Στα πλαίσια υλοποίησης του προγράμματος: “Ρουμλουκιώτικα Αντέτια της Άνοιξης (Αποκριές-Πάσχα) και του προγράμματος: “Ομαλή Μετάβαση νηπίων στο Δημοτικό Σχολείο” αποφασίσαμε την επίσκεψη στο 7ο Δημοτικό Σχολείο Αλεξάνδρειας για να τραγουδήσουμε τα Κάλαντα του Λαζάρου. Οι μαθήτριες ακολουθώντας το έθιμο “Λαζαρίνες” φόρεσαν τις παραδοσιακές ποδιές, κράτησαν τα καλαθάκια και τα μαντήλια στα χέρια τους και στόλισαν τα μαλλιά τους με όμορφα λουλούδια. 

Επισκεφθήκαμε την Α’ Τάξη, τραγουδήσαμε τα Κάλαντα και κεράσαμε τους μαθητές/τριες καραμέλες και σοκολατένια αβγά. Παρατηρήσαμε την αίθουσα διδασκαλίας αλλά και τους υπόλοιπους χώρους του σχολείου. Στο τέλος ευχηθήκαμε “Καλό Πάσχα”

“ΟΙ ΛΑΖΑΡΙΝΕΣ”

Ένα από τα έθιμα της άνοιξης που τελούνταν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος, όπως και στο Ρουμλούκι, ήταν οι Λαζαρίνες. Το έθιμο των Λαζαρίνων έκτος από το ότι ανάγγελλε την Ανάσταση του Λαζάρου, ανάγγελλε και το ξύπνημα, την ανάσταση της φύσης και τον ερχομό της Άνοιξης. Το έθιμο αυτό, κατά πολλούς, έχει αρχαίες ρίζες. Οι Λαζαρίνες ήταν ολιγομελείς και αλλού πολυπληθείς ομάδες νεαρών κοριτσιών, που επισκέπτονταν με τη σειρά όλα τα σπίτια του χωριού τους και γειτονικά χωριά, τραγουδώντας ένα είδος καλάντων, τα “Λαζαρ’κά”, που αναφέρονταν στον Λάζαρο, την κάθοδο του στον Άδη και την Ανάσταση του από τον Ιησού. Από αυτόν τον Άγιο, άλλωστε πήρε το όνομα του το συγκεκριμένο έθιμο αλλά και όσες κοπέλες συμμετείχαν σε αυτό. Το έθιμο των Λαζαρίνων στο Ρουμλούκι διαρκούσε από το απόγευμα της Παρασκευής, παραμονή του Σαββάτου του Λαζάρου μέχρι και την Κυριακή των Βαΐων. Στο έθιμο αυτό συμμετείχαν νεαρές, ελεύθερες κοπέλες ηλικίας 13-19 ετών, που είχαν εισέλθει σε ηλικία γάμου, δηλαδή είχαν φορέσει τον άσπρο σαγιά και το τσεμπέρι στο κεφάλι. Το μπουλούκι, όπως ονομάζονταν μία ομάδα Λαζαρίνων, αποτελούνταν συνήθως από 4 κοπέλες και ένα κοριτσάκι έως 12 ετών, την “καλάθαρο”, που ακολουθούσε την ομάδα και συγκέντρωνε με ένα καλάθι τις προσφορές (αυγά και χρήματα), που τους έδιναν σε κάθε σπίτι που επισκέπτονταν. Όλη τη Μεγάλη Σαρακοστή, οι Λαζαρίνες προετοιμάζονταν μαθαίνοντας τους χορούς και τα τραγούδια, που θα τους ήταν αναγκαία για την επιτυχή τέλεση του εθίμου αυτού. Οι Λαζαρίνες φορούσαν ως ενδυμασία τους “τα λαζαργιάτ’κα”, που αποτελούνταν από τον άσπρο σαγιά, από τσεμπέρι στο κεφάλι στολισμένο με λουλούδια και από μαντίλες πολύχρωμες, που κρεμούσαν στα ζωνάρια τους. Μία μαντίλα κρατούσαν στα χέρια τους. Επίσης, φορούσαν κοσμήματα, δανεισμένα από παντρεμένες γυναίκες. Οι Λαζαρίνες ξεκινούσαν την περιήγηση τους το απόγευμα της Παρασκευής κάνοντας το σταυρό τους και λέγοντας το εξής τραγούδι:

«Κίνησαν οι Λαζαρίνες την Παρασκιουβή

κι ως την Κυριακή του γιόμα τα ιστόλιζαν

κι την Κυριακή του βράδυ τα προυβόδιζαν.»

Στο δρόμο βάδιζαν ανά ζεύγη και από πίσω τους ακολουθούσε η καλαθάρος. Πρώτα, επισκέπτονταν το κονάκι του μπέη για να πάρουν άδεια, κατόπιν το σπίτι του ιερέα, του μουχτάρη (προέδρου) και του δασκάλου. Απέφευγαν τα σπίτια με πένθος. Εισερχόμενες στην αυλή ενός σπιτιού φιλούσαν το χέρι της νοικοκυράς και άρχιζαν να χορεύουν τραγουδώντας ταυτόχρονα το τραγούδι του Λαζάρου (Λαζαριάτικο)

«Ήρθιν η Λάζαρους, ήρθαν τα Βάϊα,

ήρθιν η Κυριακή, που τρών’ τα ψάρια.

