Η Κύπρος, όντας σημαντικό εμπορικό κέντρο του αρχαίου κόσμου λόγω των ορυχείων χαλκού, έχει μία μακρά ιστορία η οποία ξεκινά από τη Νεολιθική εποχή και εκτυλίσσεται ως σήμερα, ακολουθώντας κοινή πορεία με αυτή της Ελλάδας. Κοινά σημεία εντοπίζονται στη γραφή, στη διοικητική οργάνωση σε πόλεις- κράτη, στις εμπορικές συναλλαγές, στον μυκηναϊκό εποικισμό του νησιού κ.λπ.. Και η Ελλάδα και η Κύπρος άνηκαν κατά καιρούς στη Ρωμαϊκή, στη Βυζαντινή και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Όμως υπάρχουν και διαφορές, όπως για παράδειγμα η κατάκτηση της Κύπρου από τους Πέρσες και η Αγγλική κυριαρχία. Ακολουθεί το χρονικό της κυπριακής ιστορίας.
8200- 3800 π.Χ.: Νεολιθική εποχή, τα πρώτα σημάδια της μόνιμης εγκατάστασης στην Κύπρο.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 1: Η Χοιροκοιτία είναι ο καλύτερα διατηρημένος προϊστορικός οικισμός της Kύπρου, που χρονολογείται από την μεταγενέστερη φάση της ακεραμικής νεολιθικής περιόδου (γύρω στο 7000 π.X.). Το 1998 κηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO.
Πηγή: Χοιροκοιτία – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)
3800- 2400 π.Χ.: Χαλκολιθική Εποχή. Οι Μυκηναίοι Έλληνες εγκαθίστανται στην Κύπρο. Η περίοδος 3800-2400 π.Χ.:στην Κύπρο έχει ονομαστεί Χαλκολιθική. Η ονομασία αυτή σχετίζεται με την ανακάλυψη των πρώτων ενδείξεων χρήσης χάλκινων αντικειμένων και σηματοδοτεί την περίοδο μετάβασης από τη Νεότερη Νεολιθική στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού.
Πηγή: Τα σταυρόσχημα ειδώλια από την Χαλκολιθική Κύπρο: 3800-2400 π.Χ.:– Ar.M.A (wordpress.com)
Εικόνα 2: Το σήμα κατατεθέν αυτής της περιόδου είναι τα σταυρόσχημα ειδώλια, η ιδιαιτερότητα και η σημασία των οποίων χαρακτηρίζει το νησί ακόμη και σήμερα, αφού το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτών αποτελεί το σήμα της Κύπρου στην Unesco.
Πηγή: Τα σταυρόσχημα ειδώλια από την Χαλκολιθική Κύπρο: 3800-2400 π.Χ.:– Ar.M.A (wordpress.com)
1650- 1050 π.Χ.: Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Περισσότεροι Έλληνες εγκαθίστανται στην Κύπρο. Είτε όμως εγκαταστάθηκαν νέοι άποικοι στην Κύπρο (βίαια ή ειρηνικά), είτε όχι, πάντως οι πυκνές εμπορικές και άλλες επαφές της Κύπρου με τις γειτονικές της χώρες συνεχίζονται αδιάκοπες. Ένα από τα πολλά στοιχεία που αποδεικνύουν τις επαφές αυτές, είναι η εισαγωγή στην Κύπρο, γύρω στα τέλη του 16ου π.Χ.:αιώνα, ενός συστήματος γραφής που συγγενεύει με τη Γραμμική Α’ γραφή της Κρήτης, και που είναι γνωστή ως Κυπρομινωική γραφή. Τέτοια δείγματα Κυπρομινωικής γραφής βρέθηκαν στην Έγκωμη, χαραγμένα σε πήλινες πινακίδες, όμως παρά τις όλες προσπάθειες, η γραφή αυτή δεν έχει ακόμη αποκρυπτογραφηθεί.
Η Έγκωμη είναι πλέον, κατά την Ύστερη εποχή του Χαλκού, το μεγάλο εμπορικό κέντρο της Κύπρου που εκμεταλλεύεται κυρίως τον χαλκό. Αυτό τον χαλκό που θα ελκύσει και τους εμπόρους των Μυκηνών, από τη μακρινή Πελοπόννησο, να επεκτείνουν τις εμπορικές δραστηριότητές τους μέχρι την Κύπρο. Η εμπορία του χαλκού θα ήταν, ασφαλώς, βασικότατη για τους Μυκηναίους, που θα τροφοδοτούσαν τους τεχνίτες στην πατρίδα τους με την πολύτιμη αυτή πρώτη ύλη στην κατασκευή αντικειμένων περιζήτητων μεταξύ των φιλοπόλεμων Αχαιών, σπαθιά κι ακόντια, ασπίδες, θώρακες και περικεφαλαίες.
