ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΙΞΗΣ : Χρήση και σημασία τους

ΓΕΝΙΚΑ : Τα σημεία στίξης επιτελούν δυο κύριεςλειτουργίες:α)δηλώνουν διάφορες σημασιοσυντακτικές σχέσεις και β) σχολιάζουν τα γραφόμενα.
Η τελεία, η άνω τελεία και το κόμμα είναι κατ᾿ εξοχήν «παυστικά» σημεία στίξης· αποδίδουν δηλαδή τις παύσεις του προφορικού λόγου.
Το θαυμαστικό, το ερωτηματικό και τα αποσιωπητικά αποδίδουν τον επιτονισμό, την διακύμανση της φωνής, και έχουν κυρίως εκφραστική λειτουργία.
Πολλές σημασιοσυντακτικές σχέσεις του κειμένου, όπως η παράθεση, η επεξήγηση, η παράθεση επιθέτων, η διάκριση δευτερευουσών προτάσεων από τις κύριες, τα όρια των προτάσεων, ορισμένα είδη προτάσεων (καταφατικές, ερωτηματικές), η μορφή του λόγου (ευθύς, πλάγιος), η υπόταξη και η παράταξη, η παράθεση ομοίων όρων δηλώνονται με την στίξη.
Τα εισαγωγικά και η παύλα του διαλόγου (μονή παύλα), βοηθούν τον αναγνώστη να παρακολουθήσει την εναλλαγή των προσώπων στον διάλογο, καθώς και να διακρίνει τα λόγια των προσώπων, εντός εισαγωγικών, από το υπόλοιπο κείμενο.
Με τα εκφραστικά σημεία στίξης υποδηλώνεται η προσωπική στάση του γράφοντος απέναντι στο κείμενό του.
Η απορία, η επιφύλαξη, ο θαυμασμός, η ειρωνεία, ο δισταγμός, η αποσιώπηση, που δηλώνονται με το ερωτηματικό, τα εισαγωγικά, το θαυμαστικό, τα αποσιωπητικά δεν είναι παρά ένα είδος σχολιασμού του κειμένου από τον ίδιο τον δημιουργό του που εκφράζεται με τρόπο έμμεσο και οικονομικό μέσω της στίξης.

ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ
•Άνω τελεία (·):
χωρίζει δυο μέρη μιας φράσης που σχετίζονται μεταξύ τους αντιθετικά, ιδίωςόταν το δεύτερο μέρος συμπληρώνει ή επεξηγεί το νόημα του πρώτου [αυτός δεν είναι άνθρωπος· είναι θηρίο ανήμερο]
•Κόμμα (,):
εφιστά την προσοχή του αναγνώστη σε μια λέξη ή φράση [γι᾿ αυτό, είναιεπιτακτική ανάγκη να συνηθίσουμε, από την παιδική μας ηλικία μάλιστα, στην ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων]
•Διπλή τελεία (:)
: πριν από αυτούσια παράθεση λόγων άλλου, που κλείνονται σε εισαγωγικά /πριν από απαρίθμηση, ερμηνεία, επακόλουθο
•Ερωτηματικό (;):
σε παρένθεση, δείχνει ειρωνεία, αμφιβολία
•Θαυμαστικό (!):
υπογραμμίζει την εντύπωση από κάτι απίστευτο ή ανόητο / μέσα σεπαρένθεση δηλώνει απορία / [αποδοχή (επιδοκιμασία, συμφωνία, ενθάρρυνση, ευχάριστηέκπληξη) – απόρριψη (αποδοκιμασία, αποστροφή, αγανάκτηση, αποκλεισμό, αποθάρρυνση, κατάπληξη) – αμφιβολία (απορία, δισταγμό, αμηχανία, αμφισβήτηση)]
•Αποσιωπητικά (…):
όταν υποδηλώνεται συγκίνηση ή μένει ατελείωτη μια φράση. Όταν όμως προηγούνται μιας λέξης ή φράσης, υποδηλώνουν ειρωνεία ή προαναγγέλλουναστεϊσμό/ παραδοξολογία
•Διπλή παύλα (— —):
απομονώνει μέρος του κειμένου. Ό,τι περικλείεται σε διπλή παύλα είναι συνήθως απαραίτητη παρεμβολή στην συνέχεια του λόγου
•Παρένθεση ():
κλείνει μια λέξη ή φράση που εξηγεί ή συμπληρώνει τα λεγόμενα· πρόκειται για μια μικρή παρέκβαση
•Εισαγωγικά (« »):
κλείνουν τα λόγια κάποιου, όπως ακριβώς τα είπε /ρητά, παροιμίες / λέξεις ή φράσεις που δεν χρησιμοποιούνται με το συνηθισμένο τους νόημα ή χρησιμοποιούνται ειρωνικά / τίτλοι βιβλίων – περιοδικών, ονόματα εφημερίδων (πλοίων, επιγραφές), όταν δεν τυπώνονται με πλάγια στοιχεία [εφημερίδα «Το Βήμα» /Το Βήμα]

Πηγή : http://www.scribd.com/%CE%94%CE%92%CE%BB%CE%B1%CF%87%CE%BF%CE%B4%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CF%82/d/48282446-%CE%A3%CE%97%CE%9C%CE%95%CE%99%CE%91-%CE%A3%CE%A4%CE%99%CE%9E%CE%97%CE%A3

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/2011

Αφήστε μια απάντηση

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση