Εικαστικές εκφράσεις των Παθών και της Αναστάσεως του Χριστού Μυρτάλη Αχειμάστου-Ποταμιάνου Επίτιμος Διευθύντρια του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών Οι τοιχογραφίες στον εξωνάρθηκα του αφιερωμένου στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου καθολικού της Μονής Βατοπεδίου στο Άγιον Όρος, από το 1312, ανιστορούν με λειτουργική τάξη και συγκλονιστική στη δραματική τους αλήθεια ποιητική δύναμη των δρωμένων τα Πάθη […]

Πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου. Εισαγωγικά Ο εόρτιος κύκλος της Μ.Εβδομάδας κατέχει εξέχουσα θέση στο εορτολόγιο της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Αποτελεί «χρυσοφόρο  πνευματική φλέβα ανυπολόγιστου πλούτου και αξίας στο απέραντο χρυσωρυχείο της Ορθοδόξου πίστεως και λατρείας».(Α.Θεοδώρου) Οι ιεροί υμνογράφοι της Ορθοδόξου Εκκλησίας διέθεσαν όλο το ποιητικό τους  τάλαντο αλλά και όλην την ευσέβεια της ψυχής των, γιά […]

Εισαγωγικά Το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης, ψάλλεται στις Εκκλησίες ο όρθρος της Μεγάλης Τετάρτης. Το τελευταίο τροπάριο στην ακολουθία είναι αυτό της ευσεβούς και λογίας ποιητρίας του Βυζαντίου, Κασσιανής. Φαίνεται καθαρά ότι η Κασσιανή εμπνεύστηκε το Ιδιόμελο αυτό τροπάριο από τα λόγια των Ευαγγελιστών, που δεν αναφέρονται στη Μαρία τη Μαγδαληνή, όπως πολλοί πιστεύουν, αλλά […]

Θες πάρτην από την αρχή  Θες απ΄ το τέλος («Ως Ενδυμίων», Δυτικά της Λύπης) Η ύλη δε χάνεται, ακόμη κι αν δίνει την εντύπωση ότι τελειώνει, ότι νικιέται από το χρόνο ή απορροφάται από το χώμα ή το νερό ή τον αέρα. Πώς ο άνθρωπος έχει πείσει τον εαυτό του ότι ο ίδιος τελειώνει με το θάνατο; […]

Ἡ πρώην ἄσωτος γυνή, ἐξαίφνης σώφρων ὤφθη, μισήσασα τά ἔργα τῆς αἰσχρᾶς ἁμαρτίας καί ἡδονάς τοῦ σώματος, διενθυμουμένη τήν αἰσχύνην τήν πολλήν καί κρίσιν τῆς κολάσεως, ἥν ὑποστῶσι πόρνοι καί ἄσωτοι. ῟Ων περ πρῶτος πέλω, καί πτοοῦμαι, ἀλλ᾽ ἐμμένω τῇ φαύλῃ συνηθείᾳ ὁ ἄφρων. Ἡ πόρνη δέ γυνή, καί πτοηθεῖσα καί σπουδάσασα ταχύ, ἦλθε βοῶσα […]

Σχόλια στις ημέρες της Αγίας Εβδομάδας ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΙΩΝ ΤΑ ΝΗΠΙΑ “Εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων κατηρτίσω αίνον”. Αυτή η όμορφη φράση, παρμένη μέσα από τους Ψαλμούς του Δαβίδ, αποτυπώνει κατά τον καλύτερο τρόπο την εικόνα της εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Η είσοδος θριαμβευτική, όπως ταιριάζει σ’ έναν Βασιλιά. Η είσοδος αυτή ίσως η […]

Αν είναι άγιον το του αγαθού πάλι απ’ τον αέρα Του επιστρέφεται (Οδ. Ελύτη, «Σε μπλε Ιουλίτας», Δυτικά της Λύπης) Συνήθως οι άνθρωποι διαμαρτυρόμαστε για την αδικία που συμβαίνει στη ζωή μας όταν παραβιάζονται τα δικαιώματά μας. Όταν οι άλλοι δεν μας καταλαβαίνουν.  Όταν οι άλλοι μας χρησιμοποιούν. Και φωνάζουμε. Χρησιμοποιούμε κάθε τρόπο και μέσο. Νόμιμο. Ενίοτε […]

῾᾽Ιδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός…᾽ Στηριγμένο τό μεσονυκτικό τροπάριο ῾᾽Ιδού ὁ νυμφίος ἔρχεται…᾽ στήν παραβολή τοῦ Κυρίου τῶν δέκα παρθένων, δίνει τό στίγμα τῆς ἀπαρχῆς τῆς Μεγάλης ῾Εβδομάδας: ὁ Κύριος, ὁ νυμφίος κάθε ἀνθρώπινης ψυχῆς, ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός. 1. Αὐτό σημαίνει καταρχάς ὅτι τό κύριο γνώρισμα τῆς σχέσης τοῦ […]