Πού ’σι Λάζαρι σαβανουμένους

 κι μι του κιρί ζουμένους;

Σήκου Λάζαρι κι μην κοιμάσι,

ήρθι η μάνα σου απού την Πόλη,

σού φιρι χαρτί κι κουμπουλόϊ.

Γράφτι Θόδουρι, γράφτι Δημήτρη,

γράφτι Λιμουνιά κι Κυπαρίσσι.

Τώρα λάλησιν κι χιλιδόνι,

κι τ’ χρόν’.»

Μόλις τέλειωναν, η νοικοκυρά τους φιλοδωρούσε με χρήματα και με αυγά, που τα έπαιρνε η καλαθάρος και τα τοποθετούσε στο καλάθι που κρατούσε. Το πρωί του Σαββάτου του Λαζάρου, αφού ασπάζονταν τις εικόνες του σπιτιού και έκαναν το σταυρό τους, οι Λαζαρίνες ξεκινούσαν για τη συνέχεια της περιοδείας τους τραγουδώντας.

 

 

Σήμερα βάψαμε τα βρασμένα αβγά που έφεραν τα παιδιά στο Νηπ/γείο μας.

Γιατί βάφουμε τ’ αβγά κόκκινα; 

Την Μεγάλη Πέμπτη γίνεται το βάψιμο των αβγών, που μαρτυρά το αίμα του Ιησού που έπεσε στα μαρτύριά του. Για αυτό και τη λέμε Κόκκινη Πέφτη ή Κοκκινοπέφτη. Το αβγό έχει έναν ακόμα συμβολισμό ως προς την Ανάσταση. Με το αβγό οι Χριστιανοί συμβόλισαν τον τάφο, που ήταν ερμητικά κλειστός, όπως το περίβλημα του αβγού, αλλά έκρυβε μέσα του τη «Ζωή», από τον οποίο εξήλθε όταν αναστήθηκε ο Χριστός –εξ ου και το σπάσιμο των αβγών μετά την Ανάσταση.

Το βάψιμο των αβγών τη Μεγάλη Πέμπτη είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα του Πάσχα. Η παράδοση μάλιστα επιτάσσει να τα βάφουμε κόκκινα, ενώ τα τελευταία χρόνια η τάση είναι τα αβγά να βάφονται σε διάφορα χρώματα και να στολίζονται με ποικίλα σχέδια και τεχνοτροπίες. Γιατί όμως βάφουμε κόκκινα τα αβγά τη Μεγάλη Πέμπτη; Η απάντηση «κρύβεται» σε διάφορες εκδοχές, οι ερμηνείες που δίνονται είναι πολλές και διαφορετικές, όπως και οι συμβολισμοί.Τα αβγά βάφονται την Μεγάλη Πέμπτη η οποία είναι η ημέρα του Μυστικού Δείπνου, όπου ο Χριστός πρόσφερε άρτο και κρασί ως συμβολισμό για το σώμα Του και το αίμα Του, έτοιμος να θυσιαστεί για να ελευθερώσει τον κόσμο από τα δεσμά της αμαρτίας. Η χριστιανική παράδοση θέλει τα αβγά, σύμβολο της γονιμότητας και της έναρξης ενός νέου κύκλου ζωής, να βάφονται κόκκινα, γιατί συμβολίζουν το Αίμα του Χριστού. Σύμφωνα με μία εκδοχή η Παναγία πήρε ένα καλάθι αβγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς Του Υιού της, ικετεύοντάς τους να μην τον βασανίσουν. Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αβγά, τότε αυτά βάφηκαν κόκκινα.

Μία άλλη προσέγγιση συνδέει το κόκκινο χρώμα με τη Μαρία Μαγδαληνή. Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, θεώρησε τόσο απίθανο το γεγονός, “όσο και το να βαφτούν τα αβγά κόκκινα”. Η Μαρία Μαγδαληνή τότε, χρωμάτισε μερικά αβγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός.

Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, η Μαρία η Μαγδαληνή πήγε στον Τιβέριο Καίσαρα και του ανακοίνωσε ότι αναστήθηκε ο Χριστός. Εκείνη την ώρα κάποιος κρατούσε δίπλα από τον Αυτοκράτορα ένα καλάθι αβγά. Ο Τιβέριος Καίσαρας, είπε στην Μαρία Μαγδαληνή ότι, εάν αυτό που λέει, είναι αλήθεια, τότε τα αβγά, από άσπρα που είναι, να γίνουν κόκκινα. Και έγιναν κόκκινα….

Ο Μεγάλος Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη, στην επίσημη τελετή που γινόταν το πρωί της Κυριακής του Πάσχα, προσέφεραν κόκκινα αβγά. Οι εκλεκτοί καλεσμένοι τσούγκριζαν τα αβγά με τον αυτοκράτορα και τη βασιλομήτορα και στη συνέχεια γευμάτιζαν.