Οι γονείς ανησυχούν για τη διατροφή του παιδιού τους από την πρώτη στιγμή που αυτό έρχεται στον κόσμο, προκειμένου να είναι σίγουροι ότι θα αναπτυχθεί σωστά.
Δυστυχώς όμως πολλές φορές συμβαίνει το παιδί να παρουσιάσει κάποια διατροφική διαταραχή με αποτέλεσμα να χάνει ή να παίρνει βάρος συνεχώς. Οι πιο συνηθισμένες διατροφικές διαταραχές είναι η νευρική ανορεξία και η ψυχογενής βουλιμία.
Η νευρική ανορεξία είναι μία διαταραχή κατά την οποία ένα άτομο φυσιολογικού βάρους προσπαθεί να χάνει συνεχώς κιλά διατηρώντας μία λανθασμένη εικόνα για το σώμα του, μειώνοντας δραματικά την πρόσληψη τροφής και έχοντας υπερβολική απώλεια βάρους. Αφορά κυρίως τις έφηβες, όμως τα τελευταία χρόνια έχουν παρατηρηθεί κρούσματα και σε αγόρια και κορίτσια μικρότερων ηλικιών και σε ενήλικες.
Κατά την ψυχογενή βουλιμία το άτομο τρώει μεγάλες ποσότητες φαγητού, αλλά αμέσως μετά τις αποβάλλει προκαλώντας εμετό ή καταφεύγοντας σε διουρητικά και καθαρτικά. Η διαφορά με την νευρική ανορεξία είναι ότι σε αυτή την περίπτωση το άτομο μπορεί να περάσει απαρατήρητο, καθώς είναι φυσιολογικού βάρους ή λίγο υπέρβαρο.
Οι λόγοι που μπορεί να εμφανίσει κάποιος μία διατροφική διαταραχή ποικίλουν και συνήθως είναι συνδυασμός πολλών παραγόντων. Μπορεί να παίζουν ρόλο τα γονίδια, η πίεση της οικογένειας για συγκεκριμένο τρόπο διατροφής, τα διάφορα οικογενειακά προβλήματα, όπως ένα διαζύγιο ή μια κακοποίηση, η ίδια η προσωπικότητα του εφήβου, π.χ. να είναι τελειομανής ή εσωστρεφής και φυσικά τα πρότυπα της κοινωνίας που προωθούν ότι ο ιδανικός σωματότυπος είναι ο αδύνατος.
Συμπτώματα διατροφικών διαταραχών
Οι διατροφικές διαταραχές και ειδικότερα η νευρική ανορεξία έχουν κάποια συγκεκριμένα σημάδια που θα πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή αν τα εντοπίσουμε.
– Μη φυσιολογικό βάρος σε σχέση με την ηλικία και το φύλο του παιδιού
– Απότομη απώλεια βάρους
– Υπερβολικός φόβος για παχυσαρκία σε συνδυασμό με έντονη ενασχόληση με δίαιτες και γυμναστική
– Η αμηνόρροια στα κορίτσια
– Η λανθασμένη αντίληψη σώματος
Γενικότερα στις διατροφικές διαταραχές, αυτό που πρέπει να μας ανησυχήσει είναι ότι ενώ τα παιδιά μπορεί να είναι φυσιολογικού βάρους, θέλουν να χάνουν συνεχώς κιλά, ψάχνουν δικαιολογίες για να μη φάνε και αντιδρούν άσχημα όταν τους επισημαίνεται ότι έχουν αδυνατίσει πολύ. Επίσης πολλές φορές παρατηρούνται εναλλαγές στη διάθεσή τους και μπορεί να παρουσιάζουν συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;
– Το πρώτο βήμα για να βοηθήσετε το παιδί σας είναι να εντοπίσετε εγκαίρως αυτό που του συμβαίνει, έτσι ώστε να το αντιμετωπίσετε μαζί. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί χτίζοντας μια καλή σχέση και ουσιαστική επικοινωνία μαζί του.
– Σκεφτείτε ότι η διατροφική συμπεριφορά του παιδιού δεν είναι απλώς ένα πείσμα του αλλά μία διαταραχή. Επομένως δε χρειάζεται να καυγαδίζετε μαζί του για το πώς και πόσο πρέπει να φάει ή να σχολιάζετε το βάρος του, αλλά να συζητήσετε ήρεμα για να καταλάβετε πώς σκέφτεται, τους λόγους που το οδηγούν σε αυτή τη συμπεριφορά και να του δείξετε ότι είστε εκεί για αυτό.
– Προσέξτε όμως να μην τους δείξετε υπέρμετρο ενδιαφέρον, καθώς ειδικότερα στην εφηβεία, τα παιδιά συνήθως αντιδρούν στην υπερβολική ενασχόληση των γονιών τους με αυτά και μπορεί να καταλήξουν στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα.
– Φροντίστε επίσης να του παρέχετε όσον το δυνατόν υγιεινότερες επιλογές φαγητού, αποφεύγοντας να έχετε στην κουζίνα παχυντικές λιχουδιές και δίνοντας εσείς το παράδειγμα σωστής διατροφής.
– Προσπαθήστε να έχετε κάποια γεύματα μέσα στην εβδομάδα όλοι μαζί, προκειμένου να έχετε διακριτικά μια εικόνα του τι και πόσο τρώει, αλλά και για να επικοινωνείτε περισσότερο.
– Ακόμα, αν το παιδί σας γυμνάζεται και αντιληφθείτε ότι χάνει ή παίρνει βάρος εξαιτίας υποδείξεών του προπονητή του, συζητήστε με αυτόν για να μάθετε πώς ακριβώς πρέπει να το κάνει, ώστε αυτή η μεταβολή των κιλών του να μην αποτελέσει κίνδυνο για την υγεία του.
– Τέλος, αναζητήστε πολύπλευρη βοήθεια η οποία θα περιλαμβάνει διατροφολόγο σε συνδυασμό με κάποιο ψυχολόγο ο οποίος θα σας κατευθύνει στον τρόπο προσέγγισης του παιδιού σας με εξειδικευμένες συμβουλές και θα του αλλάξει το δυσλειτουργικό τρόπο σκέψης σχετικά με την εικόνα του.
Ράνια Τοπτσόγλου, Ψυχολόφος
Σχόλια Αναγνωστών-Επισκεπτών