19 χαρακτηριστικές κυπριακές εκφράσεις που χρησιμοποιούμε κάθε μέρα!
Ο Κυπραίος που τιμά την διάλεκτο του ξέρει πότε να πολοηθεί τζιαι τι ατάκα να σου σύρει για να σε αποστομώσει!
Ποτζεί-ποδά, επιάμεν τούντες ατάκες τζιαι κρατούμεν τες τζιαι πάμεν!
Πάμε να δούμε ποιες εν τούτες οι εκφράσεις τζιαι γιατί τες λαλούμεν ακόμα – τι εννοούμε με αυτές;
1.Νάκκον μουτσούναν ρε!
Είναι ένας τρόπος για να πεις του άλλου: “Αντράπου λλίον ας πούμεν!“
2.Όι Άππαρο με την βάκλαν
Εν ένας τρόπος να δείξεις την έκπληξή σου σε κάτι που θεωρείς αδύνατο να γίνει!
3.Λάμνε αρώτα
Εν ένας τρόπος να πεις του άλλου ότι δεν ενδιαφέρεσαι να απαντήσεις στην ερώτησή του και έτσι τον παροτρύνεις να απευθυνθεί αλλού!
4.Ου ζάβαλλι μου!
Eν μια έκφραση που χρησιμοποιούμε με την έννοια του κρίματος, ότι π.χ.εν κρίμα ο άνθρωπος, ή για κάτι που εκφράζει γενικότερα δυστυχία ή ταλαιπωρία.
5.Σίκκιμε!
Χρησιμοποιούμεν το για να πούμε σε συντομία το “δεν με νοιάζει” “ας είναι” “ας γίνει“.
6.Εξίκκο σου.
Είναι το “έννοια σου” με άλλον τρόπο. Λαλούμεν το άμαν μετανιώνουμε για κάτι ή «δεν αξίζει ή δεν άξιζε τον κόπο».
7.Γιατί έτσι θέλει το καττίν.
Χρησιμοποιούμεν το για να απαντήσουμε σε μια ερώτηση με κύριο ερώτημα το Γιατί, και γενικότερα όταν θέλουμε να αποφύγουμε να απαντήσουμε!
8.Πε μου τα λλίον
Χρησιμοποιούμεν το για να παροτρύνουμε κάποιον να αρχίσει να μιλά, ή να μπει κατευθείαν στο ψητό σε μια συζήτηση!
9.Μεν μάσιεσαι;!
Εκφράζει δυσπιστία για κάτι – ρωτάς αν ο άλλος σοβαρολογεί!
10.Έκαμε τζι’ άλλους έξυπνους η μάνα σου;
Έκφραση που χρησιμοποιούμε για να ειρωνευτούμε κάποιον για την εξυπνάδα του.
11.Το πουλλίν επέτασε
Είναι μια έκφραση που δείχνει πως όλα ετελειώσαν και είναι πλέον αργά.
12.Ξιουρίν Πιτρίν
Έκφραση που λαλούμεν για να θκιώξουμε κάποιον ή κάτι.
13.Δώκε παμόν
Έκφραση που χρησιμοποιείται για να πούμε σε κάποιον να σταματήσει να κάνει κάτι συνέχεια ή και να μην βιάζεται.
14.Κόψε την κκελλέ σου
Έκφραση που λέμεν στον άλλο για να του πούμε πως πρέπει να κάμει το ο,τιδήποτε για να εκπληρωθεί μια πράξη! Το συνηθισμένο είναι «κόψε τον λαιμόν σου» .
15.Ο Κωστής που τα κάζια/Η Μαρικκού που τα Λεύκαρα
Συνήθως είναι απαντήση στο ερώτημα “Ποιος;” και χρησιμοποιούμεν την, είτε γιατί εν αυτονόητο το Ποιoς… είτε γιατί εν αυτονόητο πως εν ξέρουμε το Ποιoς!
16.Αθκιάτζιν τζιαι πιττάτζιν
Συνήθως είναι η έκφραση που χρησιμοποιούν περισσότερο οι θείες/θείοι που δεν καταδέχονται να τους αποκαλείς έτσι.
17.Επέψαν σε οξά ήρτες μόνος σου;
Έκφραση που δείχνει πως η παρουσία κάποιου δεν είναι καθόλου χρήσιμη τη δεδομένη στιγμή ή θέλεις να τον διώξεις με πλάγιο τρόπο.
Το πιο συνηθισμένο είναι το «Η Μαρικκού που τα Λεύκαρα» το «Ο Κωστής που τα κάζια» είναι πολύ πρόσφατη φράση και έχει την έννοια κάποιου άσχετου με το θέμα. Π.χ Μέχρι και ο Κωστής που τα κάζια έχει άποψη για την τεχνολογία των εμβολίων.
