Πηγή : www.alfavita.gr ,10/12/2010
Στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ευρυδίκη (http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/eurybase_en.php) βρίσκονται αναλυτικές εκθέσεις των εκπαιδευτικών συστημάτων των ευρωπαϊκών χωρών. Εκεί μπορούμε να βρούμε πολλές πληροφορίες για τις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών στις χώρες αυτές.
Ας δούμε λοιπόν τι ισχύει στην Φινλανδία , την χώρα-πρότυπο για την υπουργό μας και τους συμβούλους της. Οι εκπαιδευτικοί εκεί είναι υπάλληλοι της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Το ωράριο των εκπαιδευτικών βασίζεται στις διδακτικές τους ώρες οι οποίες κυμαίνονται στην βασική εκπαίδευση από 16-24 ώρες εβδομαδιαίως ανάλογα με το είδος του σχολείου και το αντικείμενό τους (Στην Ελλάδα είναι 16-25 ώρες ανάλογα με το είδος του σχολείου και την προϋπηρεσία τους).
Οι εκπαιδευτικοί δεν είναι υποχρεωμένοι να παραμένουν στο σχολείο όταν δεν έχουν διδασκαλία ή άλλα καθήκοντα. (Στην Ελλάδα ισχύει το ίδιο με μέγιστο παραμονής τις 6 ώρες την ημέρα και τις 30 την εβδομάδα).
Το διδακτικό έτος διαρκεί 185-190 ημέρες. (Στην Ελλάδα είναι περίπου 180 ημέρες από 1/9 έως 30/6). Οι εκπαιδευτικοί δεν παρευρίσκονται στο σχολείο κατά την διάρκεια των σχολικών διακοπών εκτός κι αν υπάρχει συγκεκριμένος λόγος , όπως και εδώ.
Το 94% των εκπαιδευτικών λειτουργεί με πλήρες ωράριο. Για να θεωρείσαι ότι δεν έχεις πλήρες ωράριο πρέπει να έχεις κάτω από 16 ώρες εβδομαδιαίως.
Δεν υφίσταται αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ούτε της διδασκαλίας(!). Υπάρχει σύστημα «ελέγχου ποιότητας» όπως το ονομάζουν. Στην αρχή της χρονιάς θεσπίζονται κάποιοι στόχοι και στο τέλος παρακολουθείται η υλοποίηση τους. (Είναι προφανές που πήραν τις ιδέες περί αυτοαξιολόγησης!).
Υπάρχει ολοκληρωμένο πρόγραμμα επιμόρφωσης για όλους τους εκπαιδευτικούς.
Στο θέμα της μισθοδοσίας τους θα μας πιάσει μελαγχολία. Οι εκπαιδευτικοί θεωρούνται από τους καλύτερα αμειβόμενους μισθωτούς με μέσον όρο 3100 ευρώ (δάσκαλοι) τον μήνα έως 3900 (καθηγητές λυκείου) όταν η μέση αμοιβή στην χώρα είναι 2700 ευρώ . Οποιαδήποτε σύγκριση περιττεύει!
Αν διαβάσουμε και για άλλες χώρες θα διαπιστώσουμε ότι το ωράριο εργασίας των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα ακολουθεί διεθνώς αναγνωρισμένες πρακτικές (Γαλλία 15-18 ώρες για την αντίστοιχη Β/θμια, Δανία το πολύ 18 ώρες, Ιταλία 18 ώρες κλπ). Η πιο απαιτητική χώρα από πλευράς διδακτικού ωραρίου είναι το Βέλγιο (20-29 ώρες) ενώ οι Κύπριοι έχουν 18-24 ώρες στην Β/θμια. Η Γερμανία που φαίνεται να είναι πιο «αυστηρή» έχει εισαγωγικό ωράριο 23-25 ή 27 ώρες ανάλογα με το επίπεδο του σχολείου και το αντικείμενο του εκπαιδευτικού (εδώ 21 ώρες για Β/θμια και 25 ώρες για Α/θμια). Απλώς εκεί η μείωση του ωραρίου γίνεται με βάση τις αρμοδιότητες του εκπαιδευτικού μέσα στο σχολείο, το αντικείμενο του και την ηλικία του εκπαιδευτικού και όχι την προϋπηρεσία του όπως εδώ, πράγμα που ακούγεται λογικό.. Αξίζει να σημειώσουμε οτι πουθενά δεν παρατηρείται το ελληνικό φαινόμενο , οι εκπαιδευτικοί να επιφορτίζονται με την διοικητική γραφειοκρατία του σχολείου τους. Παντού οι ασχολίες των εκπαιδευτικών είναι αμιγώς εκπαιδευτικές.
