kantonopou’s blog

ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

Πλήρωμα και περιτομή ( του Αρχιμ. Δανιήλ Γ. Αεράκη)

Συγγραφέας: kantonopou στις 2 Ιανουαρίου, 2011

Κλέφτες του χρόνου

Πώς θα πάει το νέο έτος, που πριν από λίγο ανέτειλε; Όπως… το πάμε εμείς! Ο χρόνος είναι ένα άλογο, που πηγαίνει όπου το οδηγεί ο καβαλάρης. Δεν είναι αυτόνομος ο χρόνος. Μόνος του δεν περνάει. Τύχη δεν υπάρχει. Στην ανύπαρκτη θεά Τύχη πιστεύουν μόνο όσοι αρχίζουν τη νέα χρονιά παίζοντας χαρτοπαίγνιο.

Ο χρόνος είναι χρήμα. Οι αρχαίοι έλεγαν: «Χρόνου φείδου». Και ο απόστολος Παύλος λέγει: «Βλέπετε πως περιπατείτε, εξαγοραζόμενοι τον καιρόν, ότι αι ημέραι πονηραί εισίν». Κι όπως το χρήμα λέγεται έτσι, διότι το χρησιμοποιούμε, έτσι και ο χρόνος είναι κάτι που χρησιμοποιείται. Χρήμα και χρόνος, δύο αγαθά, που αρχίζουν από ΧΡ, και που τότε αξιοποιούνται όταν τα προσφέρουμε σε κάποια άλλη λέξη που αρχίζει κι αυτή από ΧΡ· όταν τα προσφέρουμε στο Χριστό. Χρήμα και χρόνος δοσμένα στο Χριστό. Η καλύτερη επένδυση του χρόνου και του χρήματος είναι ο Χριστός.

Ένας χρόνος έφυγε. Ή μάλλον, ένα χρόνο ολόκληρο μας τον έκλεψαν. Υπάρχουν κλέφτες, που ληστεύουν τράπεζες. Υπάρχουν ιερόσυλοι, που κλέβουν εκκλησίες, ιερές εικόνες και ιερά αντικείμενα, Αλλ’ υπάρχουν και κλέφτες, που κλέβουν το χρόνο μας. Για τέτοιους ιερόσυλους, που κλέβουν ό,τι πολύτιμο έχουμε, το χρόνο μας, το ενδιαφέρον μας, την προσοχή μας, το μυαλό μας, την καρδιά μας, μιλάει ο απόστολος Παύλος στο Αποστολικό ανάγνωσμα της εορτής της Περιτομής. Εφιστώντας την προσοχή μας λέγει ο μεγάλος Απόστολος: «Βλέπετε μη τις υμάς έσται ο συλαγωγών δια της φιλοσοφίας και κενής άπατης, κατά την παράδοσιν των ανθρώ­πων, κατά τα στοιχεία του κόσμου, και ου κατά Χριστόν» (Κολασ. 2, 8). Στα λόγια αυτά κάνει λόγο για απατεώνες, που μας κλέψανε το χρόνο της μέχρι τώρα ζωής μας, με απατηλά συνθήματα, με γαργαλιστικά θεάματα και ακούσματα, με ψευτοθρησκευτικά πράγματα. Συγχρόνως μας παρουσιάζει και τον τρόπο να αξιοποιήσουμε το νέο χρόνο, και γενικά «τον υπόλοιπον χρόνον της ζωής ημών».

Οδός – Δένδρο – Οικοδομή

«Κατά Χριστόν»! Να η πορεία μας για το νέο χρόνο. Ο Χριστός είναι η οδός. Να βαδίσουμε την οδό του Κυρίου την ευθεία. Είναι η οδός, που ασφαλώς μας οδηγεί στη θέωση, στην αιώνια ζωή. Η ζωή μας είναι μία πορεία. Αν συνεχίσουμε την πορεία πάνω στο δρόμο, που φαντάζει μεν με τα φαντασμαγορικά φώτα της κοσμικής χαράς, αλλ’ είναι γεμάτος παγίδες και νάρκες, το αποτέλεσμα το γνωρίζουμε: Για τον εαυτό μας άγχος και μελαγχολία. Για την οικογένεια μας γκρίνια και διάλυση. Για την κοινωνία μας ατιμία και έγκλημα. Για την πολιτεία μας αναρχία. Για τον κόσμο πόλεμοι και ακοές πολέμων. Θα βάλουμε μυαλό; Θα μας συνετίσει η τραγωδία του παρελθόντος;

Εάν ναι, τότε θ’ αλλάξουμε πορεία. «Δι’ άλλης οδού» θα επιστρέψουμε στη χαμένη πατρίδα της χαράς, στο παλάτι της ευτυχίας, στη βασιλεία των ουρανών. Και η οδός αυτή είναι ο Χριστός. «Ως ουν παρελάβετε τον Χριστόν Ιησούν τον Κύριον, εν αυτώ περιπατείτε» (Κολασ. 2,6).

Η ζωή μας είναι ένα δένδρο. Ανεβασμένοι πάνω στα κλαριά του, απολαμβάνουμε τη γλυκύτητα της ζωής. Αλλά δεν βλέπουμε τι γίνεται κάτω, στις ρίζες του δένδρου. Δύο ποντικάκια τις ροκανίζουν ακατάπαυστα, Το ένα μαύρο, το άλλο άσπρο. Είναι η ημέρα και η νύκτα. Αλληλοδιαδέχονται η μία την άλλη και κατατρώγουν τις ρίζες του δένδρου της ζωής μας. Κι ενώ εμείς, επαναπαυμένοι στη γλυκύτητα της ζωής, τραγουδάμε αμέριμνα και γλεντάμε, κάποιος κραδασμός ακούγεται. Το δένδρο της ζωής μας ξαφνικά σωριάζεται κάτω.

Υπάρχει τρόπος να γίνει αειθαλές το δένδρο της ζωής μας, να είναι πάντοτε δροσερά τα φύλλα του, να είναι πάντοτε γλυκείς οι καρποί του; Ναι! Όταν ρίζα της ζωής μας έχουμε τον Ιησού Χριστό. Το λέγει ο απόστ. Παύλος: «Ερριζωμένοι εν αυτώ» (Κολασ. 2, 7). Η ζωή εν Χριστώ δεν μαραίνεται ποτέ. Το δένδρο, που έχει ρίζα το Χριστό, δεν πεθαίνει. Απλώς μεταφυτεύεται από το θερμοκήπιο του χρόνου στον κήπο της αιωνιότητας. Όσοι είναι ριζωμένοι στο Χριστό, αυτοί δεν γερνάνε ποτέ. Ζουν την α ιώνια νεότητα.

Η ζωή μας είναι μια οικοδομή. Πολλά σπίτια γκρεμίζονται. Και αν δεν τα γκρεμίσουν οι άνθρωποι για να κτίσουν άλλα, τα γκρεμίζει η μπουλντόζα του χρόνου, η φθορά της πολυκαιρίας. Και οι πνευματικές οικοδομές γκρεμίζονται. Γέμισε ο κόσμος από ερείπια και συντρίμμια. Οικογένειες γκρεμίζονται και διαλύονται. Όνειρα γκρεμίζονται και σβήνουν. Μόνο μια οικοδομή δεν γκρεμίζεται ποτέ. Εκείνη, που έχει θεμέλιο, ακρογωνιαίο λίθο, το Χριστό. Γι’ αυτό λέγει ο Παύλος: «Εν αυτώ εποικοδομούμενοι…» (Κολασ. 2, 7).

Το πλήρωμα της θεότητος

Συνοπτικά ο νέος χρόνος θα πάει καλά, αν περπατήσουμε σταθερά την οδό του Χριστού, αν έχουμε ρίζα και θεμέλιο το Χριστό. Αν ζήσουμε «κατά Χριστόν». Και για να μη νομίσουμε, πως αυτή είναι μια ωραία φράση, που την λέμε ασυναίσθητα, όπως λέμε το «Χρόνια πολλά», ο απόστολος Παύλος μας παρουσιάζει τι είναι για μας ο Ιησούς Χριστός.

1. Ο Χριστός για την πίστη μας είναι «το πλήρωμα της θεό­τητος». «Εν αύτω κατοικεί παν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς» (Κολασ. 2, 9). Ο Θεός ολόκληρος κατοικεί παντού, διότι βρίσκεται παντού. Και ο Χριστός είναι ολόκληρη η θεότητα. Ο Χριστός δεν είναι κτίσμα της θεότητας, αλλ’ ούτε είναι και μέρος της θεότητας. Είναι πλήρης η θεότητα. Είναι όλος ο Θεός. Είναι βέβαια ο Υιός και Λόγος του Θεού, δεν είναι ο Θεός Πατέρας, αλλ’ είναι ένα με το Θεό Πατέρα. «Εγώ και ο Πατήρ εν έσμεν (Ιωάν. 10,30), διεκήρυξε.

Ας το ακούσουν oι Χιλιαστές, οι αντίχριστοι αυτοί διαστρεβλωτές της αλήθειας. Σαφέστατα το λέγει ο Παύλος: «Εν αυτώ (τω Χριστώ) κατοικεί παν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς».

Και για να μη νομίσει κανείς, ότι πρόκειται για συμβολική παρουσία και ενοίκηση της θεότητας, προσθέτει ο Παύλος: «σωματικώς». Μέσα στο σώμα, που προσέλαβε κατά τη σάρκωσή του ο Υιός και Λόγος του Θεού, κατοικεί το πλήρωμα της θεότητας, ολόκληρη η θεότητα. Άλλωστε δεν υπάρχει θεότητα χωρίς πλήρωμα. Η θεότητα είναι αμέριστη, ακομμάτιαστη. Είναι «Τριάς ομοούσιος και αχώ­ριστος».

Ο Χριστός περιτέμνεται σαν άνθρωπος. Αυτό, το οκτώ ημερών βρέφος, που υφίσταται την Ιουδαϊκή σαρκική περιτομή, είναι ο μεγάλος και τέλειος Θεός, «ο οκταήμερος κατά την Μητέρα, ο Άναρχος κατά τον Πατέρα. Αυτώ βοήσωμεν· Συ ει ο Θεός ημών, ελέησον ημάς» (από τα στιχηρά του Εσπερινού της εορτής),

2. Ο Χριστός είναι και το πλήρωμα του Μωσαϊκού Νόμου. Με την περιτομή του εφαρμόζει και σ’ ένα ακόμη σημείο το Νόμο. «Και νόμον εκπληρών, περιτομήν θελήσει καταδέχη σαρκικήν» (από το απολυτίκιο της εορτής).

Το πλήρωμα της ζωής μας

3. Ο Χριστός είναι και το δικό μας πλήρωμα. Η σάρκα, την οποία προσέλαβε και συνέκλεισε μέσα της το πλήρωμα της θεότητας, περιλαμβάνει κι εμάς. Το «σωματικώς» αναφέρεται σ’ ολόκληρη την ανθρώπινη φύση, στην οποία ανήκουμε κι εμείς.

Ο Θεός είναι «ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών». Γεμίζει τα σύμπαντα με την αόρατη παρουσία του. Στην περίπτωση δε του σαρκωμένου Θεού, του Ιησού Χριστού, έχουμε και κάτι το ξεχωριστό. Ο Θεός γέμισε και γεμίζει τα σύμπαντα και με την ορατή παρουσία του, ως Θεάνθρωπος. Δεν έχουμε απλώς το πλήρωμα του Θεού· έχουμε το πλήρωμα του Θεανθρώπου.

Ο Θεάνθρωπος γέμισε την ύπαρξη της Παναγίας Μητρός του. Ο ίδιος είναι το πλήρωμα του αγίου Ποτηρίου, στο μυστήριο της θ. Ευχαριστίας. Ο Άρτος, που ρίπτει ο λειτουργός στο αγ. Ποτήριο,

είναι ολόκληρος ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός. Γι’ αυτό και λέγει εκείνη την ώρα: «Πλήρωμα ποτηρίου, Πίστεως, Πνεύματος Αγίου. Αμήν».

Ο θεάνθρωπος Χριστός είναι και το πλήρωμα της ζωής μας. Γι’ αυτό λέγει ο Παύλος: «Και εστέ εν αυτώ πεπληρωμένοι» (Κολασ. 2, 10). Η ζωή μας είναι τρόπον τινά ένα άγιο Ποτήριο, που πρέπει να είναι γεμάτο Χριστό.

