Jacqueline de Romilly

του Αναστάσιου Στέφου

20/12/2010, alfavita.gr

JACQUELINE DE ROMILLY (1913-2010)

Σε θαλερότατο γήρας, έφυγε από τη ζωή στις 20/11/’10, η Jacqueline de Romilly, κορυφαία Γαλλίδα ελληνίστρια, με διεθνή ακτινοβολία, η οποία αφιέρωσε όλη της τη ζωή στην καλλιέργεια των ελληνικών σπουδών στη Γαλλία και στην ευρύτερη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού σε όλο τον κόσμο.

Μετά από επιτυχείς σπουδές στο Λύκειο και την École Normale Supérieure, δίδαξε αρχικά σε σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης και, στη συνέχεια, σε γαλλικά Πανεπιστήμια, κυρίως στη Σορβόννη (1957-1973). Η λαμπρή εκπαιδευτική σταδιοδρομία της κορυφώθηκε με την επιλογή της, το 1973, ως καθηγήτριας στο Collège de France, το αρχαιότερο πνευματικό ίδρυμα της Γαλλίας. Εξελέγη, επίσης, το 1975 πρώτη γυναίκα στην Ακαδημία της Επιγραφικής και της Φιλολογίας. Η επιστημονική της προσφορά επισφραγίσθηκε το 1988 με τη θριαμβευτική της εκλογή, ως μέλους της Γαλλικής Ακαδημίας, ιδρύματος με παγκόσμιο κύρος· ήταν η δεύτερη γυναίκα, μετά τη Marguerite Yourcenal, που έλαβε τον τίτλο της Ακαδημαϊκού.

Η J. de Romilly τιμήθηκε επανειλημμένως και στην Ελλάδα για την προσφορά της στα κλασικά γράμματα: από την Ακαδημία Αθηνών, το Ίδρυμα Ωνάση, το Διεθνές Ίδρυμα Κουτσοχέρα και το Δήμο Αθηναίων, τη Φιλοσοφική Σχολή του Παν/μίου Αθηνών και το Σύνδεσμο Ελληνίδων Επιστημόνων, το Σύνδεσμο Φιλολόγων Χανίων. Η Αίθουσα Τελετών του Υπουργείου Παιδείας φέρει το όνομά της. Τέλος, το 1995, η Ελληνική Πολιτεία τής απένειμε την ελληνική υπηκοότητα.

Δεκάδες είναι οι φιλολογικές της εργασίες – οι περισσότερες μεταφρασμένες στη γλώσσα μας –, οι οποίες καλύπτουν το ευρύτερο φάσμα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας (Όμηρο, τραγικούς, προσωκρατικούς, κυρίως τον Θουκυδίδη) και διακρίνονται για την αυστηρή μεθοδολογία, την τέλεια γνώση του αντικειμένου και την κριτική οξύνοια.

Η επιφανής ελληνίστρια συνέχιζε ανελλιπώς, μέχρι το θάνατό της, το επιστημονικό της έργο και την πολυσχιδή δραστηριότητά της ανά τον κόσμο, καλώντας τους πνευματικούς και πολιτικούς ηγέτες της χώρας της σε παγκόσμια κινητοποίηση για τη διάδοση αλλά και διατήρηση των κλασικών σπουδών, αγωνιζόμενη με αταλάντευτη πίστη για την προάσπισή τους. Για το σκοπό αυτό ανέλαβε αληθινή σταυροφορία για την προστασία των ελληνικών σπουδών, ιδρύοντας, με δική της πρωτοβουλία, το 1992, την Ένωση για την Υπεράσπιση των Κλασσικών Σπουδών (S.E.L.) – βλ. Φιλολογική, 40 (1999), η οποία αποτελεί εντονότατη διαμαρτυρία για την υποβάθμιση των κλασικών γραμμάτων στη χώρα της.

Η σοφή ελληνίστρια αποτελεί μια εμβληματική φυσιογνωμία που ενσαρκώνει το ανθρωπιστικό ιδεώδες, τον έρωτα για την αρχαία ελληνική γλώσσα και την αγωνιστικότητα για τη διάδοση της διδασκαλίας της.

Αναστάσιος Αγγ. Στέφος