“1922-2022: Κύματα προσφυγιάς – κράματα μνήμης”  (86η ΔΕΘ)

επειδή… “Το να μην ξεχνάς το παρελθόν είναι βασική συνθήκη για να έχεις μέλλον…”

.

Λαοθάλασσα, 2022 – Οξυγραφία και λινογραφία (Δημιουργός: Άννα Τζάρα)

…Πρέπει να καταλάβεις
ότι κανένας δεν βάζει τα παιδιά του σε μια βάρκα
εκτός αν το νερό είναι πιο ασφαλές από την ξηρά…

Πατρίδα, Warsan Shire

Η βάρκα ένα σύμβολο για το ταξίδι, συνδέει το τέλος μιας ιστορίας με την αρχή μιας άλλης, η θάλασσα είναι αυτή που τους οδηγεί σε ένα τόπο γνωστό μα και ξένο ταυτόχρονα, κορμιά στοιβαγμένα μαζί μα και τόσο μόνα, το απόλυτο μαύρο κυριαρχεί στο απόλυτο λευκό και ζητά να μείνει χαραγμένο στη μνήμη μας όπως ο μονόδρομος της προσφυγιάς στις ζωές των ανθρώπων.

Σε μια στιγμή, 2022 – Οξυγραφία και λινογραφία

(Δημιουργός:Αλέξιος Καρύδας)

“Η ιδέα της δημιουργίας αυτού του έργου προήλθε μέσα από της ιστορίες που συνηθίζει να μας λέει η γιαγιά μου για την καταστροφή της Σμύρνης που και η ίδια είχε ακούσει χιλιάδες φορές από την μαμά της και τους παππούδες της. Οι οποίοι κατάφεραν να φτάσουν στην Θεσσαλονίκη μετά από πολλές κακουχίες και δυσκολίες. Κάθε φορά που ακούω για αυτές νιώθω το ίδιο συναίσθημα, αυτό της ανατριχίλας. Προσπαθώ να βάλω τον εαυτό μου στην θέση τους και καταλήγω να με φαντάζομαι σε μία αντίστοιχη κατάσταση του σήμερα. Άνθρωποι της σύγχρονης κοινωνίας, άλλοι απορροφημένοι στις δουλειές τους, άλλοι στις οθόνες των κινητών τους και άλλοι
απολαμβάνοντας μία καθημερινή βόλτα ανυποψίαστοι για την φλόγα που τρεμοπαίζει και σε μια στιγμή μπορεί να γίνει πυρκαγιά. Μια πυρκαγιά που από όπου περνάει προκαλεί πόνο, θλίψη, χάος, τρόμο και προσφυγιά. Μια πυρκαγιά της οποίας οι στάχτες, 100 χρόνια μετά, γεννάνε μνήμες από έναν πολιτισμό που χάθηκε ΣΕ ΜΙΑ ΣΤΙΓΜΗ.”

Ανεβαίνοντας – 2022, Ξυλογραφία (Δημιουργός: Ελένη Χαμάκου)

Συνήθιζε να τεντώνει τα χεράκια της για να την πάρουν αγκαλιά και να την ανεβάσουν ψηλά, να δει έξω από τα μεγάλα παράθυρα του αρχοντικού τους τον κόσμο να πηγαινοέρχεται, αμαξάδες, κυρίες με τα καπέλα τους, άνδρες με φέσια, με τουρμπάνια, με κομψά κουστούμια…Ήταν οι χοροί, τα κεράσματα με τους γείτονες, οι καραμέλες λεμόνι που λάτρευε και ανέβαινε στην καρέκλα για να τις φτάσει.

Μετά ήταν τα πτώματα των γειτόνων, των φίλων, των συγγενών, διαμελισμένα, αποκεφαλισμένα, κάποια να τα τρώνε οι κότες.

Ήταν οι μπόγοι στους δρόμους πεταμένοι….πεσμένοι….αρπαγμένοι…

Ήταν μαύροι καπνοί να σκεπάζουν το αίμα που κυλούσε, παντού.

Και τέλος ήταν ο όρκος που πήρε: Αν ζήσει, να μην ξεχάσει.

Και σε κάθε βήμα που έκανε ήταν εκεί και η αρχοντιά και το μαύρο της φωτιάς που την έκαψε. Και κάθε σκαλοπάτι που ανέβηκε ήταν και για εκείνους που δεν ανέβηκαν στα πλοία.