Φαντασθείτε ένα άγιο Ποτήριο, να το αρπάζει χέρι ασεβούς και να το βεβηλώνει, όπως ο Βαλτάσαρ την παλαιά εποχή έκλεψε τα σκεύη του ναού των Ιεροσολύμων και τα μετέτρεψε σε κρασοπότηρα. Φαντασθείτε το άγιο Ποτήριο γεμάτο από ακαθαρσίες. Ανατριχιάζουμε και με τη σκέψη, και με τη φανταστική υπόθεση ενός τέτοιου θεάματος. Και όμως, αδελφοί μου! Στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο συμβαίνει. Εμείς, μόνοι μας, με τη θέλησή μας, προσφέρουμε το άγιο Ποτήριο της υπάρξεώς μας στο Διάβολο, για να το γεμίσει ακαθαρσίες. Είμεθα «πεπληρωμένοι», γεμάτοι από αμαρτίες. Και φυσικά, όσοι είναι γεμάτοι από αμαρτίες, είναι άδειοι πνευματικά. Συμβαίνει κάτι το οξύμωρο: Όσο γεμίζουμε τη ζωή μας με αμαρτίες, υλικά πράγματα, κοσμικές επιδιώξεις, τόσο αισθανόμεθα ένα απέραντο κενό μέσα μας. Το πλήρωμα του κόσμου είναι άδειασμα της ψυχής . Είναι κενός ο σύγχρονος άνθρωπος. Τίποτε δεν τον γεμίζει. Και προ παντός είναι άδειος από χαρά. Κι αυτό, διότι είναι άδειος από Χριστό.

Ο Χριστός για τον πιστό είναι το πλήρωμα της ζωής. Όπως δεν μπορούμε να κομματιάσουμε το Χριστό και να δεχθούμε το μισό Χριστό, το Χριστό μόνο σαν  άνθρωπο ή το Χριστό μόνο σαν Θεό, έτσι δεν μπορούμε να κομματιάσουμε το Χριστό στη ζωή μας και να πούμε: «Δέχομαι μόνο εκείνες ή εκείνες τις εντολές του Χριστού, τις άλλες τις απορρίπτω».

Ούτε έχουμε δικαίωμα να διχάσουμε τον εαυτό μας και να δώσουμε λίγο χρόνο στο Χριστό, λίγο στο Διάβολο· λίγο ενδιαφέρον για το Χριστό, λίγο για την αμαρτία· τις μισές μέρες στο Χριστό, τις μισές στο Διάβολο· τις μισές Κυριακές στον εκκλησιασμό, τις άλλες μισές στις εκδρομές ή στον ύπνο. Ο Χριστός είναι το πλήρωμα. Γεμίζει ολόκληρη τη ζωή μας. Αν ο χρόνος εκθλιφθεί σαν ένα ποτήρι, αρκετά ποτήρια προηγουμένων ετών τα γεμίσαμε με άχρηστα, περιττά ή και βρώμικα πράγματα. Το ποτήρι ή τα ποτήρια των υπολοίπων ετών της ζωής μας ας τα γεμίσουμε με «ευωδία Χριστού». «Αρκετός γαρ ημίν ο παρεληλυθώς χρόνος του βίου το θέλημα των εθνών κατεργάσασθαι, πεπορευμένοις εν ασελγείαις, επιθυμίαις, οινοφλυγίαις, κώμοις, πότοις και αθεμίτοις ειδωλολατρίαις» (Α’ Πέτρ. 4, 3).

Με το Χριστό ποτέ δεν υφίσταται κενό, ποτέ μοναξιά, ποτέ κατάθλιψη στην ψυχή μας. Το πλήρωμα του Χριστού είναι πλήρωμα χαράς.

Πνευματική περιτομή

Ο Χριστός τέλος είναι η περιτομή μας. Η δική του περιτομή σημαίνει δύο πράγματα: Συγκατάβαση και προτύπωση. Ταπείνωση και διδασκαλία.

Άκρα ταπείνωση η γέννηση του Υιού του Θεού μέσα στο σπήλαιο. Άκρα συγκατάβαση η επισφράγιση του χριστού Κυρίου με τη σφραγίδα της σαρκικής περιτομής, «Συγκαταβαίνων ο Σωτήρ τω γένει των ανθρώπων, κατεδέξατο σπάργανων περιβολήν ουκ εβδελύξατο σαρκός την περιτομήν, ο οκταήμερος κατά την Μητέρα, ο άναρ­χος κατά τον Πατέρα…» (από τα στιχηρά του εσπερινού της εορτής).

