Παραθέτονται χαρακτηριστικά ατοπήματα, εκφραστικά και νοηματικά, με αντιπροσωπευτικά παραδείγματα:
1) Αοριστολογία
π.χ. Ήδη έχουν αρχίσει κάποια παγκόσμια κινήματα να ενδιαφέρονται για την ομαλή εξέλιξη του ανθρώπου, του νέου στην κοινωνία μας. Όλοι μαζί προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν -καλύτερο, πιο ανθρώπινο και πιο προσιτό στους νέους κόσμο.
Χρειάζεται η αναπροσαρμογή και αναθεώρηση ορισμένων θέσεων, απόψεων, ώστε να γίνει γι ζωή ομαλή και ν’ αποκτήσει νόημα.
2) Κατάχρηση ονοματικής διατύπωσης
π.χ. Η εξασφάλιση της δυνατότητας της δυναμικής επιρροής των επιστημόνων της εποχής μας…
3) Λεξιθηρία (κατάχρηση συνωνύμων)
π.χ. Η αδιέξοδη, αντιφατική, πολυτάραχη και αντινομική εποχή μας κατατρύχεται και ταλανίζεται…
4) Πομπώδες ύφος :
π.χ. Η χώρα μας, ο τηλαυγής φάρος του πολιτισμού, πρωτοστατεί στο διεθνές στερέωμα.
5) Αδόκιμοι εμπρόθετοι προοδιορισμοί
Π.χ. …μέσα από τη διερεύνηση αυτή.
… Οι νέοι παρασύρονται με τα ναρκωτικά…
6) Ξενισμοί
π.χ. Κυριεύεται τότε από κόμπλεξ και αποκτά ένα στυλ…
7) Γενίκευση
π.χ. Η αξιοκρατία, παγιώνεται σε όλες τις δημοκρατικές κοινωνίες.
Όλοι οι άνθρωποι, πιστεύουν σε ηθικές αξίες.
8) Διδακτισμός – Καθηκοντολογικό ύφος
π. χ. Χρέος έχουμε να αντιδράσουμε στην εκμετάλλευση του ανθρώπου από το συνάνθρωπο και να αντισταθούμε στη λαίλαπα της ηθικής αναλγησίας…
9) Πολιτικολογία – αιχμηρή διατύπωση
Π.χ. Οι πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης είναι άδικες και. αντιλαϊκές…
10) Άστοχη χρήση της χρονικής βαθμίδας στα ρήματα της περιόδου
π.χ. …πρέπει, να προσπαθούμε αδιάλειπτα, για να έχουμε καρπωθεί τα αποτελέσματα.
11) Ανανταπόδοτο και πρωθύστερο σχήμα
π.χ. -Από τη μια μεριά τα Μ.Μ.Ε μας ενημερώνουν και μας ψυχαγωγούν προσφέροντας… (δεν υπάρχει η φράση στην άλλη)
-Η προσπάθειά του υπήρξε αποτελεσματική και εντατική (πρώτα εντατική υπήρξε).
12) Μακροπερίοδος λόγος
π.χ. Πρώτα. απ’ όλα θα πρέπει να προσπαθήσει ο νέος να προσαρμόσει τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του στην κοινωνική πραγματικότητα, χωρίς όμως να υποστούν αλλοιώσεις καθώς και να κάνει κάποια αναθεώρηση των απόψεων τον που ίσως είναι λανθασμένες και να μην είναι απόλυτος στις ιδέες του αλλά να δέχεται οποιοδήποτε καινούργιο ερέθισμα λάμβανα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να το αφομοιώνει, δίχως να ασκεί στη ζωή του κριτική.
13) Λογοτεχνισμός – Φράσεις ανούσιου εντυπιωσιασμού
π.χ. -Επιπλέον οι γκρίζες τσιμεντουπόλεις αναστέλλουν κάθε δημιουργικό σκίρτημα…
-Όταν τα μέσα προσπαθούν να «ταϊσουν» τόν άνθρωπο με τηλεοπτικά σκουπίδια…
-Το μέγεθος της συμφοράς που μπορεί να σπείρει η τηλεόραση…
-θυμίζει το φαινόμενο αυτό μάνα που αποδιώχνει το ίδιο της το παιδί…
14) Αδόκιμες για το γραπτό λόγο, λέξεις – φράσεις / Πεζολογία / Προφορικότητα λόγου
π.χ. -Η κατάσταση αυτή έχει «ρίξει» τις ανθρώπινες σχέσεις στο επίπεδο… (υποβιβάσει).
-Η συμπεριφορά που βγαίνει προς τα έξω (εξωτερικεύεται).
