ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Η θρησκεία στην Κύπρο χαρακτηρίζεται από δύο βασικές θρησκείες: τον Χριστιανισμό, στον οποίο ανήκει το 73% του πληθυσμού του νησιού. Οι περισσότεροι ελληνοκύπριοι, καθώς και η πλειοψηφία του πληθυσμού της Κύπρου, είναι μέλη της αυτοκέφαλης ελληνορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου). Οι περισσότεροι Τουρκοκύπριοι είναι Σουνίτες Μουσουλμάνοι.

 

ΚΥΠΡΙΟΙ ΑΓΙΟΙ

Τα κείμενα προέρχονται από το βιβλίο  “ΜΟΡΦΕΣ ΠΟΥ ΑΓΙΑΣΑΝ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ”  του μακαριστού πατρός   Παπασταύρου Παπαγαθαγγέλου.

 

(Πατήστε πάνω στο όνομα του Αγίου για να διαβάσετε πληροφορίες για τους βίους τους).

Απολυτίκιο του Αγίου Επιφανίου

Η αγία Φωτεινή η Κυπριά, η γνωστή σ’ όλο το νησί με τ’ όνομα αγία Φώτου η θαυματουργός. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς έζησε και ποια είναι η καταγωγή της. Η παράδοση μας λέει πώς γεννήθηκε στο Ριζοκάρπασο από απλοϊκούς, αλλά ευλαβείς γονείς. Από μικρούλα η Φωτού ξεχώριζε από τις συνομήλικες της για την καλοσύνη της, το φέρσιμο της, την προθυμία της να εξυπηρετήσει τους άλλους, την αρετή της. Τα μεγάλα της φωτεινά μάτια καθρέφτιζαν τον πλούτο της καρδιάς της και σκόρπιζαν παντού την εμπιστοσύνη, τη χαρά. Στο σχολείο του χωριού της, έμαθε η Φωτού τα πρώτα γράμματα. Σαν έμαθε να διαβάζει πήρε κι άρχισε να αποστηθίζει διάφορους ψαλμούς και ύμνους της Εκκλησίας μας. Κάθε Κυριακή και γιορτή σαν άκουγε το σήμαντρο να χτυπά η αγνή ψυχή της σκιρτούσε από χαρά κι έσπευδε πρώτη αυτή μαζί με τους ευσεβείς γονείς της να πάνε στην εκκλησία! Εκεί, ακίνητη σαν κολώνα δωρική παρακολουθούσε μ’ ευλάβεια και προσοχή τις διάφορες τελετές και τη θεία και ιερή μυσταγωγία. Και δοξολογούσε τον Θεό με την καρδιά της. Σαν διάβηκαν τα παιδικά της χρόνια κι η Φωτού μπήκε στην εφηβεία η μάνα  της δειλά δειλά άρχισε στην κορούλα της να μιλά για γάμο και οικογένεια. Η αγνή παρθένα στην αρχή κοκκίνιζε και δεν έβγαζε μιλιά. Κάποια μέρα όμως τόλμησε να μιλήσει κι είπε λίγα λόγια.

– Μανούλα! Γιατί μου μιλάς για γάμο; Εγώ έχω ήδη βρει τον καλό μου. Όμοιος του δεν είναι άλλος στον κόσμο κανείς…

Η μάνα της τρόμαξε. Για μια στιγμή νόμισε πώς η κόρη της με κάποιο είχε συνδεθεί κι ετοιμάστηκε να τη μαλώσει. Κι η κόρη που κατάλαβε τους φόβους της έσπευσε να εξηγήσει.

– Μανούλα! Μη φοβάσαι. Η κόρη σου δεν πρόκειται ποτέ να σας ντροπιάσει. Προσευχήσου μονάχα να με κρατάει ο Θεός στον δρόμο του. Ο καλός μου δεν είναι άλλος από τον Χριστό μου, τον Σωτήρα και Λυτρωτή μου…

Η καλή μάνα στα λόγια τούτα δεν θέλησε ν’ απαντήσει.