Εικόνα 3: Τάλαντο κυπριακού χαλκού στη μορφή με την οποία εξαγόταν κατά την Αρχαιότητα.
Πηγή: Κύπρος Ιστορία (polignosi.com)
1050- 480 π.Χ.: Γεωμετρική και Αρχαϊκή Ελληνική περίοδος. Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η ίδρυση νέων πόλεων-βασιλείων. Όλες οι μεγάλες πόλεις της Ύστερης Εποχής του Χαλκού είχαν καταστραφεί από φυσικά αίτια. Η δεύτερη σημαντική εξέλιξη ήταν η χρήση του σιδήρου στη μεταλλουργία.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 4: Τριφυλλόσχημη οινοχόη Δίχρωμου ΙV ρυθμού.
Πηγή: Κεραμική των γεωμετρικών, αρχαϊκών και κλασικών χρόνων στην Κύπρο (eie.gr)
480- 330 π.Χ.: Κλασική Περίοδο. Η Κύπρος έγινε μέρος της Περσικής Αυτοκρατορίας. Ο Ευαγόρας I (βασιλιάς της Σαλαμίνας) εξέλιξε το νησί σε ένα από τα σημαντικότερα πολιτικά και πολιτιστικά κέντρα του ελληνικού κόσμου.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 5: Νομισμα Σαλαμίνας Κύπρου 450 π.X.
Πηγή: http://kyprioscharacter.eie.gr/el/nomismatikh-bash-dedomenwn/details/A5002
310- 30 π.Χ.: Ελληνιστική Περίοδος. Η Περσική κυριαρχία έφτασε στο τέλος της. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ανατολή η Κύπρος χρησιμοποιήθηκε κυρίως ως στρατιωτική βάση από τους Πτολεμαίους (ελληνιστική αποικία στην Αίγυπτο). Οι Πτολεμαίοι εκμεταλλεύτηκαν τους φυσικούς πόρους του νησιού.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Πηγή: wikipedia
30 π.Χ.- 330 μ.Χ.: Ρωμαϊκή Περίοδος. Οι Ρωμαίοι αξιοποίησαν τα ορυχεία χαλκού της Κύπρου. Υπό τη ρωμαϊκή κυριαρχία, ως αποτέλεσμα των εμπορικών συναλλαγών, η Κύπρος απήλαυσε μια περίοδο τριακοσίων χρόνων ανάπτυξης της οικονομίας. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έγινε και η στροφή του νησιού στον Χριστιανισμό από τους Αποστόλους Παύλο και Βαρνάβα (45 μ.Χ.).
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 7: Ρωμαϊκά δηνάρια
Πηγή: Νομίσματα της Κύπρου (polignosi.com)
330 – 1191 μ.Χ.: Βυζαντινή Περίοδος. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία χωρίστηκε σε Δυτική ρωμαϊκή αυτοκρατορία και Βυζαντινή Αυτοκρατορία από το 4ο έως το 12ο αιώνα. Η Κύπρος έγινε μέρος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (πρωτεύουσα του Βυζαντίου ήταν η Κωνσταντινούπολη).
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 8: Νομίσματα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, Βυζαντινή εποχή
Πηγή: Νομίσματα της Κύπρου (polignosi.com)
1192- 1489 μ.Χ.: Περίοδος Φραγκοκρατίας: Ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος (βασιλιάς της Αγγλίας) κατέκτησε το νησί και το πούλησε στη συνέχεια στο βασιλιά της Λατινικής πολιτείας της Ιερουσαλήμ, Γκυ ντε Λουζινιάν (Γάλλος ευγενής).
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 9: Η μεσαιωνική πόλη της Λέμεσου παρουσιάζεται κλεισμένη σε τείχη στο χάρτη της Κύπρου
Πηγή: Λεμεσός πόλη (polignosi.com)
1489- 1571 μ.Χ.: Η τελευταία βασίλισσα της Κύπρου, Αικατερίνη Κορνάρο, παραχώρησε το νησί στη Βενετία το 1489, όπου μετά η Κύπρος έγινε μέρος της «Γαληνοτάτης Δημοκρατίας» της Βενετίας.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 10: Νόμισμα που εκδόθηκε επί Βασιλείας της Αικατερίνης Κορνάρο
Πηγή: Νομίσματα της Κύπρου (polignosi.com)
1571- 1878 μ.Χ.: Η Κύπρος γίνεται τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι Λατίνοι εκδιώχθηκαν από το νησί και οι Μουσουλμανικές κοινότητες εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο για πρώτη φορά.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 11: χάρτης οθωμανικής αυτοκρατορίας
Πηγή: Κύπρος υπό Οθωμανική κυριαρχία – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)
1878- 1960 μ.Χ.: Βρετανική κυριαρχία. Σύμφωνα με μια μυστική συνθήκη μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και των Οθωμανών, η Κύπρος παραχωρήθηκε στους τελευταίους.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 12: Αγγλοκρατία στην Κύπρο
Πηγή: wikipedia
1940- 1945 μ.Χ.: Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Ελλάδα, το 1940, 6.000 Κύπριοι εθελοντές πολέμησαν, υπό βρετανική διοίκηση. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Ήντεν άφησε να εννοηθεί ότι η Κύπρος μετά τον πόλεμο θα κερδίσει την ανεξαρτησία της αλλά αυτό δεν συνέβη ποτέ.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Πηγή: mixanitouxronou.gr
1955- 1959 μ.Χ.: Οι Έλληνες της Κύπρου συνέχισαν να πιέζουν για εθνική αποκατάσταση και Ένωση με την Ελλάδα, αλλά η βρετανική κυβέρνηση συνέχισε να την απορρίπτει. Κατά την περίοδο 1955-1959, το πολιτικό αδιέξοδο που αντιμετώπιζαν οι Ελληνοκύπριοι, οδήγησε στο ξέσπασμα του εθνικοαπελευθερωτικού, αντιαποικιακού αγώνα με την Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ). Ο αγώνας είχε ως αποτέλεσμα τον τερματισμό της βρετανικής κυριαρχίας, αλλά όχι την ένωση με την Ελλάδα. Η Βρετανοί διατηρούν την κυριαρχία τους σε επιλεκτικές περιοχές, όπως στρατιωτικές βάσεις.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Πηγή: offsite.com.cy
1960 μ.Χ.: Στις 16 Αυγούστου του 1960 η Κύπρος απέκτησε την ανεξαρτησία της μετά τη συμφωνία της Ζυρίχης και του Λονδίνου μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου, την Ελλάδα και την Τουρκία. Παρόλα αυτά, λόγω της υψηλής θερμοκρασίας, από το 1963 οι εορτασμοί της επετείου της κυπριακής ανεξαρτησίας ορίστηκαν επισήμως για την 1η Οκτωβρίου.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Εικόνα 15: Η σημαία της Κύπρου
Πηγή: wikipedia
1974 μ.Χ.: Πραγματοποιήθηκε το στρατιωτικό πραξικόπημα από μέρος του Κυπριακού στρατού και την ελληνική, στρατιωτική χούντα της περιόδου 1967-1974. Στις 15 Ιουλίου οι πραξικοπηματίες ανέτρεψαν τον πρόεδρο Μακάριο Γ ‘και τον αντικατέστησαν με τον φιλο-ενωτικό εθνικιστή Νίκο Σαμψών ως δικτάτορα, ο οποίος οδήγησε στο σχηματισμό ενός καθεστώτος που περιγράφεται σαν ένα “καθεστώς μαριονέτα”. Ο στόχος του πραξικοπήματος ήταν η προσάρτηση του νησιού στην Ελλάδα και οι πραξικοπηματίες διακήρυξαν την ίδρυση της «Ελληνικής Δημοκρατίας της Κύπρου». Η τουρκική στρατιωτική εισβολή στην Κύπρο ξεκίνησε μόλις πέντε ημέρες μετά το κυπριακό πραξικόπημα. Οι τουρκικές δυνάμεις εισέβαλαν και κατέλαβαν το 3% του νησιού πριν κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός. Η ελληνική στρατιωτική χούντα κατέρρευσε και αντικαταστάθηκε από μια δημοκρατική κυβέρνηση. Τον Αύγουστο του 1974, περαιτέρω τουρκική εισβολή είχε ως αποτέλεσμα τη κατάληψη περίπου 40% του νησιού. Η γραμμή κατάπαυσης του πυρός, από τον Αύγουστο του 1974 έγινε η ζώνη ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο και συνήθως αναφέρεται ως Πράσινη Γραμμή. Ως σήμερα αυτό το μέρος της Κύπρου βρίσκεται κάτω από την τουρκική κατοχή και η Τουρκία προσπαθεί να νομιμοποιήσει μια παράνομη κατάσταση η οποία δεν αναγνωρίζεται από καμία άλλη χώρα. Τα τελευταία χρόνια οι ηγέτες προσπαθούν να βρουν μια λύση μέσω της διπλωματικής οδού.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Πηγή: https://www.eea.gr/
2004 μ.Χ.: Την 1η Μαΐου η Κύπρος έγινε πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πηγή: https://www.cyprusalive.com/el/main-about/history
Πηγή: https://www.philenews.com