-Να κάτσουν οι αρμόδιοι να σκεφτούν τις αιτίες του προβλήματος (ευαισθητοποίηση, προβληματισμούς, ανάληψη ευθυνών).
-Η ανευθυνότητα για τους γύρω είναι αυτό που χαρακτηρίζει τον τωρινό άνθρωπο… :
-Αυτό παθαίνουν όσοι σνομπάρουν την παράδοση και ποδοπατούν το πολιτιστικό παρελθόν…
15) Επαναλήψεις λέξεων
π.χ. Αυτή η πορεία προσφέρει γνώσεις και εμπειρίες, οι οποίες προσφέρουν γαλήνη και ευτυχία στον άνθρωπο (προσδίδουν, οδηγούν στην… δημιουργούν συνθήκες…). !
Δεν έχει πολιτικές απόψεις, αφού δεν έχει την ικανότητα να συγκρίνει (δεν είναι σε θέση να…).
16) Ακυριολεξία – Λανθασμένη σημασιολογικά χρήση λέξεων
π.χ. -Οι δημοκρατικές διαδικασίες χάνουν έδαφος και στη θέση, τους τοποθετείται ένα αυταρχικό κλίμα (διαμορφώνεται/ καλλιεργείται / δημιουργείται).
-Η αποκατάσταση του ανθρώπου από τη μηχανή (αντί η υποκατάσταση).
-Ο πολιτισμός έδωσε γερές προσβάσεις για την ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου.
17) Αλλαγή προσώπου- Ασυμφωνία αριθμών
π.χ. -Η τηλεόραση μας οδηγεί στην παραπληροφόρηση. Μας τρέφουν δηλαδή και μας διαποτίζουν με….
-Η πολιτεία και οι πνευματικοί άνθρωποι πρέπει ν’ αναλάβει την ευθύνη για…
18) Πλεονασμός – Περιττολογία
π. χ. -Η ικανοποίηση του “εγώ” και ο ατομικισμός έχουν εισβάλει στη ζωή μας.
-Στη σημερινή κοινωνία ο σύγχρονος άνθρωπος…
-Πολλοί μετανάστες εισβάλλουν μέσα στη χώρα…
19) Απολυτότητα στη διατύπωση – Καταστροφολογία -Κινδυνολογία
π. χ. -Η σημερινή ανθρωπότητα αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα και οδεύει προς την καταστροφή.
-Κανείς δεν ενδιαφέρεται για το κοινωνική συμφέρον.
-Η πολιτεία έχει εγκαταλείψει τους νέους!
-Το σχολείο σήμερα δεν προσφέρει τίποτα στους μαθητές.
-Ο ανταγωνισμός απεργάζεται την αποσύνθεση της κοινωνίας.
-Τίποτε δεν μπορεί να συγκριθεί σε αξία με τη μόρφωση.
20) Παρενθέσεις – Συντομογραφίες – Αριθμητικά σύμβολα
π.χ. -Τα μεγάλα προβλήματα του καιρού μας (ανεργία, οικολογικό…) Þ όπως η ανεργία ,οικολογικό…
-π. χ. Þ για παράδειγμα
-κ. ά. Þ και διάφοροι άλλοι παράγοντες…
-Οι 2 βασικότεροι λόγοι… Þ Οι δύο…
-Ο 20 ος αιώνας … Þ Ο εικοστός αιώνας…
21) Συχνά λάθη ορθογραφίας
π.χ. -διακήρυξη/ κήρυγμα
-μήνυμα
-δίλημμα
-επηρεάζω / επήρεια – επιρροή
-άμεσος – έμμεσος ;
-ωφελώ / ωφέλεια / ωφελιμισμός – οφειλή / όφελος
-πρόσωπο / προσωπικός / προσωπικότητα / πρωτότυπος / πρότυπος
-άλλωστε – άλλοτε
-αλλοίωση – αλλοτρίωση
-επανειλημμένα
-ευνοώ / εύνοια – εννοώ / έννοια
-συνδυασμός
-παράλειψη / παραλειφθεί – επανάληψη
-έλλειψη – ελλιπής
-υγεία – υγιής
-απώτερος
-κατάρτιση
-κλασικός
-απόρροια
-ελάττωμα
-αντεπεξέρχομαι
22) Απαριθμήσεις – Κατηγοριοποιήσεις
π.χ. -Οι μορφές με τις οποίες εκδηλώνεται ο φανατισμός είναι οι εξής: θρησκευτικός, εθνικός…
-Οι παράγοντες που ωθούν το νέο σε αντικοινωνική συμπεριφορά είναι α) η κρίση της οικογένειας, β) η ανεργία…
Υ.Π.Ε.Π.Θ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ- 2003
Σχόλια Αναγνωστών-Επισκεπτών