Έχει όμως, όπως είπαμε, και τον τυπωτικό και διδακτικό χαρακτήρα της η περιτομή. Προτυπώνει και συμβολίζει τη δική μας πνευματική περιτομή. Για την περιτομή αυτή, την «αχειροποίητο», μι­λάει ο απόστολος Παύλος: «Εν ω και περιετμήθητε περιτομή αχειροποιήτω εν τη απεκδύσει του σώματος των αμαρτιών της σαρ­κός, εν τη περιτομή του Χριστού» (Κολασ. 2,11).

Με την Ιουδαϊκή περιτομή κοβόταν ένα μικρό, ελάχιστο, τμήμα από την άκρη της σάρκας του αγοριού. Η περιτομή αυτή, μετά Χρι­στόν, είναι άχρηστη. Ήταν τύπος κάποιας ουσίας. Ήταν η σκιά κάποιου ήλιου. Η ουσία και ο ήλιος ήλθε. Ο τύπος και η σκιά δεν χρειάζονται. Γι’ αυτό ψάλλουμε: «Παρήλθεν η σκιά του νόμου, της χά­ριτος ελθούσης» (από το δοξαστικό του εσπερινού του β ‘ ήχου). Νέα περιτομή ισχύει για τους χριστιανούς. Κόβονται και αποβάλλονται οι αμαρτίες και τα πάθη του παλαιού ανθρώπου. Είναι «περιτομή καρδίας εν πνεύματι, ου γράμματι» (Ρωμ. 2, 29).

Η Ιουδαϊκή περιτομή γινόταν με το χέρι ανθρώπου. Η νέα περιτομή γίνεται με τη χ ά ρ η του Αγίου Πνεύματος. Ο άνθρωπος δεν αλλάζει χωρίς Πνεύμα Άγιο. Εύκολα αλλάζει το πουκάμισό του, βγάζοντας το παλαιό και φορώντας νέο. Δύσκολα ξεντύνεται τον παλαιό άνθρωπο. Χρειάζεται η χάρις, η δύναμη του Αγίου Πνεύματος.

Στην Ιουδαϊκή περιτομή χρησιμοποιούσαν μαχαίρι κοφτερό. Στην πνευματική περιτομή μαχαίρι είναι ο Χριστός.

Αγαπητοί! Αν παρουσιασθεί πάνω στο σώμα μας κάποιο απόστημα ή κάποιος όγκος, αμέσως καταφεύγουμε στο γιατρό. Κι εκείνος δίνει αμέσως εντολή:

-Χρειάζεται μαχαίρι! Αμέσως να γίνει χειρουργική επέμβαση!

Γεμίσαμε όγκους και αποστήματα. Είναι οι κακοήθεις όγκοι των παθών, τα αποστήματα της αμαρτίας. Με ημίμετρα δεν θεραπεύεται η ψυχή μας. Με καταπλάσματα και αλοιφές δεν σωζόμαστε. Χρειάζεται μαχαίρι. Από δικής μας πλευράς μαχαίρι είναι η απόφαση. Από πλευράς του Θεού είναι το μαχαίρι της αγάπης του, της χάριτος του.

Κύριε, όσο κι αν πονέσουμε, κόψε μας τα πάθη μας με το μαχαίρι της αγάπης σου. Ένα ποθούμε: Ν’ απαλλαγούμε. Χωρίς πάθη, ή, έστω, με λιγότερα πάθη, να ζήσουμε τον υπόλοιπο βίο. Αγνότεροι και καθαρότεροι. Κάνε να δεχθούμε «παθών την περιτομήν». Να υποστούμε την εγχείρηση, το ξερίζωμα των αμαρτιών μας. Σύμφωνα με το δικό σου θέλημα «τον επίλοιπον εν σαρκί βιώσαι χρόνον» (Α’ Πέτρ. 4, 2).

(Αρχιμ. Δανιήλ Γ. Αεράκη, «Σημεία Θεοφανείας»)

http://vatopaidi.wordpress.com/2011/01/01/%CF%80%CE%BB%CE%B7%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-/#more-59834

Αφήστε μια απάντηση