Κατηγορία: Γραμματική Αρχαίων

Ασκήσεις Γραμματικής Αρχαίων Ελληνικών-Ουσιαστικά Γ’ Κλίσης

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ

Να συμπληρωθούν τα κενά των πινάκων με τους καταλλήλους τύπους :

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Γ’ ΚΛΙΣΗΣ

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

δράσεως

γυπός

Δοτική

δόσει

Αιτιατική

ὕβριν

Κλητική

γραῦ

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

Δοτική

Αιτιατική

Κλητική

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

ἄστεως

Δοτική

Αιτιατική

γονέα

Τόν θῶα

Κλητική

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

 σταχύων

Δοτική

Αιτιατική

τούς μῦς

Κλητική

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

πρέσβεως

Δοτική

ἠχοῖ

Αιτιατική

ἥρωα

Κλητική

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

κοράκων

Δοτική

Αιτιατική

Κλητική

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

ὄνυξ

Γενική

ἀδάμαντος

Δοτική

πατρίδι

Αιτιατική

ὄρνιν

Κλητική

γέρον

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

Δοτική

Αιτιατική

Κλητική

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

Δοτική

Αιτιατική

φράγμα

Κλητική

ἀκτίς

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

θεραπόντων

Δοτική

θώραξι

Αιτιατική

Διώρυγας

Κλητική

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

τῆς σιαγόνος

Δοτική

πατρί

Αιτιατική

ἄνδρα

Κλητική

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

σωλήνων

Δοτική

γυναικῶσι

Αιτιατική

Κλητική

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

αἰδοῦς

Δοτική

ἔθνει

Αιτιατική

ἀέρα

Κλητική

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

Δοτική

κρατῆρσι

Αιτιατική

γείτονας

Κλητική

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

Γενική

πέρατος

Δοτική

Αιτιατική

κρέας

γῆρας

Κλητική

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

κράτη

ἀγῶνες

Γενική

Δοτική

Αιτιατική

Κλητική

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3247

Ασκήσεις Γραμματικής Αρχαίων Ελληνικών-Ουσιαστικά Α’ και Β’ Κλίσης

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ

Να συμπληρωθούν τα κενά των πινάκων με τους καταλλήλους τύπους :

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Α’ ΚΛΙΣΗΣ

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

 

προφήτου

 

 

 

Δοτική

 

 

 

 

 

Αιτιατική

κοχλίαν

 

 

 

δουλείαν

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

 

 

δεσμωτῶν

 

 

Δοτική

 

 

 

ἐργάταις

 

Αιτιατική

 

 

 

 

 

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

σιτοδεία

 

 

 

 

Γενική

 

γενεά

 

 

 

Δοτική

 

 

 

 

 

Αιτιατική

 

 

τοξότην

 

 

Κλητική

 

 

 

μαθητά

 

 

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

 

 

 

 

 

Δοτική

 

 

 

 

 

Αιτιατική

 

 

 

 

 

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

δίψης

 

 

 

 

Δοτική

 

 

 

τραπέζῃ

 

Αιτιατική

 

 

 

 

ἀνθρώπους

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

 

μελισσῶν

 

 

 

Δοτική

 

 

 

 

τιμαῖς

Αιτιατική

 

 

δίκας

 

 

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

γῆ

Γενική

Ἑρμοῦ

 

 

 

 

Δοτική

 

 

 

 

 

Αιτιατική

 

ἀμυγδαλῆν

 

 

 

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

 

 

λεοντῶν

 

 

Δοτική

 

 

 

γαλαῖς

 

Αιτιατική

 

 

 

 

 

Κλητική

 

 

 

 

 

 

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Β’ΚΛΙΣΗΣ

 

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

ἄθλου

 

 

 

 

Δοτική

 

μύθῳ

 

 

 

Αιτιατική

 

 

 

 

τό φύλλον

Κλητική

 

 

τύμβε

 

 

 

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

 

 

 

 

 

Δοτική

 

 

 

ταῖς νήσοις

 

Αιτιατική

 

 

 

 

 

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

ἡ ἔφοδος

 

 

 

 

Γενική

 

 

 

παράπλου

 

Δοτική

 

 

 

 

 

Αιτιατική

 

τό μῆλον

 

 

 

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

 

 

 στρατηγῶν

 

 

Δοτική

 

 

 

 

νοῖς

Αιτιατική

 

 

 

 

 

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

ὁ χοῦς

 

 

 

 

Γενική

 

 

τοῦ νεώ

 

 

Δοτική

 

 

 

 

 

Αιτιατική

 

 

 

 

τό ἀνώγεων

Κλητική

 

 

 

 

 

 

 

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομαστική

 

 

 

 

 

Γενική

 

 

 

τῶν ἅλων

 

Δοτική

 

 

 

 

 

Αιτιατική

 

τά ὀστᾶ

 

 

 

Κλητική

 

 

 

 

 

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3245

ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΩΝ / ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ- ΘΕΩΡΙΑ

                                                                  ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ
                         ΕΠΙΘΕΤΩΝ- ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ
Υπάρχουν τρεις βαθμοί για τα επίθετα και τα επιρρήματα: ο θετικός, ο συγκριτικός και ο υπερθετικός.               
 
                                            Ι.  Επίθετα
                                            
Α. Ομαλά παραθετικά
Οι καταλήξεις των παραθετικών είναι:
–          τερος, -τερα, -τερον= για το συγκριτικό
–          τατος, – τατη, -τατον=  για τον υπερθετικό
 
Επισημάνσεις:
” Στα παραθετικά σε –ότερος, – ότατος ο χαρακτήρας –ο του θέματος:
α) διατηρείται, όταν η συλλαβή μπροστά από το –ο είναι φύσει ή θέσει μακρόχρονη.
 
Φύσει μακρόχρονη: μια συλλαβή είναι φύσει μακρόχρονη, όταν περιλαμβάνει ένα μακρόχρονο φωνήεν, όπως το ω και το η  (ή κάποιο από τα δίχρονα όπως το α  το υ και το ι, όταν είναι μακρά)  ή  κάποια μακρόχρονη δίφθογγο όπως τα αι, οι, ει, αυ, ευ, ηυ, ου, ᾳ
 
Θέσει μακρόχρονη: μια συλλαβή είναι θέσει μακρόχρονη, αν έχει βραχύχρονο φωνήεν όπως το ο και το ε ή όπως το α  το υ και το ι ( όταν είναι βραχύχρονα) αλλά ύστερα από αυτό ακολουθούν στην ίδια λέξη δύο ή περισσότερα σύμφωνα ή ένα διπλό σύμφωνο (ξ, ψ, ζ).
 
Παραδείγματα:
φύσει μακρόχρονες συλλαβές
ξηρός, ξηρ- ότερος , ξηρ-ότατος
γενναῖος, γεναι-ότερος, γενναι- ότατος*         
 
Σημείωση: Οι δίφθογγοι θεωρούνται μακρόχρονες, με εξαίρεση την αι και την οι, ο οποίες, όταν είναι το τέλος μιας λέξης θεωρούνται βραχύχρονες.
 