Ακόμα και σε αναπτυγμένες εκπαιδευτικά χώρες δεν είναι υποχρεωτική η παρουσία των εκπαιδευτικών στο σχολείο πέραν του εκπαιδευτικού ωραρίου τους ή πέραν του σχολικού έτους.
Η αξιολόγηση (τουλάχιστον με την απεχθή μορφή του επιθεωρητισμού) δεν είναι πανάκεια αλλά σε αρκετές χώρες ούτε καν αναγκαία.
Όλες οι χώρες έχουν ολοκληρωμένο σύστημα επιμόρφωσης στο οποίο συμμετέχουν ενεργά Πανεπιστημιακές σχολές και όχι αναποτελεσματικά απογευματινά σεμινάρια της πλάκας για κατανάλωση ευρωπαϊκών κονδυλίων όπως γίνεται εδώ. Είναι νομίζω η καθοριστική διαφορά σε σχέση με τις εγχώριες πρακτικές.
Οι αποδοχές τους σε όλες τις προαναφερόμενες χώρες είναι σημαντικά υψηλότερες από τις αντίστοιχες ενός έλληνα εκπαιδευτικού. Βεβαίως στο θέμα αυτό οι υπεύθυνοι σχεδιασμού της εκπαιδευτικής πολιτικής στην χώρα μας σφυρίζουν αδιάφορα αν δεν μας προκαλούν κιόλας διαρρέοντας «ευχάριστες» ειδήσεις περί περικοπής επιδομάτων.
Είναι εμφανές ότι σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες υστερούμε κραυγαλέα σε τέσσερα πράγματα :
1) Στην επιλογή των εκπαιδευτικών στα δημόσια σχολεία. Εκεί γίνεται με προσοχή και σοβαρότητα. Ουσιαστικό ρόλο παίζουν τα πτυχία και η παιδαγωγική επάρκεια και όχι επιδόσεις σε γραπτούς διαγωνισμούς.
2) Στην ουσιαστική επιμόρφωση όλων των εκπαιδευτικών.
3) Στις αποδοχές των εκπαιδευτικών.
4) Στην χρηματοδότηση της εκπαίδευσης.
Ήθελα να ήξερα πως η κα Διαμαντοπούλου, έχοντας γνώση (υποθέτω) των παραπάνω στοιχείων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι χρειαζόμαστε « εξορθολογισμό του ωραρίου των εκπαιδευτικών » !! Και μάλιστα ως απλή «αθώα» αναφορά σε άσχετη εγκύκλιο που αφορά συγχωνεύσεις διοικητικών υπηρεσιών της εκπαίδευσης. Είναι η φυσική συνέχεια των 30 μαθητών ανά τμήμα και των συγχωνεύσεων σχολείων (κόντρα στην γενική παραδοχή ότι τα μικρά σχολεία δουλεύουν καλύτερα). Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να εξοικονομήσουν χρήματα χωρίς να ενδιαφέρονται αν ταυτόχρονα υποβαθμίζουν την ποιότητα της προσφερόμενης εκπαίδευσης.
Δημήτρης Κρανιάς, εκπαιδευτικός
Σχόλια Αναγνωστών-Επισκεπτών