«Έλα, της είπε. Ο πατέρας περιμένει στο διπλανό χωράφι. Πάω να τον βοηθήσω. Συ κάτσε στο σπίτι και κοίταξε τη δουλειά σου».

Και βγήκε.

Όμως της Φωτεινής τα λόγια την είχαν συνταράξει:

Μια νύχτα η μητέρα της ξύπνησε. Άδικα πάσχισε να ξανακοιμηθεί. Γι’ αυτό σηκώθηκε και πήγε στο διπλανό δωμάτιο, που έμενε η κόρη της κάτι να πάρει. Τι είδε όμως εκεί; Αλίμονο! Το στρώμα αδειανό κι ανέγγιχτο. Έλειπε η Φωτού. Η καημένη η μάνα τρομαγμένη έτρεξε και ξύπνησε τον σύζυγο της. Και μαζί του άρχισε να ψάχνει στο σπίτι, στον δρόμο κι έξω απ’ το χωριό για να βρουν την κορούλα τους. Τα χαράματα εκεί που με τα μάτια ολοκόκκινα απ’ το κλάμα και την καρδιά σπασμένη απ’ τον φόβο γύριζαν στο σπίτι, κάτι βλέπουν. Τι; Την κορούλα τους! Τη Φωτού να γυρίζει μονάχη!

– Κόρη μας! είπαν κι οι δύο. Που ήσουνα; Που πέρασες τη νύχτα;

Κι η κόρη με γλυκύτητα και στενοχώρια για την ανησυχία και τον φόβο που τους πότισε, απήντησε:

– Γονείς μου αγαπημένοι! Συγχωρέστε με που σας στενοχώρησα. Δεν το ‘θελα. Δεν ήμουνα σε κανένα κακό τόπο. Ήμουνα στο ασκητήριό μου. Πήγα εκεί από νωρίς για αγρυπνία και προσευχή. Μέρες τώρα κάθε βράδυ πηγαίνω εκεί και μένω με τον Νυμφίο μου Χριστό. Μένω και προσεύχομαι για σας, για τους δικούς μας, την πατρίδα μας, για μένα. Συνήθως επιστρέφω πολύ πρωΐ, όταν ακόμη κοιμάσθε. Σήμερα όμως παρασύρθηκα στην προσευχή και ξεχάστηκα. Έτσι άργησα. Συγχωρέστε με, είπε ξανά, που σας λύπησα και σας έκαμα ν’ ανησυχήσετε…

Η ειλικρίνεια, η αθωότητα της μορφής της, τα μάτια της τα δακρυσμένα καθησύχασαν τους καλούς γονείς, που δεν τόλμησαν να την μαλώσουν περισσότερο. ούτε και σκέφτηκαν να την περιορίσουν και να της ανακόψουν την ιερή απόφαση της να ζήσει για τον Χριστό.

Την άλλη μέρα οι γονείς της Φωτούλας συνόδεψαν την κόρη τους στο ασκητήριό της. Ήταν μια σπηλιά έξω από το χωριό, με λίγο φως, αλλά καθαρή. Σ’ αυτήν η Αγία κάποια μέρα με τις ευχές των γονιών της, κι αφού αποχαιρέτησε τις φίλες της, κατέφυγε να ζήσει, όπως ποθούσε τη ζωή της. Σε λίγο καιρό όμως το ταπεινό και φτωχικό κατάλυμα της έγινε τόπος πολυσύχναστος, τόπος επισκέψεων και προσκυνήματος, τόπος καταφυγής και παρηγοριάς, μα και διδασκαλίας και καθοδηγήσεως των κατοίκων όλων των γύρω χωριών.