θέσει μακρόχρονες συλλαβές
(στο πρώτο παράδειγμα μετά το βραχύ φωνήεν  ακολουθούν δύο σύμφωνα, ενώ στο δεύτερο   παράδειγμα ακολουθεί ένα διπλό)
σεμνός, σεμν-ότερος, σεμν-ότατος            (2 σύμφωνα)
ἔνδοξ-ος, ἐνδοξ-ότερος, ἐνδοξ-ότατος       (διπλό)      
 
 
β) εκτείνεται σε –ω, όταν η συλλαβή μπροστά από το –ο είναι βραχύχρονη.
 
Παραδείγματα:
νέος, νε-ώτερος, νε- ώτατος 
σοφός, σοφ-ώτερος, σοφ-ώτατος               
                 
( Τα ε και ο είναι βραχέα φωνήεντα. Επίσης δεν έπονται της  συλλαβής    περισσότερα από ένα σύμφωνα ή ένα διπλό.)               
 
Εξαίρεση στον παραπάνω κανόνα είναι τα επίθετα: στενός, κενός, ξερός
στενός, στεν-ότερος, στεν-ότατος ” αν και η προηγούμενη συλλαβή είναι βραχεία, και δεν έπονται περισσότερα από ένα σύμφωνα ή ένα διπλό, δεν σχηματίζει παραθετικά σε στεν -ώτερος,  στεν- ώτατος                      
                            
Ø      Η συλλαβή με δίχρονο θεωρείται συνήθως βραχύχρονη. Παραδείγματος χάριν στο επίθετο « ἥσυχος» το «υ» είναι βραχύ. Επομένως τα παραθετικά του στους άλλους δύο βαθμούς είναι «ἡσυχώτερος», «ἡσυχώτατος».
 
Ø      Επίσης είναι  βραχύχρονη συλλαβή στα επίθετα που λήγουν σε :
1.      –κος (μαλακός- μαλακώτερος- μαλακώτατος)
2.      –λος(ὁμαλός- ὁμαλώτερος-ὁμαλώτατος)
3.      –νος (πιθανός- πιθανώτερος- πιθανώτατος)
4.      –ρος ( μιαρός- μιαρώτερος- μιαρώτατος)
5.      –τος(δυνατός- δυνατώτερος- δυνατώτατος)
6.      –ος (ἄξιος- ἀξιώτερος – ἀξιώτατος)
7.      –μος (ὠφέλιμος- ὠφελιμώτερος- ὠφελιμώτατος)
8.      –κος ( ἄδικος- ἀδικώτερος- ἀδικώτατος)
9.      –νος
10.  –ρος (γλαφυρός- γλαφυρώτερος- γλαφυρώτατος)
 
Εξαιρέσεις ( με το δίχρονο της παραλήγουσας μακρό) :
1)Τα επίθετα:
1.      τρᾱνός  
2.      ἀνιᾱρός
3.      φλύᾱρος
4.      ἄκρᾱτος
5.      ἀνίᾱτος
6.      ἐπάρᾱτος
7.      ἰσχῡρός
 
Παραδείγματα
πιθανός– πιθανώτερος- πιθανώτατος
αλλά
τρᾱνός – τρανότερος– τρανότατος
μιαρός– μιαρώτερος– μιαρώτατος
αλλά
ἀνιᾱρός- ἀνιαρότερος- ἀνιαρότατος
φλύᾱρος- φλυαρότερος– φλυαρότατος
δυνατός- δυνατώτερος- δυνατώτατος
αλλά
ἄκρᾱτος- ἀκρατότερος– ἀκρατότατος
ἀνίᾱτος- ἀνιατότερος ἀνιαρότατος
ἐπάρᾱτος– ἐπαρατότερος- ἐπαρατότατος
γλαφυρός– γλαφυρώτερος- γλαφυρώτατος
αλλά
ἰσχυρός- ἰσχυρότερος ἰσχυρότατος
 
 
 
 
2)      Τα επίθετα:
1.      λιτός
2.      ἀκριβός
3.      ψιλός
4.      στυφός
5.      πρᾶος
 
3) Επίθετα σύνθετα με δεύτερο συνθετικό τα ουσιαστικά:
1.      –θυμός
2.      -κῦρος
3.      –κίνδυνος
4.      -νίκη
5.      -λύπη
6.      -τιμή
7.      -ψυχή
 
Παράδειγμα:
ἔντιμος ( έχει δεύτερο συνθετικό τη λέξη τιμή. Επομένως το δίχρονο «ι» είναι μακρό)
Άρα :ἔντιμος- ἐντιμότερος- ἐντιμότατος
 
Συνοπτικός κανόνας:
Τα δίχρονα των επιθέτων πριν την κατάληξη είναι βραχέα με εξαίρεση τα :
1)      τρανός, ἀνιαρός, φλύαρος, ἄκρατος, ἀνίατος, ἐπάρατος, ἰσχυρός
2)      λιτός ,ἀκριβός, ψιλός, στυφός, πρᾶος
3)      τα σύνδετα με τις λέξεις:
θυμός, -κύρος, – κίνδυνος, – νίκη,- λύπη,- τιμή, – ψυχή
 
                              Αναλογικός σχηματισμός παραθετικών
 
έστερος, -έστατος
1.      Τα παραθετικά των επιθέτων που λήγουν σε –ων, -ων, -ον ( γεν. –ονος) π.χ εὐδαίμων, εὐδαιμονέστερος, εὐδαιμονέστατος- σώφρων, σωφρονέστερος, σωφρονέστατος.
2.      Τα παραθετικά των επιθέτων που λήγουν σε –ης, -ης, -ες.  Π.χ ἀληθής- ἀληθέστερος- ἀληθέστατος
3.      Τα επίθετα
ἄσμενος,” ἀσμενέστερος- ἀσμενέστατος ( αλλά και ἀσμενώτερος- ἀσμενώτατος)
ἄκρατος, “ἀκρατέστερος- ἀκρατέστατος ( αλλά και ἀκρατότερος- ἀκρατότατος)
ἐρρωμένος”ἐρρωμενέστερος- ἐρρωμενέστατος
πένης”πενέστερος- πενέστατος
χαρίεις”χαριέστερος- χαριέστατος
 
ούστερος,-ούστατος
1.      Το επίθετο ἁπλοῦς
2.      Όσα επίθετα έχουν ως δεύτερο συνθετικό νοῦς ( εὔνους, δύσνους)
ἁπλοῦς- ἁπλούστερος- ἁπλούστατος
εὔνους- εὐνούστερος- εὐνούστατος
αίτερος, -αίτατος
Τα επίθετα:
 παλαιός” παλαίτερος- παλαίτατος
γεραιός” γηραίτερος-γηραίτατος( με αποβολή του –ο )
σχολαῖος” σχολαίτερος-σχολαίτατος( με αποβολή του –ο)
ἴσος” ἰσαίτερος- ἰσαίτατος
αλλά ἄνισος- ἀνισώτερος- ἀνισώτατος
ἴδιος” ἰδιαίτερος- ἰδιαίτατος
μέσος” μεσαίτερος- μεσαίτατος
ὄρθιος” ὀρθιαίτερος- ὀρθιαίτατος
ὄρθριος” ὀρθριαίτερος- ὀρθριαίτατος
ὄψιος” ὀψιαίτερος- ὀψιαίτατος
πλησίος” πλησιαίτερος- πλησιαίτατος
πρῷος” πρῳαίτερος- πρῳαίτατος
προὔργου” προὐργιαίτερος-προὐργιαίτατος
εὔδιος” εὐδιαίτερος- εὐδιαίτατος
ἥσυχος ” ἡσυχαίτερος- ἡσυχαίτατος ( και ἡσυχώτερος- ἡσυχώτατος)
φίλος” φιλαίτερος- φιλαίτατος
και φίλτερος και φίλιων – φίλτατος
 
