Το νηπιαγωγείο αποτελεί την πρώτη υποχρεωτική σχολική δομή, είναι το πρώτο μεγάλο σκαλοπάτι θα λέγαμε στην όμορφη πορεία ενός καινούριου μαθητή. Για πολλούς όμως μαθητές που δεν έχουν φοιτήσει σε παιδικό σταθμό είναι και η πρώτη φορά που εγκαταλείπουν το ασφαλές και σίγουρο πλαίσιο της οικογένειας και καλούνται να μοιραστούν ένα καινούριο χώρο με άλλους συνομηλίκους και να συμμορφωθούν με τους κανόνες της τάξης. Η νέα αυτή αρχή είναι φυσιολογικό να δημιουργήσει άγχος στα παιδιά προσχολικής ηλικίας.
Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στην μείωση του άγχους και στην ομαλή μετάβαση του νηπίου από το σπίτι στο σχολείο είναι το πώς το ίδιο το παιδί αισθάνεται σε σχέση με τον εαυτό του. Η αυτοπεποίθηση και η εμπιστοσύνη ότι δηλαδή θα τα καταφέρει και θα «σταθεί» μόνο (χωρίς την υποστήριξη των γονιών του) στο πλαίσιο της τάξης ενισχύεται από τον βαθμό αυτονομίας που έχει ήδη κατακτήσει. Όσο πιο αυτόνομο και ανεξάρτητο είναι ένα παιδί, τόσο πιο ομαλή θα είναι η μετάβασή του στην σχολική ζωή.
Βασικός παράγοντας που συμβάλλει στην καλλιέργεια της αυτονομίας ενός παιδιού αποτελεί ο βαθμός αυτοεξυπηρέτησης του σε διαδικασίες καθημερινής ρουτίνας. Συγκεκριμένα τα παιδιά που φοιτούν στο νηπιαγωγείο αναμένεται να έχουν ήδη κατακτήσει βασικές δεξιότητες που αφορούν: α) την προσωπική τους υγιεινή πχ. άνοιγμα της βρύσης, χρήση σαπουνιού, πλύσιμο των χεριών, χρήση χαρτοπετσέτας, β) την χρήση της τουαλέτας, γ) την σίτιση π.χ. ορθή στάση στην καρέκλα, χρήση του δοχείου φαγητού, χρήση κουταλιού και πιρουνιού, δ) τον ρουχισμό/παπούτσια π.χ. ντύνονται-ξεντύνονται, φορούν κάλτσες/πανωφόρι/παπούτσια (με αυτοκόλλητα σκρατς), ανοίγουν-κλείνουν φερμουάρ (τσάντας, ζακέτας κ.τ.λ.).
Φυσικά θα πρέπει να σεβόμαστε τους προσωπικούς ρυθμούς ανάπτυξης του κάθε παιδιού, οι οποίοι διαφέρουν από παιδί σε παιδί. Όμως ως παιδαγωγοί που ασχολούμαστε με την εκπαίδευση των παιδιών οφείλουμε να τα εμπιστευόμαστε και να τους δίνουμε ευκαιρίες να προσπαθούν πολλές φορές ίσως, ώστε να κατακτήσουν σταδιακά διαδικασίες που θα τους οδηγήσουν στην πολυπόθητη αυτονομία τους.
Η αυτοεξυπηρέτηση ενός παιδιού μπορεί να φαίνεται μία λέξη τόσο απλή, αλλά είναι συνάμα πολύ ουσιαστική καθώς οδηγεί το παιδί στην ανεξαρτησία και στην αυτονομία του παιδιού στην ενήλικη ζωή. Ένα αυτόνομο παιδί μπορεί να προσαρμόζεται και να αλληλεπιδρά με τους άλλους.
Για την επίτευξη της αυτοεξυπηρέτησης και της αυτονομίας των νηπίων πραγματοποιήθηκαν ποικίλες δράσεις και παιγνιώδεις δραστηριότητες καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς για την επίτευξη των βασικών δεξιοτήτων που αναφέρθηκαν ήδη.
Δόθηκε επίσης ιδιαίτερη έμφαση στο να μάθουν να κουμπώνουν και να ξεκουμπώνουν το φερμουάρ της τσάντας, της ζακέτας ή του μπουφάν τους. Να κουμπώνουν ζακέτες με κουμπιά προσπαθώντας να ντύσουν κούκλες ή λούτρινα παιχνίδια. Να βγάζουν και να φορούν τα παπουτσάκια τους. Να δένουν εκπαιδευτικό παπουτσάκι με κορδόνι που έφτιαξαν τα ίδια στην τάξη.
Τα κορδόνια ήταν η αλήθεια μας δυσκόλεψαν περισσότερο από όλα, φυσικά και κάποιες φορές απογοητευτήκαμε, νευριάσαμε, αλλά μάθαμε να μην το βάζουμε κάτω, να έχουμε υπομονή και να προσπαθούμε λίγο λίγο κάθε μέρα και στο τέλος το καταφέραμε!
