Η αληθινή νηστεία
Συγγραφέας: kantonopou στις 10 Φεβρουαρίου, 2009
Η Μεγάλη Σαρακοστή αρχίζει σε λίγες μέρες. Η κατανυκτική αυτή περίοδος μπορεί να θεωρηθεί ως τα Άγια των Αγίων του εκκλησιαστικού έτους. Οι πιστοί καλούνται να ανασυντάξουν τις πνευματικές τους δυνάμεις.
Αυτό το έντονο πνευματικό κλίμα των ημερών καλούμαστε όλοι να μετατρέψουμε και σε προσωπικό μας βίωμα. Δεν αρκεί να περάσουμε το κατώφλι της εκκλησίας για να προσευχηθούμε και βγαίνοντας να επιστρέψουμε σε μια απαράλλακτη ρουτίνα. Ο Χριστιανός καλείται να πενθήσει για τον σταυρωμένο από τα πάθη εαυτό του, ελπίζοντας στην προσωπική του ανάσταση, με τη δύναμη της μετάνοιας.
Έχει συνδυασθεί η ευλογημένη αυτή περίοδος με τη νηστεία. Αποτελεί μακραίωνη παράδοση της Εκκλησίας. Τις Κυριακές που προηγούνται της Μεγ. Σαρακοστής μας προετοίμασε σταδιακά για τη νηστεία. Την προηγούμενη Κυριακή σταμάτησε η κρεοφαγία. Η ερχόμενη (Κυριακή της Τυρινής) είναι η τελευταία που τρώμε γαλακτοκομικά. Ένας από τους ύμνους της Καθαρής Δευτέρας μας προτρέπει: «Ας νηστέψουμε νηστεία δεκτή και αρεστή στον Θεό?»
Όσοι δεν εμποδίζονται από λόγους υγείας ή άλλους, εφ? όσον μπορούν και θέλουν (διότι ποιος μπορεί να στερήσει την θεόσδοτη ελευθερία του από τον άνθρωπο;) θα στερηθούν λαχταριστά εδέσματα για λίγο καιρό. Όχι απλώς για να αποτοξινωθούν από το κρέας. Ούτε για να κάνουν δίαιτα. Μήτε λόγω χορτοφαγικών προτιμήσεων. Αλλά γιατί;
Για την αγάπη του Θεού γίνεται κατ? αρχάς η νηστεία. Όχι για να μας δουν οι άνθρωποι. Ο Χριστός προτρέπει, όταν νηστεύουμε, να μην επιδιώκουμε επαίνους και ανθρώπινες επιβραβεύσεις, όπως έκαναν οι σύγχρονοί του, που έμεναν σκυθρωποί και άνιφτοι για να εμφανίζονται ως μεγάλοι νηστευτές στους άλλους. Αντίθετα, μας παραγγέλλει να κάνουμε τα αντίθετα, αυτά που δεν θα φανερώσουν στους άλλους τον κρυφό αγώνα μας και θα μας εξασκήσουν στην ταπείνωση.
Ο δεύτερος λόγος της νηστείας είναι η άσκηση και η εγκράτεια. Δεν ασκούνται μόνο οι μοναχοί ή οι αναχωρητές στον αγώνα εναντίον των παθών. Με την καθοδήγηση του πνευματικού του, ο κάθε Χριστιανός δίνει τον δικό του αγώνα κατά της αμαρτίας. Είναι ένα παιδαγωγικό μέσο η νηστεία, που οδηγεί στον σκοπό: την κάθαρσή μας από τους ρύπους της αμαρτίας. Η Εκκλησία μας, χωρίς να θεωρεί μολυσμένη καμία τροφή, διακρίνει τις τροφές σε περισσότερο και ολιγότερο βοηθητικές στην εγκράτεια και κατά καιρούς άλλες επιτρέπει και άλλες απαγορεύει.