ίστερος, -ίστατος
Τα μονοκατάληκτα επίθετα, όπως:
ἅρπαξ” ἁρπαγίστερος- ἁρπαγίστατος
βλάξ” βλακίστερος- βλακίστατος
λάλος” λαλίστερος- λαλίστατος
κλέπτης” κλεπτίστερος- κλεπτίστατος
πλεονέκτης” πλεονεκτίστερος- πλεονεκτίσταοτος
ἄχαρις” ἀχαρίστερος- ἀχαρίστατος
 
Β. Ανώμαλα παραθετικά
  1. Ανώμαλα λέμε τα παραθετικά μερικών επιθέτων, επειδή σχηματίζονται από μία ή περισσότερες ρίζες, διαφορετικές από τη ρίζα του θετικού βαθμού.
    Τα παραθετικά αυτά έχουν καταλήξεις:
–(ι)ων, -(ι)ων, -(ι)ον για το συγκριτικό και
-(ι)στος, (ι)στη, -(ι)στον για τον υπερθετικό.
Τα κυρίως ανώμαλα παραθετικά επιθέτων είναι τα εξής:
 
 
Θετικός
Συγκριτικός (αρσ. και θηλ.)
Συγκριτικός (ουδ.)
Υπερθετικός
1 ἀγαθός-ή-όν
ὁ/ἡ ἀμείνων
ὁ/ἡ λῴων
ὁ/ἡ κρείττων
ὁ/ἡ βελτίων
τό ἄμεινον
τό λῷον
τό κρεῖττον
τό βέλτιον 
ἄριστος-η-ον
λῷστος-η-ον
κράτιστος-η-ον
βέλτιστος-η-ον
2. αἰσχρός-ά-όν
ὁ/ἡ αἰσχίων
τό αἴσχιον
αἴσχιστος-η-ον
3. καλός-ή-όν
ὁ/ἡ καλλίων
τό κάλλιον
κάλλιστος-η-ον
4.  μικρός-ά-όν
ὁ/ἡ μικρότερος-α
ὁ/ἡ ἐλάττων
ὁ/ἡ ἥττων
τό μικρότερο
τό ἔλαττον
τό ἧττον
μικρότατος-η-ον
ἐλάχιστος-η-ον
ἥκιστα (επίρ.)
5. ὀλίγος-η- ον
ὁ/ἡ μείων
τό μεῖον
ὀλίγιστος-η-ον
6. μακρός-ά-ον
ὁ/ἡ μακρότερος-α-ον
τό μακρότερον
μακρότατος-η-ον
μήκιστος-η-ον
7. πολύς- πολλή-πολύ
ὁ/ἡ πλείων
τό πλέον
πλεῖστος-η-ον
8. ταχύς- ταχεῖα- ταχύ
ὁ/ἡ θάττων
τό θᾶττον
τάχιστος-η-ον
9. κακός-ή-όν
ὁ/ἡ κακίων
ὁ/ἡ χείρων
τό κάκιον
τό χεῖρον
κάκιστος
χείριστος
10. ῥάδιος-α-ον
ὁ/ἡ ῥᾷων
τό ῥᾷον
ῥᾷστος-η-ον
11. μέγας- μεγάλη- μέγα
ὁ/ἡ μείζων
τό μεῖζον
μέγιστος-η-ον
12. ἡδύς- εῖα- ύ
ὁ/ἡ ἡδίων
τό ἥδιων
ἥδιστος-η-ον
13.ἐχθρός- ά -όν
ὁ/ἡ ἐχθίων
και ἐχθρότερος
τό ἔχθιον
ἔχθιστος-η-ον
ἐχθρότατος
 
 
Ο συγκριτικός βαθμός των επιθέτων αυτών είναι δικατάληκτα τριτόκλιτα επίθετα και κλίνονται ανάλογα:
                               Αρσενικά- θηλυκά                                Ουδέτερο
 
                  Ενικός
               Πληθυντικός
Ονομ.
Γεν.
Δοτ.
Αιτ.
κλητ.
ὁ, ἡ          βελτίων
τοῦ, τῆς   βελτίονος
τῷ, τῇ      βελτίονι/βελτίω
τόν, τήν  βελτίονα
ὦ              βέλτιον
τό        βέλτιον
τοῦ      βελτίονος
τῷ       βελτίονι
τό        βέλτιον
ὦ         βέλτιον
 
                  Ενικός
               Πληθυντικός
Ονομ.
Γεν.
Δοτ.
Αιτ.
κλητ.
οἱ, αἱ         βελτίονες/βελτίους    
τῶν            βελτιόνων
τοῖς, ταῖς  βελτίοσι
τους, τάς  βελτίονας/ βελτίους
ὦ                βελτίονες / βελτίους
 
τά          βελτίονα/βελτίω
τῶν        βελτιόνων
τοῖς        βελτίοσι
τά           βελτίονα /βελτίω
ὦ            βελτίονα /βελτίω
 
Γ. περιφραστικά παραθετικά
Ø      Σχηματίζονται περιφραστικά στο συγκριτικό βαθμό από το ποσοτικό επίρρημα «μᾶλλον»  και το θετικό βαθμό του επιθέτου και στον υπερθετικό από  τον υπερθετικό βαθμό του ποσοτικού επιρρήματος «μάλιστα» και το θετικό βαθμό του επιθέτου.
Ø      Σχηματίζουν περιφραστικά παραθετικά:
1)Όλα τα επίθετα που σχηματίζουν μονολεκτικά παραθετικά, σχηματίζουν και περιφραστικά.
2)Οι μετοχές.
Π.χ δυνάμενος, μᾶλλον δυνάμενος, μάλιστα δυνάμενος
συμφέρων, μᾶλλον συμφέρων, μάλιστα συμφέρων
ὠφελῶν, μᾶλλον ὠφελῶν, μάλιστα ὠφελῶν
3) το μονοκατάληκτα επίθετα που χρησιμοποιούνται και ως ουσιαστικά.
εἴρων, μᾶλλον εἴρων, μάλιστα εἴρων
ἔνδακρυς, μᾶλλον ἔνδακρυς, μάλιστα ἔνδακρυς
εὔελπις μᾶλλον εὔελπις μάλιστα εὔελπις
κόλαξ μᾶλλον κόλαξ μάλιστα κόλαξ
ὑβριστής, μᾶλλον ὑβριστής, μάλιστα ὑβριστής
φιλόφελως, μᾶλλον φιλόφελως, μάλιστα φιλόφελως
 
Δ. ελλειπτικά παραθετικά
Τα περισσότερα ελλειπτικά παραθετικά παράγονται από επιρρήματα, προθέσεις οι μετοχές. Σε μερικά λείπει ο θετικός βαθμός ή και ένας από τους  άλλους δύο βαθμούς.
 