18.Ο μούχτης επέθανεν!
Έκφραση που χρησιμοποιείται για να δείξει ότι τίποτα δεν είναι δωρεάν και ότι η δουλειά σου εν θα γινεί, αν δεν πληρώσεις!
Εδώ υπάρχει σμίξιμο δύο φράσεων. Η μία είναι: «Αθκιάτζιν τζαι πυρκόλον» ή σκέτο «Αθκιάτζιν» που σημαίνει ακριβώς αυτό που δίνεις στην ερμηνεία.Η άλλη φράση είναι «Μανάτζιν τζαι πιττάτζιν ή μανάκωσην τζαι πιττάκωσην» που λέγετε συνήθως από την θυμωμένη μάνα στο παιδί, όταν πάει να της δικαιολογηθεί για κάτι κακό που έκανε ξεκινώντας «μανά…», το διακόπτει με την φράση «Μανάτζιν τζαι πιττάτζιν ή μανάκωσην τζαι πιττάκωσην».
19.Έππεσε το αρφάλι μου
Είναι ένας τρόπος να πούμε ότι πεινούμε πάρα πολλά! Δηλαδή τόσο πολλά…που το αρφάλι μας ππέφτει. (Κανείς όμως μέχρι τώρα δεν ξέρει να σου πει…πού ακριβώς πάει το αρφάλι μας άμαν πέφτει! ????
Όταν οι Κύπριοι προσπαθούν να μεταφράσουν κυπριακές φράσεις στα αγγλικά!
Μιας και αναφέρθηκε ένα μικρό δείγμα της κυπριακής προφοράς στα αγγλικά, αξίζει μια αφιέρωση στις πιο συχνές ατάκες των Κυπρίων όταν προσπαθούν να μιλήσουν αυτήν τη ξένη γλώσσα. Όταν π.χ. οι φοιτητές έρθουν στην Αγγλία.
Τι λαλούν για να μεταφράσουν που τα κυπριακά στα αγγλικά άραγε;
Πετυχημένες και αποτυχημένες προσπάθειες τους:
- Don’t change the theme = Μεν αλλάσσεις θέμα.
- I caaan’t = Εν αντέχωωωω!
- Leave us re = Άφησ’ μας ρε!
- Ohh how cute = Μάνα μου ρεε..
- Just my luck = Ε χάρας την τύχη μου
- My son, what are you saying? = Γιε μου τι λαλείς;
- It is snow = Εν σσιονιά!
- Oh mercy = Ε έλεος!
- Oh yes, my mother = Ναι ρε μάνα μου
- Tell me the truth = Πε μου αλήθκεια!
- You are a crazy man = Είσαι πελλός εσύ!
- Are you coming from Paphos? Εν που την Πάφο που εν να έρτεις;
- The bird flew away my friend = Το πουλίν επέτασε φίλε μου!
- For us to live = Να ζήσουμε!
- Bless his bad = Χαράς το κακό του.
- But tell me, are you loosing? = Μα πε μου χάννεις ;
- Whistle to me and I’m coming = Σφύρα μου τζι’ έρκουμε!
- I’m going to be played = Εν να παιχτώ!
- RUN! = Κατίσσιη σου!
- Your mind is not cutting = Εν κόφκει ο νους σου
- I’m dead from the cold= Εψόφησα που την κρυάδα
- It is oven outside= Εν φούρνος έξω!
- You made me crazy = Επέλλανες με.
- I miss oven pasta = Επεθύμησα μακαρόνια του φούρνου..
- Oh my God = Κύριε Λέισον
- Am I a slave of yours? = Είμαι τίποτε δούλα σου;
- Does your family have another clever? = Έσσιει τζι’ άλλους έξυπνους το σόι σου;
- You broke me = Έσπασες με!
- Pies with halloumi, all the money = Πιττούες με χαλλούμι, ούλλα τα λεφτά!
- He/she became a pie = Έγινε πίττα!
- I’m not well = Εν είμαι καλά!
- Tell me about them a little = Πε μου τα λλίοοο!
- Coοοme on my son = Έεεεελα γιε μουυ!
- From where did they send you? = Πόθε σε επέψαν εσένα;
- Honey-pasta and nothing else I’m telling you = Μελομακάρονα τζιαι τίποτε άλλο λαλώ σουυ!
- Like Cyprus it doesn’t have = Σαν την Κύπρο εν έσσιει!
Αφιερωμένο στον Ξ.Ο. για την έμπνευση ????
Κάμνεις τζιαι εσύ έτσι πετυχημένες μεταφράσεις;