Το λογισμικό ΚΑΣΤΑΛΙΑ είναι ένα εποικοδομητικού τύπου περιβάλλον μάθησης που έχει στόχο να βοηθήσει τους μαθητές/-τριες να περιηγηθούν στην αρχαϊκή εποχή και να γνωρίσουν την ιστορία και την τέχνη δύο αρχαϊκών πόλεων-κρατών, της Αθήνας και της Κορίνθου.
Το λογισμικό σχεδιάστηκε με βάση τις γνωστικές ανάγκες των μαθητών/-τριών Λυκείου για την οικοδόμηση ιστορικών γνώσεων και σκέψης σχετικά με τις δύο αρχαϊκές πόλεις-κράτη, την Αθήνα και την Κόρινθο. Διαθέτει διδακτικό υλικό, υπολογιστικά εργαλεία και χώρο εργασίας.
Α. Διδακτικό υλικό: Απαρτίζεται από μια ποικιλία αυθεντικών ιστορικών πηγών (κείμενα, αγγεία, γλυπτά, επιγραφές, νομίσματα, κτίρια) που παραπέμπουν σε δράσεις ανθρώπων, οι οποίες χαράσσουν την ιδιαίτερη διαδρομή κάθε αρχαϊκής πόλης κράτους στο χρόνο. Κάθε πηγή αποτελείται από ένα κείμενο ή μια απεικόνιση κλπ. καθώς και ένα σύντομο κείμενο με πληροφορίες και επεξηγήσεις.
Εικονίδια και παράθυρα πηγών
Β. Τα υπολογιστικά εργαλεία διακρίνονται σε:
- εργαλεία μελέτης (βιβλιοθήκη οργανωμένη σε βάση δεδομένων, εικονικό μουσείο, χάρτες, ευρετήρια, σημειωματάριο, σχεδιαστήριο)
- εργαλεία διδασκαλίας (έτοιμα διδακτικά μοντέλα με πολυμεσική υποστήριξη) και
- εργαλεία επικοινωνίας (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, έτοιμα φύλλα για συνεργατική εργασία)
Στη βιβλιοθήκη φυλάσσονται τόμοι βιβλίων από αρχαίους και νεότερους συγγραφείς, των οποίων αποσπάσματα από τα κείμενά τους έχουν χρησιμοποιηθεί ως ιστορικές πηγές στο πρόγραμμα.
Η βιντεοθήκη περιλαμβάνει τίτλους βίντεο αρχαιολογικών χώρων της αρχαϊκής Αθήνας και Κορίνθου και οθόνη προβολής βίντεο. Με κλικ πάνω σε κάποιον τίτλο προβάλλεται το αντίστοιχο βίντεο στην οθόνη προβολής του.
Το παράθυρο του ευρετηρίου περιλαμβάνει τέσσερα επί μέρους ευρετήρια για θεματική ή αλφαβητική αναζήτηση όρου:
- Οι Έννοιες είναι το ευρετήριο που περιλαμβάνει την επεξήγηση ιστορικών όρων, όπως θεσμών κλπ.
- Τα Βιογραφικά είναι το ευρετήριο προσώπων που περιλαμβάνει σύντομες βιογραφίες ιστορικών προσώπων της αρχαϊκής εποχής που συναντώνται στις πηγές κειμένων, όπως συγγραφείς, πολιτικοί, καλλιτέχνες κλπ.
- Τα Πραγματολογικά είναι το ευρετήριο που περιλαμβάνει πληροφορίες για τοπωνύμια, γεωγραφικές περιοχές, ιστορικούς χώρους κλπ.
- Τα Αλφαβητικά είναι το ευρετήριο που περιλαμβάνει το υλικό όλων των παραπάνω ευρετηρίων σε αλφαβητική σειρά.
Το ευρετήριο παρέχει επίσης τη δυνατότητα αναζήτησης κάποιου όρου που εμπεριέχεται στο ευρετήριο όταν γραφτεί στο ειδικό πεδίο. Τότε φωτίζεται ο αντίστοιχος όρος στο αλφαβητικό ευρετήριο και εμφανίζονται οι πληροφορίες του ευρετηρίου που αφορούν το συγκεκριμένο όρο.
Ευρετήριο: Τοπωνύμιο “Λέχαιο” με εικόνα και βίντεο.
Γ. Στο χώρο εργασίας μελετώνται τα θέματα-ζητήματα που τίθενται υπό μορφή ερωτήσεων-προβλημάτων προς απάντηση μέσα από τη μελέτη των ιστορικών πηγών.
Δραστηριότητα: “Ανατολικές επιδράσεις στην πλαστική” από το σενάριο “Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου – καινοτομίες και ανατολικές ςπιδράσεις”.
Παρατίθενται 8 πηγές. Η δραστηριότητα που καλούνται οι μαθητές να πραγματοποιήσουν με βάση τις πηγές αυτές είναι να απαντήσουν στην ερώτηση που διακρίνεται στην εικόνα, στο χώρο εργασίας. Οι μαθητές πρέπει να μελετήσουν τις πηγές, να συνδυάσουν τις πληροφορίες να επιλέξουν τις κατάλληλες και να τις ταξινομήσουν ώστε να συμπληρώσουν το σχετικό πίνακα.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για την παρουσίαση του λογισμικού:
- Το εγχειρίδιο χρήσης του λογισμικού Κασταλία.
- Σολομωνίδου, Χ. (2006) Νέες τάσεις στην εκπαιδευτική τεχνολογία: Εποικοδομητισμός και σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης, Μεταίχμιο, σελ. 226-229.