 
Συγκριτικός
Υπερθετικός
(ἄνω)
ἀνώτερος
ἀνώτατος
(κάτω)
κατώτερος
κατώτατος
(πρό)
πρότερος
πρῶτος
(ὑπέρ)
ὑπέρτερος
ὑπέρτατος
(ἐπικρατῶν)
ἐπικρατέστερος
(προτιμῶν)
προτιμότερος
ὕστερος
ὕστατος
ὕπατος
ἔσχατος
 
Δεν σχηματίζουν παραθετικά:
1) Όσα δηλώνουν:
– ύλη: λίθινος, γήινος, ἀργυροῦς κά.
-τοπική/χρονική σχέση: χερσαῖος, θαλάσσιος, θερινός, ἡμερήσιος κά.
-μέτρο: χερσαῖος, πηχυαῖος,
-καταγωγή/συγγένεια: πατρ ῷος, μητρῷος κ.ά.
-μόνιμη κατάσταση: θνητός, νεκρός κ.ά.
2) Μερικά σύνθετα με α’ συνδετικό το στερητικό –ἀ: ἀθάνατος, ἄψυχος, ἄυλος, ἄυπνος
3) Μερικά σύνθετα με α’ συνδετικό τα πᾶς, ὑπέρ: πάνσοφος, πάντιμος, πάγκαλος- ὑπερμεγέθης, ὑπέρλαμπρος
 
                                    ΙΙ.  Επιρρήματα
Τα επιρρήματα που παράγονται από επίθετα στο θετικό βαθμό έχουν κατάληξη – ως( όπως στη γενική πληθυντικού μόνο που αντί για «ν» βάζουμε «ς»). Στο συγκριτικό βαθμό σχηματίζονται όπως στην αιτιατική ενικού, ουδετέρου γένους συγκριτικού βαθμού και στον υπερθετικό, όπως στην αιτιατική πληθυντικού, ουδετέρου γένους, υπερθετικού βαθμού.
 
Επίθετο
                                    Επίρρημα 
 
Θετικός
Συγκριτικός
Υπερθετικός           
δίκαιος
δίκαιως
δικαιότερον
δικαιότατα
σοφός
σοφῶς
σοφώτερον
σοφώτατα
ἀληθής
ἀληθῶς
ἀληθέστερον
ἀληθέστατα
σώφρων
σωφρόνως
σωφρονέστερον
σωφρονέστατα
ἡδύς
ἡδέως
ἥδιον
ἥδιστα
καλός
καλῶς
κάλλιον
κάλλιστα
         
 
 
Τα επιρρήματα εὖ, ὀλίγον, πολύ σχηματίζουν το συγκριτικό και τον υπερθετικό βαθμό με βάση τα επίθετα στα οποία ανήκουν.
 
                                           Επιρρήματα
Επίθ.
Θετικός
Συγκριτικός
Υπερθετικός
 
ἀγαθός
εὖ
ἄμεινον
κρεῖττον
βέλτιον 
ἄριστα
κράτιστα
βέλτιστα
ὀλίγος
ὀλίγον
ἔλαττον
μεῖον
ἧττον
ἐλάχιστα
ὀλίγιστα
ἥκιστα
πολύς
πολύ
πλέον
πλεῖστα
(ή πλεῖστον)
 
Το επίρρημα μάλα:
 
Θετικός
Συγκριτικός
Υπερθετικός
μάλα
μᾶλλον
μάλιστα
 
Τα τοπικά επιρρήματα παίρνουν καταλήξεις –τέρω, τάτω
 
 
Συγκριτικός
Υπερθετικός
ἄνω
ἀνωτέρω
ἀνωτάτω
ἄπωθεν
ἀπωτέρω
ἀπωτάτω
ἐγγύς
 
 
ἐγγυτέρω
ἐγγύτερον
ἔγγιον
ἐγγυτάτω
ἐγγύτατα
ἔγγιστα
ἔξω
ἐξωτέρω
ἐξωτάτω
ἔσω
ἐσωτέρω
ἐσωτάτω
κάτω
κατωτέρω
κατωτάτω
πόρρω
πoρρωτέρω
πόρρωτάτω
πέρα
περαιτέρω
 
Τα χρονικά επιρρήματα με τις παραγωγικές καταλήξεις : – (αί)τερον, – (αί)τατα
 
 
Συγκριτικός
Υπερθετικός
πάλαι
παλαίτερον
παλαίτατα
πρωί
πρωιαίτερον ή
πρῳαίτερον
πρωιαίτατα ή
πρῳαίτατα
ὀψε
ὀψιαίτερον
ὀψιαίτατα

 

http://thewrhtikamathimata.blogspot.gr/2011/07/blog-post_19.html

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3223

Αρχικοί Χρόνοι Ρημάτων Αρχαίας Ελληνικής

αρχικοι-χρονοι-ρηματων-της-αρχαιας-ελληνικης-γλωσσας-

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3160

Ασκήσεις Γραμματικής Αρχαίων Ελληνικών

askiseis grammatikis arhaion ellinikon

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/2915

Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής

grammatiki arhaias ellinikis

Του φιλολόγου Αλέξανδρου Γ. Αλεξανδρίδη

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/2723

Ασκήσεις Γραμματικής Α’ Γυμνασίου

Ασκήσεις Αρχαίων

1) ΝΑ ΓΡΑΦΕΙ Η ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚΛΗΤΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ:

ή στρατιά

το φυτόν

η οδός

ό ’Ατρείδης

ή δίψα

2) ΝΑ ΓΡΑΦΕΙ Η ΔΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ:

ό κοχλίας

ο νόμος

ή δίκη

η άμπελος

ο ταύρος

3) ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΘΕΙ Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΚΛΙΣΗΣ:

1.    Αί ………………(οίκία)πλησίον της ………………(θάλαττα) είσίν.

2.    Ό λοχαγός λέγει τώ……………………(στρατιώτης ) ότι δεί την………….(άμαξα) κατακαίειν.

3.    Ταίς………… (ψυχή) ταίς γεμούσαις πονηρών …………….(επιθυμία) φάρμακον ό λόγος έστί .

4.    ‘Ημείς και ύμείς έγενόμεθα καί …………….(συγχορευτής) καί …………….(συμφοιτητής) καί ………………….(συστρατιώτης).

5.    Κατά τον της ……………..(μέλιττα) τρόπον δεί άναγιγνώσκειν.

6.    Οί…………….. (πολέμιος) ού φυλάττουσι τούς …………….(όρκος) των …………………(θεός)

7.    ‘Ο Κύρος άποπέμπει τους………………(δασμός)

4) ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΘΕΙ Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΚΛΙΣΗΣ:

1. Οί……………..(πολέμιος) ού φυλάττουσι τούς ……………(όρκος) των………..(θεός)

2.    ‘Ο Κύρος άποπέμπει τους……………. (δασμός) τώ……………….. (άδελφός).