Η πρώτη εντολή που έδωσε ο Θεός στον άνθρωπο είχε να κάνει με τη νηστεία. Του σύστησε να μην φάει από τον «απαγορευμένο καρπό». Η απαγόρευση αφορούσε την αμαρτία. Τα πάντα μπορεί ο άνθρωπος να απολαύσει στη ζωή του και να χαρεί την παρουσία του Θεού. Υπάρχουν όμως συμπεριφορές, νοοτροπίες, στάσεις ζωής που τον κάνουν να λαθεύει τον στόχο του και να ξεμακραίνει από τον Θεό.
Η υμνολογία μας εξηγεί ποια είναι η αληθινή νηστεία και πώς συνδέεται η αποχή από τις τροφές με την αποξένωσή μας από την αμαρτία: «Αληθινή νηστεία είναι η αποξένωση από κάθε κακό, η χαλιναγώγηση της γλώσσας, η αποχή από τον θυμό, ο χωρισμός από τις κακές επιθυμίες, την κατάκριση, το ψέμα και την επιορκία. Η έλλειψη όλων αυτών είναι νηστεία αληθινή και αρεστή στον Θεό».
Ο τρίτος λόγος είναι η υπακοή προς την Εκκλησία. Δε νηστεύει ο καθένας όποτε και όπως θέλει. Μακριά από την όλη ζωή της Εκκλησίας η νηστεία και κάθε άσκηση ξοδεύεται άδικα. Ατομική σωτηρία δεν υπάρχει. «Έξω από την Εκκλησία δεν υπάρχει σωτηρία» (Τερτυλλιανός). Στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο οι Άγιοι Πατέρες θέσπισαν την 40ήμερη αυτή νηστεία, κατά μίμηση της 40ήμερης νηστείας του Κυρίου στην έρημο, ώστε προετοιμασμένοι με προσευχές και ελεημοσύνες, με νηστείες και αγρυπνίες, με δάκρυα και εξομολόγηση και καθαρή συνείδηση, να εορτάσουμε τις άγιες ήμερες των Παθών και της Αναστάσεως του Κυρίου μας.
Γενικά, η αληθινή νηστεία είναι μια από τις πολλές ευκαιρίες πνευματικής προετοιμασίας για τον εορτασμό της κοσμοσωτήριας Σταύρωσης και την μετοχή μας στην πανευφρόσυνη Ανάσταση του Χριστού. Εξάλλου, η Εκκλησία εντείνει την λειτουργική της ζωή σε αυτό το διάστημα, εμπλουτίζοντάς την με περισσότερες ακολουθίες. Η Θ. Λειτουργία του Μεγ. Βασιλείου κάθε Κυριακή, η Προηγιασμένη Θ. Λειτουργία κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, οι Κατανυκτικοί Εσπερινοί, οι Χαιρετισμοί κάθε Παρασκευή και ο Ακάθιστος Ύμνος, το Μεγάλο Απόδειπνο και ο Μεγάλος Κανόνας ενισχύουν τους πιστούς στον πνευματικό τους αγώνα.
Ο ιερός υμνωδός γράφει: «Το στάδιο των αρετών έχει ανοίξει. Όσοι θέλετε να αθληθείτε, ας μπείτε, αναλαμβάνοντας τον καλόν αγώνα της νηστείας. Γιατί όσοι αθλούνται σύμφωνα με τους κανόνες, δίκαια στεφανώνονται. Κι αφού πάρουμε την πανοπλία του Σταυρού, ας πολεμήσουμε ενάντια στον εχθρό, έχοντας ως άρρηκτο τείχος την πίστη, ως θώρακα την προσευχή και ως περικεφαλαία την ελεημοσύνη. Αντί για μαχαίρι, τη νηστεία, που κόβει κάθε κακία από την καρδιά. Όποιος κάνει αυτά, παίρνει το αληθινό στεφάνι από τον βασιλιά όλων, τον Χριστό, την ημέρα της Κρίσεως».
Καλή και ευλογημένη Σαρακοστή!
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.