Στο σπήλαιο αυτό η αγνή κόρη, πέρασε όλη της τη ζωή. Μια ζωή εγκαρτέρησης και προσευχής, ζωή εγκράτειας και αφιέρωσης ολοκληρωτικής στον Ουράνιο Νυμφίο Χριστό. Το ασκητήριο της αγίας Φωτεινής υπάρχει και σήμερα. Βρίσκεται στο χωριό Άγιος Ανδρόνικος. Η αγία Φωτεινή είναι πολύ σεβαστή στην Κύπρο. Σεβαστή για τα θαύματα της, που πετυχαίνουν όλοι εκείνοι που μ’ ευλάβεια και πίστη καταφεύγουν στον ναό της. Υπάρχει επίσης παράδοση που λέει, πώς στο Ριζοκάρπασο υπάρχουν και σήμερα συγγενείς από τη γενιά της.

Την ημέρα της γιορτής στις 2 Αυγούστου, χιλιάδες πιστοί, απ’ όλη την Καρπασία κι από διάφορα μέρη της Κύπρου πηγαίνουν στον Άγιο Ανδρόνικο που είναι το ασκητήριό της, για να τιμήσουν την Αγία και να παρακολουθήσουν με προσοχή τη θεία Μυσταγωγία.

 

Σύμφωνα με την ιστορική παράδοση και τούτοι οι άγιοι ήσαν από τους τριακόσιους Αλαμάνους, που ήρθαν όπως είδαμε στο νησί μας, μετά τη δεύτερη Σταυροφορία.Όταν το πλοίο τους τσακίστηκε στα νερά της Πάφου, εξ αιτίας μιας δυνατής τρικυμίας, οι Αλαμάνοι αυτοί άγιοι σκορπίστηκαν στην Κύπρο και συνέχισαν εδώ την ασκητική ζωή τους στα μέρη που διάλεξαν.

Οι πέντε αυτοί μακάριοι αθλητές, ο Επαφρόδιτος, ο Αμμώνιος, ο Χουλέλαιος, ο Ευσθένιος και ο Ηλιόφωτος, ύστερα από αρκετή περιπλάνηση, ανέβηκαν στο βουνό Κορώνη, ένα βουνό κοντά στο χωριό Κάτω Μονή. Εκεί έστησαν το ασκητήριό τους σε δύο σπηλιές, που βρήκαν στην κορφή του βουνού. Ο ένας από τους πέντε αυτούς ασκητές, ο Ηλιόφωτος ήταν και ιερέας και πνευματικός πατέρας των άλλων τεσσάρων. Από αυτόν μάλιστα πήραν κι οι υπόλοιποι το όνομα Ηλιόφωτοι με το οποίο είναι και γνωστοί μεταξύ του λαού. Ο Επαφρόδιτος έγινε βοσκός. Στο έργο αυτό ανέλαβαν να τον βοηθούν κι οι άλλοι, για να μπορούν να ζουν και να συντηρούν ακόμη κι άλλους.
Με τη χάρη του Θεού τα πρόβατα κι οι αίγες τους πλήθαιναν καθημερινά, σαν άλλοτε του μεγάλου Πατριάρχη των Εβραίων, του Ιακώβ. Πλήθαιναν γρήγορα κι έγιναν εκατοντάδες, πράγμα που διαπιστώνεται , από την έκταση του χώρου, που κρατούσε η μάνδρα τους. Και σήμερα, σώζονται ακόμη στο χωριό Κάτω Μονή οι «Αγιόμανδρες των Ηλιοφώτων» με τα πέτρινα γαλευτήρια, που ήταν λαξευμένα απάνω στον βράχο και τ’ αυλάκια που μετέφεραν το γάλα από το ένα γαλευτήρι στο άλλο κι υστέρα σμιγόταν όλο μαζί. Ή όλη έκταση υπολογίζεται γύρω στα δώδεκα περίπου στρέμματα.
Μεγάλη χαρά δοκίμαζαν οι πιστοί, όταν τους πλησίαζαν κι άκουγαν τα λόγια τους, «λόγια αγνά, λόγια ζωής». Πιο μεγάλη χαρά όμως, ένιωθαν, όταν ερχόντουσαν στην εκκλησιά, που έκτισαν οι Άγιοι, κι εκεί με προσοχή παρακολουθούσαν τη θεία λατρεία που μ’ ευλάβεια αυτοί ανέπεμπαν στον Κύριο τακτικά. Η ευσέβεια των Αγίων κι η κατάνυξη με την οποία προσέφεραν το μυστήριο της Ζωής, τη θεία Ευχαριστία, κι έψαλλαν τους ιερούς ύμνους.Κάθε καλό όμως και κάθε ζηλευτό έργο γίνεται κατά κανόνα και επίφθονο. Και το πνευματικό και σωτήριο έργο των αγίων Ηλιοφώτων φθονήθηκε από τον Σαβίνο, ένα σκληρό και άπιστο ηγεμόνα, ο οποίος κυβερνούσε στο νησί.Έμαθε τη δράση των Αγίων κι άναψε μέσα του ο θυμός. Χωρίς να χάσει καιρό έστειλε και τους κάλεσε μπροστά του. και τι τους ζήτησε; Ούτε λίγο, ούτε πολύ. Τους ζήτησε να αρνηθούν τον Χριστό.