3.    Οί ……………(θεός) ούκ είσίν ύμίν …………………(σύμμαχος)

4.    ‘Ο άγαθός σώζεται σύν τοίς ………………(θεός) καί έκ πάνυ ……………(δεινόν)

5) ΝΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΙ ΠΛΑΓΙΕΣ ΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΕΚΦΟΡΩΝ ΚΑΙ  ΣΤΟΥΣ ΔΥΟ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

ή φανερά όδός

ό έλεύθεροςπολίτης

……………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………….

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/2194

Πίνακες Γραμματικής Α.Ε : Αντωνυμίες

Αντωνυμίες

Προσωπική αντωνυμία

1ο. Πρόσωπο 2ο. Πρόσωπο 3ο. Πρόσωπο
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική ἐγὼ ἡμεῖς σὺ ὑμεῖς (σφεῖς)
Γενική ἐμοῦ, μου ἡμών σοῦ, σου ὑμῶν (οὗ) (σφῶν)
Δοτική ἐμοῖ, μοι ἡμῖν σοῖν, σοι ὑμῖν οἷ, οἱ σφίσι (ν)
Αιτιατική ἐμέ, με ἡμᾶς σέ, σε ὑμᾶς (ἓ) (σφᾶς)

Αποδεικτικό «οὗτος», «αὕτη», «τοῦτο»

Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική οὗτος οὗτοι αὕτη αὗται τοῦτο ταῦτα
Γενική τοῦτου τούτων ταύτης τούτων τούτου τούτων
Δοτική τούτῳ τούτοις ταύτῃ ταύταις τούτῳ τούτοις
Αιτιατική τοῦτον τούτους ταύτην ταύτας τοῦτο ταῦτα
Κλητική οὗτος —— αὕτη —— —— ——

Αόριστο «τὶς», «τὶ»

Masc. – Femin. Ουδέτερος
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική τὶς τινὲς τὶ τινὰ ή ἄττα
Γενική τινὸς ή του τινῶν τινὸς ή του τινῶν
Δοτική τινὶ ή τῳ τισὶ (ν) τινὶ ή τῳ τισὶ (ν)
Αιτιατική τινὰ τινὰς τὶ τινὰ ή ἄττα

Σχετικό «ὃς», «ἣ», «ὃ»

Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική ὃς οἳ αἳ
Γενική οὗ ὧν ἧς ὧν οὗ ὧν
Δοτική οἷς αἷς οἷς
Αιτιατική ὃν οὓς ἣν ἃς

Αριθμοί

  • Οι αριθμοί από το ένα έως τέσσερα μειώνονται.
εἱς – μία – ἑν (1) δύο (2) τρεῖς – τρία (3) τέτταρες – τέτταρα (4)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Πληθυντικός
Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ουδέτερο Ουδέτερο
Ονομαστική εἷς μία ἑν τρεῖς τρία τέτταρες τέτταρα
Γενική ἑνὸς μιᾶς ἑνὸς τριῶν τριῶν τεττάρων τεττάρων
Δοτική ἑνὶ μιᾷ ἑνὶ τρισὶ τρισὶ τέτταρσι τέτταρσι
Αιτιατική ἕνα μίαν ἕν τρεῖς τρία τέτταρας τέτταρα

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/1854

Πίνακες Γραμματικής Α.Ε : Επίθετα

Δεύτερη κλίση

Τριγενή και τρικατάληκτα


Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
σοφὸς (σοφο-) σοφὴ ( σοφη-) σοφὸν ( σοφο-)
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός
Ονομαστική σοφὸς
σοφοὶ σοφὴ
σοφὼ σοφὸν
σοφὰ
Γενική σοφοῦ
κ.λπ. .

σοφῶν
κ.λπ. .
σοφῆς
κ.λπ. .

σοφῶν
κ.λπ. .
σοφοῦ
κ.λπ. .

σοφῶν
κ.λπ. .

Τριγενή και δικατάληκτα


Αρσενικός-θηλυκός Ουδέτερος
ἄφθονος ( ἀφθονο-) ἄφθονον (ἀφθονο-)
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός
Ονομαστική ἄφθονος
ἄφθονοι ἄφθονον
ἄφθονα
Γενική ἀφθόνου
κ.λπ. .

ἀφθόνων
κ.λπ. .
ἀφθόνου
κ.λπ. .

ἀφθόνοιν
κ.λπ. .

Τρίτη κλίση

  • Τρικατάληκτα σε  ῠς-, ειᾰ-, και – ῠ


Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
βαθὺς (βαθυ-) βαθεῖα (βαθε-) βαθὺ (βαθυ-)
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός
Ονομαστική βαθὺς
βαθεῖς βαθεῖα
βαθεῖαι βαθὺ
βαθέα
Γενική βαθέος
βαθέων βαθείας
βαθειῶν βαθέος
βαθέων
Δοτική βαθεῖ
βαθέσι βαθείᾳ
βαθείαις βαθεῖ
βαθέσι
Αιτιατική βαθὺν
βαθεῖς βαθεῖαν
βαθείας βαθὺ
βαθέα
Κλητική βαθὺ
βαθεῖς βαθεῖα
βαθεῖαι βαθὺ
βαθέα

Τριγενή και δικατάληκτα


Αρσενικός – θηλυκός Ουδέτερος
εὐδαίμων – εὔδαιμον (εὐδαιμον-)
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός
Ονομαστική εὐδαίμων
εὐδαίμονες εὔδαιμον
εὐδαίμονα
Γενική εὐδαίμονος
εὐδαιμόνων εὐδαίμονος
εὐδαιμόνων
Δοτική εἰδαίμονι
εὐδαίμοσι εὐδαίμονι
εἰδαίμοσι
Αιτιατική εὐδαίμονα
εὐδαίμονας εὔδαιμον
εὐδαίμονα
Κλητική εὔδαιμον
εὐδαίμονες εὔδαιμον
εὐδαίμονα


Αρσενικός – θηλυκός Ουδέτερος
σώφρων – σῶφρον ( σωφρον-)
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός
Ονομαστική σώφρων
σώφρονες σῶφρον
σώφρονα
Γενική σώφρονος
σωφρόνων σώφρονος
σωφρόνων
Δοτική σώφρονι
σώφροσι σώφρονι
σώφροσι
Αιτιατική σώφρονα
σώφρονας σῶφρον
σώφρονα
Κλητική σῶφρον
σώφρονες σῶφρον
σώφρονα

Τριγενή και δικατάληκτα


Αρσενικός – θηλυκός Ουδέτερος
ἀληθὴς – ἀληθὲς (ἀληθες-)
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός
Ονομαστική ἀληθὴς
ἀληθεῖς ἀληθὲς
ἀληθῆ
Γενική ἀληθοῦς
ἀληθῶν ἀληθοῦς
ἀληθῶν
Δοτική ἀληθεῖ
ἀληθέσι ἀληθεῖ
ἀληθέσι
Αιτιατική ἀληθῆ
ἀληθεῖς ἀληθὲς
ἀληθῆ
Κλητική ἀληθὲς
ἀληθεῖς ἀληθὲς
ἀληθῆ


Αρσενικός – θηλυκός Ουδέτερος
εὐώδης – εὐῶδες (εὐωδες-)
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός
Ονομαστική εὐώδης
εὐώδεις εὐώδες
εὐώδη
Γενική εὐώδους
εὐώδων εὐώδους
εὐώδων
Δοτική εὐώδει
εὐώδεσι εὐώδει
εὐώδεσι
Αιτιατική εὐώδη
εὐώδεις εὐῶδες
εὐώδη
Κλητική εὐῶδες
εὐώδεις εὐῶδες
εὐώδη