«Έξι ημέρες πριν από το Πάσχα πήγε ο Ιησούς στη Βηθανία, όπου ήταν ο Λάζαρος», στον οίκο της Μαρίας και της Μάρθας, «και του παρατέθηκε δείπνο από αυτούς»· η Μάρθα υπηρετούσε και ο Λάζαρος έτρωγε. Και αυτό ήταν απόδειξη της αληθινής αναστάσεως, το ότι μετά από πολλές ημέρες και ζούσε και έτρωγε. Άρα είναι φανερό, […]

Εἰκόνα ἐντυπωσιακή. Καθαρὸ πρωινό. Στὴν μεγάλη πόλη ὅλοι ἔχουν βγεῖ νὰἀπολαύσουν τὴ λιακάδα τῆς ἄνοιξης. Ἄλλοι ἀμέριμνοι περπατοῦν, ἄλλοι συζητοῦν γιὰ τὰ τρέχοντα καὶ τὰ αἰώνια, μητέρες χαίρονται τὴν ὀμορφιὰ τῆς φύσης, παιδιὰ παίζουν εὐχαριστημένα. Τίποτε δὲν φαίνεται ἱκανὸ νὰ διαταράξει τὴν ἀμεριμνησία τοῦ κόσμου. Ὅμως, σὰν ἀπὸ κάπου μακριά, μὰ καὶ ταυτόχρονα τόσο κοντά, ἀρχίζει νὰ ἀκούγεται μία ὑπόκωφη βοή. Στὴν ἀρχὴ κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ διακρίνει τί λέγεται, ὅμως ὅταν οἱ ἦχοι πλησιάζουν, μαζὶ καὶ οἱ πρῶτοι δρομεῖς, τότε τὰ λόγια ἀκούγονται πιὰ ξεκάθαρα. Εἶναι ὁ Μεσσίας, ὁ βασιλιὰς τοῦ κόσμου, ποὺ ἔρχεται στὴν πόλη του θριαμβευτής, καθισμένος ἐπὶ πώλου ὄνου. Τὸν συντροφεύουν οἱ ἐπιτελεῖς του,ἐκεῖνοι […]

Τι είναι Μεγάλη Εβδομάδα; Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα πριν το Πάσχα (από την Κυριακή των Βαϊων το βράδυ μέχρι το Μ. Σάββατο) και ονομάζεται «Μεγάλη», όχι γιατί έχει περισσότερες μέρες ή ώρες από τις άλλες εβδομάδες, αλλά γιατί τα γεγονότα όπου τελούνται και βιώνονται στους Ιερούς Ναούς είναι κοσμοσωτήρια για τον άνθρωπο! Πώς […]

Πώς να περιγράψουμε τα αποτελέσματα της θυσίας του Σταυρού; Ας ανοίξουμε την Αγία Γραφή και ας δανεισθούμε εικόνες, που εικονίζεται το απολυτρωτικό έργο του Χριστού. Εξαγορά Τί ήμασταν πριν να έρθει ο Χριστός στον κόσμο και θυ­σιαστεί; Σκλάβοι, πουλημένα τομάρια στο σκλαβοπάζαρο της αμαρτίας. Και ξαφνικά έρχεται ο Κύριος, έρχεται ο Βασιλιάς του ουρανού, μας […]

π. Ανδρέα Αγαθοκλέους Ο θάνατος του Λαζάρου, του φίλου του Χριστού, μας παραπέμπει στο θάνατο αγαπημένων προσώπων. Αυτό το «εδάκρυσεν ο Ιησούς» (Ιω.11.35) δείχνει τον πόνο Του για το χωρισμό, την τέλεια ανθρώπινή Του φύση, καθώς και το οδυνηρό τού θανάτου ως αταίριαστο για τον άνθρωπο. Μπροστά στον τάφο του τετραήμερου ξεδιπλώνεται το εσωτερικό του […]

Τὸ Εὐχέλαιο εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰἑπτὰ μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, τὸ ὁποῖο τελεῖται στὸ Ναὸ ἡ στὸ σπίτι γιὰ τὴν ἴαση σωματικῶν καὶ ψυχικῶν ἀσθενειῶν. ΤὸΕὐχέλαιο τῆς Μ.Τετάρτης δὲνἔχει κάποια μαγικὴ ἐπενέργεια στὴν πνευματική μας ζωή, ἀλλὰ εἶναι μιὰ ἄρρηκτη ἀλυσίδα μαζί μὲ τὰ ἄλλα Μυστήρια στὰ ὁποῖα θὰ πρέπει νὰ συμμετέχουμε, π.χ.Ἐξομολόγηση, Θεία Κοινωνία. Ἡ σύσταση τοῦ Μυστηρίου Ἡ σύσταση τοῦ εὐχελαίου,ὅπως καὶ τῶν ὑπόλοιπων μυστηρίων, ἀνάγεται στὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ μάλιστα τὴν Καθολικὴ ἘπιστολὴἸακώβου (ε´ 14-15). Ἀπόδοση στὴν νεοελληνική: Εἶναι κάποιος ἀπὸ σᾶς ἄρρωστος; Νὰ προσκαλέσει τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας νὰ προσευχηθοῦν γι᾿ αὐτὸν καὶ νὰ τὸν ἀλείψουν μὲ λάδι, ἐπικαλούμενοι […]

