kantonopou’s blog

Ευαγγέλιο: Ματθ. α’ 1 – 25

21 Δεκεμβρίου 2008

«… Βίβλος γενέσεως Ιησού Χριστού…»

Λίγες μέρες μας χωρίζουν από τη μεγάλη γιορτή των Χριστουγέννων και η Εκκλησία μας έρχεται σήμερα να μας παραθέσει ένα μακρύ κατάλογο που περιλαμβάνει τους κατά σάρκα προγόνους του Κυρίου μας μέσα από το απόσπασμα του κατά Ματθαίον ευαγγελίου . Στο σύντομο χρόνο του κηρύγματός μας θα επικεντρώσουμε την προσοχή μας στη γενεαλογία αυτή και θα προσπαθήσουμε να την αναλύσουμε.

 Πρώτα απ’ όλα τη γενεαλογία αυτή ο ευαγγελιστής Ματθαίος αρχίζει από το Δαβίδ. Για ποιο λόγο το κάνει αυτό; Ο λόγος είναι διότι όλοι οι Ιουδαίοι ονόμαζαν το Χριστό, το Μεσσία επακριβώς υιό Δαβίδ, έτσι τους ήταν γνωστός. Στο σημείο αυτό θα μπορούσαμε χαρακτηριστικά να θυμηθούμε το τυφλό Βαρτιμαίο που φώναζε το Χριστό «υιό Δαβίδ». Ο ευαγγελιστής Ματθαίος ξεκινά τη γενεαλογία από το γνωστότερο πρόγονο για να προχωρήσει στον παλιότερο. Ο Αβραάμ υπήρξε ο πρώτος ενώ ο Δαβίδ ο τελευταίος στους οποίους ο Θεός είχε δώσει την υπόσχεση ότι από το γένος τους θα γεννιόταν ο Μεσσίας ο οποίος θα έσωζε τον Ισραηλιτικό λαό από την αμαρτία. Για καθένα εξ Ιουδαίο χριστιανό η μεσιακή ιδιότητα θα εξαρτάτο από την καταγωγή του από το Δαβίδ και είναι γεγονός ότι αυτή η καταγωγή τονίζεται ιδιαίτερα στα πρώτα αποστολικά κηρύγματα προς τους Ιουδαίους.

 Ο ευαγγελιστής Ματθαίος με το να αποκαλεί το Χριστό υιό Δαβίδ και υιό Αβραάμ υπενθυμίζει στους Ιουδαίους ακροατές του τις υποσχέσεις που είχε δώσει ο Θεός στα δυο αυτά πρόσωπα. Σε τι αποσκοπεί όμως αυτή η γενεαλογία; Ο σκοπός της γενεαλογίας έχει σχέση με το κοινό στο οποίο απευθύνεται ο Ματθαίος. Γράφοντας στους εξ Ιουδαίων χριστιανούς δεν ανάγει τη γενεαλογία πιο πάνω από τον Αβραάμ, θέλοντας μ’ αυτό τον τρόπο να δείξει ότι ο Χριστός προήλθε σύμφωνα με τις επαγγελίες από το γένος του Δαβίδ και του Αβραάμ. Γιατί τίποτε άλλο δεν ανέπαυε περισσότερο τους Εβραίους όσο το να ξέρουν ότι ο Χριστός ήταν απόγονος αυτών των δυο προσώπων. Όντως ο Ματθαίος ενεργεί πολύ ψυχολογημένα.

 Μελετώντας προσεκτικά τη γενεαλογία παρατηρούμε ότι γενεαλογούνται μόνο άνδρες ενώ ορισμένες γυναίκες (Ρουθ, Θάμαρ, Ραχάβ, Βηρσαβεέ) απλώς παρεισάγονται. Αυτή η ιδιαιτερότητα δικαιολογείται από το γεγονός ότι ο άνδρας είναι η αρχή και η ρίζα του παιδιού καθώς και η κεφαλή της γυναίκας. Η δεύτερη πολύ σημαντική παρατήρηση που έχουμε να κάνουμε είναι ότι μεταξύ των προγόνων του Χριστού περιλαμβάνονται και άνθρωποι που ήταν ένοχοι βαρέων αμαρτημάτων όπως οι τρεις γυναίκες Θάμαρ, Βηρσαβεέ και Ραχάβ. Ίσως να μας παραξενεύει ή να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι ο Χριστός καταδέχτηκε να έχει τέτοιους προγόνους.