  • Τα επίθετα το των οποίων επίθημα είναι – ώδης, – ώλης ή – ήρης μειώνεται όπως εὐώδης. Το υπόλοιπο αυξάνει την έμφαση με διάφορες μορφές. Αυτά τα επίθετα είναι μειωμένος αυτός ο τρόπος:


Αρσενικός – θηλυκός Ουδέτερος
συνήθης – σύνηθες ( συνηθες-)
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Πληθυντικός
Ονομαστική συνήθης
συνήθεις σύνηθες
συνήθη
Γενική συνήθους
συνήθων συνήθους
συνήθων
Δοτική συνήθει
συνήθεσι συνήθει
συνήθεσι
Αιτιατική συνήθη
συνήθεις σύνηθες
συνήθη
Κλητική σύνηθες
συνήθεις σύνηθες
συνήθη

Ανώμαλα επίθετα

«πολὺς» και «μέγας»


πολύς, πολλή, πολὺ (πολυ-, πολλο-)
μέγας, μεγάλη, μέγα  (μεγα-, μεγαλο-)
Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
Ενικός Πληθ. Ενικός Πληθ. Ενικός Πληθ.
Ενικός
Πληθ. Ενικός
Πληθ. Ενικός Πληθ.
Ονομ. πολὺς πολλοὶ πολλὴ πολλαὶ πολὺ πολλὰ
μέγας
μεγάλοι μεγάλη
μεγάλαι μέγα
μεγάλα
Γεν. πολλοῦ πολλῶν πολλῆς πολλῶν πολλοῦ πολλῶν
μεγάλου
μεγάλων μεγάλη
μεγάλων μεγάλου
μεγάλων
Δοτ. πολλῷ πολλοῖς πολλῇ πολλαῖς πολλῷ πολλοῖς
μεγάλῳ
μεγάλοις μεγάλῃ
μεγάλαις μεγάλῳ μεγάλοις
Αιτ. πολὺν πολλοὺς πολλὴν πολλὰς πολὺ πολλὰ
μέγαν
μεγάλους μεγάλην
μεγάλας μέγα
μεγάλα
Κλ. πολὺ πολλοὶ πολλὴ πολλαὶ πολὺ πολλὰ
μέγα
μεγάλοι μεγάλη
μεγάλαι μέγα μεγάλα

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/1852

Πίνακες Γραμματικής Α.Ε : Ουσιαστικά

Κλίση

Το άρθρο

Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική οἱ αἱ τό τά
Γενική τοῦ τῶν τῆς τῶν τοῦ τῶν
Δοτική τῷ τοῖς τῇ ταῖς τῷ τοῖς
Αιτιατική τόν τούς τήν τάς τό τά

Ουσιαστικά

Πρώτη κλίση

Παραδείγματα που τελειώνουν με – ας ή – ης

Αρσενικός
νεανίας (νεανῐᾱ-) Ἀτρείδης ( Ἀτρειδᾱ-) στρατιώτης (στρατιωτᾱ-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική νεανίας νεανίαι Ἀτρείδης Ἀτρεῖδαι στρατιώτης στρατιῶται
Γενική νεανίου νεανιῶν Ἀτρείδου Ἀτρειδῶν στρατιώτου στρατιωτῶν
Δοτική νεανίᾳ νεανίαις Ἀτρείδῃ Ἀτρείδαις στρατιώτῃ στρατιώταις
Αιτιατική νεανίαν νεανίας Ἀτρείδην Ἀτρείδας στρατιώτην στρατιώτας
Κλητική νεανία νεανίαι Ἀτρείδη Ἀτρεῖδαι στρατιῶτᾰ στρατιῶται

Παραδείγματα που τελειώνουν με – ᾱ και – ᾰ ( – ᾱς)

Θηλυκός
πολιτεία ( πολιτειᾱ-) στρατιά (στρατιᾱ-) ἀλήθεια ( ἀληθειᾰ-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική πολιτεία πολιτεῖαι στρατιά στρατιαί ἀλήθειᾰ ἀλήθειαι
Γενική πολιτείας πολιτειῶν στρατιᾶς στρατιῶν ἀληθείας άληθειῶν
Δοτική πολιτείᾳ πολιτείαις στρατιᾷ στρατιαῖς ἀληθείᾳ ἀληθείαις
Αιτιατική πολιτείαν πολιτείας στρατιάν στρατιάς ἀλήθειαν ἀληθείας
Κλητική πολιτεία πολιτεῖαι στρατιά στρατιαί ἀλήθεια ἀλήθειαι

Παραδείγματα που τελειώνουν με – ᾰ (- ης)

Θηλυκός
γλῶσσα (γλωσσᾰ-) κώμη (κωμᾱ-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική γλῶσσα γλῶσσαι κώμη κῶμαι
Γενική γλώσσης γλωσσῶν κώμης κωμῶν
Δοτική γλώσσῃ γλώσσαις κώμῃ κώμαις
Αιτιατική γλῶσσαν γλώσσας κώμην κώμας
Κλητική γλῶσσα γλῶσσαι κώμη κῶμαι

Δεύτερη κλίση

Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
ἄνθρωπος (ἀνθρωπο-) ὁδός ( ὁδο-) δῶρον (δωρο-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική ἄνθρωπος ἄνθρωποι ὁδὸς ὁδοὶ δῶρον δῶρα
Γενική ἀνθρώπου ἀνθρώπων ὁδοῦ ὁδῶν δώρου δώρων
Δοτική ἀνθρώπῳ ἀνθρώποις ὁδῷ ὁδοῖς δώρῳ δώροις
Αιτιατική ἄνθρωπον ἀνθρώπους ὁδὸν ὁδοὺς δῶρον δῶρα
Κλητική ἄνθρωπε ἄνθρωποι ὁδὲ ὁδοὶ δῶρον δῶρα

Ουσιαστικά

Αρσενικός Ουδέτερος
περίπλους ( περιπλοο- → περιπλου-) ὀστοῦν ( ὀστεο- → ὀστου-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική περίπλους περίπλοι ὀστοῦν ὀστᾶ
Γενική περίπλου περίπλων ὀστοῦ ὀστῶν
Δοτική περίπλῳ περίπλοις ὀστῷ ὀστοῖς
Αιτιατική περίπλουν περίπλους ὀστοῦν ὀστᾶ
Κλητική περίπλου περίπλοι ὀστοῦν ὀστᾶ

Αττική δεύτερη κλίση

Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
λεὼς ( λεω-) ἅλως ( ἁλω-) ἀνώγεων ( ἀνωγεω-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική λεὼς λεῲ ἅλως ἅλῳ ἀνώγεων ἀνώγεω
Γενική λεὼ λεὼν ἅλω ἅλων ἀνώγεω ἀνώγεων
Δοτική λεῲ λεῲς ἅλῳ ἅλῳς ἀνώγεῳ ἀνώγεῳς
Αιτιατική λεὼν λεὼς ἅλω(ν) ἅλως ἀνώγεων ἀνώγεω
Κλητική λεὼς λεῲ ἅλως ἅλῳ ἀνώγεων ἀνώγεω