Η απάντηση των Αγίων στην πρόταση του υπήρξε κατηγορηματική.
– Να αρνηθούμε τον Κύριο και Θεό μας; Ποτέ! είπαν κι οι πέντε μ’ ένα στόμα. Καμιά δύναμη στον κόσμο αυτόν ούτε θλίψη, ούτε στενοχώρια, ούτε βασανιστήρια, ούτε κι αυτός ο θάνατος μπορεί να μας λυγίσει την ψυχή και να μας κάμει ν’ αρνηθούμε την αλήθεια!

Τη σταθερή ομολογία των Αγίων ακολούθησαν τρομερά βασανιστήρια. Μαστίγωμα ανελέητο, φυλάκιση, ξέσχισμα της σάρκας και στο τέλος θάνατος με αποκεφαλισμό.Οι πιστοί με πόνο και δάκρυα πληροφορήθηκαν το μαρτύριο των πνευματικών τους Πατέρων. Όταν πέρασε η μέρα κι η νύχτα άρχισε να σκεπάζει τη γη με το σκιερό της πέπλο τότε κι αυτοί μ’ ευλάβεια πλησίασαν τον τόπο της δραματικής εκτέλεσης των μαρτύρων. Μ’ ευλάβεια πλησίασαν, κι αφού με σεβασμό και συγκίνηση σύλλεξαν τα ιερά σκηνώματα, τα έθαψαν στα δύο σπήλαια, στα οποία οι Άγιοι συνήθιζαν να προσεύχονται και πάνω απ’ τα οποία ήταν κτισμένη η Εκκλησία. Στο ένα σπήλαιο έθαψαν τους τρεις και στο άλλο τους δύο. Έθαψαν τα μαρτυρικά σώματα ψάλλοντας μέσα τους με δάκρυα και για τους πέντε.Τα άγια λείψανα των μακαρίων οσιομαρτύρων βρέθηκαν έπειτα από χρόνια, χάρη στα θαύματα που έγιναν και γίνονται και σήμερα στον τόπο, όπου είχαν ταφεί.Τιμώνται στις 13 Ιουλίου.

Απολυτίκιο του Αγίου Μάμα

 

Απολυτίκιο του Αγίου Τύχωνος

Απολυτίκιο Αγίου Φιλουμένου

Απολυτίκια Αγίου Πολυδώρου ο Νεομάρτυρας από τη Λευκωσία

 

Εμείς τα στοιχεία τα πήραμε από :  https://www.pigizois.gr/index2.htm

ΠΗΓΗ ΖΩΗΣ – ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΟ ΙΝΤΕRΝΕΤ Ιερός Ναός Ζωοδόχου Πηγής ΒΑΡΕΙΑΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

και προσθέσαμε τα απολυτίκια μερικών αγίων.