαι.» Ο άντρας από κάτω του απαντάει :
«Είσαι σ? ένα αερόστατο ζεστού αέρα σε ύψος 15 περίπου μέτρων από το έδαφος. Βρίσκεσαι στις 38 μοίρες ανατολικά γεωγραφικό μήκος και στις 23 βόρεια γεωγραφικό πλάτος.»

– Μήπως είσαι επιμορφωτής; ρωτάει ο αιωρούμενος.
– Ναι είμαι, λέει εκείνος στο έδαφος, πώς το κατάλαβες;
– Κοίτα, ό,τι μου είπες είναι τεχνικά σωστό, αλλά δεν έχω ιδέα τι να κάνω με τις πληροφορίες που μου έδωσες? και το γεγονός παραμένει ότι είμαι ακόμη χαμένος? Ειλικρινά δε με βοήθησες και πολύ ως τώρα?
– Εσύ πρέπει να είσαι επιμορφούμενος! λέει ο από κάτω.
– Πράγματι. Εσύ πώς το κατάλαβες;
– Κοίτα, δεν ξέρεις πού είσαι, ούτε πού πας. Έχεις ανέλθει στο ύψος σου χάρη σε μια μεγάλη φούσκα. Έδωσες μια υπόσχεση που δε γνωρίζεις πώς να την κρατήσεις. Περιμένεις από τους από κάτω σου να λύσουν τα προβλήματά σου. Το θέμα είναι ότι βρίσκεσαι ακριβώς στην ίδια κατάσταση όπου βρισκόσουν πριν με ρωτήσεις, αλλά κατά κάποιον τρόπο, τώρα είναι δικό σου το σφάλμα!