 Αυτό φανερώνει την άπειρη συγκατάβαση και φιλανθρωπία Του προς το ανθρώπινο γένος. Δεν ντρέπεται το κακό που έχει μέσα της η ανθρώπινη φύση ούτε το αποφεύγει, άλλωστε ήρθε για να δώσει δυνατότητα υπέρβασης από την αμαρτία. Ο Χριστός ήρθε για να γιατρέψει το άρρωστο από την αμαρτία ανθρώπινο γένος κι όχι για να το κρίνει. Άλλωστε δεν βλάφτηκε ούτε στο ελάχιστο με το να έχει αμαρτωλούς προγόνους. Αυτό διδάσκει κι εμάς να μην ντρεπόμαστε για την κακία των προγόνων μας. Αντίθετα πρέπει να μισούμε την αμαρτία τους επιζητώντας μόνο την αρετή. Αν είναι δυνατόν πρέπει να προσπαθούμε να γίνουμε εμείς ενάρετοι ώστε να λαμπρύνουμε και τους προγόνους μας.

 Ιδιαίτερα ο Ματθαίος μνημονεύει τη Βηρσαβεέ για να δείξει ότι όλοι είναι δεκτοί για το Θεό έστω κι αν γεννηθούν από πόρνη ή μοιχαλίδα αρκεί να έχουν αρετή. Από την άλλη παραλείπει από τη γενεαλογία του κάποιους βασιλείς-προγόνους του Κυρίου που ήταν υπερβολικά ασεβείς. Τέλος να πούμε ότι το γεγονός ότι ο Χριστός είχε προγόνους πόρνες και μοιχαλίδες φανερώνει ότι η αμαρτία είχε μολύνει πολύ βαθιά το ανθρώπινο γένος μέχρι κι αυτούς τους προγόνους του Χριστού. Δυστυχώς η αμαρτία μετά την πτώση των πρωτοπλάστων χωρίς να είναι κάτι το φυσικό κατάντησε να είναι τέτοιο. Η γενεαλογία καταλήγει στον Ιωσήφ. Κανονικά ο ευαγγελιστής θα έπρεπε να αναφέρει τους προγόνους της Θεοτόκου αλλά θέλει να διαφυλάξει το έθιμο να μη γενεαλογούνται γυναίκες. Ο Ματθαίος δίνει τη βασιλική καταγωγή του Ιωσήφ. Είναι βέβαιο ότι τόσο ο Ιωσήφ όσο και η Θεοτόκος κατάγονταν από το γένος του Δαβίδ. Άλλωστε αυτό το επιβεβαιώνει και ο Λουκάς όταν αφηγείται το περιστατικό του ευαγγελισμού.

 Λέει χαρακτηριστικά ότι ο άγγελος εστάλη προς παρθένο που ήταν αρραβωνιασμένη με άνδρα που λεγόταν Ιωσήφ από τον οίκο και τη γενιά του Δαβίδ. Υπάρχει όμως κι ένας μυστικότερος λόγος για τον οποίον ο Ματθαίος γενεαλογεί το Δαβίδ. Δεν θέλει να φανερώσει ότι ο Χριστός γεννήθηκε από Παρθένο. Αν μάθαιναν κάτι τέτοιο οι κακοπροαίρετοι Ιουδαίοι όχι μόνο θα τους θορυβούσε πάρα πολύ ως κάτι το αδιανόητο αλλά θα θεωρούσαν και την Παναγία ένοχη μοιχείας. Η μνηστεία λοιπόν με τον Ιωσήφ ήταν έργο της Θείας Πρόνοιας για να καλυφθεί η υπερφυσική γέννηση του Κυρίου. Αδελφοί μου, καθώς πλησιάζουμε προς τα Χριστούγεννα ας αναλογιστούμε την άπειρη συγκατάβαση του Κυρίου μας. Καταδέχτηκε να γίνει ταπεινός άνθρωπος και μάλιστα δεν ντράπηκε να έχει για προγόνους του ενόχους βαριών αμαρτημάτων. Ας αφήσουμε τους εαυτούς μας να κατανυχθούν από την άπειρη αγάπη του Χριστού κι ας ζητήσουμε με πόθο την αρετή ώστε να λαμπρύνουμε τους εαυτούς μας.           

 Ι.Μ.Χ
www.impaphou.org