ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Α. Ονοματικές προτάσεις
α. Ειδικές προτάσεις
1) Στα παρακάτω παραδείγματα ν’ αναγνωριστούν οι ειδικές προτάσείς σύμφωνα με το παράδειγμα.
π.χ. Πίστευε πάντα | πως θα ήταν ο νικητής.
Ρήμα εξάρτησης Σύνδεσμος Συντακτική θέση Εκφέρεται με
πίστευε πως αντικείμενο δυνητική ορι¬στική
1. Μου φάνηκε πως έβλεπα τ’ αθάνατο νερό.
2. Τρέμει στην ιδέα πως δε θα πετύχει στις εξετάσεις.
3. Μ ία μέρα της ήρθε η είδηση, πως ο άνδρας της πέθανε στις θάλασσες της Κίνας.
4. Ήξερε από πριν ότι ο αγώνας θα ‘ταν πολύ δύσκολος.
5. Φαίνεται πως όλες οι προσπάθειες απέτυχαν.
6. Του θύμισε τη συμφωνία τους, ότι πρέπει να ενημερώνει ο ένας τον άλλον.
7. Ότι η γη περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο δεν αμφισβητείται πια.
8. Έβαλε με το νου του πως κάποιοι περαστικοί θα κάθισαν για λίγο εκεί και θα τα ξέχασαν.
9. Υπολογίζεται πως το έργο θα κάνει τρεις μήνες να τελειώσει.
10. Ένα μονάχα με σκάζει, που εσύ δεν μπορείς να δεις τη θάλασσα.
11. Το λάθος του ήταν ότι δε με πίστεψε.
12. Δεν πιστεύω να λησμόνησα ένα από τα στιχάκια της.
13. Είναι αλήθεια ότι θα σπουδάσεις στο εξωτερικό;
14. Δε βλέπεις τον πατέρα σου που ύπνος δεν τον πιάνει;
15. Λες και δεν ήμουν κι εγώ νιος, δεν ήμουν παλικάρι.
16. Δε θυμάται να ξανάγινε τέτοιος χαλασμός.
17. Παθολογική φαίνεται να ήταν η αγάπη του Θεόφιλου για τη ζωγρα¬φική.
β. Βουλητικές προτάσεις
1) Στα παρακάτω παραδείγματα ν’ αναγνωριστούν οι βουλητικές προ¬τάσεις σύμφωνα με το παράδειγμα. π.χ. θέλει να σπουδάσει γιατρός.
Ρήμα εξάρτησης Συντακτική θέση Εκφέρεται με
θέλει αντικείμενο υποτακτική
1. Μην προσπαθείς να πείσεις.
2. Βάλθηκε ν’ ανακαλύψει και το έσχατο μυστικό των πραγμάτων.
3. Δεν πρέπει να συλλογίζεσαι τόσο πολύ, πρέπει να αισθάνεσαι.
.4. Αρκέστηκα να του γράψω δυο λέξεις.
5. Τη Δευτέρα και την Παρασκευή συνέβαινε το σοβαρό γεγονός, να ‘ρθουν οι εφημερίδες.
6. Εγώ θα ‘θελα να ‘νοιγε η γη και να με κατάπινε.
7. Φρόνιμο είναι ο καθένας να πάρει τη θέση του.
8. Έχουμε χρέος οι γονείς να θυσιάζουμε τα αισθήματα μας στην ευτυ¬χία των παιδιών μας.
9. Το θεώρησε προσβολή, να ‘ρθει μια γυναίκα, να τον μαλώσει.
10. Αμέσως φίλοι εγίναμε χωρίς να ειπούμε λέξη.
11. θα πρέπει να κοιμόμουν βαριά, για να μην ακούσω τίποτα.
12. Καλύτερα θα ‘ταν να ‘παιρνες μέρος στη συνεδρία του συλλόγου.
13. Τον έπιασε μεγάλος πόθος να ιδεί το χωριό του.
γ. Ενδοιαστικές προτάσεις
1) Στα παρακάτω παραδείγματα .ν’ αναγνωριστούν οι ενδοιαστικές προτάσεις.
1. Τρόμος μ’ έπιανε εμένα, μήπως φανερώσει τί¬ποτε στο παραλήρημα της.
2. Φοβάται μην πάθει κά¬ποιο κακό.
3. Πρόσεχε μη σου πέσει το πιάτο.
4. Ένα και μόνο- φοβό¬τανε, μην τύχει και βρέ¬ξει.
5. Ανησυχούσε μήπως δεν πρόφταινε το αερο¬πλάνο.
6. Ζούσε με το φόβο μή¬πως η αρρώστια του εί¬ναι αθεράπευτη.
7. Ανησυχώ πολύ και γι’ αυτό, μήπως κοντά στ’ άλλα τσακωθεί και με κανέναν.
8. Η αγωνία μας μήπως έπαθε τίποτα το παιδί ήταν μεγάλη.
9. Κοίτα μην πεις τίποτα στον πατέρα.
10. Η σκέψη μην τον γε¬λάσουν τον κάνει πολύ προσεκτικό.
δ. Πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις
1) Στα πιο κάτω παραδείγματα να αναγνωριστούν οι πλάγιες ερωτή¬σεις και να υπογραμμιστεί το ρήμα εξάρτησης τους. π.χ. Με ρώτησε [τι θέλω να πιω].
1. Έλα πες μου πού πήγες χτες.
2. Αμφιβάλλω αν θα πετύχει το πείραμα σου.
3. Αναρωτιόταν πώς ο ίδιος θ’ αντιδρούσε.
4. Δεν είμαι και εντελώς βέβαιος αν άρχισε να λειτουργεί το σχολείο.
5. Ένιωθε πόσο δύσκολη θα ήταν μια νέα συνάντηση.
6. Είναι παράξενο πώς κυκλοφόρησε αυτή η φήμη.
7. θέλω να μ’ απαντήσεις στην ερώτηση, ποιος σ’ οδήγησε εδώ.
8. Δεν ήξερε πού να τόνε πάει το φίλο του.
9. Εγώ ξέρω γιατί γέλασε αυτός.
10. Απορούσε αν είναι στα συγκαλά του ή τον χτύπησε κανένα αερικό.
11. Ασφαλώς δε σκέφτεσαι ποιες συνέπειες θα έχει η ενέργεια σου.
12. Δεν ξέρω σε ποιον ν’ απευθυνθώ.
13. Στο ερώτημα αυτό, ποιος προκάλεσε τα επεισόδια, η έκθεση δεν έδινε απάντηση.
14. Το τι είδαν τα μάτια μου δεν μπορώ να πω.
Σχόλια Αναγνωστών-Επισκεπτών