Τρίτη κλίση

Επιθήματα των ουσιαστικών της τρίτης κλίσης

Αρσενικός – θηλυκός Ουδέτερος
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική – ή — – ες – ᾰ
Γενική – ος (ή – ως) – ων – ος (ή – ως) – ων
Δοτική – ι – σι (ν) – ι – σι (ν)
Αιτιατική – ᾰ – ᾰς ή – (- νς) – ᾰ
Κλητική – ή — – ες – ᾰ

Μίσχος φωνήεντος μέσα – ως (- ωος)

Αρσενικός
ἥρως ( ἡρω-) Τρὼς (Tρω-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική ἥρως ἥρωες Τρὼς Τρῶες
Γενική ἥρωος ἡρώων Τρωὸς Τρώων
Δοτική ἥρωι ἥρωσι Τρωὶ Τρωσὶ
Αιτιατική ἥρωα ἥρωας Τρῶα Τρῶας
Κλητική ἥρως ἥρωες Τρὼς Τρῶες

Μίσχος φωνήεντος μέσα – υς (GEN – υος)

Αρσενικός Θηλυκός
ἰχθὺς (ἰχθῠ-) δρῦς ( δρυ-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική ἰχθὺς ἰχθύες δρῦς δρύες
Γενική ἰχθύος ἰχθύων δυὸς δρυῶν
Δοτική ἰχθύϊ ἰχθύσι δρυῒ δρυσὶ
Αιτιατική ἰχθὺν ἰχθῦς δρῦν δρῦς
Κλητική ἰχθὺ ἰχθύες δρῦ δρύες

Διπλός μίσχος φωνήεντος

Θηλυκός Αρσενικός Ουδέτερος
πόλις ( πολῐ-, πολε-) πέλεκυς ( πελεκῠ-, πελεκε-) ἄστυ ( ἀστῠ-, ἀστε-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική πόλις πόλεις πέλεκυς πελέκεις ἄστυ ἄστη
Γενική πόλεως πόλεων πελέκεως πελέκεων ἄστεως ἄστεων
Δοτική πόλει πόλεσι πελέκει πελέκεσι ἄστει ἄστεσι
Αιτιατική πόλιν πόλεις πέλεκυν πελέκεις ἄστυ ἄστη
Κλητική πόλι πόλεις πέλεκυ πελέκεις ἄστυ ἄστη

Μίσχος φωνήεντος μέσα – εύς, -οῦς και -αῦς

Αρσενικός Θηλυκός
βασιλεὺς (βασιλευ-) βοῦς ( βου-) γραῦς (γραυ-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική βασιλεὺς βασιλεῖς βοῦς βόες γραῦς γρᾶες
Γενική βασιλέως βασιλέων βοὸς βοῶν γραὸς γραῶν
Δοτική βασιλεῖ βασιλεῦσι βοῒ βουσὶ γραῒ γραυσὶ
Αιτιατική βασιλέα βασιλέας βοῦν βοῦς γραῦν γραῦς
Κλητική βασιλεῦ βασιλεῖς βοῦ βόες γραῦ γρᾶες

Τα ουσιαστικά «βοῦς» και «γραῦς» είναι μοναδικά

Χωρίς διπλός-μίσχο επιθήματος μέσα – ώ

Θηλυκός
ἠχὼ ( ἠχω-, ἠχο-) Κλειὼ ( Κλειω-, Κλειο-)
Ενικός αριθμός Ενικός αριθμός
Ονομαστική ἠχὼ Κλειὼ
Γενική ἠχοῦς Κλειοῦς
Δοτική ἠχοῖ Κλειοῖ
Αιτιατική ἠχὼ Κλειὼ
Κλητική ἠχοῖ ἠχοῖ

Μίσχος συμφώνου (κ, π, τ)

Αρσενικός
Velar Χειλικός Οδοντικός
κόραξ (κορακ-) γὺψ ( γῡπ-) τάπης ( ταπητ-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική κόραξ κόρακες γὺψ γῦπες τάπης τάπητες
Γενική κόρακος κοράκων γυπὸς γυπῶν τάπητος ταπήτων
Δοτική κόρακι κόραξι γυπὶ γυψὶ τάπητι τάπησι
Αιτιατική κόρακα κόρακας γῦπα γῦπας τάπητα τάπητας
Κλητική κόραξ κόρακες γὺψ γῦπες τάπης τάπητες

Μίσχος συμφώνου μέσα – ντ και μέσα – α

Αρσενικός Ουδέτερος
Ενιαίος-μίσχος Διπλός-μίσχος Ενιαίος-μίσχος
γίγας (γιγαντ-) ὀδοὺς (ὀδοντ-) γέρων ( γεροντ-) κτῆμα ( κτηματ-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομ. γίγας γίγαντες ὀδοὺς ὀδόντες γέρων γέροντες κτῆμα κτήματα
Γενική γίγαντος γιγάντων ὀδόντος ὀδόντων γέροντος γερόντων κτήματος κτημάτων
Δοτική γίγαντι γίγασι ὀδόντι ὀδοῦσι γέροντι γέρουσι κτήματι κτήμασι
Αιτ. γίγαντα γίγαντας ὀδόντα ὀδόντας γέροντα γέροντας κτῆμα κτήματα
Κλ. γίγαν γίγαντες ὀδοὺς ὀδόντες γέρον γέροντες κτῆμα κτήματα

Ρινικός ενιαίος-μίσχος

Αρσενικός Θηλυκός
Ἕλλην (Ἑλλην-) χειμὼν ( χειμων-) Τιτὰν ( Τιταν-) ἀκτὶς ( ἀκτιν-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική Ἕλλην Ἕλληνες χειμὼν χειμῶνες Τιτὰν Τιτᾶνες ἀκτὶς ἀκτῖνες
Γενική Ἕλληνος Ἑλλήνων χειμῶνος χειμώνων Τιτᾶνος Τιτάνων ἀκτῖνος ἀκτίνων
Δοτική Ἕλληνι Ἑλλησι χειμῶνι χειμῶσι Τιτᾶνι Τιτᾶσι ἀκτῖνι ἀκτῖσι
Αιτιατική Ἕλληνα Ἕλληνας χειμῶνα χειμῶνας Τιτᾶνα Τιτᾶνας ἀκτῖνα ἀκτῖνας
Κλητική Ἕλλην Ἕλληνες χειμὼν χειμῶνες Τιτὰν Τιτᾶνες ἀκτὶς ἀκτῖνες

Ρινικός διπλός-μίσχος

Αρσενικός
ποιμὴν (ποιμην-, ποιμεν-) ἡγεμὼν (ἡγεμων-, ηγεμον-) γείτων ( γείτων-, γειτον-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική ποιμὴν ποιμένες ἡγεμὼν ἡγεμόνες γείτων γείτονες
Γενική ποιμένος ποιμένων ἡγεμόνος ἡγεμόνων γείτονος γειτόνων
Δοτική ποιμένι ποιμέσι ἡγεμόνι ἡγεμόσι γείτονι γείτοσι
Αιτιατική ποιμένα ποιμένας ἡγεμόνα ἡγεμόνας γείτονα γείτονας
Κλητική ποιμὴν ποιμένες ἡγεμὼν ἡγεμόνες γεῖτον γείτονες