Τρεις αντιθέσεις συνθέτουν το Ευαγγέλιο της Κυριακής των Βαΐων (Ιώαν. 12, 1-18), οι οποίες αποτυπώνουν τη στάση του κόσμου έναντι του Χριστού. Η πρώτη έχει να κάνει με την προσφορά αγάπης και ευγνωμοσύνης  από την πλευρά της Μαρίας, της αδελφής του Λαζάρου και το σχόλιο του Ιούδα του Ισκαριώτη, ο οποίος απορρίπτει τη διάθεση της ψυχής […]

Εορτάζει στις 25 Απριλίου εκάστου έτους. Σύροντες εἰς γὴν Μᾶρκον οἱ μιαιφόνοι, Πρὸς οὐρανοὺς πέμποντες αὐτὸν ἠγνόουν. Εἰκάδι πέμπτῃ Μᾶρκον ἑνὶ χθονὶ ἄφρονες εἷλκον. Βιογραφία Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Μάρκος ήταν ανεψιός του Αποστόλου Βαρνάβα και η μητέρα του ονομαζόταν Μαρία. Η καταγωγή του ήταν μάλλον από την Κύπρο, αργότερα όμως εγκαταστάθηκε στα Ιεροσόλυμα. Το […]

Στο Χρυσόστομο είναι σαφές ότι, ενώ ο γάμος δεν μπορεί ν’ αποτελέσει πρόφαση ραθυμίας ή φυγομαχίας κατά τον κοινό για όλους τους Χριστιανούς αγώνα, εν τούτοις λόγω της «κοσμικής» και «εφθαρμένης» διακρίσεως που τον αποκόπτει από τον εσχατολογικό του προορισμό, λόγω δηλαδή του ότι ο σκοπός του κακώς μετατοπίστηκε από τη «βασιλεία του Θεού» στην […]

Η επιθυμία σας να ζήσετε είναι φυσική και δεν έχει τίποτε το εφάμαρτο. Ωστόσο η χριστιανική στάση απέναντι στη ζωή και το θάνατο είναι: «Ας γίνει το θέλημα του Κυρίου» (Πράξ. 21:14). Γιατί, όπως λέει ο απόστολος Παύλος, κανένας μας δεν ζει για τον εαυτό του και κανένας μας δεν πεθαίνει για τον εαυτό του. […]

Πολλοί από αυτούς που υποδύθηκαν τον Ιησού δεν κατάφεραν να κάνουν το επόμενο βήμα στην καριέρα τους και μάλιστα, πολλοί ήταν αυτοί που έφτασαν να μιλούν για μια «κατάρα» που κατατρέχει τους «κινηματογραφικούς θεανθρώπους». Αναλυτικά λοιπόν: 1«Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» του Βασίλη Γεωργιάδη (1975) Ο πρωταγωνιστής της ελληνικής σειράς Αλέξης Γκόλφης μετά το τέλος της δεν […]

Εορτάζει στις 23 Απριλίου εκάστου έτους. Γεώργιος νυν τω Γεωργίω άμα, Nέος παλαιώ συνετάχθη ενθάδε. Βιογραφία Ο Άγιος Νεομάρτυρας Γεώργιος καταγόταν από την Κύπρο. Αφού αναχώρησε από την πατρίδα του έφθασε στην Πτολεμαΐδα της Παλαιστίνης (σημερινή Άκκρα), όπου υπηρετούσε κοντά σε κάποιο ευρωπαίο πρόξενο. Εκεί, προσφέροντας τις υπηρεσίες του προς τον αφέντη του, επισκεπτόταν συχνά […]

Η Εκκλησία κάθε βράδυ κλίνει με μια ωραία προ­σευχή. «εν μετανοία και εξομολογήσει παράλαβε». Έτσι δέεται ο ιερεύς για την εκκλησία και ο άνθρωπος ο οποίος δεν είναι εις θέση ανά πάσαν στιγμήν να σταθή εις κρίση δεν μπορεί να πη ότι θρησκεύει απόλυτα. Θέ­τω το ερώτημα στον εαυτό μου πρώτον και έπειτα σε ε­σάς. […]

π. Γεωργίου Μεταλληνού «α και… παρελάβετε… ταύτα πράσσετε» …Το πραγματοποιούν δε αυτό εκείνοι, που ζουν και πορεύονται «συν πάσι τοις Αγίοις». Αυτό μας βεβαιώνει σήμερα ο Απ. Παύλος: «Όσα εμάθετε, και παρελάβετε, και ακούσατε, και είδατε σε μένα, αυτά να πράσσετε». Καλώντας ο Απόστολος τους Φιλιππησίους να ακολουθούν εκείνα, που με όλους τους δυνατούς τρόπους […]