του Νεκτάριου Χατζάκη
05/11/2010 ,www.alfavita.gr
Διδάσκω Αρχαία Ελληνικά Α΄ Λυκείου και θα ήθελα να μοιραστώ κάποιες ιδέες που έχω δοκιμάσει μέσα στην τάξη για να τονωθεί το ενδιαφέρον των μαθητών. Αναφέρομαι κυρίως σε λεξιλογικές ασκήσεις. Πιο συγκεκριμένα :
α) στο τέλος του μαθήματος, για χαλάρωση των παιδιών, παίζουμε το ακόλουθο παιχνίδι. Οι μαθητές χωρίζονται σε δύο ομάδες (αγόρια-κορίτσια ή σε σειρές) και προσπαθούν να βρουν εναλλάξ μία παράγωγη λέξη στα νέα ελληνικά από μία λέξη του αρχαίου κειμένου. Οι λέξεις γράφονται στον πίνακα και χαμένη είναι η ομάδα που θα σταματήσει πρώτη να βρίσκει λέξεις. Η αρχαία λέξη πρέπει να έχει αρκετές παράγωγες (π.χ. ποιω, άγω,πόλις κ.α.) για να έχει και το παιχνίδι ενδιαφέρον.
β) Παραλλαγή του παραπάνω παιχνιδιού είναι η ακόλουθη : χωρίζονται και πάλι σε δύο ομάδες προσπαθώντας αυτή τη φορά να βρουν με ποια λέξη του αρχαίου κειμένου που έχουν μπροστά τους συνδέεται ετυμολογικά μία νεοελληνική λέξη που τους δίνω. Τους δίνω και εύκολες λέξεις (π.χ. ηθοποιός ζητώντας το εποίουν) αλλά και πιο δύσκολες (π.χ. άμαξα με το ανήγοντο). Πρώτος απαντάει κάθε φορά όποιος μαθητής σηκώσει πρώτος το χέρι του και αν δεν απαντήσει σωστά (πράγμα συχνό), απαντάνε κατά σειρά οι μαθητές της άλλης ομάδας και ούτω καθεξής. Κάθε λέξη παίρνει ένα πόντο, οι πιο δύσκολες δύο, ανάλογα με τη διαφορά που υπάρχει κάθε φορά. Έχοντας δοκιμάσει και τα δύο παιχνίδια στην τάξη σας διαβεβαιώ ότι έγινε χαμός με την καλή έννοια.
γ) Εκτός τάξης τώρα και για εργασία στο σπίτι κατά καιρούς ζητάω τις ακόλουθες εργασίες που χρειάζονται όμως χρήση του διαδικτύου (οι περισσότεροι μαθητές διαθέτουν internet). Ζητάω να βρουν την ετυμολογία λέξεων παραπέμποντας τους σε on line λεξικό (λεξικό Μπαμπινιώτη) που θα βρουν σε εκπαιδευτικό blog (http://polioxni.wordpress.com/%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%B9%CE%BA%CE%B1). Μιλάμε για λέξεις με ενδιαφέρουσα ετυμολογία (π.χ. βοήθεια, ενδιαφέρομαι κ.α.) που αρέσουν στα παιδιά, ενώ ταυτόχρονα εξοικειώνονται με τη χρήση λεξικού.
δ) Τέλος, όσον αφορά τη μετάφραση αρχαίου κειμένου, τους παραπέμπω σε μια ιστοσελίδα ενός ισπανικού πανεπιστημίου με σύγχρονες ειδήσεις στα αρχαία ελληνικά (http://polioxni.wordpress.com/category/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B1/) και τους ζητώ πληροφορίες για ένα άρθρο (έκτασης μιας παραγράφου κατά κανόνα). Έχει ενδιαφέρον γιατί βλέπουν την αρχαία ελληνική γλώσσα σε σύγχρονα κείμενα.
Ευχαριστώ για το χρόνο σας.
Νεκτάριος Χατζάκης, φιλόλογος
2 σχόλια
Ευχαριστώ πάρα πολύ για τις ιδέες. Διδάσκω αρχαία ελληνικά στην Α’ Γυμνασίου, και αναζητώ ιδέες για να βάλω παιχνίδι στη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών σε τόσο μικρά παιδιά. Τα παραπάνω είναι πολύ χρήσιμα. Εγώ σκεφτόμουν τον χωρισμό σε ομάδες και ένα παιχνίδι τύπου κρεμάλας, ή να ενώσουν συλλαβές που θα τους δίνω και να σχηματίζουν αρχαίες ελληνικές λέξεις που έχουμε δει στο κείμενό μας και στη γραμματική.
πλάκα έχει επίσης όταν τους δίνω μία λέξη του αρχαίου κειμένου και τους ζητώ να βρουν ας πούμε 10 ομόρριζα της νέας ελληνικής και να φτιάξουν με αυτά μια ιστορία, ας είναι αστεία ή παράλογη, αρκεί να είναι σωστή η χρήση των λέξεων…