Υγρός μίσχος

Αρσενικός
Ενιαίος-μίσχος Διπλός-μίσχος
κλητὴρ ( κλητηρ-) κλητὴρ ( κλητηρ-) ἀθὴρ (ἀθηρ-, ἀθερ-) ῥήτωρ (ῥητωρ-, ῥητορ-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική κλητὴρ κλητῆρες ἰχὼρ ἰχῶρες ἀθὴρ ἀθέρες ῥήτωρ ῥήτορες
Γενική κλητῆρος κλητήρων ἰχῶρος ἰχώρων ἀθέρος ἀθέρων ῥήτορος ῥητόρων
Δοτική κλητῆρι κλητῆρσι ἰχῶρι ἰχῶρσι ἀθέρι ἀθέρσι ῥήτορι ῥήτορσι
Αιτιατική κλητῆρα κλητῆρας ἰχῶρα ἰχῶρας ἀθέρα ἀθέρας ῥήτορα ῥήτορας
Κλητική κλητὴρ κλητῆρες ἰχὼρ ἰχῶρες ἀθὴρ ἀθέρες ῥῆτορ ῥήτορες

Ουσιαστικά που αποβάλλουν «ε τους» του μίσχου

Αρσενικός Ουδέτερος
πατὴρ (πατηρ-, πατερ-) ἀνὴρ (ἀνηρ-, ἀνερ-) Δημήτηρ (Δημητηρ, – Δημητερ-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Ονομαστική πατὴρ πατέρες ἀνὴρ ἄνδρες Δημήτηρ
Γενική πατρὸς πατέρων ἀνδρὸς ἀνδρῶν Δήμητρος
Δοτική πατρὶ πατράσι ἀνδρὶ ἀνδράσι Δήμητρι
Αιτιατική πατέρα πατέρας ἄνδρα ἄνδρας Δήμητρα
Κλητική πάτερ πατέρες ἄνερ ἄνδρες Δήμητερ

Συριστικός μίσχος

Αρσενικός
Σωκράτης (Σωκρατες-) Περικλῆς (Περικλεες-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική Σωκράτης Σωκράται Περικλῆς Περικλεῖς
Γενική Σωκράτους Σωκρατῶν Περικλέους Περικλέων
Δοτική Σωκράτει Σωκράταις Περικλεῖ
Αιτιατική Σωκράτη Σωκράτας Περικλέα Περικλεῖς
Κλητική Σώκρατες Σωκράται Περίκλεις Περικλεῖς

Χωρίς διπλός-μίσχο επιθήματος

Ουδέτερος Θηλυκός
βέλος (βελος-, βελες-) ἔδαφος ( ἐδαφος-, ἐδαφες-) αἰδὼς ( αἰδως-, αἰδος-)
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός
Ονομαστική βέλος βέλη ἔδαφος ἐδάφη αἰδὼς
Γενική βέλους βελῶν ἐδάφους ἐδαφῶν αἰδοῦς
Δοτική βέλει βέλεσι ἐδάφει ἐδάφεσι αἰδοῖ
Αιτιατική βέλος βέλη ἔδαφος ἐδάφη αἰδῶ
Κλητική βέλος βέλη ἔδαφος ἐδάφη αἰδὼς

Ανώμαλα ουσιαστικά

  • Οι πίνακες των ανώμαλων ουσιαστικών δεν περιλαμβάνουν το διπλό αριθμό κάθε ουσιαστικού.
Ἄρης γυνὴ Θαλῆς ( < Θαλέης) Οἰδίπους πῦρ
Αρσενικός Θηλυκός Αρσενικός Αρσενικός Ουδέτερος
Ενικός αριθμός Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Ενικός αριθμός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική Ἄρης γυνὴ γυναῖκες Θαλῆς Οἰδίπους πῦρ πυρὰ
Γενική Ἄρεως γυναικὸς γυναικῶν Θαλοῦ ή Θαλέω ή Θάλητος Οἰδίποδος ή Οἰδίπου πυρὸς πυρῶν
Δοτική Ἄρει γυναικὶ γυναιξὶ Θαλῇ ή Θάλητι Οἰδίποδι πυρὶ πυροῖς
Αιτιατική Ἄρη ή Ἄρην γυναῖκα γυναῖκας Θαλῆν ή Θάλητα Οἰδίπουν πῦρ πυρὰ
Κλητική Ἄρες γύναι γυναῖκες —— Οἰδίπου πῦρ πυρὰ
Ἀπόλλων γόνυ δόρυ Ζεὺς ἧπαρ κύων ναῦς οὖς
Αρσενικός Ουδέτερος Ουδέτερος Αρσενικός Ουδέτερος Αρσενικός Θηλυκός Ουδέτερος
Ενικός αριθμός Ενικός αριθμός Πληθ. Ενικός αριθμός Πληθ. Ενικός αριθμός Ενικός αριθμός Πληθ. Ενικός αριθμός Πληθ. Ενικός αριθμός Πληθ. Ενικός αριθμός Διπλός Πληθ.
Ονομ. Ἀπόλλων γόνυ γόνατα δόρυ δόρατα Ζεὺς ἧπαρ ἥπατα κύων κύνες ναῦς νῆες οὖς ὦτε ὦτα
Γεν. Ἀπόλλωνος γόνατος γονάτων δόρατος δοράτων Διὸς ἥπατος ἡπάτων κυνὸς κυνῶν νεὼς νεῶν ὠτὸς ὤτοιν ὤτων
Δοτ. Ἀπόλλωνι γόνατι γόνασι δόρατι δόρασι Διὶ ἥπατι ἥπασι κυνὶ κυσὶ νηὶ ναυσὶ ὤτὶ ὤτοιν ὠσὶ
Αιτ. Ἀπόλλωνα ή Ἀπόλλω γόνυ γόνατα δόρυ δόρατα Δία ἧπαρ ἥπατα κύνα κύνας ναῦν ναῦς οὖς ὦτε ὦτα
Κλ. Ἄπολλον γόνυ γόνατα δόρυ δόρατα Ζεῦ ἧπαρ ἥπατα κύον κύνες ναῦ νῆες οὖς ὦτε ὦτα
ὕδωρ χεὶρ
Ουδέτερος Θηλυκός
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Ενικός αριθμός Πληθυντικός
Ονομαστική ὕδωρ ὕδατα χεὶρ χεῖρες
Γενική ὔδατος ὑδάτων χειρὸς χειρῶν
Δοτική ὕδατι ὕδασι χειρὶ χερσὶ
Αιτιατική ὕδωρ ὕδατα χεῖρα χεῖρας
Κλητική ὕδωρ ὕδατα χεὶρ χεῖρες
  • Όλα τα τρίτα επιθήματα πληθυντικού κλίσης της δοτικής (- σι) μπορούν να δεχτούν ένα ν στο τέλος. Παραδείγματος χάριν ὁ γίγας → τοῖς γίγασι και γίγασιν και ἡ γραῦς → ταῖς γραυσὶ και γραυσίν.

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/1845

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση